حسین امیرعبداللهیان، وزیر امور خارجه ایران، یک روز پس از گزارش رسانه‌های دولتی سوریه از بمباران دو فرودگاه بین‌المللی سوریه در دمشق و حلب، روز جمعه از طریق مرز زمینی لبنان به سوریه سفر کرد. به گزارش فرارو، سفر‌های امیرعبداللهیان به عراق، لبنان و سوریه پس از آغاز تنش‌ها بین اسرائیل و حماس انجام می‌شود. امیرعبداللهیان در جریان کنفرانس خبری با وزیر خارجه سوریه گفت که موضوع این دیدار، تحولات مرتبط با غزه است.
وی تاکید کرد: «بیانیه اتحادیه عرب ناامید کننده بود. سوریه یکی از کشور‌های اصلی خط مقدم مقاومت است. تا دیر نشده باید جنایت جنگی علیه غزه فورا متوقف شود.»
حسین امیرعبداللهیان در نشست خبری خود در لبنان نیز، در جمع خبرنگاران گفت: «اعلام ساعت صفر درصورت تداوم جنایت‌های رژیم صهیونیستی در اختیار جریان مقاومت است. در جریان گفتگو با مقامات مقاومت دریافت کردم در زمان تصمیم برای پاسخ به این جنایت‌ها، پاسخی که داده می‌شود تعیین‌کننده و تغییر دهنده نقشه کنونی سرزمین‌های اشغالی خواهد بود.»
تور وینسلند، فرستاده ویژه سازمان ملل در عملیات صلح در خاورمیانه، پس از دیدار با حسین امیرعبداللهیان گفت: «نتایج منفی اتفاقات باعث شده شرایط منطقه تحت کنترل نباشد. زمان کمی داریم و باید سریع اقدام کنیم. این کاری است که سازمان ملل میخواهد انجام بدهد. گفتگو‌های خیلی خوبی با امیرعبداالهیان داشتیم.»
همزمان با سفر وزیر امور خارجه ایران به کشور‌های منطقه، آنتونی بلینکن وزیر امورخارجه ایالات متحده وارد اسرائیل و سپس اردن و عربستان شد. پادشاه اردن در دیدار با وزیر خارجه آمریکا بر ضرورت باز کردن فوری گذرگاه‌های بشردوستانه برای رساندن کمک‌های پزشکی و امدادی به نوار غزه تاکید کرد. آنتونی بلینکن، در طول این سفر، با محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین در امان، پایتخت اردن دیدار کرد.
بلینکن، پس از ورود به عربستان و در کنفرانس مطبوعاتی مشترک با بن فرحان وریر خارجه عربستان گفت: «حماس نماینده ملت فلسطین و انتظارات آن‌ها نیست. حمله حماس را نمی‌توان با کلمات توصیف کرد. حماس بدنبال ویران کردن اسرائیل و کشتن یهودیان است و دنیا باید این واقعیت را ببیند. اسرائیل حق دفاع مشروع خود را انجام می‌دهد.»
سفر وزرای خارجه ایران و آمریکا به کشور‌های منطقه در شرایطی انجام می‌شود که اسرائیل به دنبال اجرای طرح «کوچ اجباری» ساکنان غزه است و در ۴۸ ساعت اخیر با ارسال هشدارهایی، اهالی غزه را به ترک محل زندگی خود تشویق کرده است. وضعیت موجود، پرسش‌هایی را ایجاد می‌کند از جمله این که پیامد‌های سفر وزاری خارجه ایران و ایالات متحده به منطقه چه خواهد بود و آیا طرح کوچ اجباری اهالی نوار غزه قابلیت اجرایی شدن دارد؟ نصرت الله تاجیک سفیر پیشین ایران در اردن و تحلیلگر سیاسی در گفتگو با فرارو، به این پرسش‌ها پاسخ داده است:
اسرائیل به دنبال اجرای «مجازات دسته جمعی» است
نصرت الله تاجیک گفت: «سفر‌های وزیر امور خارجه ایران و ایالات متحده به منطقه، به لحاظ ماهیت، متفاوت است. درواقع ایران در صدد این است که برای حمایت از مقاومت مردم فلسطین اقداماتی انجام دهد. اما آنگونه که به رسانه‌ها درز پیدا کرده است، به نظر می‌رسد آمریکا دارای یک طرح خطرناک برای جا به جایی مردم غزه است. همچنان یکی از معضلات بزرگ مردم فلسطین که در طول ۷۵ سال اخیر حل نشده، مسئله آوارگان است. اما ظاهرا، اکنون در حال کلید زدن پروژه «آوارگان ۲» هستند. این رویکرد، راه حل مسئله نیست، بلکه بر شدت تنش‌ها می‌افزاید.»
وی افزود: «در حال حاضر رژیم صهیونیستی به دنبال اجرای سیاست «مجازات دسته جمعی» است. این نوع رفتار، خلاف قوانین بین المللی است. در کنار کشتار مردم غزه که نوعی جنایت علیه بشریت است، این اقدام رژیم صهیونیستی در مجازات دسته جمعی یک قدم فراتر از اقدامات قبلی است. به هر حال، می‌دانیم که گروه‌های مقاومت، اقداماتی را در منطقه انجام داده اند، اما نمی‌توانیم این موضوع را نادیده بگیریم که قوانین بین المللی جنگ و صلح این را می‌گوید که هر گروهی که مرتکب این حرکت شده باید مورد جنگ و مبارزه قرار گیرد، نه غیرنظامیان و کودکان بیگناه.»
سفیر پیشین ایران در اردن گفت: «به نظر می‌رسد به دلیل این که رژیم صهیونیستی و نیرو‌های ارتش این رژیم، امکان ورود زمینی به منطقه را به علت تراکم بالای جمعیت ندارند و ورود خطرناک و با خسارت بالایی خواهد بود، برای حفظ منافع خود، به دنبال خلوت کردن غزه هستند. طرحی که گفته می‌شود یک میلیون از ساکنان غزه به چند کشور عربی از جمله عربستان، امارات، قطر و اردن کوچ داده شوند، در حقیقت یک اقدام فوق العاده خطرناک خواهد بود. من بعید می‌دانم کشور‌های عربی با این کار موافق باشند.»
وی افزود: «ملاقات بلینکن با پادشاه اردن و امیر قطر، در شرایطی انجام شد که پادشاه اردن خواستار یک کریدور یا کانال کمک رسانی شده است. این خواسته دبیر کل سازمان ملل هم هست. امیر قطر نیز به دنبال کاهش تنش است؛ بنابراین می‌توان از نوع جهت گیری مقامات کشور‌های عرب منطقه نتیجه گرفت، آنان نیز موافق این امر نیستند و مشخصا پادشاه اردن اعلام کرده که جا به جایی اهالی غزه، رفتاری خطرناک است. به هر حال معتقدم که سفر بلینکن به منطقه بیشتر با هدف راضی کردن اعراب و کمک به رژیم صهیونیستی انجام شده است. در حالی که سفر‌های وزیر خارجه ایران به سوریه و عراق برای انجام اقدامتی است که در راستای کمک به ملت فلسطین است. حتی تماس‌های تلفنی امیرعبداللهیان با مقام‌های کشور‌های عرب نیز در راستای همین هدف است.»
تبعات جبران ناپذیر کوچ اجباری اهالی غزه
این تحلیلگر مسائل سیاسی گفت: «جای تعجب است که چرا دولت بایدن یا بهتر است بگوییم دولت دموکرات ایالات متحده در چنین راهی قدم گذاشته است. این حرکت، به اعتقاد من بسیار خطرناک است و تبعاتی دارد. معتقدم آمریکا باید تلاش کند، رژیم صهیونیستی، حقوق مردم فلسطین را به رسمیت بشناسد. یک نکته مهم را فراموش نکنیم. طرح کوچ اجباری اهالی غزه، طرح جدیدی نیست و در طول سال‌های گذشته نیز مدام مطرح می‌شد. اما این که چرا اکنون قصد اجرای این طرح را دارند، قطعا بخشی از علت، به عملیات شنبه هفته گذشته بر می‌گردد که نیرو‌های حماس علیه رژیم صهیونیستی انجام دادند. اما بخش دیگری از علت شکل گیری مجدد این طرح را بی عملی اعراب در برابر رژیم صهیونیستی می‌دانم که هیچ اقدام موثری انجام ندادند.»
وی افزود: «روند عادی سازی روابط بین اعراب و اسرائیل به طور حتم در این که اعراب موضع ضعیفی در برابر رژیم صهیونیستی داشته باشند، موثر است. این در حالی است که اکنون موقعیتی است که باید اقدامات اجرایی، سیاسی، حرکات دسته جمعی و به طور کلی نوعی دیپلماسی انجام شود که در خدمت کمک به فلسطین باشد نه این که مصائب فلسطینی‌ها را افزایش دهد. غزه یک زندان روباز بزرگ بود و آن چه که حماس و نیرو‌های مقاومت را به این مرحله رساند که حمله کنند، فشاری بود که رژیم صهیونیستی به مردم وارد می‌کرد. این رفتار حماس، عکس العمل سال‌ها تحقیر و فشاری بود که مردم غزه تحمل کردند؛ بنابراین به عقیده من باید بیشتر به این سمت رفت که خواه تلاش‌های دیپلماتیک ایران و خواه فعالیت‌های کشور‌های عربی با هدف شکل دهی اقدامات حمایتی از مردم فلسطین باشد.»
وی تاکید کرد: «در حال حاضر شرایط بسیار پیچیده و خطرناک است. احتمال ورود حزب الله به این جنگ، وجود دارد، اما این تصمیم به نوع اقدامات رژیم صهیونیستی بستگی دارد. هم اکنون حزب الله در لبنان با مشکلاتی مواجه است. در این کشور دولت قانونی و رئیس جمهور حضور ندارند و در نتیجه مشکلاتی در حوزه تصمیم گیری‌های دیپلماتیک در لبنان دیده می‌شود. اما با همه این موانع، همانطور که حزب الله نیز اعلام کرده، درصورت شدت گرفتن اقدامات رژیم صهیونیستی، ممکن است حزب الله نیز وارد درگیری‌های جدی تری شود.»