در حالی مدارس بسیاری از شهرهای آلوده کشور روز گذشته مجازی شد که به اعتقاد رئیس کمیته حمل ونقل ترافیک شورای شهر تهران محمد آقامیری تعطیلی مدارس تاثیری در کاهش آلودگی هوا ندارد
گروه جامعه - بارها در خصوص آلودگی هوا در رسانه ها صحبت شده است. از تبعات آن گرفته تا هزینه هایی که روی دست اقتصاد کشور می گذارد. حالا اما به نظر می رسد به جای یافتن راه حل تنها صورت مسئله با تعطیلی مدارس ابتدایی پاک می شود.
آلودگی هوا در ایران مانند بسیاری از کشورهای دیگر ناشی از ترکیبی از منابع مختلف است که به صورت محلی و منطقه‌ای متفاوتند. عوامل اصلی که به آلودگی هوا در ایران دامن می‌زنند، اما در بسیاری از کشورها برای آن راهکار اندیشیده شده است که در ایران همچنان در بر همان پاشنه سابق می چرخد.
انتشار گازهای آلاینده از خودروها، موتورسیکلت‌ها و دیگر وسایل نقلیه به خصوص در شهرهای بزرگ و کلان‌شهرهایی مانند تهران، مشهد، اصفهان و تبریز، فعالیت‌های صنعتی و نیروگاه‌هایی که از سوخت‌های فسیلی استفاده می‌کنند، بدون به‌کارگیری فیلترها یا سیستم‌های کاهش آلودگی، سبب انتشار آلاینده‌ها می‌شوند. استفاده از سوخت‌هایی با گوگرد بالا و کیفیت پایین و عدم استانداردسازی کافی در بخش‌های صنعتی و حمل‌ونقل، مدیریت ضعیف شهری و عدم برنامه‌ریزی مناسب شهری در مدیریت ترافیک، سیستم حمل‌ونقل عمومی ناکافی و زیرساخت‌های نامناسب از جمله عوامل مهم در آلودگی هواست.
برای مقابله با مشکل آلودگی هوا، لازم است اقداماتی از قبیل توسعه حمل‌ونقل عمومی پاک، بهبود استانداردهای سوخت و خودرو، اعمال مقررات زیست‌محیطی سخت‌گیرانه‌تر برای صنایع، کاشت درخت و توسعه فضای سبز شهری، و بهبود مدیریت زباله و منابع طبیعی صورت گیرد که البته فعلا تعطیلی مدارس از جمله راهکارهای ارائه شده بوده است.
با این همه حتی خبرگزاری فارس هم در این خصوص لب به انتقاد گشوده و می نویسد: علی‌رغم وعده وزیر آموزش و پرورش رضا مراد صحرایی در ۲۱ آبان ۱۴۰۲ مبنی بر عدم تعطیلی مدارس، باز هم خروجی جلسه کمیته اضطرار تعطیلی مدارس در روز دوشنبه بود.
در حالی مدارس بسیاری از شهرهای آلوده کشور روز دوشنبه ۲۷ آذر ۱۴۰۲ مجازی شد که به اعتقاد رئیس کمیته حمل ونقل ترافیک شورای شهر تهران محمد آقامیری تعطیلی مدارس تاثیری در کاهش آلودگی هوا ندارد.
بر اساس گزارش کمیسیون اصل ۹۰ مجلس شورای اسلامی در سال ۱۴۰۰ هزینه‌های مرگ و میر ناشی از آلودگی هوا در ایران برابر ٣.١١ میلیارد دلار بوده این در حالی است که با این مبلغ می‌شد بیش از ۲۰ تونل صدر - نیایش در تهران ساخت.
قانون هوای پاک در سال ۱۳۹۶ توسط مجلس شورای اسلامی تصویب شد اما این قانون از سوی دستگاه ها به گفته عضو شورای اسلامی شهر تهران مهدی پیرهادی به درستی اجرا نشده است. تنها بند این قانون که اجرا می شود، غیرحضوری شدن مدارس در زمانی است که غلظت آلاینده ها به ۱۵۰ می رسد. از ابتدای سال تحصیلی جدید حدود ۸ روز مدارس به دلیل آلودگی هوا غیرحضوری شده است.
این خبرگزاری در ادامه می نویسد: آلودگی هوا گریبان بسیاری از کلان شهر های کشور را گرفته و به گفته کارشناسان اولین راه کار مسوولان تعطیلی مدارس است. معاون عمرانی استاندار تهران و عضو کمیته اضطرار آلودگی هوا میرمحمدغراوی به خبرنگار فارس می گوید «تعطیلی مدارس آلودگی را کم می‌کند چرا که بسیاری از والدین با ماشین شخصی بچه ها را به مدرسه می برند.» این در حالی است که رئیس کمیسیون حمل ونقل ترافیک شورای شهر تهران سید جعفر تشکری هاشمی معتقد است «تعطیلی مدارس راه حل نیست و فقط برای گذر از وضعیت بحرانی است.»
همچنین کارشناس محیط زیست رضا طبایی می‌گوید مهمترین راه کار برای رفع آلودگی هوا توسعه حمل ونقل عمومی با رویکرد مترو است، همانطور که در پکن نیز اینگونه مشکل آلودگی هوا را برطرف کردند. رئیس شورای عالی استان ها پرویز سروری نیز برقی سازی حمل‌ونقل را راهکار اصلی رفع مشکل عنوان می‌کند.
هشدار هواشناسی نسبت به افزایش آلودگی هوای ۱۰ کلانشهر
سازمان هواشناسی نسبت به افزایش آلودگی هوا در ۱۰ کلانشهر هشدار داد و بر لزوم کاهش تردد غیرضروری و کنترل فعالیت‌های صنعتی مراکز انتشار آلاینده‌ها تاکید کرد.
به گزارش ایسنا، سازمان هواشناسی با صدور هشدار سطح زرد از پایداری جو و سکون هوا، تداوم پایداری هوا همراه با افزایش غلظت آلاینده‌های جوی و کاهش کیفیت هوا از دوشنبه (۲۷ آذر) تا جمعه (اول دی) خبر داد.
این شرایط جوی روز دوشنبه در اصفهان، اهواز، یزد، سه‌شنبه در تهران، اراک، اصفهان، اهواز و یزد، چهارشنبه در تهران، کرج، اصفهان، اهواز، سمنان، مشهد، یزد و اراک، پنجشنبه در تهران، کرج، سمنان، اصفهان، اهواز، یزد، مشهد، اراک و تبریز و جمعه در تهران، کرج، قزوین، سمنان، اصفهان، اهواز، مشهد و یزد پیش‌بینی می‌شود.
بر اثر این مخاطره جوی افزایش غلظت آلاینده‌ها، افزایش شاخص‌ آلودگی هوا در حد ناسالم برای گروه‌های حساس و در صورت عدم مهار منابع آلاینده ثابت و متحرک در مناطق پرتردد ناسالم برای تمام گروه‌ها پیش‌بینی می‌شود.
سازمان هواشناسی برای کاهش آسیب‌ها و مخاطرات ناشی از این شرایط جوی مدیریت به منظور کاهش مصرف سوخت‌های فسیلی در منابع متحرک و ثابت، کنترل فعالیت‌های صنعتی مراکز انتشار آلاینده‌ها، کاهش تردد غیر ضروری و پرهیز از حرکات ورزشی در فضای باز به‌ویژه سالمندان، کودکان و افراد با سابقه بیماری‌های قلبی و تنفسی، پایش مداوم ایستگاه‌های سنجش آلودگی توسط مراجع ذیصلاح و اتخاذ تدابیر لازم به منظور کنترل میزان آلودگی را توصیه می‌کند.
به گزارش ایسنا، هشدار زرد رنگ به معنای این است که پدیده‌ای جوی رخ خواهد داد که ممکن است در سفرها و انجام کارهای روزمره اختلالاتی را ایجاد کند. این هشدار برای آگاهی مردم صادر می‌شود تا بتوانند آمادگی لازم را برای مواجهه با پدیده‌ای جوی داشته باشند که از حالت معمول کمی شدت بیشتری دارد. از سوی دیگر مسئولان نیز در جریان این هشدارها قرار می‌گیرند تا اگر لازم باشد تمهیداتی را بیندیشند.
چند توصیه‌ برای کاهش خطرات ناشی از آلودگی هوا
کارشناس بهداشت هوای معاونت بهداشت دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی ضمن بیان توصیه‌هایی برای حفظ سلامت افراد در هنگام آلودگی هوا، گفت: آلودگی هوا نه تنها یک موضوع زیست محیطی بلکه یک مسئله جدی بهداشتی در جهان است.
به گزارش ایسنا، مهدی کمری مواجهه با هوای آلوده را باعث افزایش اختلالات تنفسی مانند آسم و برونشیت برشمرد و خاطرنشان کرد: هوای آلوده بر افراد آسیب‌پذیر مانند کودکان، سالمندان و زنان باردار تاثیرگذارتر است.
وی برای حفظ سلامت و کاهش خطرات ناشی از آلودگی هوا راهکارهایی را مطرح کرد که در پی می‌آید:
آگاهی از وضعیت کیفیت هوا
گزارش روزانه کیفیت هوا با شاخصی(AQI) اعلام می‌شود که با رنگ بندی‌های خاص نشان می‌دهد که هوای اطراف چقدر آلوده است و این میزان آلودگی چه اثراتی ممکن است بر سلامتی شما داشته باشد.
برای دسترسی به اطلاعات شاخص کیفیت هوا در شهر تهران می‌توانید به سایت شرکت کنترل و کیفیت هوای تهران یا سامانه پایش کیفی هوای کشور مراجعه کنید. البته نرم افزارهای موبایلی نیز برای این منظور آماده شده است.
گروه‌های حساس در برابر آلودگی هوا
کودکان، سالمندان و زنان باردار، افراد مبتلا به بیماری‌های زمینه‌ای، قلبی و عروقی، تنفسی و آسم از گروه‌های حساس و مستعد ابتلا به بیماری‌های مرتبط با آلودگی هوا و بسیار آسیب‌پذیر هستند.
به طور کلی ژنتیک فرد، ابتلا به بیماری‌های زمینه‌ای و نوع تغذیه بر حساسیت فرد به آلودگی هوا تاثیرگذار است.
در منزل بمانید و در و پنجره‌ها را ببندید
در شرایط آلودگی هوا برای کسانی که جهت خروج از منزل ضرورتی ندارند، ماندن در خانه بهترین راهکار است تا خود را از مواجهه با هوای آلوده دور نگه‌ دارند.
همچنین بهتر است در و پنجره‌ها را بسته و در صورت داشتن تهویه متبوع آن را در حالت بازچرخش (re-circulate) قرار دهید. دستگاه‌های تصفیه کننده هوا در صورتی که متناسب با فضای خانه تهیه شوند می‌توانند به افزایش کیفیت هوا در منزل کمک کنند.
خانه را مرطوب نگه دارید و از کشیدن سیگار اجتناب کنید
با توجه به این که آلودگی هوای سبب تحریک ناحیه فوقانی سیستم تنفسی و ایجاد سرفه می‌شود، بهتر است با نوشیدن آب و مایعات از خشک شدن گلو جلوگیری کنید.
با استفاده از دستگاه‌های بخور می‌توان رطوبت خانه را متناسب کرد. در این شرایط کشیدن سیگار و استفاده از وسایل گرمایشی مثل شومینه سبب کاهش کیفیت هوا در منزل می‌شوند.
استفاده از گل‌ها و گیاهان آپارتمانی و استفاده از دستگاه‌های تصفیه کننده هوا (حتما قبل از خرید مزایا و معایب آن را بررسی کنید) می‌تواند در بهبود کیفیت هوای داخل خانه موثر باشد.
ورزش کردن و فعالیت بدنی در فضای باز را محدود کنید
نرمش و ورزش در روزهای آلوده باید در منزل یا باشگاه‌های ورزشی مسقف و دارای سیستم تهویه انجام شود و از ورزش کردن در فضای باز به‌ ویژه فعالیت‌های سنگین و طولانی مدت مثل دویدن و دوچرخه‌سواری که سبب افزایش میزان تعداد تنفس می‌شود، خودداری شود.
از ماسک مناسب آلودگی هوا استفاده کنی
ماسک‌های جراحی یا سه لایه معمولی در آلودگی هوا تقریبا بی‌اثر هستند. ماسک‌های مناسب در این شرایط آلودگی شامل انواع ماسک‌های N۹۵، KN۹۵ و FFP۲ هستند که می‌توانند با استفاده از استانداردهای شناخته شده بین‌المللی تا ۹۵ درصد ذرات معلق را فیلتر کنند.
این ماسک‌ها در دو نوع بدون دریچه و دریچه‌دار تولید می‌شوند. افراد دارای بیماری‌های قلبی و تنفسی و زنان باردار قبل از استفاده از این ماسک‌ها با پزشک خود مشورت کنند.
تا حد ممکن از آلوده کردن بیشتر هوا بپرهیزی
در شرایط آلودگی هوا، کمتر از خودرو شخصی استفاده کنیم و حمل و نقل عمومی را در اولویت قراردهیم.
در این روزها اقداماتی نظیر سوزاندن زباله و شاخ و برگ درختان، نقاشی در و دیوار با استفاده از اسپری و انجام فعالیت‌هایی که به هر شکلی تولید گرد و غبار می‌کنند را محدود کنیم.
استفاده از خدمات الکترونیک برای خریدهای روزمره و امور بانکی می‌تواند کمک‌کننده باشد.