کد خبر: 3206 | صفحه ۶ | بازار و سرمایه | تاریخ: 22 دی 1401
لایحه بودجه با ۳۶ روز تاخیر در صحن مجلس اعلام وصول شد
نیم نگاهی به کلیات بودجه ۱۴۰۲ / مالیات وزنه اصلی در بودجه ۱۴۰۲
لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ بالاخره به ایستگاه بهارستان رسید . لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ با سقف کلی ۵۲۶۱ هزار میلیارد تومان در دولت سیزدهم بسته شده که نسبت به سال جاری حدود ۱۵۰۲ هزار میلیارد تومان و معادل ۴۰ درصد افزایش دارد. بالاخره روز ۲۱ دی ماه، لایحه بودجه سال آینده به عنوان دومین لایحه تدوین شده توسط دولت سیزدهم به مجلس شورای اسلامی ارائه شد. جزئیات ارقام کلی بودجه نشان میدهد که بودجه سال آینده از نظر منابع و مصارف در رقم ۵۲۶۱ هزار میلیارد تومان تراز میشود. اما بودجه از دو بخش بودجه عمومی و بودجه شرکتهای دولتی، بانکها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت تشکیل میشود که بودجه عمومی شامل ۲۱۶۴ هزار میلیارد تومان است.
به گزارش ایسنا، سید ابراهیم رئیسی صبح چهارشنبه ۲۱ دی ماه با حضور در جلسه صحن علنی مجلس، دومین لایحه بودجه تنظیم شده توسط دولت سیزدهم را تقدیم مجلس کرد.
اجزای بودجه عمومی نیز شامل منابع عمومی بالغ بر ۱۹۸۴ هزار میلیارد تومان و درآمدهای اختصاصی وزارتخانهها و موسسات دولتی شامل ۱۸۰ هزار میلیارد تومان است.همچنین بودجه شرکتهای دولتی، بانکها و موسسات انتفاعی وابسته به دولت که حجم عمده کل بودجه سال ۱۴۰۲ را به خود اختصاص داده با رقم ۳۰۹۷ هزار میلیارد تومان بسته شده است. لایحه بودجه البته هم چنان از سوی متخصصان و کارشناسان اقتصادی با تشکیک جدی مواجه شده است و بسیاری از کارشناسان معتقدند این بودجه با کسری جدی همراه خواهد بود.
عوارض خروج از کشور ؛ 400 هزار تومان
در همین حال اما براساس لایحه بودجه سال آینده، عوارض خروج از کشور برای هر نفر در سفر اول ۴۰۰ هزار تومان تعیین شده است.
به گزارش ایسنا، طبق جدول تعرفههای درآمدهای دولت، عوارض خروج از کشور برای هر نفر در سال آینده در سفر اول ۴۰۰ هزار تومان تعیین شده است. عوارض خروج از کشور برای سفر دوم به میزان ۵۰ درصد و سفرهای سوم و بیشتر به میزان ۱۰۰ درصد افزایش خواهد یافت. بر این اساس، درآمد دولت از محل عوارض خروج از مرزهای کشور ۳۴۳۱ میلیارد تومان تعیین شده است. همچنین عوارض خروج زائرین حج تمتع، عمره برای هر نفر ۱۳۲ هزار تومان است. عوارض خروج هوایی برای زائرین عتبات عالیات ۴۵ هزار تومان و عوارض خروج زمینی و دریایی نیز برای این مسافران ۱۵ هزار تومان تعیین شده است. این در حالی است که در لایحه بودجه سال جاری برخلاف سالهای گذشته میزان عوارض خروج از کشور برای هر نفر مشخص نشده بود و به طور کلی در بخش درآمدهای دولت در بخش مالیات بر کالاها و خدمات عوارض خروج مسافر از مرزهای کشور ۱۵۰۰ میلیارد تومان پیش بینی شده بود.
حقوق تا ۷ میلیون از مالیات معاف شد
در لایحه بودجه سال آینده، معافیت مالیاتی حقوق تا هفت میلیون تومان (درآمد سالانه ۸۴ میلیون تومان) تعیین شده است. براساس بند «و» تبصره ۱۲ حقوق و دستمزد لایحه بودجه سال آینده، در سال ۱۴۰۲ سقف معافیت مالیاتی و نرخ مالیات بر مجموع درآمد اشخاص حقیقی که تحت عناوینی از قبیل حقوق و مزایا (به استثنای عیدی)، مقرری یا مزد، حق شغل، حق شاغل، فوقالعادهها، اضافه کار، حقالزحمه، حق مشاوره، حق حضور در جلسات، پاداش، حقالتدریس، حقالتحقیق، حق پژوهش و کارانه اعم از مستمر یا غیرمستمر که به صورت نقدی و غیرنقدی از یک یا چند منبع در بخش دولتی یا غیر دولتی تحصیل میکند که از کارفرمای اصلی یا غیر اصلی به شرح زیر است:
- سقف مالیاتی سالانه موضوع ماده ۸۴ قانون مالیاتهای مستقیم در سال ۱۴۰۲ معادل ۸۴ میلیون تومان تعیین شده است.
همچنین نرخ مالیات بر مجموع درآمد اشخاص حقیقی به شرح زیر است:
۱- نسبت به مازاد ۸۴ میلیون تومان تا ۱۶۸ میلیون تومان، ۱۰ درصد
۲- نسبت به مازاد ۱۶۸ میلیون تومان تا ۲۷۶ میلیون تومان، ۱۵ درصد
۳- نسبت به مازاد ۲۷۶ میلیون تومان تا ۴۸۰ میلیون تومان، ۲۰ درصد
۴- نسبت به مازاد ۴۸۰ میلیون تومان به بالا ۳۰ درصد
موارد استثنا در مالیات پلکانی به پیشنهاد سازمان برنامه و بودجه کشور و با تصویب شورای حقوق و دستمزد تعیین میشود.همچنین براساس بند «ز» این تبصره میزان معافیت مالیات سالانه مستغلات اشخاص فاقد درآمد موضوعات ماده ۵۷ قانون مالیاتهای مستقیم و مالیات بر درآمد مشاغل موضوع ماده ۱۰۱ قانون مالیاتهای مستقیم سالانه ۴۷۵ میلیون تومان تعیین شده است.
سن بازنشستگی ۲ سال زیاد میشود
بر اساس لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ سن بازنشستگی دو سال افزایش خواهد یافت. در بند «د» تبصره ۲۰ لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ آمده است: سنوات خدمت مورد قبول برای بازنشستگی تمام مستخدمین مرد و زن دارای حداقل مدرک کارشناسی معتبر در مشاغل اختصاصی در تمام صندوقهای بازنشستگی اعم از لشگری و کشوری که در سال ۱۴۰۲ بازنشسته میشوند، درصورت اعلام نیاز دستگاه و رضایت مستخدم بدون رعایت شرط سنی به مدت دو سال افزایش مییابد. آییننامههای اجرایی مورد نیاز این قانون در مواردی که مدت خاصی پیشبینی نشده است، حداکثر ظرف سه ماه پس از لازمالاجرا شدن این قانون تهیه میشود و به تصویب هیأت وزیران میرسد. اجرای احکام مندرج در این قانون درخصوص احکام یک ساله مربوط به سال ۱۴۰۲ بوده و سایر احکام دارای ماهیت دائمی تحت عنوان قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت (۳) تا زمانی که توسط قوانین دیگر نسخ نشده، دارای اعتبار است. قانون برنامه پنج ساله ششم توسعه تا زمان تصویب قانون برنامه هفتم توسعه و حداکثر شش ماه پس از لازمالاجرا شدن این قانون تمدید میشود.
۵ برابر شدن درآمد حاصل از افزایش عوارض گمرکی واردات لوازم آرایشی
بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۲ درآمد حاصل از افزایش ۱۵ درصد به عوارض گمرکی و سود بازرگانی واردات لوازم آرایشی و بهداشتی نسبت به سال جاری تغییر نکرده است. بر اساس این لایحه درآمد ناشی از افزایش ۱۵ درصد به عوارض گمرکی واردات لوازم آرایشی و بهداشتی ۱۰ میلیارد تومان پیشبینی شده است.این رقم در لایحه بودجه سال جاری دو میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود، بنابراین برای سال آینده پنج برابر شده است.
سهم ۱۱ و ۱۳ هزار میلیارد تومانی دولت از شمارهگذاری و نقل و انتقال خودروها
بر اساس لایحه بودجه ۱۴۰۲، سهم بیش از ۱۳ هزار میلیارد تومانی برای نقل و انتقال خودروها و سهم بیش از ۱۱ هزار میلیارد تومانی برای شمارهگذاری خودروها درنظر گرفته شده است.
سید ابراهیم رئیسی، رئیس جمهوری کشور روز چهارشنبه ۲۱ دی ماه با حضور در جلسه صحن علنی مجلس، دومین لایحه بودجه تنظیم شده توسط دولت سیزدهم را تقدیم مجلس کرد.
بر اساس اطلاعات مندرج در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ با سقف کلی ۵۲۶۱ هزار میلیارد تومان در دولت سیزدهم بسته شده که نسبت به سال جاری حدود ۱۵۰۲ هزار میلیارد تومان و معادل ۴۰ درصد افزایش دارد.حسب لایحه بودجه ۱۴۰۲، برای نقل و انتقال اتومبیل ردیف بودجه ۱۳۰ هزار و ۵۷۶ میلیارد و ۲۹۹ میلیون ریالی حاصل از آمد عمومی استانی در نظر گرفته شده است.
این میزان در لایحه بودجه سال جاری (۱۴۰۱) ۳۹ هزار میلیارد ریال در نظر گرفته شده بود که بر این اساس ۷۷ درصد نسبت به عدد در نظر گرفته شده در بودجه سال ۱۴۰۱ بیشتر است.
همچنین در لایحه بودجه ۱۴۰۲ برای شمارهگذاری خودروها، دولت درآمد ۱۱۰ هزار و ۶۶۶ میلیارد و ۵۲۳ میلیون ریال در نظر گرفته شده است.این میزان در لایحه بودجه ۱۴۰۱، ۲۲ هزار میلیارد ریال تعیین شده بود که ۸۰ درصد کمتر از لایحه بودجه در نظر گرفته شده برای سال ۱۴۰۱ است.
این در حالی است که آمارها نشان میدهد که درآمد دولت از محل نقل و انتقالات اتومبیل در شش ماهه نخست سال جاری، بیش از ۳۱ هزار میلیارد ریال ثبت شده است و در هفت ماهه ۱۴۰۱ به ۳۶ هزار میلیارد ریال و در هشت ماهه به ۴۹ هزار میلیارد ریال رسیده است.این درحالی است که میزان درآمد مالیاتی دولت از محل مذکور در کل سال ۱۴۰۰، ۱۵۹۱ میلیارد تومان بوده است. به عبارت دیگر میزان مالیاتی دریافتی از محل نقلوانتقال اتومبیل در هشت ما سال جاری نسبت به کل سال گذشته، ۲۰۹ درصد افزایش داشته و سه برابر شده است.
همچنین درآمد دولت از محل شمارهگذاری خودرو در شش ماه نخست سال جاری، ۳۱ هزار میلیارد ریال، در هفت ماه سال جاری ۴۲ هزار میلیارد ریال و در هشت ماه سال جاری ۴۸ هزار میلیارد ریال بوده است درحالی که دولت در کل سال گذشته از این محل ۲۳ هزار میلیارد ریال درآمد کسب کرده بود. آماری که نشان میدهد درآمد دولت از این محل در هشت ماه امسال نسبت به کل سال گذشته ۱۰۷ درصد افزایش داشته است.
افزایش ۸۰ درصدی بودجه شمارهگذاری خودروهای وارداتی برای اولین بار
گفتنی است که درآمد حاصل از اخذ عوارض شمارهگذاری بر خودروهای وارداتی که اولین بار شمارهگذاری میشوند، متناسب با میزان آلودگی و ارزش گمرکی آنها ۱۰۰ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده بود، در لایحه بودجه سال تقدیمی توسط دولت سیزدهم به مجلس ۸۰ درصد بیشتر شده و ۵۰۰ هزار میلیارد تومان در نظر گرفته شده است.
مالیات ۵۰ و ۱۰۰ تومانی برای هر نخ سیگار
بر اساس لایحه بودجه از ابتدای سال ۱۴۰۲ به قیمت خرده فروشی هر نخ سیگار تولید داخل با نشان ایرانی مبلغ ۵۰ تومان، تولید داخل با نشان بین المللی ۱۰۰ تومان و هر بسته ۵۰ گرمی تنباکوی قلیان داخلی ۲۰ هزار تومان به عنوان مالیات دریافت میشود. بر اساس لایحه بودجه از ابتدای سال ۱۴۰۲ به قیمت خرده فروشی هر نخ سیگار تولید داخل با نشان ایرانی مبلغ ۵۰ تومان، تولید داخل با نشان بینالمللی ۱۰۰ تومان، هر بسته ۵۰ گرمی تنباکوی قلیان داخلی ۲۰ هزار تومان به عنوان مالیات و همچنین هر نخ سیگار وارداتی ۸۰۰ تومان، هر بسته ۵۰ گرمی تنباکو قلیان وارداتی ۳۵ هزار تومان به عنوان حقوق ورودی دریافت میشود تا مطابق ردیفهای این قانون برای بخش سلامت و ورزش همگانی و ورزش بانوان هزینه شود.
همچنین وزارت صنعت، معدن و تجارت موظف است درآمدهای حاصل از صدور مجوز توزیع دخانیات و حق انحصار دریافتی بابت واردات و تولید محصولات دخانی را به حساب درآمد عمومی نزد خزانهداری کل کشور واریز کند.گفتنی است از ۱۳ دی ماه سال قبل مقرر شد صنعت دخانیات کشور در قالب دو سر فصل برای محصول تولیدی عوارض و مالیات پرداخت کند. بند «ت» ماده ۲۶ قانون دائمی ارزش افزوده و حق انحصار که تولید کننده داخلی با برند ایرانی را ملزم به پرداخت ۲۷ درصد، تولید کننده داخلی با برند بین المللی را ملزم به پرداخت ۴۲ درصد و وارد کننده را ملزم به پرداخت ۷۵ درصد مالیات و عوارض کرده است. همچنین مقرر شده بود هر سال پنج واحد درصد به ارقام فوق افزوده شود تا در نهایت جمع مالیات و عوارض دریافتی از تولید کننده داخلی با برند ایرانی به ۵۷ درصد، تولید کننده داخلی با برند بین المللی تا ۹۷ درصد و واردات به ۱۳۵ درصد افزایش یابد.
البته چند روز بعد از اجرای این قانون، اخباری مبنی بر تصویب مالیات نخی سیگار در در کمیسیون تلفیق بودجه منتشر شد که مورد انتقاد تولیدکنندگان قرار گرفت.گفتنی است که موضوع مالیات بر سیگار همواره مناقشاتی بین وزارت بهداشت و تولیدکنندگان سیگار به همراه داشته؛ تولیدکنندگان معتقدند افزایش مالیات سیگار منجر به افزایش قاچاق میشود، اما جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات بارها اعلام کرده که ایران کمترین مالیات را بر محصولات دخانی دارد و معتقد است افزایش مالیات منجر به کاهش مصرف دخانیات میشود.
درآمد بالغ بر ۳۱۹ هزار میلیارد ریالی دولت از حقوق ورودی خودروها
در این میان باید توجه کرد که ، حسب لایحه بودجه ۱۴۰۲، دولت سیزدهم درآمد بالغ بر ۳۱۹ هزار و ۷۷۰ میلیارد ریال برای حقوق ورودی خودروها در نظر گرفته شده است. بر اساس اطلاعات مندرج در لایحه بودجه سال ۱۴۰۲ با سقف کلی ۵۲۶۱ هزار میلیارد تومان در دولت سیزدهم بسته شده که نسبت به سال جاری حدود ۱۵۰۲ هزار میلیارد تومان و معادل ۴۰ درصد افزایش دارد.مطابق جدول شماره ۳ لایحه بودجه سال آتی، دولت ۳۱۳ هزار و ۵۰۰ میلیارد ریال درآمد عمومی حاصل از حقوق ورودی خودروها در نظر گرفته است.همچنین درآمد ۶۲۷۰ میلیون ریال از جهت حقوق ورودی خودروها به صورت درآمد اختصاصی در نظر گرفته است.بر این اساس حقوق ورودی خودروها در مجموع برای سال آینده ۳۱۹ هزار و ۷۷۰ میلیارد ریال در نظر گرفته شده است.