گروه سیاسی - یکی از پیامدهای سفر شی جین پینگ رئیس جمهوری چین به عربستان، انتشار بیانیه ای بود که در نشست مشترک سران این دو کشور در ریاض منتشر شد. در بخشی از این بیانیه از ایران خواسته شده که  در امور داخلی دیگر کشورها دخالت نکند. در این بیانیه همچنین بر اهمیت احترام گذاشتن ایران به اصل حسن همجواری تاکید شده است.
دو طرف همچنین خواستار همکاری ایران با آژانس بین المللی انرژی اتمی به منظور تضمین صلح آمیز بودن برنامه هسته ای خود شدند. طرف چینی همچنین هرگونه حمله به غیرنظامیان در خاک‌ عربستان‌ را محکوم کرد.
هر چند که چنین اتفاقی از چینی ها را در دوره قطعنامه های شورای امنیت سازمان ملل و رای مثبت چین به آنها شاهد بودیم، اما چنین اتفاقی آن هم در ریاض به گفته کارشناسان از آنجا حائز اهمیت است که دائماً برخی از مسئولان سیاسی کشور با مانور دادن بر اتحاد استراتژیک با چین، چنین موضوعی را نقطه اتکای سیاست خارجی کشور در مقابله با غرب و به خصوص آمریکا معرفی می کردند. در همین رابطه و در واکنش به چنین بیانیه ای محمد جمشیدی معاون سیاسی رئیس جمهوری در پیامی توئیتری نوشت: همکاران چینی به یاد داشته باشند که وقتی سعودی و آمریکا از گروه های تروریستی داعش و القاعده در سوریه حمایت کردند و با تجاوز نظامی وحشیانه یمن را ویران کردند، این ایران بود که با تروریست ها جنگید تا ثبات و امنیت در منطقه مستقر شود و تروریسم به شرق و غرب تسری نیابد.
در همین حال یعقوب رضازاده عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز اعلام کرد که این کمیسیون امروز در جلسه بیانیه اخیر چین و عربستان را مورد بررسی قرار می دهد. به گفته رضازاده دستگاه دیپلماسی باید با قدرت و قاطعیت جواب این بیانیه را دهد که دیکته شده اسرائیل و آمریکا به نوکرشان یعنی عربستان است.
وی که با ایسنا گفت‌و‌گو کرده تاکید کرد: ما تاکنون در امور داخلی کشوری دخالت نکردیم و اگر اظهارنظری هم بوده در راستای حفظ آرامش منطقه بیان شده است؛ درباره بیانیه مشترک تکلیف عربستان مشخص است عربستان هیچ‌گاه حامی ما نبوده و همواره در روابط با کشورمان تنش را دنبال کرده که آخرین نمونه آن اغتشاشات اخیر است یک پای ثابت عربستان سعودی بوده که به خصوص رسانه ضد انقلاب اینترنشنال دنبال می‌کند. از عربستان بیش از این انتظار نمی‌رفت آنها همیشه در شوراهای خود ایران را محکوم به مداخله‌جویی در کشورهای همسایه کرده حال این‌که کشورهای همسایه به هیچ وجه چنین نظری ندارند. این عضو هیئت رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس ادامه داد: موضوع چین فرق دارد ما با چین روابطی سیاسی و اقتصادی داریم چین به بازار نفت و اقتصاد ما نیاز داشته و ما هم با چین تبادلاتی داریم لذا به هیچ وجه این بیانیه مشترک از طرف چین مورد انتظار و قبول کشور ما نیست؛ باید دستگاه دیپلماسی و وزارت خارجه با قدرت و قاطعانه جواب این بیانیه را بدهد.
رضازاده تاکید کرد: ما به هیچ وجه مواضع ذکر شده در این بیانیه مشترک را قبول نداشته و آن را به شدت محکوم می‌کنیم. این بیانیه دیکته شده اسرائیل وآمریکا به نوکر خود عربستان سعودی است که آن را القاء کرده‌اند.
چین به ایران جفا کرد
هر چند که موضع گیری چین بر علیه ایران در ریاض از منظر رسانه ای و تحلیلی تامل برانگیز است، اما از منظر دیپلماسی و واقع گرایی سیاسی امری طبیعی محسوب می شود. چین هر چند که با ایران روابط نزدیکی دارد و دو طرف شرکای تجاری و سیاسی محسوب می شوند، اما از این نکته نباید غافل شد که در دنیای سیاست منافع حرف اول را زده و از آنجا که ایران به واسطه تحریم در تنگنای بین المللی قرار دارد، نمی توان از یک بازیگر انتظار داشت که سایر منافع خود با کشورهای منطقه را بر اساس عرف اخلاقی تنظیم و دنبال کند. در واقع این امر هم یک تلنگر جدی به سیاست گذاران دیپلماسی کشور است تا تمامی اهرم‌های خود را فارغ از موازنه قوا در نظام بین المللی دنبال و تعریف نکند.
در همین رابطه حسن هانی زاده کارشناس مسائل بین الملل یک کارشناس مسایل بین‌الملل گفت: عربستان در نزدیکی به چین رویکرد تاکتیکی دارد و بعد از اینکه چین را از ایران جدا کرد، رابطه خود را با چین قطع می‌کند.
حسن هانی‌زاده در گفت‌وگو با ایسنا با اشاره به سفر رئیس‌ جمهوری چین به عربستان و قطر و گسترش روابط اقتصادی و تجاری این کشور با کشورهای عربی منطقه و کشورهای عربی حوزه خلیج فارس گفت: سفر رییس‌جمهور چین به عربستان برآیند چند اتفاق در منطقه است؛ تهدیدات امنیتی تایوان به چین، کمک نظامی آمریکا به تایوان، تلاش آمریکا برای شبیه سازی حوادث اوکراین در تایوان. با توجه به انزوای سیاسی و نظامی چین، این کشور قصد دارد به نوعی از این شرایط خارج شود از این رو در سفر به عربستان ۲۵ توافق همکاری اقتصادی و انرژی با عربستان امضا شد.
وی ادامه داد: همچنین دیدار رئیس‌ جمهوری چین با رهبران کشورهای عربی از جمله حوزه خلیج فارس نشان می دهد که چین یک برنامه فراگیر برای صادرات کالاهای خود به کشورهای اسلامی و عربی در نظر گرفته است، اما این تلاش و هدف با مخالفت آمریکا مواجه می‌شود. آمریکایی‌ها اجازه نمی‌دهند چین به بازار بخش مهمی از جهان در آفریقا و آسیا دست یابد.
به گزارش ایسنا، این کارشناس مسائل منطقه اظهار کرد: معتقدم از نظر آمریکایی‌ها اقدام چین در گسترش روابط با کشورهای عربی منطقه، یک اشتباه راهبردی تلقی می شود. چین در حوزه شانگهای فعال است و کشورهای عضو شانگهای هم تاثیر اقتصادی بالایی در منطقه و جهان دارند، اینکه چین از عربستان به جهان عرب و اسلام نفوذ کند مورد پسند و رضایت آمریکا نخواهد بود و حتما برای مقابله آن برنامه دارد.
هانی‌زاده درباره نتایج سفر رئیس جمهوری چین به عربستان و تاثیر توافقات دو کشور بر ایران گفت: محمد بن سلمان سعی می‌کند چین را از ایران جدا کند و از نفوذ چین در شورای امنیت و در جهان استفاده کند. بن سلمان با برگ چین علیه ایران و آمریکا استفاده می‌کند. در حال حاضر او با تیم جو بایدن مشکل پیدا کرده پس سعی می‌کند یارگیری جدید داشته باشد اما آمریکا هم برای چین و هم برای عربستان مشکل ایجاد خواهد کرد.
وی افزود: انتظار نمی‌رفت چینی‌ها به سرعت به سمت عربستان که رقیب جدی ایران در منطقه است بروند و آغوش خود را به سمت عربستان باز کنند. به نظر چینی‌ها اشتباه بزرگی مرتکب شدند و سعی دارند از ایران فاصله بگیرند و از سفره‌های گسترده نفتی عربستان و بازار گرم کشورهای عربی برای کالاهای چینی استفاده کنند. اما این سیاست مشکل‌ساز می‌شود. چون میان ایران و چین یک توافق راهبردی بلندمدت وجود دارد گرایش ناگهانی چین به سمت کشورهای عربی قابل توجه است و جفا و بی‌وفایی چین به ایران تلقی می‌شود.
این کارشناس مسائل منطقه تصریح کرد: ایران در این سال‌ها نفت چین را تامین کرده و رابطه گسترده اقتصادی با چین دارد. به نظر آنها اشتباه بزرگی مرتکب شدند و باید بدانند که عربستان در نزدیکی به چین رویکرد تاکتیکی دارد و بعد از اینکه چین را از ایران جدا کرد رابطه خود را با چین قطع می‌کند. بن سلمان بازی سیاسی خود را تا انتخابات ۲۰۲۴ آمریکا ادامه می‌دهد و در انتظار است ببیند جمهوری خواهان پیروز این میدان خواهند شد یا نه. الان اختلاف بین آمریکا و عربستان زیاد است از این رو بن سلمان سعی دارد در دو سال آینده سیاست چندگانه‌ای را با چین و ایران و آمریکا دنبال کند.