سرمقاله
صفحات روزنامه
اخبار آنلاین
نهم اسفند روز ملی حمایت از حقوق مصرفکنندگان بود. درج روز ملی حمایت از حقوق مصرفکننده در اوخر سال شاید به نوعی یک خوشسلیقگی هم تلقی میشود، چرا که در این زمان حجم زیادی از تقاضا برای خرید کالا و خدمات در بازار از سوی مصرفکنندگان ایجاد میشود. در همه دنیا در ایام پایانی سال بنگاههای اقتصادی از طرق مختلف تلاش دارند تا نسبت به عرضه کالاها و خدمات خود به شکل ویژه اقدام نمایند و بسترهایی را برای فروشهای فوقالعاده جهت جذب مشتری بیشتر داشته باشند. در بیشتر کشورها خصوصاً کشورهای غربی و اروپایی روزهای سال نو و کریسمس در یک فرایند حدود بیست روزه شروع میشود. در این زمان بنگاههای مختلف اقتصادی با ایجاد تخفیفهای واقعی، عجیب و غریب مثل جمعه سیاه همراه با تخفیفها و هدایای مختلف به مصرفکنندگان، توان خود را در ارائه کالای ارزان نشان میدهند. هدف این برنامه علاوه بر فروش بیشتر از طریق تبلیغات وسیع، فراهم نمودن بسترهایی برای ایجاد یک فضای مفرح اقتصادی است تا همگان در کنار هم از این شرایط بهرهمند شوند. و البته در بطن موضوع منافع تولیدکننده، توزیع کننده و مصرفکننده نیز تامین میشود. زیرا هم تولیدکننده و هم مصرفکننده با فروش و خرید بیشتر امکان بیشتری را برای کسب سود و منفعت به دست میآورد و این یعنی موفقیت. البته این بنگاهها در طول سال هم شیوههای مختلف جذب مشتری را اجرا میکنند و مصرفکنندگان در فرایند خرید بدون هیچ نگرانی کالای مورد نیاز خود را انتخاب، خرید، آزمایش و استفاده یا مرجوع میکنند. مثلاٌ در کشورهای پیشرفته در موقع خرید کالا از فروشگاه علاوه بر دسترسی کامل به همه مشخصات کالا، میتوانید از مشاوره یک فروشنده آموزش دیده و خبره برای بهترین انتخاب با توجه به نیاز واقعی استفاده کنید. این فرد با حوصله ضمن ارائه اطلاعات کالا، به تمام سوالات شما صادقانه و به شکل دقیق پاسخ میدهد. و درنهایت نیز بهترین گزینهها را متناسب با نیازتان پیشنهاد میکند و شما حتی پس از خرید کالا بدون هیچگونه نگرانی میتوانید تا یک ماه به صورت آزمایشی کالا را استفاده نمایید و درصورت عدم رضایت یا تمایل، آن را مرجوع کنید. این موضوع خصوصاً درمورد وسایل الکترونیکی و برقی مثل کامپیوتر، تلویزیون و لباسشویی و... بسیار مهم و قابل توجه میباشد چراکه مثلاً در کشور ما حجم زیادی از شکایتهای واصله به ستادهای خبری سازمانهای صمت و بازرسی اصناف و اتحادیهها مربوط به فروش کالاهای بیکیفیت و نامرغوب و عدم تعهد تولیدکننده در مقابل مصرفکننده است و متاسفانه بعد از فروش معمولا تعهد جدی وجود ندارد. این یعنی ترس از خرید و قرار گرفتن در یک پروسه شکایت یا چشمپوشی از منافع در مقابل جریان قدرتمند تولید و توزیع. از منظر قدرت خرید مصرفکنندگان، در این کشورها این امکان برای خریدار وجود دارد تا با داشتن حداقل درآمد شغلی، کالای مورد نیاز خود را به صورت تمام اقساط بدون بهره و سودهای آنچنانی با همه ضمانتهای گفته شده خریداری نماید. حال تصور کنید در شرایط تخفیفهای ویژه بعضاً این کالاها را میتوان تا هشتاد درصد تخفیف خرید و در این شرایط چه لذتی از خرید را میتوان برای مصرفکننده تصور نمود. در کل فرایند بازار کالا و خدمات کشورهای پیشرفته، کمتر از ۵ درصد کل خریدها به نارضایتی احتمالی مصرفکننده از کالا یا فروشنده منتهی میشود و از این تعداد کمتر دو-صدم درصد به مراجع نظارتی کشیده میشود. حال مقایسه کنید این آمار با شرایط بازار کشور و حجم شکایات مردمی ناشی از گرانفروشی، کمفروشی، تقلب و... به ستادهای خبری در طول یک سال! به نظر میرسد تنها نباید به نامگذاری روزها با چنین عناوینی بسنده کرد و با برگزاری چند همایش و بیانیه از کنار چنین موضوعات مهمی به راحتی گذشت و باید ارگانهای ذیربط، سیاستگذاری و اقدامات نظارتی بهتر و موثرتری را جهت حقوق مصرفکننده داشته باشند. مصرفکنندهای که این روزها به سختی کالای مورد نیاز خود را تهیه میکند، حداقل از کیفیت و خدمات پس از فروش آن رضایت داشته باشد.