گروه جامعه - دریاچه‌های ایران، یکی از ثروت‌های طبیعی این کشور هستند که در سراسر ایران پراکنده شده و به عنوان منابع آبی و تفریحی مهم شناخته می‌شوند. این دریاچه‌ها به عنوان مقصدهای گردشگران و مکان‌های مهم برای پرورش ماهی و تولید نیروی برق نیز اهمیت دارند. با این حال، متأسفانه در سال‌های اخیر خشک شدن دریاچه‌های ایران به یک چالش جدی تبدیل شده است. عواملی همچون کاهش بارش‌ها، برداشت غیرمجاز آب، و تغییر الگوی آب و هوا از جمله عواملی هستند که به خشک شدن این دریاچه‌ها منجر شده‌اند. این پدیده منجر به مشکلات جدی در تأمین آب آشامیدنی، کشاورزی، و حتی برق‌تولید شده و تأثیرات بلندمدت بر محیط زیست و اقتصاد کشور دارد.
دولت و ارگان‌های مرتبط با مدیریت آب در ایران در حال اتخاذ تدابیری جهت مقابله با این مشکلات هستند، اما لازم است تا اهمیت حفظ منابع آبی این دریاچه‌ها به صورت جدی‌تری مورد توجه قرار گیرد و برای جلوگیری از خشک شدن آنها تلاش‌های بیشتری انجام شود. مرگ تدریجی دریاچه‌ها و تالاب‌های ایران و محو شدن آنها از روی نقشه و قرار گرفتن دریاچه ارومیه به عنوان بزرگترین دریاچه موجود در شمال غربی ایران که در معرض نابودی قرار دارد، زنگ خطر مرگ و خاموشی این دریاچه را به صدا در آورده و به جد نیاز توجه ویژه از سوی مسئولان امر برای احیا این دریاچه می‌باشد.
تازه‌ترین آمارهای منتشر شده درباره وضعیت تالاب‌ های کشور نگران‌کننده‌تر از حد تصور بوده و حضور 9 تالاب ایران در لیست سیاه کنوانسیون حفاظت از تالاب‌ها، تغییر کاربری تالاب‌ها و در نهایت کسب بدترین نمره در کنواسیونی که 52 سال پیش به پیشنهاد ایران و در شهر رامسر به تصویب رسید، نشان از وخیم بودن وضغیت حیات آنها دارد.
در ادامه شدت بحران خشکسالی دریاچه و تالابهای کشور به قدری گسترده است که نمایندگان مردم در مجلس شورای اسلامی، آثار مخرب زیست‌محیطی، وقوع طوفان‌های نمکی، گردوغبار و از بین رفتن کشاورزی را از مهم‌ترین علل خشک شدن دریاچه‌ها و تالابهای کشور، از جمله دریاچه ارومیه می‌دانند. ساخت ۳۵ سد روی ۲۱ رودخانه منهی به دریاچه ارومیه را می‌توان از مهم‌ترین دلایل خشک شدن این دریاچه دانست.
براساس آخرین اخبار به نظر می‌رسد زرینه‌رود نیز به عنوان یک منبع مهم و قابل اطمینان توانایی خود را جهت تأمین آب دریاچه ارومیه از دست‌ داده است.
دریاچه بختگان
دریاچه بختگان، که دومین دریاچه بزرگ ایران پس از دریاچه ارومیه و بزرگترین دریاچه مرکزی کشور است، در استان فارس قرار دارد و در شهرستان‌های نی‌ریز، استهبان، بختگان و خرامه واقع شده است. این دریاچه به طول ۱۲۰ کیلومتر کشیده شده و منبع اصلی آب آن رودخانه‌های کر و سیوند هستند. دریاچه بختگان به عنوان مهاجرتگاه زمستانی برخی از پرندگان مهاجر از روسیه و دشت‌های سیبری به ایران شناخته می‌شود. این دریاچه به دلیل تنوع گونه‌های حیاتی و پرندگانی که در این منطقه می‌ پرند، جذب توجه زیادی دارد.متاسفانه دریاچه بختگان، واقع در استان فارس نیز اکنون در حال خشکی کامل است. استفاده‌های متعدد در بالادست تالاب برای تامین آب آشامیدنی شیراز و روستاهای اطراف آن و همچنین  بهرهوری از آب این دریاچه با هدف تامین آب اراضی کشاورزی و صنعت، از مهم‌ترین دلایل خشک‌سالی این دریاچه به شمار می‌رود. 
لازم به ذکر است که منشأ دریاچه بختگان رودخانه «سیوند» است که با احداث سدی به روی این رودخانه حیات دریاچه بختگان را به‌طور جدی تحت تاثیر قرار داد. 
وضعیت ناگوار دریاچه پریشان
در ادامه دریاچه پریشان نیز که از نظر جغرافیایی در ۱۲ کیلومتری جنوب شرقی کازرون قرار دارد، در نهایت تاسف به دنبال بارش اندک و عدم مدیریت درست منابع آبی و مصرف ناهنجار و بی‌رویه آب، سوزاندن بخش بزرگی از نیزارهای اطراف آن به بهانه عملیات راه‌سازی و ایجاد سد، خشک شد و نهایتا در سال ۱۳۹۰ بیش از ۹۰ درصد از توان انباشت آب خود را از دست داد و در نهایت حیرت بدون توجه ویژه از سوی مسئولین امر خشک شده و حیات خود را از دست داد.
تالاب انزلی در خطر
همچنین با نگاهی به تالاب انزلی باید گفت که 27 رودخانه مهم استان گیلان به این تالاب سرازیر می‌شوند. تالاب انزلی به مساحت ۲۰۰ کیلومتر مربع، همچون تصفیه‌خانه ای برای آب دریای خزر عمل کرده و این رودها با آب شیرین خود سدی در برابر آب‌ شور دریای خزر به وجود آورده‌اند. از طرف دیگر این تالاب با بیش از ۱۰۰ گونه پرنده، ۵۰ گونه ماهی، صدها گونه موجودات گیاهی، جانوری و میکروسکوپی و ده‌ها گونه گیاهی که در دل خود جای‌داده است، اکوسیستم کم‌نظیری به‌حساب می‌آید. متأسفانه این تالاب نیز مانند خیلی دیگر از پدیده‌های طبیعی کشورمان در خطر جدی است. ساختن استخر پرورش ماهی در پیرامون تالاب و تغییر ویژگی فیزیکی و شیمیایی آب، بی‌توجهی به ظرفیت تالاب در پذیرش گردشگری هم‌زمان، افزایش میزان فلزات سنگین و بخصوص سرب در آب و رسوبات تالاب، پمپاژ آب به بالادست تالاب به‌منظور آبیاری اراضی کشاورزی، احداث کومه‌های شکار، تجمع مقادیر زیادی از زباله‌های غیرقابل تجزیه در تالاب که از طریق رودخانه‌های منتهی به تالاب و بازدیدکنندگان از تالاب وارد آن می‌شود، نبود لایروبی لازم و نیز رهاسازی فاضلاب‌های صنعتی، خانگی و بیمارستانی چند شهرستان استان گیلان به تالاب انزلی و غیره منجر به تخریب بخش‌های بزرگی از تالاب و برهم خوردن تعادل اکوسیستمی آن شده است.
دریاچه ارومیه، وضعیت فوق بحرانی
دریاچه ارومیه در میان دو استان آذربایجان شرقی و آذربایجان غربی ایران واقع شده و ارتفاع آن از سطح دریا حدود ۱۳۰۰ متر است. در گذشته، عمق متوسط این دریاچه حدود ۶ متر بوده و طول و پهنای آن به ترتیب به ۱۲۰ کیلومتر و ۱۵ تا ۵۰ کیلومتر می‌رسید. این دریاچه دارای مساحتی بین ۵۰۰۰ تا ۶۰۰۰ کیلومتر مربع بوده که متأسفانه در حال حاضر شاهد آن نیستیم. حتی تصاویر قدیمی از دریاچه ارومیه در پخش زنده شبکه آذربایجان غربی نمایانگر بروز خشکسالی در آینده ای نزدیک بود. البته لازم به ذکر است که ۶۹ درصد سهم انسانی در بروز خشکی با احداث کردن سد های مختلف و توسعه دادن بخش کشاورزی دریاچه ارومیه می باشد.
دریاچه ارومیه به همراه جزایر کبودان و قیون داغی به عنوان مناطق حفاظت شده شناخته می‌شود و از جمله مناطق حفاظت شده زیست کره در یونسکو به ثبت رسیده است. اما خشک شدن این دریاچه به سبب عواملی همچون برداشت غیرمجاز از منابع آبی حوضه آبریز دریاچه، توسعه نامتناسب کشاورزی در منطقه با استفاده بیش از حد از آب این حوضه و تغییرات اقلیمی و خشکسالی، به یک چالش جدی تبدیل شده است. ضمناً وجود منابع مهمی مانند لیتیوم در کف این دریاچه‌ها می‌تواند نیز دلیلی برای توجه ناکافی به حفظ و احیای آنها باشد.
تالاب گاو خونی
تالاب گاوخونی یکی از تالاب‌های طبیعی و زیبای ایران است که در استان اصفهان واقع شده و به عنوان یکی از مهمترین مناطق زیست‌محیطی کشور محسوب می‌شود. این تالاب با وسعتی بیش از ۴۷۶ هکتار، یکی از بزرگترین تالاب‌های ایران به شمار می‌رود. نام گاوخونی به این تالاب به خاطر وجود گونه‌های مختلف پرندگان در این منطقه اطلاق شده است که از آن جمله می‌توان به فلامینگو، حواصیل، لک لک، غاز، کاکایی و اردک نوک پهن اشاره کرد. موضوع این تالاب تا این حد جدی شده که بخش‌هایی از برنامه‌های برخی از شبکه‌ها مانند پخش شبکه خبر و یا شبکه آفتاب و یا دیگر شبکه‌ها نیز در این باره صحبت نمودند.
دریاچه هامون
دریاچه هامون یکی از دریاچه‌های مهم ایران است که در استان سیستان و بلوچستان و در جنوب شرقی ایران واقع شده است. این دریاچه به عنوان یکی از بزرگترین دریاچه‌های شور جهان شناخته می‌شود. دریاچه هامون جزو سیستم تالاب‌های سیستان و بلوچستان است و به وسیله جریان‌های آبی از افغانستان تغذیه می‌شود.دریاچه هامون منطقه‌ای بسیار مهم از نظر محیط‌زیستی و زیست‌بومی می‌باشد. این منطقه به خاطر تنوع گونه‌های حیاتی و پرندگان مهاجرتی که در اینجا سرایت می‌کنند، جلب توجه زیادی دارد. دریاچه هامون از لحاظ اقتصادی نیز برای مردم منطقه اهمیت دارد؛ زیرا ماهیگیری و کشاورزی در اطراف آن انجام می‌شود و برخی از مردم بومی از منابع دریاچه برای تأمین نیازهای خود استفاده می‌کنند.
با این حال، دریاچه هامون با مشکلاتی همچون خشک‌شدن و کاهش سطح آب روبه‌رو است که به عواملی همچون کمبود آب‌های رودخانه‌ای و تغییرات اقلیمی برمی‌گردد. برای حفاظت و مدیریت بهینه این منطقه زیست‌بومی حیاتی، تدابیر لازم و همکاری‌های بین‌المللی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند. با خشک شدن این دریاچه و وزش کوچک‌ترین باد میتواند استان های همجوار را درگیر کند. این موضوع را بارها در روزنامه‌ها، اخبار، تلویزیون نظیر اخبار شبکه اترک و دیگر شبکه های تلویزیونی ، مشاهده نمودیم.
همه این موارد نشان دهنده اوضاع نامناسب آبی کشور و دریاچه های ایران می باشد که لزوم همکاری مردم و تدبیر جدی مسئولان را می طلبد.