اخبار سیاسی در حالی بازار دلار و ارز تهران را به محاصره خود درآورده که تایید و تکذیب توافق موقت از سوی طرف‌های ایرانی و آمریکایی از یک سو و کاهش تنش ایران با کشور‌های منطقه به ویژه عربستان، قیمت دلار را وارد کانال ۴۸ هزار تومان کردند.
دلار در آغاز بازگشایی بازار روز شنبه تا میانه کانال 49 هزار تومانی پیشروی کرد تا نشان دهد می‌تواند به راحتی راه رفته را به سرعت برگردد.
در این میان شاهد افزایش تقاضا و ورود خریداران جدید به بازار بودیم؛ اما به یک باره بازار ارز تحت الشعاع خبر جدیدی قرار گرفت که خریداران دلار را وارد فاز احتیاطی کرد.«سه میلیارد دلار از طلب ایران آزاد شد»؛ این خبری بود که ظهر روز شنبه رئیس اتاق بازرگانی مشترک ایران و عراق داد و اعلام کرد: مقداری از منابع بلوکه شده ایران در عراق برای نیاز‌های حجاج تخصیص یافته و بخشی از پول‌ها نیز برای تامین کالا‌های اساسی پرداخت شد.سوال اصلی این است که با اعلام این خبر باید منتظر ریزش سنگین قیمت دلار باشیم یا خیر؟
انواع ارزها روند نزولی قیمت خود را مانند روزهای گذشته ادامه داده اما با وجود پایین‌ آمدن قیمت، مشتری در بازار ارز نیست. به گزارش ایسنا، در بازار امروز ارز، روند کلی قیمت‌ها مانند روزهای گذشته نزولی بود و با این وجود رغبتی در بین مردم و مشتریان همیشگی این بازار نیست. به نظر می‌رسد بازار به اصطلاح فعالان آن قفل شده و همچنان انتظارات قیمتی به سمت نرخ‌های پایین‌تر وجود دارد.
قیمت هر دلار آمریکا در بازار آزاد با حدود هزار تومان کاهش مواجه شده و به کانال ۴۷ هزار تومانی رسیده است. نرخ این ارز بین دلالان کنار خیابان و میدان فردوسی، سبزه میدان و کانال‌های تلگرامی از ۴۷ هزار و ۳۰۰ تومان تا ۴۷ هزار ۸۰۰ تومان متفاوت است.از سوی دیگر، قیمت هر یورو در این بازار به ۵۲ هزار و ۵۰۰ تومان کاهش یافته و هر درهم نیز تا ۱۳ هزار و ۲۰۰ تومان پایین آمده است که نسبت به روزهای گذشته با کاهش قابل توجهی مواجه شده است.البته در مرکز مبادله نیز همین روند نزولی ادامه داشت. چرا که هر دلار آمریکا به صورت اسکناس و حواله به ترتیب ۴۱ هزار و ۹۸۹ تومان و ۳۸ هزار و ۱۷۲ تومان معامله شد که کاهش نسبی را در قیاس با نرخ دیروز تجربه کرد.نرخ اسکناس یورو و حواله آن نیز به ترتیب به ۴۵ هزار و ۱۵۹ تومان و ۴۱ هزار و ۵۳ تومان کاهش یافت. هر اسکناس درهم ۱۱ هزار و ۴۳۳ تومان و حواله آن نیز ۱۰ هزار و ۳۹۴ تومان قیمت‌گذاری و معامله شد.
دلارهای بیشتری در راه است
در همین حال اما رییس اتاق بازرگانی ایران و عراق در گفتگو با خبرآنلاین با اشاره به اینکه دیپلماسی دولت برای آزادسازی پول‌های بلوکه شده نتیجه داده است، گفت: خبر داغ این روزها تنها آزادسازی پول‌های ایران در عراق نیست. نکته اینجاست که باقیمانده پول‌های ما در عراق نیز در شرف آزادسازی است و مقامات بانک مرکزی می‌توانند جزییات دقیق‌تری از توافق خود با مقامات عراقی را منتشر کنند اما هر چه هست قرار شده این پول‌های ما به تدریج در اختیارمان قرار گیرد . یحیی آل اسحاق گفت: ایران بین 7 تا 10 میلیارد دلار منابع در عراق دارد که در مرحله اول 2.7 میلیارد دلار از این رقم آزاد شده است.آل اسحاق درباره نحوه آزادسازی پول‌ها گفت: نکته اینجاست که ما در حال صدور گاز و برق به عراق هستیم و این پول نیز به واسطه ارتباط ما با عراق و تداوم صادرات متغیر است، در حقیقت در برخی دوره‌ها این رقم ممکن است به هفت میلیارد دلار برسد و در برخی دوره‌ها به هفت میلیارد دلار اما پولی که در این کشور است در این محدوده قرار دارد.
او گفت: قرار است بخشی برای تامین نیازهای حج پرداخت شود، بخشی نیز صرف واردات کالاهای اساسی و قطعات صنعتی مورد نیاز ما می‌شود که طبیعتا در این صورت نیز دست بانک مرکزی باز می‌شود و می‌بینید که گشایشی در این زمینه ایجاد شده و تاثیر این اتفاق بر کف بازار نیز روشن است.
دلار ارزان می‌شود؟
آل‌اسحاق در پاسخ به این سئوال که دلار تا چه میزان امکان کاهش قیمت را داراست، گفت: بازیگران بازار ارز بر تعیین قیمت موثر هستند و تنها یک عامل نیست که بتواند زمینه را برای پیش‌بینی مهیا کند اما همین حالا نیز رصد بازار نشان می‌دهد قیمت‌ها در حال کاهش است و این روند احتمالا ادامه‌دار است.
وی با اشاره به اینکه منابع بلوکه شده ایران در کره حنوبی نیز در حال آزادسازی است، گفت: تنها عراق در حال آزاد کردن پول‌های ما نیست. سایر کشورها نیز دست به این اقدام زده‌اند و این نشان از نتیجه دادن دیپلماسی ایران دارد. او در جواب این پرسش که آیا آزادسازی پول‌های بلوکه شده نتیجه توافقی قریب‌الوقوع است، گفت: من قادر به پاسخ به این سئوال نیستم و بهتر است این پرسش را اهل سیاست جواب بدهند اما فکر می‌کنم در بخش بین‌الملل گشایشی ایجاد شده و این گشایش می‌تواند زمینه را برای بهبود وضعیت اقتصادی و سفره مردم مهیا کند. او با اشاره به بحران تورم گفت: اگر گام‌های دقیقی برداشته شود، تورم نیز قابل مهار است و می‌توان امیدوار بود نرخ تورم دستخوش کاهش شود.
در همین حال دبیرکل کانون صرافان نیز دیروز گفت: مردم نه‌تن‌ها خرید نمی‌کنند، بلکه احتمال فروش هم در بازار از ترس کاهش بیشتر قیمت‌ها افزایش می‌یابد. او درباره دلایل اصلی کاهش نرخ ارز در بازار می‌گوید: اخبار از آزادی دارایی‌های ایران و بهبود روابط سیاسی منطقه‌ای با کشورهای عربی و به‌خصوص عربستان سعودی، در منفی شدن قیمت‌ها در بازار اثرگذار بوده است.
وی می‌افزاید: همچنین به دلیل نگرانی از کاهش قیمت‌ها پس از توافق و آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده، با کاهش تقاضای خرید ارز روبه‌رو بودیم.دبیرکل کانون صرافان با بیان این‌که عامل اصلی تغییرات نرخ، عرضه وتقاضا است، توضیح می‌دهد: هر زمان اخبار خوب در بازار پخش شود، تقاضا کاهش می‌یابد و خریداران که اکثرا واردکنندگان کالا هستند هم به دلیل نگرانی از کاهش نرخ، از خرید ارز دست نگه می‌دارند.
سلطانی‌زاده متذکر می‌شود: همچنین مردم نه‌تنها خرید نمی‌کنند، بلکه احتمال فروش هم در بازار از ترس کاهش بیشتر قیمت‌ها افزایش می‌یابد.
دلاربازان عقب نشستند
سید مرتضی افقه، اقتصاددان و عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در همین رابطه به اقتصاد ۲۴ گفت: دلار‌های آزادشده در قبال خرید کالا‌های اساسی و نیاز‌های ارزی حجاج است؛ بنابراین دلاری از این ارز وارد بازار نخواهد شد.
وی افزود: هرچند این دلار‌ها فشار تقاضا در بازار ارز را کاهش می‌دهد، ولی شوک ریزشی شدیدی به قیمت دلار و ارز وارد نمی‌کند.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در پاسخ به سوال اقتصاد ۲۴ مبنی بر اینکه خبر آزادسازی دلار‌های بلوکه شده قیمت دلار را تا چه کانالی پایین می‌آورد؟ گفت: این خبر در بهترین حالت پتانسیل کاهش ۲ تا ۳ هزار تومانی قیمت دلار را در بازار غیررسمی دارد.به گفته افقه، قیمت تعادلی دلار در محدوده ۵۰ تا ۵۳ هزار تومان است.
بازار دلار «سِر» شد
این اقتصاددان با اشاره به اینکه بازار ارز در محاصره اخبار مختلف سیاسی قرار گرفته است، به اقتصاد ۲۴ گفت: تایید و تکذیب اخبار سیاسی در مورد احیای برجام و سپس توافق موقت موجب شده بازار دلار و ارز نسبت به بسیاری از اخبار به اصطلاح «سِر» شود.
افقه ادامه داد: انتظار می‌رفت قیمت دلار و ارز با سفر پادشان عمان به تهران و خبر آزادسازی ۲۴ میلیارد دلار از دارایی‌های بلوکه شده ایران شاهد ریزش گسترده باشد؛ اما ریزش محدود قیمت‌ها در بازار دلار و ارز نشان داد بازار نسبت به این اخبار سر شده است.
عضو هیات علمی دانشگاه شهید چمران اهواز در مورد اینکه کف قیمت دلار کجاست؟ گفت: هرچند تا چند روز انتظار می‌رود شاهد کاهش جزئی قیمت دلار در بازار به دلیل خبر آزادسازی ۳ میلیارد دلار عراقی باشیم؛ اما دوباره دلار در میان مدت به محدوده ۵۲ و ۷۰۰ تا ۵۳ هزار تومان برخواهد گشت.
افقه معتقد است: تنها درصورتی شاهد ریزش قیمت دلار تا محدوده ۴۰ تا ۴۵ هزار تومان خواهیم بود که بخش بزرگی از دلار‌های بلوکه شده آن هم به صورت نقدی به ایران برگردد؛ هرچند توقف دلار در کانال ۴۰ هزار تومانی منوط به رفع مشکل تحریم هاست.به گفته این اقتصاددان، امید چندانی به احیای برجام نیست و توافق موقت جایگزین برجام شده است.
افقه خاطرنشان کرد: بررسی‌ها و اخبار درز شده در مورد توافق جدید ایران و آمریکا نشان می‌دهد توافق موقت انرژی این را نخواهد داشت که بتواند قیمت دلار را به زیر ۴۰ هزار تومان برساند حتی در میان مدت.