کد خبر: 14128 | صفحه ۷ | ایران و جهان | تاریخ: 26 مرداد 1402
پیچیدگیهای یک توافق میان ایران و آمریکا بررسی میشود
از ادعای غربیها تا اتمام حجت امیرعبداللهیان
روزنامه فایننشال تایمز انگلیس مدعی شده آمریکا در مذاکرات غیرمسقیم اخیر با ایران، با تکرار ادعای حمایت نظامی ایران از روسیه در جنگ اوکراین از طریق فروش پهپادهای جنگی، از تهران خواسته فروش پهپاد به مسکو را متوقف کند.
این روزنامه با تکرار ادعای اوکراین و متحدان غربی آن مبنی بر حمایت نظامی ایران از روسیه در جنگ اوکراین از طریق عرضه پهپادهای جنگی به آن-ادعایی که قویا از سوی ایران و روسیه رد شده است، نوشت آمریکا به عنوان بخشی از یک تفاهم گستردهتر و غیرمکتوب با ایران در جهت تنشزدایی، در حال اصرار به ایران است که فروش پهپادهای جنگی و قطعات آن به روسیه را متوقف کند.
ایران موضوع فروش پهپادها به روسیه را بیارتباط به جنگ اوکراین و در چارچوب روابط دفاعی تهران-مسکو تلقی کرده است. مسکو نیز تاکید کرده که در جنگ اوکراین، برخلاف کییف که از تسلیحات آمریکا و دیگر متحدانش استفاده میکند، پهپادهای ساخت صنایع داخل را به کار میگیرد.
حسین امیر عبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران نیز اخیرا در سفر به آفریقای جنوبی در نشستی خبری گفت که «ما در جنگ اوکراین در کنار هیچ یک از طرفین برای تداوم جنگ نبوده و نیستیم. جنگ را راه حل نمیدانیم و معتقد هستیم که همه طرفها باید برای رسیدن به راهحل سیاسی تلاش کنند. اتهام بیاساس کاربرد پهپادهای ایرانی در جنگ علیه اوکراین کاملا نادرست است.»
او افزود: من در این باره بارها با همکارم، وزیر امور خارجه اوکراین گفتوگو کردم. حتی توافق کردیم که نظامیان دو کشور دیداری با یکدیگر داشته باشند. هدف ما از این دیدار به دست آوردن اسناد ادعایی اوکراین و برخی کشورهای غربی برای کاربرد پهپاد ایرانی در اوکراین بود. هیات اوکراینی و هیات ایرانی در سطح نظامی، حدود هفت ماه پیش در کشور عمان باهم گفتوگو کردند.
امیرعبداللهیان ادامه داد: هیچ مدرک معتبری به هیات نظامی ایران از سوی هیات نظامی اوکراین ارائه نشد. ما از طرف اوکراینی خواستیم اسناد معتبر خود را در این رابطه ارائه دهند. ضمن این که مقامات روسیه به ما اطمینان دادهاند که در چارچوب همکاریهای موجود و قدیمی بین تهران و مسکو، هیچ گاه از تجهیزات ایرانی در جنگ علیه اوکراین استفاده نکرده و نخواهند کرد.
فایننشال تایمز ادعای گفتوگوی تهران و واشنگتن درباره این موضوع را با استناد به اظهارات یک مقام رسمی ایرانی که نخواست نامش فاش شود و دیگر افرادی که در جریان این مذاکرات بودهاند مطرح کرد.
انتشار این گزارش همزمان با تلاش واشنگتن و ایران برای کاهش تنشها و ازسرگیری مذاکرات درباره احیای توافق هستهای ایران مطرح میشود که دولت آمریکا به طور یکجانبه، در سال ۲۰۱۸ از آن خارج شد. آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا نیز شب گذشته در یک کنفرانس خبری گفت که از هرگونه اقدام ایران برای کاهش «تهدید هستهای روبهافزایش» خود استقبال میکند.
این گفتوگوها به موازات گفتوگوی غیرمستقیم تهران-واشنگتن برای تبادل ۵ زندانی ایرانی در آمریکا با ۵ جاسوس آمریکایی در ایران انجام شده است که ۶ میلیارد دلار از پولهای بلوکهشده ایران در کره جنوبی نیز به عنوان بخشی از این توافق آزاد شد.
با وجود این که پس از این توافق، برخی تحلیلگران ابراز عقیده کردند که این مذاکرات زمینهساز مذاکراتی گسترده برای احیای توافق هستهای است، دولت آمریکا این دو موضوع را غیرمرتبط تلقی کرده است. بلینکن در کنفراس خبری اخیرش در این باره گفت: «هیچ گونه توافقی میان ما بر سر موضوعات هستهای وجود ندارد. توفقی که برای بازگردانی افرادی که به طور غیرقانونی در ایران زندانی شدهاند دنبال میکنیم، موضوعی کاملا جدا است که مایلیم نتیجه مثبتی از آن بگیریم.»
روزنامه نیویورک تایمز پنجشنبه گذشته در گزارشی اعلام کرد که مطابق با توافق حاصل شده میان تهران و واشنگتن، پنج آمریکایی در ازای آزادی چند زندانی ایرانی و دسترسی تهران به شش میلیارد دلار از داراییهای مسدود شدهاش در کره جنوبی برای مصارف بشردوستانه، اجازه ترک ایران را پیدا خواهند کرد.
سپس نمایندگی ایران در سازمان ملل در رابطه با این اخبار منتشر شده به شبکه سیبیاس گفت: به عنوان بخشی از توافق همکاری بشردوستانه که با میانجیگری یک دولت ثالث حاصل شده است، ایران و آمریکا پذیرفتهاند که متقابلا پنج زندانی را آزاد و آنها را عفو کنند. جابه جایی آنها گام ابتدایی حائز اهمیتی در جهت اجرای توافق است.
واکنش ایران به ادعای مطرح شده
در همین رابطه رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی کشور، ادعای مطرحشده از سوی یک روزنامه انگلیسی درباره «درخواست آمریکا از ایران برای توقف فروش پهپاد به روسیه» در مذاکرات غیرمستقیم اخیر میان تهران و واشنگتن را رد کرد.
نور نیوز، رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی در واکنش به ادعای مطرح شده در گزارش روزنامه فایننشال تایمز مبنی بر مورد بحث قرار گرفتن ادعای حمایت نظامی ایران از روسیه در جنگ اوکراین از طریق ارائه پهپادهای جنگی به آن در مذاکراتی که به توافق تبادل زندانیان میان ایران و آمریکا منجر شد، در پیامی در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: موضع رسمی ایران درباره دروغ واگذاری پهپادهای ایرانی به روسیه برای استفاده در جنگ اوکراین بارها اعلام شده. نور نیوز افزود: توافق اخیر پیرامون تبادل زندانیان ایرانی و آمریکایی و آزادسازی داراییهای ایران در چند کشور نیز موضوعی مستقل بوده و هیچ ارتباطی به پروندههای دیگر ندارد.
این در حالی است که حسین امیرعبداللهیان وزیر خارجه کشورمان نیز روز گذشته در صفحه شخصی خود در فضای مجازی نوشت: آزادسازی و انتقال داراییهای کشورمان از کره جنوبی، بخشی از تحقق دیپلماسی عزتمندانه مورد تاکید مقام معظم رهبری است. وی ادامه داد: البته این مرحله از توافق، آزمون مجدد آمریکا نیز هست. امیرعبداللهیان تاکید کرد: در جهت درست دیپلماسی، تلاشها برای رفع تحریم و بازگشت همه طرفها به تعهدات بینالمللی در قبال ایران ادامه دارد.