کد خبر: 24298 | صفحه ۱۱ | ایران و جهان | تاریخ: 01 اسفند 1402
لبنان به کدام سو میرود
بازگشت عجیب سعد حریری به سیاست
بنبست سیاسی در لبنان باعث شده تا بازگشت سعد حریری به لبنان، امید جریان اهلسنت این کشور را برای خروج لبنان از بحران تقویت کند. سعد حریری در پاسخ به هوادارانش گفته «هر چیزی به وقتش شیرین است». اما چرا پسر رفیق حریری در کانون نگاه سیاستمداران قرار دارد؟
هزاران نفر روز چهارشنبه گذشته در پایتخت لبنان برای بزرگداشت ترور رفیق حریری، نخستوزیر سابق لبنان در سال ۲۰۰۵ جمع شدند و از پسرش سَعَد خواستند که به سیاست بازگردد.. در همین حال روزنامه الجریده کویت به نقل از آنچه «منابع نزدیک به جریان المستقبل» خوانده، آورده است: «هرچند سعد حریری در سخنرانی خود اعلام کرد که بر تصمیم سابق خود مبنی بر کنارهگیری از عرصه سیاسی تأکید دارد؛ اما بااینحال سیگنالهایی در خصوص بازگشت هم داده است از آن جمله اینکه «هر چیزی به وقتش شیرین است و سعد حریری مردم را رها نمیکند»
به گزارش خبرآنلاین، وی روز یکشنبه خطاب به جمعیتی که از او میخواستند در بیروت بماند، گفت: «به همه بگویید که به میدان بازگشتید و بدون شما کشور حرکت نخواهد کرد.»
این در حالی است که سخنرانی او با سطح فوقالعاده بالایی از حفاظت فیزیکی با حضور مردان مسلح نقابدار و تکتیراندازان در بالای بزرگترین مسجد لبنان که مشرف به مقبره حریری است، همراه بود. هواداران او در حیاط مسجد محمدامین جمع شدند و پرچمهای ابی جنبش آینده را تکان دادند. اما چرا سعد حریری در سیاست لبنان اهمیت دارد؟ حریری پس از ترور پدرش در ۱۴ فوریه ۲۰۰۵ در کانون توجه سیاست داخلی لبنان قرار گرفت. او که همیشه سیاستمدار بیمیلی بود، پس از اعتراضات بیسابقهای در سراسر کشور در سال ۲۰۱۹ که خواستار بازسازی عمده طبقه سیاسی لبنان بود، از نخست وزیری استعفا داد. او در سال ۲۰۲۲ اعلام کرد که سیاست را ترک میکند و انتخابات پارلمانی ان سال را تحریم کرد.
باوجود اینکه حریری اکنون در امارات متحده عربی زندگی میکند، اما روز یکشنبه پیش از سالگرد ازدواجش به بیروت بازگشت. جامعه اهلسنت لبنان که مدتهاست یک نیروی سیاسی بزرگ و تحت سیستم تقسیم قدرت فرقهای لبنان و بر اساس قانون اساسی، نخستوزیری را در اختیار دارد، از زمان تبعید خود تحمیلی حریری به حاشیه رانده شده است. زندگی سیاسی در لبنان بهطورکلی برای ماهها فلج شده و با اختلافات عمیق بین اردوگاه قدرتمند شیعیان و سایر گروهها در جریان است. این کشور بیش از یک سال است که بدون رئیسجمهور است، اما حضور یک دولت قدرتمند توانسته بحران اقتصادی چهارساله لبنان را تاکنون مدیریت کند.
در همین حال، روزنامه بانفوذ فرانسویزبان لوریان لوژور نوشت که «سفر امسال او به بیروت زیر ذرهبین است، هم از طرف شخصیتهای سیاسی و هم طرفداران جریان مستقبل (جنبش آینده)، حزبی که او رهبرش بود» این رسانه به نقل از یکی از حاضران در مراسم یادبود گفت که «سعد حریری دو سال غایب بوده، اما مردم بااینحال اینجا جمع شدهاند و نیازی هم به دادن فراخوان نبود. این مایه افتخار است.» در برنامه میدان شهدا بیروت، سعد حریری به طرفدارانش که در این باره از او پرسیده بودند گفت: «هر چیزی به وقتش». مراسم یادبود، و بازگشت حریری، واکنش تنی چند از شخصیتهای سیاسی مهم لبنانی را در پی داشت. بعضی از آنها از این فرصت استفاده کردند تا درباره دشواریهای سیاسی و اقتصادی فعلی در این کشور اظهارنظر کنند.
ناظران سیاسی به ایجاد تغییراتی در وضعیت منطقه اشاره میکنند که ممکن است به احیای فعالیتهای سیاسی حریری کمک کند تا از این رهگذر، لبنان به بخشی از توافقات منطقهای در جریان جنگ غزه قرار گیرد. تحلیلگران معتقدند سعد حریری تنها زمانی تصمیم برای بازگشت به عرصه سیاسی لبنان خواهد گرفت که نشانههایی در منطقه و داخل لبنان در قالب یک چارچوب و طرح قابل اجرای مشخص آشکار شود.
اما نکته مهمی که ناظران سیاسی به آن اشاره میکنند این است که با توجه به حمایت واشنگتن، مسکو و دارالفتوی اهلسنت از بازگشت حریری به عرصه سیاسی یک سؤال اساسی وجود دارد که آیا سفر حریری و نشانهای از تغییر مسیر روابط منطقهای حریری و بهبود رابطه با عربستان است؟ یا اینکه حریری و جریان المستقبل (جنبش آینده) به دنبال عرضاندام هستند تا ریاض را برای بازگشت به سیاست لبنان به رهبری حریری قانع کنند؟ باید منتظر ماند و دید سرنوشت جنگ غزه چه خواهد شد.