سرمقاله

تهران – واشنگتن؛ توافق بر سر چه؟ / جلال خوش‌چهره

مشاهده کل سرمقاله ها

صفحات روزنامه

اخبار آنلاین

  • بسته تخفیفی ایرانسل به مناسبت روز مادر و روز پدر
  • ارائه بسته‌های ویژه همراه اول به‌مناسبت روز مادر
  • حضور همراه اول با مجموعه‌ای از سرویس‌های فناورانه در نمایشگاه تلکام 2024
  • مشاهده کل اخبار آنلاین

    کد خبر: 14062  |  صفحه ۹ | تولید و تجارت  |  تاریخ: 25 مرداد 1402
    تحت تحریم هیچ کشوری تعامل توسعه‌ای با ما نخواهد داشت
    تهران و ریاض در فصل مشترک گاز
    عضو هیات علمی موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی گفت: صادرات گاز به کشور عربستان می‌تواند از مسیر دریا و یا کویت به این کشور برسد، عربستان در حال حاضر برای افزایش ضریب بازیافت به گاز نیاز دارد و باتوجه به اینکه حجم زیادی گاز ندارد و همچنین باتوجه به اینکه در برخی سال‌ها و بخصوص در فصل تابستان که اوج مصرف برق دارد تا روزی ۹۰۰ هزار بشکه نفت خام را در نیروگاه‌های خود می‌سوزاند؛ بالقوه این امکان را دارد که حجم قابل توجهی از گاز را برای آب‌شیرین‌کن‌ها و تولید برق جذب کند.
    البته این در حالی است که دبیر کل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین المللی نیز پیش از این اظهار داشت: مناسبات اقتصادی که با عربستان تنظیم می‌کنیم باید واقع‌گرایانه و متناسب با ظرفیت‌های داخلی باشد. چراغ سبز عربستان در حوزه سیاست را نباید به مثابه همراهی اقتصادی تلقی کنیم به این معنا که عربستان به دنبال توسعه اقتصادی وسیع است و برنامه آنها این است که به قول اقتصادی منطقه تبدیل شوند.
    تعامل در حوزه انرژی
    مرتضی بهروزی‌فر در گفت‌وگو با خبرنگار ایلنا، درباره زمینه‌های همکاری و تعامل ایران و عربستان در حوزه انرژی اظهار داشت: ابتدا اینکه هر قدر یک کشور با کشورهای همسایه و یا جهان تنش کمتری داشته باشد یک عامل مثبت برای رشد اقتصادی است، مطمئنا کشوری که با تمام دنیا سر جنگ داشته باشد و دچار تنش و التهاب باشد رویایی به اسم توسعه وجود نخواهد داشت و در واقع توسعه برای این کشور سراب است و تحقق نخواهد یافت، قطعا اگر تنشی وجود نداشته باشد و ایران و عربستان و بقیه کشورهای موثر اوپک برای بازارها در زمینه کاهش و یا افزایش تولید تصمیم‌گیری کنند؛ می‌تواند مهم و تاثیرگذار باشد با این شرط که ایران هم امکان حضور در بازارهای جهانی را داشته باشد.
    وی افزود: اکنون باتوجه به تحریم‌ها ایران در سهمیه‌بندی حضور ندارد، در عین حال اگر بخواهیم در حوزه انرژی با عربستان تعامل داشته باشیم، بدانیم که عربستان سعودی بزرگترین تولیدکننده نفت دنیا است و رقیب کاملی است و اینکه تصور کنیم این کشور در حوزه‌های نفتی ایران سرمایه‌گذاری کند تا ما بتوانیم افزایش تولید داشته باشیم؛ اساسا منطقی نیست، اما در مورد اینکه عربستان کشوری است که نیاز به حجم قابل توجهی از گاز دارد شاید بتوان برنامه‌های همکاری و تعامل تعریف کرد.
    صادرات گاز از ایران تا شبه جزیره
    عضو هیات علمی موسسه مطالعات بین‌المللی انرژی گفت: صادرات گاز به کشور عربستان می‌تواند از مسیر دریا و یا کویت به این کشور برسد، عربستان در حال حاضر برای افزایش ضریب بازیافت به گاز نیاز دارد و باتوجه به اینکه حجم زیادی گاز ندارد و همچنین باتوجه به اینکه در برخی سال‌ها و بخصوص در فصل تابستان که اوج مصرف برق دارد تا روزی ۹۰۰ هزار بشکه نفت خام را در نیروگاه‌های خود می‌سوزاند؛ بالقوه این امکان را دارد که حجم قابل توجهی از گاز را برای آب‌شیرین‌کن‌ها و تولید برق جذب کند.
    وی بیان داشت: پروژه دلفین قرار بود خط لوله‌ای از قطر احداث شود و کل کشورهای حاشیه جنوب خلیج‌فارس را پوشش دهد اما به خاطر مشکلات و مناقشات مرزی که عربستان دارد و حدود مرزها مشخص نبود؛ فقط تا امارات رفت و این اتفاق نیفتاد که خط لوله تا عربستان و کویت و حتی عراق برود، بنابراین عربستان عملا دریافت گاز ندارد و بخش عمده‌ای از مصرف خود را از فرآورده‌های نفتی و حتی در برخی شرایط ۹۰۰ هزار بشکه نفت خام مصرف می‌کند تا برق تابستان را تامین کند.
    بهروزی‌فر تاکید کرد: در حوزه انرژی تنها جایی که می‌توان تصور همکاری با عربستان و کویت داشته باشیم فقط گاز است ما در حوزه نفت با هم رقیبیم و نمی‌توانیم شریک و یا دوست باشیم، بعبارت دیگر مسائل اقتصادی بسیار عریان است. بنابراین پرواضح است که امکان همکاری نفتی بین دو کشور وجود ندارد، تنها جایی که می‌توانیم تعریفی از همکاری مشترک داشته باشیم حوزه گاز است ضمن اینکه اگر مناقشات تمام شود و می‌توانیم دوستانه حوزه گازی آرش را نیز حل کنیم.
    وی یادآور شد: در هر حال تا زمانی که تحت تحریم باشیم هیچ کشوری با ما تعامل توسعه‌ای نخواهد داشت در خصوص توسعه مشترک میادین و حوزه‌های نفتی و گازی نیز قاتونی نیست که طرف را ملزم به رعایت حقوق طرفین کند.
    توافقی که شاید مسیر اقتصاد را هموار کند
    به گزارش ایلنا، ۱۹ اسفند ۱۴۰۱ ایران و عربستان سعودی در پکن به توافق رسیدند تا روابط دیپلماتیک را از سر بگیرند. بعد از آن هم هیأت‌های فنی برای بررسی روند بازگشایی اماکن دیپلماتیک مبادله شدند و در نهایت در ۱۶ و ۱۷ خرداد ماه سالجاری سفارت ایران در ریاض و سرکنسولگری جمهوری اسلامی ایران در جده و همچنین دفتر نمایندگی ایران نزد سازمان همکاری اسلامی در جده بازگشایی شد. سفارت عربستان در تهران هم به صورت موقت در هتلی در تهران در ۱۲ مرداد ماه فعالیتش را از سر گرفت و سرکنسولگری جده در مشهد نیز در هفته جاری در هتلی به صورت موقت شروع به فعالیت رسمی کرد تا بعد از تکمیل شدن ساختمان‌های دو مکان دیپلماتیک به آنها نقل مکان شود.
    این گزارش حاکی است؛ در پی این توافق سخنگوی وزارت امور خارجه اعلام کرده که سفر حسین امیرعبداللهیان به عربستان در پاسخ به دعوت همتای عربستانی در آینده نزدیک در دستور کار قرار گرفته است که این موضوع بعد از مباحثی که در زمینه میدان گازی آرش بین  دو کشور حادث شد؛ شاید بتواند روزنه ای برای حل مسائل مربوط به آرش (الدره) و یا زمینه‌های گسترده‌تر همکاری در حوزه انرژی بین دو کشور باشد.
    محمد خزاعی دبیر کل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین المللی، در نشست همکاری‌های اقتصادی ایران و عربستان، گفت: موضوع مناسبات ایران و عربستان باید بادقت مورد بررسی قرار بگیرد. گاهی ما نسبت به برخی اتفاقات ذوق زده می‌شویم و به قولی از هول حلیم در دیگ‌ می‌افتیم. یکی از مقامات چین به من گفت زمانی که بحث برجام پیش‌آمد شما به سمت اروپا و آمریکاییان رفتید و به ما پشت کردید و امروز انتظار دارید که همراه شما باشیم این داستان درباره عربستان هم ممکن است تکرار شود.
    وی با تاکید بر اینکه مناسبات با عربستان در سه بعد سیاسی، امنیتی و افتصادی حائز اهمیت است، تصریح کرد: واقعیت این است که ما مناسبات اقتصادی با عربستان نداریم و به نوعی با عربستان از صفر شروع می‌کنیم و بحث حج از مناسبات اقتصادی متفاوت است.
    خزاعی مذاکرات اقتصادی ایران و عربستان محدود به آی دی بی دانست و اضافه کرد: مناسبات اقتصادی که با عربستان تنظیم می‌کنیم باید واقع‌گرایانه و متناسب با ظرفیت‌های داخلی باشد. چراغ سبز عربستان در حوزه سیاست را نباید به مثابه همراهی اقتصادی تلقی کنیم به این معنا که عربستان به دنبال توسعه اقتصادی وسیع است و برنامه آنها این است که به قول اقتصادی منطقه تبدیل شوند.
    چشم بسته نباید وارد تعامل شد
    دبیر کل کمیته ایرانی اتاق بازرگانی بین المللی تاکید کرد: نمی‌توان چشم بسته وارد شد و بخش‌های مختلف مورد ارزیابی قرار بگیرد و باید زیرساخت‌ها در حوزه تجاری و سرمایه‌گذاری بررسی شود و من یک موافقتنامه جدی با عربستان را نمی‌توانم به یاد بیاورم. تاجرهای ایرانی علاوه بر نقشه راه نیازمند یکسری موافقت‌نامه‌های‌ تجاری است.
    وی با اشاره به ۳ نوع موافقت‌نامه مهم در حوزه تجارت، گفت: موافقت‌نامه تشویق  سرمایه گذاری دوجانبه که از حقوق سرمایه‌گذار ایرانی حمایت می‌کند. دوم موافقت‌نامه اجتناب از اخذ مالیات‌های مضاعف است و سوم موافقت‌نامه گمرکی است که این موافقت‌نامه‌ها را نداریم و لازم است که این زیرساخت‌ها فراهم شود.همچنین حمیدزادبوم رایزن بازرگانی اسبق ایران در عربستان گفت: اتاق بازرگانی عربستان با سایر اتاق‌های بازرگانی در جهان متفاوت است و نگاه آنها معطوف به دستور مقامات ارشد کشور است و اگر مناسبات سیاسی مناسب باشد آنها اجازه می‌دهند که با وارد مذاکرات اقتصادی شوند.