کد خبر: 19305 | صفحه ۷ | ایران زمین | تاریخ: 02 آذر 1402
پس از 47 روز توافق میان حماس و اسرائیل اعلام شد
رمزگشایی از آتش بس موقت در غزه
گروه بین الملل - جنبش مقاومت اسلامی فلسطین (حماس) بامداد دیروز با تائید توافق اجرای آتشبس با رژیم صهیونیستی مفاد این توافق را منتشر کرد.
در بیانیه حماس آمده است: پس از مذاکرات سخت و پیچیده و طولانی، اعلام میکنیم که با یاری خداوند متعال و تلاشهای زیاد طرف قطری و مصری به توافق آتش بس انسان دوستانه (آتشبس موقت) به مدت ۴ روز دست پیدا کردیم. حماس در ادامه بیانیه خود مفاد این توافق را اعلام کرد که بر اساس آن، درگیریها از سوی دو طرف، فعالیتهای نظامی ارتش رژیم صهیونیستی در همه مناطق غزه و نیز جابه جایی خودروهای زرهی این رژیم در این منطقه متوقف خواهد شد.
بر اساس این توافق، صدها کامیون ویژه حامل کمکهای بشر دوستانه، درمانی و سوخت بدون استثنا وارد همه مناطق غزه خواهد شد. حماس افزوده است: ۵۰ اسیر زن و کودک اسرائیلی زیر ۱۹ ساله در مقابل ۱۵۰ زن و کودک زیر ۱۹ ساله فلسطینی بر اساس سوابق اسارت آزاد خواهند شد.
در ادامه این توافق آمده است: حملات و پرواز جنگنده - بمب افکن های رژیم صهیونیستی طی چهار روز آتش بس در جنوب غزه و در شمال غزه نیز به مدت ۶ ساعت از ساعت ۱۰ صبح تا ۴ بعدظهر متوقف خواهد شد.
حماس تأکید کرده است که طی دوره آتش بس رژیم اشغالگر متعهد شده که به هیچ فردی در تمامی مناطق نوار غزه تعرض و حمله نکند و شهروندان فلسطینی آزادی عبور از شمال غزه به سمت جنوب در امتداد خیابان صلاح الدین را خواهند داشت.
جنبش مقاومت اسلامی فلسطین افزوده است: مفاد این توافقنامه بر اساس دیدگاه مقاومت و ملاحظات آن تدوین شد که هدف آن خدمت به مردم غزه و تقویت پایداری آنان در برابر تجاوزات بود و مقاومت همواره به فداکاریها، رنجها و دغدغههای آنان توجه داشته است و این مذاکرات را با وجود تلاشهای اشغالگران برای طولانی کردن و به تعویق انداختن آن، از موضع قدرت میدانی انجام داد.
در پایان بیانیه حماس آمده است: در حالی که ما رسیدن به یک توافق آتش بس را اعلام میکنیم، تأکید میکنیم که دستان ما روی ماشه باقی خواهد ماند و گردانهای پیروز ما آماده دفاع از ملت ما و شکست اشغالگران هستند.
پیش تر منابع خبری گزارش داده بودند، کابینه رژیم صهیونیستی به صورت رسمی توافق مبادله اسرا با جنبش حماس را پذیرفته و تائید کرده است.
وزارت خارجه قطر نیز بامداد دیروز در واکنش به توافق تبادل اسرا بین رژیم صهیونیستی و جنبش حماس و برقراری آتشبس چهار روزه اعلام کرد که زمان آغاز این آتشبس را اعلام خواهد کرد.
وزارت خارجه قطر اعلام کرد، زمان شروع آتش بس بشردوستانه ظرف ۲۴ ساعت اعلام میشود و به مدت چهار روز ادامه خواهد داشت که قابل تمدید است.
وزارت خارجه قطر می افزاید، موفقیت میانجیگری مشترک با مصر و آمریکا بین (رژیم) اسرائیل و حماس را که منجر به توافق برای آتش بس بشردوستانه شد، اعلام میکنیم.
بنا بر اعلام وزارت خارجه قطر، برقراری آتش بس اجازه ورود تعداد بیشتری از کاروانهای بشردوستانه و کمکهای امدادی از جمله سوخت تعیینشده برای نیازهای بشردوستانه را میدهد.
بر اساس این گزارش، مرحله اول شامل تبادل ۵۰ زندانی زن و کودک غیر نظامی در غزه در ازای آزادی زنان و کودکان از زندانهای اسرائیل است و تعداد آزادشدگان در مراحل بعدی اجرای توافق افزایش خواهد یافت.
درحالی که هنوز زمان دقیق آغاز آتش بس مشخص نشده است، یک مسئول در دولت آمریکا اعلام کرد که آتش بس ۲۴ ساعت از اعلام توافق رسمی آغاز می شود و احتمال می رود که زمان دقیق آن صبح پنجشنبه باشد.
رسانه های صهیونیستی نیز اعلام کردند که آتش بس از ظهر پنجشنبه وارد مرحله اجرا می شود و براساس آن، نخستین گروه از اسیران دو طرف آزاد می شوند. کابینه رژیم صهیونیستی نیز بامداد چهارشنبه پس از تائید توافق مبادله اسرا با حماس با صدور بیانیهای خواستار وقفههای بیشتر در جنگ شد و اعلام کرد: آزادی هر ۱۰ گروگان بیشتر به یک روز وقفه بیشتر در جنگ منجر شود.
در بیانیه کابینه نتانیاهو آمده است: سه شنبه شب با کلیات مرحله نخست از توافق مبادله اسرا موافقت کردیم که به موجب آن حداقل ۵۰ نفر شامل زن و کودک آزاد و برای مدت ۴ روز نبرد متوقف خواهد شد.
کابینه صهیونیستی افزوده است: دولت اسرائیل، ارتش و نیروهای امنیتی اسرائیلی به جنگ برای بازگرداندن همه اسرا ادامه خواهند داد. اسماعیل هنیه رهبر حماس نیز پیشتر در بیانیهای اعلام کرده بود که «توافق آتشبس موقت» با اسرائیل نزدیک است.
شکل گیری توافق به نفع فلسطین است
در همین رابطه عبدالرضا فرجی راد دیپلمات پیشین و استاد ژئوپلیتیک دانشگاه در گفت و گو با فراروگفت: «توافق احتمالی بین اسرائیل و حماس که این روزها مورد توجه قرار گرفته، یک توافق موقت چند روزه خواهد بود. این امکان وجود دارد که این توافق چند روزه، با توجه به فشارهای بین المللی که به اسرائیل وارد میشود، به یک توافق طولانی مدت تبدیل شود، اما احتمال این موضوع چندان بالا نیست. اگر قرار باشد بگوییم شکل گیری توافق به نفع اسرائیل است یا به نفع فلسطین، به اعتقاد من، به ضرر اسرائیل است، چرا که از یک سو، مردم در غزه از لحاظ غذا و مایحتاج روزمره دیگر از جمله سوخت، تحت فشار قرار دارند و به گفته مقامهای سازمان ملل، ۲ میلیون و دویست هزار نفر در این منطقه در گرسنگی به سر میبرند. در نتیجه توافق، دارو، سوخت و غذا به این افراد خواهد رسید. اسرائیل به دنبال این بود که با شروع درگیری در جنوب غزه، ساکنان این منطقه را به سمت گذرگاه رفح در مصر بفرستد و سپس این افراد مجبور شوند از آن جا به صحرای سینا بروند. با این شرایط میتوان گفت که طرح اسرائیل تا حدودی با صدمات و تاخیر مواجه میشود و مشخص نیست که عاقبت این طرح چه خواهد بود.»
وی افزود: «از سوی دیگر، درباره این توافق، در کابینه اسرائیل، اختلاف نظر وجود داشت و صحبت درباره این توافق از یک ماه قبل مطرح بود. بنابراین، این توافق، اختلافات را درون کابینه اسرائیل، افزایش میدهد. علاوه بر اینها، نیروهای جنگنده حماس میتوانند در سایه این صلح موقت، استراحتی کرده و نفسی بکشند. حتی ممکن است در شرایط آتش بس، امکان جا به جایی سلاح فراهم شود. تمامی این موارد، به نفع اسرائیل نیست. اما پرسش این است که با این شرایط، چرا اسرائیل، توافقی را که به صلاحش نیست پذیرفته است؟ نکته اول همان مسئله افکار عمومی جهانی است که شدیدا ضد اسرائیلی شده است. نکته دوم، فشار دولت ایالات متحده است. اعتبار بایدن و کاخ سفید در سایه این جنگ آسیبهایی جدی دیده است. نکته سوم فشار جهان عرب و کشورهای عربی است که مایلند هر چه سریعتر آتش بس اعلام شود. نکته چهارم فشار خانوادههای اسرائیلی است که گروگانهایی نزد حماس دارند و میخواهند با این آتش بس، گروگانها آزاد شوند.»
شرایط پیچیده پس از وقوع آتش بس در منطقه
این استاد ژئوپلیتیک گفت: «قرار است بین ۵۰ تا ۱۰۰ نفر از اسراء، که شامل زنان و کودکان یا غیرنظامیان است، آزاد شوند. هر چند که حماس هم انتظار دارد، تعدادی از زندانیان حماس در اسرائیل، آزاد شوند. همه اینها باعث فشار روی اسرائیل است و اسرائیل چارهای به جز پذیرش شرایط ندارد. البته حقیقت این است که ما از شرایط درون غزه اطلاعات صد در صد دقیقی نداریم و باید این احتمال کوچک را هم بدهیم که پیشروی مورد انتظار اسرائیلیها در شمال غزه و رسیدن به جنوب، به اندازهای که میخواستند انجام نشد و بنابراین میخواهند نیروهای خود را بازیابی کنند و تغییراتی در بخش نظامی انجام دهند. میتوان این احتمال را داد که اگر امتیازی برای اسرائیل وجود دارد، همین موضوع است.»
وی افزود: «این مسئله، بسیار پیچیده است و باید بر اساس شرایط میدان جنگ، پیش برود، اگر اسرائیل موفق شود غزه را پاکسازی کند، با این وضعیت فشار جهانی باید بهانهای بسیار بزرگ پیدا کند. ممکن است اسرائیل در نوار غزه با این توجیه بماند که به لحاظ امنیتی احساس خطر میکند. اگر اسرائیل چنین تصمیمی بگیرد، قرار است با جمعیت دو میلیونی آوارهای که نه بیمارستان، نه خانه و نه مسکن دارند، چه کند؟ اگر قرار باشد جمعیت مذکور در همان منطقه باقی بماند، احتمال دارد باز هم درگیریهایی را در منطقه شاهد باشیم. اگر اسرائیل به دنبال گسیل کردن این جمعیت به سمت مصر و صحرای سینا باشد، وضعیت برای مصر و حتی اروپا و آمریکا بحرانی میشود.»
این تحلیلگر امور سیاسی در ادامه گفت: «اگر قرار باشد پناهجویان فلسطینی بر اساس خواست اسرائیل به سمت مصر و اردن حرکت کنند، مشکل ثانویهای رخ میدهد. آمریکا و اروپا، متحد مصر و اردن هستند و تمایلی ندارند این کشورها تحت فشار قرار گیرند. آمریکا و اروپا مخالف تصمیم نتانیاهو برای فرستادن فلسطینیان به سمت مصر و اردن هستند. به همین دلیل شرایط پیچیده است و چون اسرائیل این اهداف را دنبال میکند، آمریکاییها، این هدف اسرائیل را درک کرده اند و به همین خاطر نیز مدام بر این موضوع تاکید دارند که به سیاست تشکیل دولت مستقل برای فلسطین معتقدند. بایدن نیز در مطلبی برای واشنگتن پست، تاکید کرد که جمعیت ساکن در نوار غزه در همین منطقه باقی میمانند و نوار غزه تحویل کرانه غربی رود اردن میشود و محمود عباس و تیم او بر غزه مسلط خواهند شد؛ بنابراین مسئله مذکور تبدیل به یک نزاع سیاسی خواهد شد که بعدها شاهد آن خواهیم بود.»
وی افزود: «اگر اسرائیل بر این تصمیم خود اصرار داشته باشد، با توجه به وضعیت بدی که دارد و البته، چون در داخل اسرائیل نیز، محبوبیت وی تا ۲۵ درصد، کاهش یافته، این امکان وجود دارد که آمریکاییها با کمک اروپا فشار وارد کنند و دولت حاکم در تل آویو را به سمت استعفا، سرنگونی یا برگزاری انتخابات زودرس ببرند. هدف از این کار هم مشخص است؛ روی کار آمدن دولتی در اسرائیل که بتواند با غرب کنار آمده و آنها نیز بپذیرند که غزه تحویل کرانه باختری رود اردن شود. با توجه به همه این دلایل، نمیتوان یک پیش بینی دقیق انجام داد.»