کد خبر: 2913 | صفحه ۹ | تولید و تجارت | تاریخ: 18 دی 1401
بررسی مشکلات و بحرانهای فروش خودرو در بازار سرمایه
بورس کالا شمشیر داموکلس خودرو
چند سالی از نوسان گاه و بیگاه قیمت خودرو در بازار میگذرد. در طی این سالها اختلاف فاحش میان قیمت کارخانه و بازار، عرصه را بر خریداران اصلی این بازار تنگ کرده و فرصت برای دلال بازی سودجویان به گونهای فراهم شده که همواره از تبدیل خودرو به کالای سرمایهای نام میبرند و نبض بازار را با همین واژه به دست گرفته اند.
البته از همان ابتدا بسیاری از کارشناسان با انتقاد از تسلط دلالان بر این بازار نسبت به ضرورت شفاف سازی سازوکار عرضه خودروهای تولید داخل و ایجاد فاصله کم قیمت محصولات تولیدی خودروسازان با حاشیه بازار تأکید دارند.
همین انتقادها باعث شد دولت به دنبال عرضه خودرو در بورس کالا برود و در راستای تحقق این برنامه در چند نوبت عرضههایی صورت گرفت.
فعالان و کارشناسان این بازار ایراداتی به عرضههای فعلی خودرو در بورس کالا وارد کرده اند چراکه خریداران اصلی هنوز حضور دلالان در بازار خودرو را بدون هیچ کاستی حس میکنند و ارتباط مستقیم خودروساز و مشتری در یک ساختار شفاف، این تصمیم دولت را به مقصد نهایی نرسانده است.
از سوی دیگر طبق اظهارات شنیده شده از سوی دولت، شرکتهای واردکننده خودرو برای ارائه خدمات پس از فروش تعهد محضری داده اند، اما باید توجه داشت این شرکتها نمایندگی رسمی خودروهای وارداتی در کشور نیستند و این محصولات را با واسطه خریداری کرده اند که این موضوع تعهد آنها را قابل خدشه میسازد.اوایل دی ماه امسال بعد از حدود ۴ سال ممنوعیت واردات خودرو، اولین محموله خودروهای وارداتی وارد بندر لنگه شد و به زودی در بورس کالا عرضه میشود.بازاری که در انتظار خودروهای وارداتی است نگران خدمات پس از فروش این خودروها نیز میباشد. در سالهای گذشته واردات خودرو آن هم بدون پشتوانه خدمات پس از فروش باعث شد تا خریداران این خودروها نه تنها نتوانند در زمان مقرر محصولات را تحویل بگیرند بلکه نمیتوانستند از خدمات پس از فروش قابل قبولی نیز در این خودروها استفاده کنند.
پای سیاست دستوری دولت در بورس کالا هم باز شد
همه این شرایط البته در حالی است که فعلا مزیتهای عرضه خودرو در بورس با توجه به سیاستهای دستوری دولت در بازار تأثیری نشان نداده است. درهمین رابطه فربد زاوه، کارشناس صنعت خودرو در گفتگو با اقتصاد ۲۴ اظهار کرد: سیاستهای دولت در بازارها مثل بازار خودرو همواره باعث حضور سلاطین و دلالان شده که همین موضوع دلیلی بر ایجاد تورم و گاهاً کمبود در بازارها شده است.
این کارشناس صنعت خودرو گفت: ابتدای سال بازار خودرو در رکود شدیدی فرو رفته و خودروسازانی که همچنان در تولید مشکل دارند، عرضه کم محصولات به بازار را نتوانسته مدیریت کنند و با روش پیشنهادی دولت، تصمیم به عرضه خودرو در بورس کالا گرفتند.
به گفته زاوه، دلیل اصلی این رکود رشد قیمت خودروهای صفر تولید داخل با وجود دلالی و تعیین نرخهای غیر واقعی از سوی سفته بازان بوده است. همین موضوع وضعیت عرضه خودرو در بورس را با مشکل مواجه کرده است چرا که عرضه محدود و در نهایت قیمت گذاری به سبک مزایده در بورس تاکنون در هیچ جای دنیا اجرایی نشده و در هیچ کجای دنیا چنین رسمی در عرضه خودرو متداول نیست.این کارشناس صنعت خودرو ادامه داد: با تغییر در پلتفرمهای عرضه خودرو در زمانی که نرخ تورم همواره در حال سبقت گیری از وضعیت موجود در بازار است، تاثیر خاصی در شرایط قیمت ایجاد نمیشود؛ در واقع عرضه خودرو در بورس تاثیری در قیمت نهایی و تعداد واسطهها با توجه به نحوه عرضه و قیمت گذاری نخواهد داشت.
زاوه گفت: وزارت صمت با ارائه چنین طرحی به دنبال حذف دلال بازی در این بازار است، اما باید باور کرد بورس کالا هیچ وقت نمیتواند محل مناسبی برای عرضه خودرو باشد چراکه این نوع عرضه طبق ادعای مسئولان مبنی بر کنترل قیمت ها، نوعی جیب بری و ایجاد کاسبی جدید برای عدهای خاص به نام دلال است و به راحتی مردم را با خرید در بورس کالا فریب میدهند.
حضور خودرو در بورس یک روش بی معناست
از سوی دیگر لطفالله سیاهکلی نیز در گفتوگو با ایلنا، فروش خودرو در بورس را بیمعنا دانست و افزود: بناست با فروش خودرو در بورس کدام مشکلات صنعت را حل کنیم؛ آیا فروش خودرو در بورس بازار را رقابتی میکند؟ آیا کیفیت خودروها را افزایش میدهد؟ آیا میتواند قیمتها را کاهش بدهد؟ پاسخ به این پرسشها همگی منفی و عرضه خودرو در بورس نتیجهای جز گرانتر شدن خودروها ندارد.
وی با بیان اینکه تعادل بین عرضه و تقاضای خودرو وجود ندارد، گفت: پرسش اصلی این است که وزیر صمت با کدام مجوز پول را از جیب مردم خارج و به خودروساز یا واردکننده میدهد؟
نماینده مردم قزوین فاطمی امین را مجرم دانست و افزود: دستگاههای قضایی باید وزیر صمت را بابت تخلفاتی که در حوزه خودرو انجام میدهد محاکمه کند. در چنین شرایطی واردکنندگان خودرو بیش از 80 درصد سود عایدش میشود چرا باید با اقدامات دیگر سود آنها را افزایش بدهیم؟ چرا باید خودروهای وارداتی که 800 میلیون تومان ارزش دارند در ایران بیش از 2 میلیارد تومان فروخته شوند؟
سیاهکلی ادامه داد: من به عنوان نماینده مردم از رئیس جمهوری تقاضا دارم مطابق با قانون با فاطمی امین برخورد کند و به جرمی که وزیرش مرتکب میشود رسیدگی کند.
عضو کمیسیون صنایع و معادن با بیان اینکه اگر این روند مدیریتی دنبال شود تردید نکنید که قیمت پژو بالاتر از 500 میلیون تومان خواهد شد، تاکید کرد: اگر فاصله قیمت کارخانه و بازار زیاد شود کارخانه باید قیمتها را افزایش بدهد؟ اگر عرضه هر محصولی کم شود قیمت آن افزایش پیدا میکند و کاهش عرضه قیمت خودرو را اینگونه در بازار افزایش داده است. بنا به چه منطقی با محتکران پیاز و سیبزمینی برخورد میکنیم اما برخوردی در برابر دپوکنندگان خودرو نداریم؟ چرا با واردکننده و خودروسازان برخورد نمیشود.
مافیا قدرت در ایران صاحب قدرت است
وی در پاسخ به این پرسش که چرا با محتکران خودرو برخورد نمیشود؟ گفت: مافیا خودرو در ایران صاحب قدرت و نفوذ هستند. تعدادی از دستاندرکاران با این مافیا همراهاند پس طبیعی است که همه با هم جیبهایشان را پر میکنند و در این میان این مردم عادیاند که هر روز جیبهایشان خالیتر میشود.
سیاهکلی افزود: وظیفه من دفاع از حقوق مردم است، این شرایط پذیرفتنی نیست آیا قیمت خودرو در بورس قیمت واقعی است یا بیشتر از قیمت واقعی است؟ اگر بیشتر است چرا وزیر اجازه میدهد که خودروساز داخلی و واردکننده خودرو را بورس عرضه کند و پول عاید از فروش خودرو در بورس هم در جیب آنها برود؟
عضو کمیسیون صنایع و معادن در پاسخ به این پرسش که تعدادی از صنایع از کمبود گاز و مازوت گلایه دارند آیا برنامهای برای تامین سوخت صنایع در دستور کار قرار گرفته است؟ گفت: اگر بیش از این مازوت مصرف شود تنفس در ایران دشوار خواهد شد و همانگونه که آب را در شیشه کردیم، باید هوا را نیز در شیشه کنیم و به مردم برای تنفس کردن بدهیم. مسئله باید بهگونهای دیگر حل شود، ایران گاز دارد اما در واقع گاز ندارد و مسئولان باید بگویند چرا زیرساختها را برای استخراج گاز را فراهم نکردند.
وی در پایان تمام مشکلات موجود در کشور را به مدیریتهای نادرست نسبت داد و افزود: آقای رئیس جمهوری چه قبول کند چه قبول نکند وزیر صمت دولتاش ضعیف بوده و این وزیر هم اکنون مرتکب جرم شده است.