گروه بین الملل - تیرماه امسال بود که در بیانیه پایانی نشست مشترک روسیه و کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس، بیانیه ای امضا شد که در آن از تلاش‌های امارات عربی متحده برای راه‌حل مسالمت‌آمیز به منظور حل مسأله جزایر سه گانه تنب بزرگ، تنب کوچک و ابوموسی از طریق گفت‌وگوهای دوجانبه و یا مجامع بین‌المللی حمایت شده بود؛ اما این موضوع با واکنش گسترده نخبگان سیاسی و کاربران ایرانی در شبکه های اجتماعی مواجه و در نهایت منجر به احضار سفیر روسیه در ایران به وزارت امور خارجه شد.
حال روس‌ها بار دیگر پا را فراتر گذاشته و در ششمین نشست مجمع همکاری کشورهای عربی و روسیه روز چهارشنبه ۲۹ آذر ماه که به ریاست وزیر خارجه مراکش ناصر بوریته و با حضور سرگئی لاوروف وزیر امور خارجه روسیه و وزرای خارجه کشورهای عربی در مراکش برگزار شد، خواستار ارجاع پرونده جزایر سه گانه به محاکم بین المللی شدند و از ایران خواسته شد به مذاکره بر سر این جزایر تن دهد.
شرکت کنندگان در مجمع، راه‌های تقویت همکاری بین کشور‌های عربی و فدراسیون روسیه را در زمینه‌های مختلف بررسی کردند. آن‌ها سطح استثنایی روابط اعراب و روسیه را ستودند و در عین حال بر اهمیت ادامه هماهنگی با هدف پیشبرد روابط دوجانبه و همچنین ارتقای رشد و شکوفایی تاکید کردند.
این نشست با بیانیه مشترکی به پایان رسید که شامل اشاره به جزایر سه گانه با استناد به بیانیه مشترک کشور‌های شورای همکاری خلیج فارس و روسیه ـ که در ژوئیه ۲۰۲۳ منتشر شد ـ به پایان رسید. این بیانیه از راه‌حل‌ها و ابتکارات صلح‌آمیز با هدف حل مناقشه از طریق مذاکرات دوجانبه یا دیوان بین‌المللی دادگستری، بر اساس قوانین بین‌المللی و منشور سازمان ملل، حمایت می‌کند.
واکنش وزارت امور خارجه
سخنگوی وزارت امور خارجه ایران مطالب مندرج در بخشی از بیانیه ششمین نشست مجمع همکاری عرب و روسیه درباره جزایر سه‌گانه ایرانی را بی‌اساس دانست و آن‌ را محکوم کرد.  
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در واکنش به بخشی از بیانیه ششمین نشست مجمع همکاری عرب و روسیه در مراکش، مطالب مندرج در این بیانیه در خصوص جزایر سه‌گانه ایرانی را بی اساس و مردود دانست و آن را محکوم کرد.  
کنعانی تاکید کرد: جزایر ایرانی ابوموسی، تنب بزرگ و تنب کوچک واقع در آب‌های نیلگون خلیج فارس، تعلق ابدی به ایران داشته و جزء جدایی‌ناپذیر سرزمینی جمهوری اسلامی ایران است.
کنعانی افزود: جمهوری اسلامی ایران موضوع تمامیت ارضی و حاکمیتی خود بر جزایر سه‌گانه را قابل مذاکره و گفت‌وگو ندانسته و هر ادعایی از هر طرف در این خصوص را مردود تلقی می‌کند و به هیچ وجه از حقوق حاکمیتی و سرزمینی خود عدول نخواهد کرد. 
سخنگوی وزارت امور خارجه با تاکید بر سیاست تقویت روابط با همسایگان و لزوم احترام به اصل حسن همجواری اعلام کرد: جمهوری اسلامی ایران از کلیه همسایگان شمالی و جنوبی خود می‌خواهد با مدنظر قرار دادن ظرفیت‌های بالفعل و بالقوه موجود در سطوح دوجانبه و منطقه‌ای، در راستای تقویت مناسبات گام برداشته ‌و از طرح و تکرار برخی ادعاهای مردود اجتناب کنند. 
کنعانی تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران در حفظ تمامیت سرزمینی خود ذره‌ای تردید نخواهد داشت.
زیاده خواهی عربی
به گزارش تابناک، ادعاها درباره جزایر سه گانه از سوی امارات در حالی به اوج رسیده که این کشور توانسته است در ادامه زیاده خواهی‌ها خود، سایر کشورهای عربی را در قالب سازمان های منطقه ای همچون شورای همکاری خلیج فارس و اتحادیه عرب را با خود همراه کند.
درواقع، امارات متحده عربی بیش از هر زمان دیگری برای همراه کردن دولت‌های عربی جهت تحت فشار قرار دادن ایران در موضوع غیرقابل مذاکره جزایر سه گانه، فعال شده است و از همه ابزارهای سیاسی خود در منطقه بهره برداری می کند.
در سطحی دیگر، امارات متحده عربی در سال جاری توانسته است قدرت های بزرگی همچون روسیه، چین، آمریکا و ژاپن را پیرامون زیاده خواهی‌های مرتبط با جزایر سه گانه با خود همراه کند.  نکته قابل توجه این که همراهی این بازیگران اثرگذار بین‌المللی با امارات، در چارچوب ترتیبات مشترک منطقه‌ای و نهادی به انجام رسیده است و این قدرت‌ها با حضور در نشست های مشترک عربی، بر ادعای امارات درباره جزایر سه گانه صحه گذاشته اند.
در این میان، روسیه در اقدامی کم سابقه و غیردوستانه، در چند ماه اخیر دو بار در چارچوب سازمان‌های منطقه‌ای عربی از جمله شورای همکاری خلیج فارس و مجمع همکاری کشورهای عربی و روسیه، با ادعاهای امارات همراه شده است که می توان آن را «وقاحت روسی» قلمداد کرد. وقاحت از این جهت که جمهوری اسلامی ایران، یکی از معدود کشورهایی بوده که در جنگ اوکراین به حمایت نظامی-تسلیحاتی از روسیه متهم شده است و در مقابل، کشورهای عربی و از جمله امارات نه تنها اعلام بی طرفی کرده و از روسیه حمایت نکرده اند، بلکه در مواقعی در چارچوب دستورکار امنیتی غرب و آمریکا، کمک های نیز به اوکراین داشته اند.
در همین رابطه قاسم محبعلی، دیپلمات پیشین و مدیرکل اسبق خاورمیانه وزارت خارجه، درباره بیانیه اخیر اعراب و روسیه نسبت به جزایر سه گانه در گفت و گو با سایت انتخاب توضیح می‌دهد: مواضع اعراب مواضع ثابتی است که در زمان‌های مختلف و در جلسات مختلف بیان کرده اند. نباید این انتظار را داشته باشیم که اعراب از این سیاست در قبال جزایر ایران عبور کنند. قبلا شدت برخی از این مواضع بیشتر بود، اما الان فرق کرده است.
وی افزود: روس‌ها طبیبعتا با این بیانیه‌ها دنبال یک نوع ارتباط و بده و بستان هستند. به هر حال متناسب با خواسته‌های خودشان رفتار می‌کنند و این متون با خواسته‌های دو طرف نوشته می‌شود. با توجه به اینکه موقعیت ایران ضعیف‌تر شده، روس‌ها نیز چنین صحبت‌هایی می‌کنند و به علت نیاز به ارتباط با اعراب، خواسته‌های آن‌ها را مدنظر قرار می‌دهند.
محبعلی در ادامه درباره تداوم چنین مواضعی اشاره کرد: تداوم این موضوع بستگی به شرایط منطقه‌ای دارد. در این بین قدرت حرف اول را می‌زند. اینکه انتظار داشته باشیم در شرایط فعلی این سیاست عوض شود اینطور نیست. اگر شرایط بین المللی عوض شود و مناسبات ایران متوازن با طرفین بین المللی باشد، از شدت این حرف‌ها کاسته می‌شود.
این دیپلمات سابق درباره رفتار ایران درصورت تداوم سیاست روس‌ها و اعراب در زمینه جزایر گفت: همه چیز بستگی به نیاز و منافع طرفین دارد. اینکه کدام طرف نیاز به روابط با روسیه دارد؛ آیا ایران بیشتر نیاز دارد یا روسیه؟ چین بیشتر به ایران نیاز دارد یا ایران به چین نیاز دارد؟ اگر طرفین اینطور حس کنند که ایران خواسته هایشان را نادیده می‌گیرد و بر ضد آن‌ها می‌شود رفتار دیگری نشان می‌دهند. 
وی تاکید کرد: مشکل ایران عدم توازن در سیاست خارجی است؛ مثلا اعراب همزمان با چین، آمریکا و اروپا گفتگو می‌کنند و سعی در ایجاد روابط دارند، اما سیاست ایران سیاست یک طرفه است و یک انتخاب دارد. نباید انتظار داشت که دوستی و معرفت اخلاقی در سیاست بین المللی شکل بگیرد. همه طرفین به دنبال منافع هستند و تمام این اتفاقات ناشی از تفاوت منافع است.