نزدیک شدن به پایان سال نگرانی‌ها در خصوص افزایش قیمت خودرو را افزایش داده است. با ورود به شش ماهه دوم سال و افزایش قیمت برخی از خودروهای داخلی این موضوع بیش از پیش احساس می‌شود. این در حالی است که طی چند ماه گذشته پیوسته اخباری از روند کاهشی قیمت خودرو به گوش می‌رسید و چشم‌انداز روشنی را با بحث‌هایی چون آزادسازی واردات پیش روی مصرف کنندگان قرار داده بود.اما با نگاهی به اظهارات رییس اتحادیه فروشندگان خودرو می‌توان دریافت که در این بازار در همچنان بر همان پاشنه می‌چرخد و اراده‌ای برای کنترل قیمت وجود ندارد. در صورتی که مشکلات مربوط به این حوزه مرتفع نشود، افزایش قیمت خودرو در پایان سال از کنترل خارج خواهد شد.
«سعید موتمنی» رئیس اتحادیه نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو در گفتگو با اقتصاد ۲۴ زمینه‌ها و شرایط لازم برای جلوگیری از این موضوع را برشمرده و می‌گوید: «اگر خودروسازان تولید خود را بالا ببرند و از سوی دیگر واردات خودرو محقق بشود، نوسان ارز هم نداشته باشیم و نیاز بازار تامین شود، مشکلی در بازار خودرو نخواهیم نداشت. اما اگر در یکی از این‌ها محدودیتی وجود داشته باشد، با توجه به این که در پایان سال قرار داریم، قطعا نمی‌توان بازار را کنترل کرد».
محدودیت عرضه خودرو از مرداد ماه آغاز شده است
از اوایل مهر امسال زمزمه‌هایی از دپوی خودرو توسط دو شرکت داخلی و عرضه قطره‌چکانی به گوش رسید. اگرچه موضوع اول توسط خودورسازان رد شد، اما در چرایی موضوع دوم گفته شده این وضعیت به دلیل کمبود قطعه است. دلایل این وضعیت هر چه هست در حال حاضر به گرانی خودرو دامن زده است.
موتمنی دراین‌باره می‌گوید: «وضعیت عرضه اگر مناسب بود در چند ماه گذشته که رکود در بازار حاکم است و مشتری وجود ندارد، قیمت‌ها ریزش پیدا می‌کرد. اما از ۱۵ مهر به این سو ۲-۳ درصد افزایش قیمت داشتیم. خودروساز‌ها تا تیر ماه عرضه خوبی داشتند اما از مرداد به این سو عرضه کم شد. شما اگر بخواهید یک خودروی داخلی را تهیه کنید، باید به هزار و یکجا زنگ بزنید. در سمت تقاضا هم باید گفت که مشتری کم است.» به گفته او دلیل کمبود عرضه، انحصار در بازار است. زمانی می‌توانیم بازار با ثباتی داشته باشیم که انحصار از بین برود، واردات خودرو آزاد و نیاز بازار تنظیم شود. محدودیت عرضه نداشته باشیم و مشتری حق انتخاب داشته باشد. آن وقت همه مشکلات حل خواهد شد.
اما آنچه این بازار هم تولید کننده و هم مصرف کننده کماکان از آن رنج می‌برد قیمت خودروست. مدت‌هاست که خودروسازان با زیان بسیاری اقدام به تولید می‌کنند و این خود انگیزه را برای افزایش نرخ خودرو بالا می‌برد. حتی حالا که شورای رقابت مخالف افزایش قیمت است از ترفند‌هایی که البته مسبوق به سابقه است استفاده می‌کنند تا به هدف خود برسند.چندی پیش ایران خودرو با تغییراتی در محصولات فعلی، کد فنی جدید برای خودروهایش تعریف کرد و وزارت صمت هم این خودرو‌ها را به عنوان محصول جدید تایید کرد. شورای رقابت مجبور شد برای خودرو‌های جدید بر اساس صورت‌های مالی جدید قیمت گذاری را انجام بدهد.
هنوز به شورای رقابت احتیاج داریم
رئیس اتحادیه فروشندگان خودرو در‌این‌باره می‌گوید: «قیمت گذاری دستوری خوب نیست اما زمانی که انحصار است باید یک رابطه ای بین مصرف کننده و تولید کننده وجود داشته باشد. چرا ما الان فاصله قیمتی داریم؟ در صورتی که رقابت در بازار خودرو به درستی انجام شود، شورای رقابت هم خود به خود کنار می‌رود. تصور کنید که خودروسازان قیمت را بردند بالا آیا عرضه هم به همان نسبت بالا می‌رود؟ اگر افزایش یافت افزایش قیمت هم مشکلی ندارد.»
واردات خودرو؛ از حذف حقیقی‌ها تا واردات توسط فوتبالیست‌ها
واردات خودرو، هنوز اجرایی نشده با حواشی بسیاری همراه شده است. بحث واردات خودرو توسط ۱۵ فوتبالیست یکی از آن حواشی است. حواله واردات خودرو قولی است که معاون رئیس‌جمهور بعد از صعود تیم ملی در جام جهانی در رختکن تیم ملی با پیشنهاد رئیس وقت فدراسیون فوتبال شهاب‌الدین عزیزی خادم به ملی‌پوشان داد و قرار شد کسانی که در صعود تیم ملی نقش داشتند از آن بهره‌مند شوند. اما حالا این واردات خارج از ضابطه ارزیابی شده و گفته می‌شود باید در مورد این تخلف که ۱۵۰۰ میلیارد تومان برآورد شده شفاف‌سازی صورت گیرد. این در حالی است که امید‌ها برای واردات خودرو توسط اشخاص حقیقی ملغی شده و قرار است عده معدودی مسوولیت آن را بر عهده بگیرند. سعید موتمنی در این باره به اقتصاد ۲۴ می‌گوید: «اگر سیاستگذار عزم جدی دارد که خودرو وارد شود، اجازه دهد توسط اشخاص حقیقی وارد شود. مثل قبل از سال ۹۶. اگر این اتفاق صورت گیرد، خودرو‌ها ۱۵ روزه و یک ماهه به بازار تهران خواهد رسید. در آن صورت این کالای مصرفی دوباره جایگاه خود را پیدا خواهد کرد و دیگر از حالت سرمایه‌ای خارج می‌شود. اما به نظر می‌رسد عزمی برای این کار وجود ندارد و با گذشت ۹ ماه هنوز خودرویی آنطور که باید وارد کشور نشده است».
عرضه خودرو در بورس کالا کمکی به کاهش قیمت نمی‌کند
بازار خودرو در سال‌های گذشته عرصه آزمون و خطای مسوولان بوده تا بتوانند قیمت را کنترل کنند. عرضه خودرو در بورس کالا یکی از آن اقدامات بوده است که به گفته رییس اتحادیه فروشندگان خودرو تاثیری نداشته و حتی منجر به افزایش قیمت شده است.
رئیس اتحادیه نمایشگاه داران و فروشندگان خودرو در این باره به اقتصاد ۲۴ می‌گوید: «مخالف عرضه خودرو در بورس کالا هستم. اگر آرشیو قیمت‌ها را قبل و بعد از عرضه در بورس بررسی کنید، افزایش قابل توجه است. خودرو کالایی نیست که در بورس چوب حراج بر آن زده شود. شرکت‌ها به اندازه کافی نمایندگی دارند و خودرو‌هایی که در بورس کالا عرضه شدند، افزایش قیمت داشتند. به طور مثال خودروی ۲۰۷ که قبل از این اتفاق به حدود ۳۵۰ میلیون تومان می‌رسید، در بورس تا ۵۷۰ تومان افزایش قیمت داشت».