دبیر کل سابق اتاق بازرگانی ایران و عراق گفت: عراق تلاش می‌کند که از موقعیت استراتژیک خود استفاده کند اما باتوجه به مشکلاتی که در زیرساخت و امنیت و همچنین به دلیل اختلافاتی که در جریانات عراق وجود دارد، اجرای پروژه‌های گازی از مسیر این کشور چندان جدی نخواهد بود.
سیدحمید حسینی در گفت‌وگو با ایلنا، درباره اظهارات وزیر حمل و نقل عراق مبنی بر استفاده از مسیر عراق برای عبور خط لوله گاز از ترکمنستان به اروپا اظهار کرد: ابتدا اینکه عراق به عنوان کشوری که بین ایران ترکیه و عربستان قرار گرفته؛ تلاش می‌کند که از این موقعیت استراتژیک استفاده کند اما باتوجه به مشکلاتی که در زیرساخت، امنیت و همچنین به دلیل اختلافاتی که در جریانات عراق وجود دارد نباید این حرف‌ها را جدی گرفت. وی تصریح کرد: وزرای عراقی با نگاه سیاسی و از احزاب انتخاب می‌شوند بنابراین معمولا کارشناس و مسلط به حوزه کاری نیستند، یک بار مطرح می‌کنند که در نظر داریم از ترکمنستان گاز وارد کنیم و بار دیگر عنوان می‌کنند که در نظر داریم گاز ترکمنستان و آذربایجان را از مسیر عراق و مسیر صلحی که قرار است احداث شود به اروپا منتقل کنیم. حال چه بخواهند گاز را از ترکمنستان بخرند و چه ترانزیت کنند باتوجه به اینکه عراق همسایه ترکمنستان نیست ناچارند از مسیر ایران عبور کنند که قاعدتا ایران اجازه نمی‌دهد از مسیرش برای ترانزیت گاز به اروپا استفاده شود. سال‌ها ترکیه با ترکمنستان این بحث را مطرح کرده بود و ایران هم اعلام کرده بود که گاز را می‌خرد و می‌فروشد و یا اگر ترکیه خواهان عبور گاز از ایران است باید اجازه انتقال گاز ایران از سرزمین خودش تا اروپا را بدهد بنابراین نه این طرح و نه طرح الفاو شدنی نیست.  
ماجرای اختلافات کویت و ترکیه
دبیر کل سابق اتاق بازرگانی ایران و عراق ادامه داد: اکنون دوباره اختلافات کویت و ترکیه بر سر خورعبدالله  در دهانه الفاو و استراتژیک بوده، مطرح است. اوایل جنگ بعد از حمله به کویت عراقی‌ها عنوان کردند که خورعبدالله بعنوان مرز دریایی با کویت را قبول کردند اخیرا دادگاه عالی عراق مصوبه مجلس را غیرقانونی دانسته و اعلام کرده که خورعبدالله کلا متعلق به عراق است و این خود باعث روشن شدن مجدد آتش اختلافات بین کویت و عراق می‌شود و کویت هم یک بندر مانند الفاو بسازد، بنابراین رقابت بر سر کریدورها و بنادر به شدت جریان دارد. قاعدتا مسیر دریایی برای نقل و انتقال کالا بر مسیر ریل و جاده‌ای اولویت دارد.
وی تاکید کرد: مهم‌تر اینکه آذربایجان گازی ندارد که به عراق بدهد، این کشور از مسیر روسیه و ترکمستنان گاز را دریافت و به اروپا ارسال می‌کند و تمایلی ندارد که از مسیر عراق اقدام کند. ترکمنستان هم گاز مازاد ندارد، عمده گاز خود را به چین فروخته، بخشی هم به مصرف داخل روزانه می‌رسد، ۱۵ میلیون متر مکعب نیز به روسیه صادر می‌کند، حدود ۱۰ میلیون متر مکعب با آذربایجان قرارداد دارد و با ایران نیز سواپ می‌کند، حتی با وجودی که ایران با ترکمنستان معاهده خرید گاز دارد، ترکمنستان ظرفیتی برای تحویل گاز ندارد و مستلزم سرمایه‌گذاری جدید است تا بتواند به تعهدات خود عمل کند.
اهمیت مسیر ترانزیت انرژی
حسینی درباره تاثیر اجرای این پروژه‌های احتمالی بر صادرات کالا و انرژی ایران گفت: همه اینها بستگی دارد که ایران چقدر توانایی داشته باشد مسیر ترانزیت را تحصیل و زیرساخت‌ها را تکمیل کند، در هر حال ما حتما از این نظر نسبت به سایر همسایگان چه مسیر هند-اروپا، چه عربستان و چه مسیر عراق اولویت و مزیت داریم، حتی کردستان عراق هم حاضر نیست کالاها را از طریق ام‌القصر و بنادر عراق حمل و نقل کند، چون هزینه حمل به شدت بالا است.
وی خاطرنشان کرد: تا زمانی که روابط ما با ترکیه و عراق دچار مشکلات سیاسی و امنیتی نشود و تصمیمات دولت باعث منع صادرات و یا افزایش هزینه مبادله نشود قاعدتا امکان حضور در بازار ترکیه و عراق را داریم و کالای ایرانی در این بازارها مزیت دارد.
ازسرگیری صادرات نفت شمال عراق با انتقال آن به گذرگاه‌های جنوبی
در همین حال اما اخیرا نیز شرکت نفت شمال عراق خبر داد که با انتقال نفت تولیدی میدان القیاره به جنوب، صادرات نفت خود را ازسرگرفته است. به گزارش ایلنا از «الصباح»، «رائد العبیدی» رئیس مهندسان شرکت نفت شمال عراق، اعلام کرد که این شرکت با هماهنگی وزارت نفت توانست مشکل ایجاد گذرگاه برای فروش نفت میدان نفتی القیاره را با انتقال نفت این میدان به گذرگاه‌های جنوبی توسط تانکر و قطار حل کند.عراق تاکنون ترکیه را به متوقف کردن صادرات نفت از خط لوله بندر جیهان و خسارت شدید به اقتصاد کشور به خصوص در میدان‌های نفتی شمالی متهم می‌کند.
«صباح علو» کارشناس انرژی عراقی تأکید می‌کند که طبعا انتقال نفت با خط لوله ایمن‌تر و ارزان‌تر است اما در سایه کارشکنی ترکیه می‌توان از تانکر و خط آهن برای انتقال نفت میدان‌های شمالی به گذرگاه‌های جنوبی و صادرات آن از این طریق استفاده کرد.وی افزود که این روش البته هزینه بیشتری دارد که سود صادرات نفت این میدان را کم می‌کند و رسیدن به توافق با ترکیه درباره ازسرگیری صادرات نفت از بندر جیهان اهمیت بسیاری دارد.
در 25 مارس 2023 و در پی حکم دادگاه پاریس در محکومیت ترکیه بابت فروش غیر قانونی نفت اقلیم کردستان عراق بدون هماهنگی با بغداد، صادرات نفت اقلیم از طریق بندر جیهان متوقف شد.در پی آن، دو کشور مذاکراتی را برای ازسرگیری صادرات نفت از این میدان آغاز کرده‌اند که تاکنون به نتیجه‌ای نرسیده است.
سفر هیات ترکیه ای به عراق
روز یکشنبه، «صباح صبحی» عضو کمیسیون نفت و گاز مجلس عراق، گفت که سفر هیئت ترکیه‌ای به عراق شامل شرط‌های ترکیه برای مذاکره درباره ازسرگیری صادرات نفت از بندر جیهان ترکیه بود به خصوص که دادگاه بین‌المللی ترکیه را به پرداخت 1.4 میلیارد دلار محکوم کرده است.وی گفت که ترکیه برای ازسرگیری صادرات نفت از بندر جیهان، 6 شرط تعیین کرده که شامل تعیین 13 دلار بابت هزینه انتقال هر بشکه نفت و انصراف عراق از شکایت خود به دادگاه بین‌المللی و در نتیجه انصراف از دریافت خسارت 2 سال فروش نفت توسط ترکیه است.
به گفته صبحی، شرط‌های اصلی ترکیه همین‌هاست و شرط‌ دیگر هم اعطای سهم 7 دلاری به شرکت نفت ترکیه بابت هر بشکه نفت است و افزود که همه این شرط‌ها در مذاکرات طرف‌های ترکیه‌ای و عراقی برای ازسرگیری صادرات نفت بررسی می‌شود.
صبحی افزود که فضای حاکم بر مذاکرات مثبت است به خصوص که ترکیه تحت فشار اقتصادی است و در این شرایط انعطاف بیشتری از خود نشان می‌دهد تا بتواند منافع اقتصادی خود از صادرات نفت شمال عراق را تضمین کند.
در این میان، ترکیه اعلام کرده که علت توقف صادرات، آسیب دیدن خط لوله به بندر جیهان به علت زمین‌لرزه اخیر در مناطق غربی ترکیه بوده است.
در ماه گذشته، وزارت نفت عراق گفت که نفت تولیدی اقلیم کردستان عراق را برای مصرف داخلی استفاده می‌کند.