کد خبر: 19676 | صفحه ۱۱ | ایران و جهان | تاریخ: 08 آذر 1402
مدیرکل آژانس بین المللی انرژی اتمی مطرح کرد
با خروج ترامپ، برجام وارد برزخ شد
مدیرکل آژانس در گفتوگویی به سوالاتی درباره پیشرفتهای برنامه هستهای ایران پاسخ داد.
«رافائل گروسی» مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی در گفتوگویی با شبکه فرانس۲۴ درباره ذخایر اورانیوم غنیشده ایران با بیان این که «ایران تسلیحات هستهای ندارد»، مدعی شد که ایران از برخی توانمندیهایی برخوردار است که نگرانکنندهاند.
مقامات ایران تاکید کردهاند تولید و بهکارگیری تسلیحات اتمی جایی در برنامه دفاعی ایران ندارد و ماهیت آن، صرفا، صلحآمیز است.
گروسی با اشاره به توافق هستهای (برجام) که در آن ایران با قدرتهای جهانی توافق کرد در ازای لغو تحریمها برنامه هستهای خود را محدود کند، گفت: «این توافق از زمان خروج آمریکا از آن در سال ۲۰۱۸، به نوعی وارد یک برزخ شده است و ایران هم از آن پس، پایبندی به این توافق را متوقف کرد. از این رو، امکان انجام دادن فعالیتهایی فراهم شد که تا حدی میتواند نگرانکننده باشد. به طور مثال، غنیسازی اورانیوم در سطوح بسیار بالا.»
گروسی در ادامه اشاره کرد که ایران عضوی از پیمان منع اشاعه تسلیحات اتمی(انپیتی) است و کشوری هستهای نیست.
مدیرکل آژانس با اشاره به ذرات یافتشده اورانیوم در برخی محلها در ایران گفت: «اختلافاتی وجود داشته است. به طور مثال، بازرسان آژانس ذرات اورانیوم غنیشده با خلوص بالا را در محلهایی که نباید اورانیومی در آن وجود میداشت، کشف کردند. بنابراین، مسائل زیادی درباره این برنامه هستهای پیش آمد و ما در تلاش بودهایم با ایران همکاری لازم را داشته باشیم تا آنها را حل کنیم.»
او افزود «ما در برخی موارد موفق شدهایم(این مسائل را حل کنیم) و در برخی موارد دیگر نتوانستهایم.»
گروسی بیان کرد که «در حال حاضر، در موقعیتی قرار داریم که هنوز سوالات بیجوابی وجود دارد. ما یک نهاد بینالمللی هستیم و به راهکارهای دیپلماتیک باور داریم اما در این زمینه، در شرایطی قرار داریم که مطلوبمان نیست.»
مدیرکل آژانس درباره میزان اورانیوم غنیشده در ایران گفت: «آنها مواد هستهای مهمی در اختیار دارند. تنها کشورهای هستهای، کشورهای دارنده سلاح اتمی این مواد را در اختیار دارند. در مورد ایران، به معنای این نیست که آنها سلاح اتمی دارند. آنها نوعی توانمدی دارند که مسلما نگرانکننده است.»
گروسی در این راستا، خواستار «همکاری کامل» ایران با آژانس بینالمللی انرژی اتمی شد.
او در پاسخ به این که آژانس در صورت همکاری نکردن ایران چه تدابیری خواهد داشت، گفت که اگر فعالیت راستیآزمایی و نظارت بازرسان آژانس رضایتبخش نباشد، میتوان گفت که در حال عدم پایبندی به تعهدات بینالمللی است و ممکن است کار آن به شورای امنیت سازمان ملل برسد یا تحریمهایی علیه آن اعمال شود.
گروسی افزود: « ایران میگوید میخواهد مانند یک کشور عادی و کشوری که در حال عمل به تعهدات خود است، با آن رفتار شود. آنچه ما میگوییم این است که (در) تاسیسات خود را باز و با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در سطوح لازم همکاری کنید.»
آمریکا که در سال ۲۰۱۸ از توافق هستهای خارج شد و ضمن بازگردانی تحریمهای پیشین تحریمهای متعدد تازهای را نیز علیه ایران اعمال کرد و شرکای اروپایی برجام که از آن پس، تعهداتشان نسبت به کاهش تاثیر تحریمهای آمریکا بر ایران و عادیسازی روابط تجاری با ایران را عملی نکردهاند، اقدامات متقابل ایران را که بر اساس حقوق قانونی تعیین شده آن در برجام، به طور گامبهگام و با اطلاع قبلی انجام شد را نقض تعهدات برجامی آن تلقی کرده و در جلسات متعددی در شورای حکام به صدور بیانیههای سرزنشی متعددی علیه ایران پرداختهاند.
آمریکا و شرکای اروپایی توافق هستهای با بهانه کردن ادعاهایی علیه ایران در زمینه موضوعات فرابرجامی، از جمله امور داخلی ایران و شراکت دفاعی آن با روسیه مسیر مذاکرات وین را منحرف کردند و این مذاکرات بیش از یک سال است که با وقفه روبهرو شده است.
مقامات ایران، با این وجود، تاکید کردند که اقدامات متقابل هستهای ایران بازگشتپذیرند و در صورت اجرایی شدن تعهدات طرف مقابل به حالت قبل بازخواهند گشت.
ایران همچنین گفته است درصورتی که طرف مقابل در مذاکرات وین اراده سیاسی لازم را برای انجام دادن توافقی جهت احیای اجرای برجام نشان دهد، آماده خواهد بود با «حسن نیت» توافقی را برای لغو تمامی تحریمها در وین نهایی کند که تامینکننده منافع ملی ایران باشد.
گروسی همچنین در این گفتوگو به سوالاتی درباره تهدیدات هستهای در اوکراین و کره شمالی نیز پاسخ داد.