کد خبر: 17131 | صفحه ۱ | تاریخ: 27 مهر 1402
از مهرجویی تا فرهنگ / آرین احمدی
چند روزی از ماجرای قتل هولناک داریوش مهرجویی و همسرش نمی‌گذرد و همچنان اهالی هنر و فرهنگ در شوک و اندوه این فاجعه هستند، کارگردانی که به گفته بسیاری از منتقدان سینما، بهترین کارگردان تاریخ سینمای ایران بود از فیلم گاو گرفته تا اجاره‌نشین‌ها، هامون، لیلا، بانو و میهمان مامان و غیره، همگی از بهترین و شاخص‌ترین فیلم‌های تاریخ سینمای ایران بودند و شاید اغراق نباشد که بگوییم اگر فیلم‌های داریوش مهرجویی را از سینمای ایران کم کنیم درصد بزرگی از فیلم‌های شاخص سینمای ایران کم می‌شود و شاید چند ده سال بگذرد تا دوباره کارگردانی با این مقیاس در سینمای ایران ظهور کند.
به بهانه خبر مرگ تاسف‌بار داریوش مهرجویی تصمیم گرفتم در کلاس‌ها از دانشجویانم درمورد آثار مهرجویی بپرسم و از آنها بخواهم درمورد آثار مهرجویی صحبت کنند در کمال تعجب شاهد آن بودم که خیلی از دانشجویانم بسیاری از آثار مهم مهرجویی را ندیده‌اند و حتی بعضا نام این آثار هم تا کنون به گوششان نخورده است، البته همین دو هفته قبل بود که از آنها درمورد کتاب‌هایی که مطالعه کردند پرسیدم و در کمال ناباوری متوجه شدم بسیاری از آنها کتاب خاصی مطالعه نکرده‌اند و حتی به سختی می‌توانند نام پنج نویسنده صاحب‌نام را نام ببرند.
این ندانستن‌ها و نخواندن‌ها احتمالا اکثر افراد دغدغه مند فرهنگی را متاثر می‌سازد. به راستی چرا دانشجوی دانشگاه که اصولا باید عاشق مطالعه باشد کم تر به سمت مطالعه و دیدن آثار فاخر می‌رود؟
با کمی تفکر در این مساله می‌توان به چند دیدگاه رسید؛
دیدگاه اول - به واسطه مسائل اقتصادی و شرایط معیشتی، اولویت افراد جامعه بیشتر اقتصادی است تا فرهنگی! و گویی با وجود مشکلات اقتصادی حوصله ای برای مطالعه کردن و پرداختن به مسائل فرهنگی وجود ندارد.
دیدگاه دوم - آموزش و فرهنگ‌سازی لازم از دبستان برای ایجاد انگیزه مطالعه و پرداختن به مسائل فرهنگی برای دانش آموزان صورت نگرفته است
دیدگاه سوم - توجه کمتر رسانه‌ها به مقوله مطالعه و فرهنگ. شاید اگر برنامه‌هایی از جنس برنامه کتاب‌باز بیشتر ساخته می‌شد وضعیت انگیزه افراد جامعه درمورد مطالعه و فرهنگ متفاوت با اکنون بود اما ملاحظه می‌شود همان برنامه کتاب باز هم دیگر تولید نمی‌شود!
دیدگاه چهارم - قیمت بالای کتاب‌ها و تولیدات فرهنگی که شاید از توان اقتصادی بسیاری از افراد جامعه خارج باشد که بتوانند در سبد معیشتی ماهانه خود اقلام فرهنگی را نیز بگنجانند.
فارغ از هر دیدگاهی، باید آگاه باشیم که اگر سطح مطالعه افراد جامعه و یا میزان دسترسی آنها به محصولات فرهنگی کم شود، آثار جبران‌ناپذیری بر فرهنگ آن جامعه وارد خواهد شد و به نظر می‌رسد یکی از مهم‌ترین عوامل پیشرفت هر جامعه‌ای بالاتر رفتن سطح آگاهی و فرهنگی افراد آن جامعه باشد و اگر بخواهیم جامعه از نفوذ و تهاجم فرهنگی مصون بماند باید بیشتر به مسائل فرهنگی و بسط و گسترش آن در میان افراد جامعه اهمیت دهیم.
