کد خبر: 3085 | صفحه ۱۱ | ایران و جهان | تاریخ: 20 دی 1401
یک کارشناس مسائل بین الملل مطرح کرد
پلن B بایدن در مواجهه با ایران چیست؟
در چند وقت اخیر، به شکلی بیسابقه رویکرد سلبی و منفی مقامهای آمریکایی نسبت به مذاکرات هستهای با ایران و آینده برجام افزایش پیدا کرده است. مقامات واشنگتن با صراحت از عدم در اولویت بودن مذاکرات هستهای سخن به میان آوردهاند. در جدیدترین اظهارات، «ند پرایس» سخنگوی وزارت خارجه آمریکا بار دیگر اعلام کرد که کشورش دیگر بر احیای برجام متمرکز نیست. در چنین وضعیتی این روزها صحبت از در دستور کار قرار گرفتن «پلن بی» از سوی آمریکا در نتیجه شکست برجام بسیار به گوش میرسد.
در همین رابطه امیرعلی ابوالفتح کارشناس مسائل بینالملل در گفت و گو با فرارو توضیح میدهد: در ابتدا باید به این نکته اشاره کنم که اصلا ایالات متحده عضوی از برجام نیست و آنها در سال ۲۰۱۸ به عنوان کشوری که متعهد به این توافق بودند، از برجام خارج و از آن عبور کردند؛ بنابراین که حالا مقامات این کشور مدام صحبت از مرگ برجام و عدم تمایل به مذاکرات برای احیای برجام میکنند، اصلا موضوعیت ندارد.
وی افزود: «باید در نظر داشت که برجام بخشی از قطعنامه ۲۲۳۱ است که طولانیترین قطعنامه تاریخ سازمان ملل تا امروز محسوب میشود؛ لذا تا زمانی که این قطعنامه وجود داشته باشد، برجام هم وجود خواهد داشت. مگر اینکه کشورها قطعنامه ۲۲۳۱ را باطل کنند. این حتی در متن قطعنامه هم آمده است که اعتبار آن تا ۱۰ سال بعد از اجرای برجام است. یعنی بعد از گذشت ۱۰ سال قطعنامه ۲۲۳۱ منقضی میشود و دیگر برجامی وجود نخواهد داشت؛ بنابراین آنچه مقامات آمریکایی مطرح میکنند شاید تاثیر سیاسی داشته باشد، اما اصلا وجاهت حقوقی ندارد.»
او تصریح کرد: «این مسئله درباره کشورهای اروپایی هم صدق میکند. یعنی حتی اگر بعضی از کشورهای حاضر در برجام تصمیم بگیرند مانند ایالات متحده به تعهدات خود عمل نکنند، باز هم برجام به حیات خود ادامه خواهد داد. مگر اینکه کشورهایی مثل ایالات متحده یا انگلیس و فرانسه و آلمان به مکانیزمی که معروف به «مکانیزم ماشه» است متوسل شوند و تحریمهای سازمان ملل را برگردانند. بعد از این اتفاق است که میتوان گفت «برجام از بین رفته یا مرده است». اما اینکه کشورها خارج میشوند، اما مکانیزم ماشه را فعال نمیکنند، به معنی مرگ برجام نیست.»
وی در بخش دیگری از صحبتهای خود تاکید کرد: «اصلا به طور کلی هر کشوری که وارد مذاکرات میشود به دنبال کسب امتیازات بیشتر است. فرقی نمیکند که آمریکا و اروپا باشد یا جمهوری اسلامی. همه مذاکره میکنند تا بتوانند از طرف مقابل امتیازات بیشتری بگیرند. اما موضوع درباره برجام این که هر دو طرف واضح اعلام کردهاند که چه خواسته و امتیازاتی میخواهند، ولی انقدر فاصله میان آنها زیاد است که من فکر نمیکنم بتوانند در نهایت به توافق برسند؛ بنابراین واضح است که امریکا به دنبال امتیازات بیشتر است و این محدود به چند ماه اخیر نیست.»
ابوالفتح در خصوص پلن بی که این روزها مقامات آمریکایی بسیار به آن اشاره میکنند، عنوان کرد: «واقعا معلوم نیست که آمریکاییها چه ایدهای در سر دارند. اما همین چندماه پیش رابرت مالی که به کنگره رفته بود خطاب به منتقدان برجام و مذاکرات گفته بود که «اگر مخالف هستید پیشنهاد جایگزین خودتان را ارائه کنید»، اما آنها جوابی نداشتند. اما حالا وقتی صحبت از پلن بی میکنند بیشتر مسئله جنگ نظامی به ذهن خطور میکند. اما واقعیت این است که آمریکاییها به وضوح میدانند و بارها گفتهاند که جنگ با ایران لزوما مانع از دستیابی به انرژی هستهای نمیشود. شاید تاخیر ایجاد کند، اما در نهایت جمهوری اسلامی تاسیسات خود را به عمق زمین میبرد و فعالیت خود را ادامه میدهد.»
ابوالفتح در پایان عنوان کرد: «اما این احتمال وجود دارد که کشورهای غربی به سمت فعال کردن مکانیزم ماشه بروند. اما سوال مهمتر این است که چرا تا امروز چنین اقدامی انجام نداده اند؟ زیرا ما غنی سازی را از ۳ درصد به ۶۰ درصد رساندیم و سانترفیوژهای نسل جدید نصب کردیم و آبشارهای جدید را راه اندازی کردیم و بازرسیها را محدود کردیم و... لذا دلیل لازم برای اینکه این کشورها به سراغ مکانیزم ماشه بروند وجود دارد، اما این کارا نکردند. به نظر من دلیلش را میتوان در اظهارات مقامات این کشورها پیدا کرد. آنها میگویند الان هم ایران امکان دستیابی به سلاح هستهای را دارد و اگر مکانیزم ماشه اجرا شود، ایران از انپیتی خارج شود و به سمت ساخت بمب اتمی برود.»