گروه سیاست خارجی- در روزهای اخیر برخی از مقامات روسیه بر گشایش کریدور زنگزور و همراهی با آذربایجان و ترکیه در این زمینه تاکید کرده بودند که این موضوع با واکنش جمهوری اسلامی ایران روبرو شد.
دوشنبه ۱۲ شهریور دستیار وزیر امور خارجه و مدیر کل اوراسیا در دیدار با سفیر روسیه در تهران بر مخالفت تهران در ایجاد هرگونه تغییر ژئوپلیتیک در منطقه قفقاز تاکید کرد.
سیدعباس عراقچی وزیر خارجه نیز پنج‌شنبه ۱۵ شهریور این مطلب را در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کرد که « صلح، امنیت و ثبات منطقه‌ای تنها یک اولویت نیست، بلکه یکی از استوانه های امنیت ملی ما است. هر تهدیدی علیه تمامیت ارضی همسایگان ما، یا ترسیم دوباره مرزها، چه در شمال باشد، چه در جنوب، چه در شرق و چه در غرب، کاملا غیرقابل‌قبول است و برای ایران خط قرمز به شمار می‌رود.»
مهدی سبحانی سفیر ایران در ارمنستان نیز جمعه ۱۶ شهریور در گفت‌وگویی با خبرنگاران گفت که خواب‌ها و رویاها در رابطه با کریدور «زنگزور» هرگز محقق نخواهد شد.
همچنین ابراهیم عزیزی رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفت‌وگویی با ایسنا، با تاکید بر اینکه کریدور زنگزور خط قرمز ایران است، گفت که ما بارها از طرق مختلف به کشورهای منطقه اعلام کرده‌ایم که این کریدور خط قرمز ایران محسوب می‌شود و هر گونه تغییر و اقدامی در آن با واکنش جدی و محکم ایران مواجه خواهد شد.
یعقوب رضازاده عضو هیات رئیسه کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس نیز به ایسنا گفت که تغییر در مرزهای ژئوپولیتیک ایران به هیچ وجه قابل قبول نیست و گشایش کریدور زنگزور را محکوم می‌کنیم.
تعدادی از نمایندگان مجلس نیز در واکنش به اظهارات برخی از مقامات روسیه مبنی بر گشایش کریدور زنگزور مطالبی در صفحات شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس منتشر کردند که در زیر می‌خوانید.
علی نیکزاد نایب رئیس مجلس:
«سیاست‌های راهبردی جمهوری اسلامی ایران درباره مرزها، همسایگان و کریدورها ثابت و مبتنی بر منافع ملی است. همانطور که در آخرین اجلاس مجالس در باکو نیز تاکید کرده بودم، ما تغییر در مرزها را نمی‌پذیریم. توصیه‌ام به روسیه و آذربایجان، احترام به مرزهاست.»
گقارد منصوریان نماینده مسیحیان ارمنی اصفهان و جنوب ایران:
« دالان زنگزور، تهدیدی جدی برای امنیت ملی و تمامیت ارضی کشور عزیزمان ایران است. مرز ایران و جمهوری ارمنستان از کهن ترین مرزهای بین المللی می باشد. با مسدود شدن آن مرز خفگی ژئوپلیتیک در شمال کشورمان ایجاد می‌گردد. تغییر سیاست روسیه در این خصوص، غیرقابل قبول است.»
احمد نادری عضو هیات رئیسه مجلس:
«عدم پاسخ متناسب به روس‌ها در موارد اقدامات قبلی علیه منافع ملی ایران سبب پررویی مضاعف آنان شده است. باید به آنان فهماند که همکاری راهبردی به معنای چشم پوشی از منافع نیست. وزارت خارجه و نیروهای مسلح باید طرحی روشن برای پاسخ به توهمات ژئوپلیتیک داشته باشند.»
روح‌الله متفکرآزاد عضو هیات رئیسه مجلس:
«سیاست قطعی جمهوری اسلامی ایران عدم تغییر مرزهای بین‌المللی است که به صراحت توسط رهبر معظم انقلاب اعلام شده است. ایران سیاست‌های منجر به جابجایی و انسداد مرزهای بین‌المللی در همسایگی خود را تحمل نخواهد کرد و این موضع قبلا به تمام طرفین گوشزد شده است. دولت جمهوری آذربایجان اگر دغدغه ارتباط با اراضی جمهوری خودمختار نخجوان را دارد باید طبق توافقات فی‌مابین برای تکمیل کریدور ارس تلاش کند.»
سمیه رفیعی نماینده تهران:
« کریدور توهمی زنگزور موجب تشدید تنش در منطقه خواهد شد و به شدت محکوم است. حجت ما کلام رهبر عزیزمان در دیدار با پاشینیان است: جمهوری اسلامی ایران مسیر زنگزور را به ضرر ارمنستان می داند و همچنان بر این موضع خود ایستادگی دارد.»
ایران بین روسیه و غرب گرفتار شده است
اتهام ارسال موشک ایران به روسیه این روز‌ها مجددا از سوی آمریکا طرح شده است. این اتهام در ماه‌های گذشته نیز تکرار شده، اما این بار ادعا شده که موشک‌ها تحویل مسکو شده است.
نعمت الله ایزدی، سفیر سابق ایران در شوروی، درباره خطر اتهام ارسال موشک از ایران به روسیه به «انتخاب» گفت: بیشتر از اینکه بحث ارسال و یا عدم ارسال موشک خطرناک باشد، غربی‌ها ایران را به عنوان متحد روسیه در جنگ اوکراین تحلیل می‌کنند. مهم‌ترین هدف غربی‌ها از انتشار اخبار ارسال موشک از ایران به روسیه، اثبات همراهی ایران با روس‌ها در اوکراین است. روسیه فعلا تحت فشار است و شکل‌های جدیدی از جنگ را روی میز گذاشته است. در نتیجه غربی‌ها می‌خواهند مسأله ارتباط ایران و روسیه را به عنوان یک اتهام مطرح کنند. هم پیمان تلقی شدن ایران با روسیه، فشار بر ایران را بیشتر می‌کند.
او افزود: نماینده ایران در سازمان ملل این اتهام را تکذیب کرده است. نماینده ایران گفته کمک به هر طرف جنگ مضر است و این نکته به خود غربی‌ها نیز هشدار داده است. غربی‌ها می‌خواهند در درجه اول اثبات کنند که ایران متحد روسیه است، در درجه دوم با فشاری که به تهران وارد می‌شود، ارتباط‌اش را با روسیه کاهش دهد، وگرنه ارسال چند موشک چندان مسأله مهمی برای غربی‌ها نیست.
وی در ادامه درباره مواضع روسیه نسبت به بحث زنگزور بیان کرد: موضع‌گیری‌های روسیه نقطه مقابل رفتار غرب است. یک تقابل بین غرب و روسیه درمورد ایران وجود دارد. غربی‌ها از یک طرف ایران را با اتهام ارسال موشک تحت فشار قرار می‌دهند، روس‌ها نیز ایران را با مسأله زنگزور و مباحث دیگری که در آینده هم پیش می‌آید، تحت فشار قرار می‌دهند. روس‌ها می‌خواهند ایران به سمت تعامل با غربی‌ها نرود. روسیه این اواخر خود را به آذربایجان نزدیک کرده و از دالان زنگزور متضرر نمی‌شود. روس‌ها به همین خاطر به ایران فشار می‌آورند که از مواضع‌اش نسبت به اوکراین و نزدیکی احتمالی اش به غرب فاصله بگیرد.
ایزدی تصریح کرد: ایران در شرایط سختی گرفتار شده است. تاکنون به عنوان یک شریک مطمئن خوب روی روسیه حساب کرده بود، اما رفتار فعلی روسیه باعث می‌شود تجدیدنظری نسبت به ارتباط با روسیه رخ دهد.
ایزدی درباره راهکار مناسب برای ایران در میان ارتباط با شرق و غرب گفت: برخی از مسائل ریشه در گذشته دارد. ما چند سال است که به روس‌ها به گونه‌ای القا کرده‌ایم که تنها گزینه‌مان در شرایط بحرانی، روسیه است. احساس روسیه این است که ما گزینه دیگری نداریم. اگر در قدم اول بتوانیم یک نوع توازن در روابط با غرب و روسیه به صورت علمی ایجاد کنیم، راه حل مناسبی را پیش گرفته‌ایم. استراتژی جدیدی باید در سیاست خارجی تعریف شود و به تعادل و توازن میان شرق وغرب بپردازیم. این سیاست می‌تواند غربی‌ها و روسیه را قانع کند. مشکل عمده ما این است که روسیه تصور می‌کند ایران دیگر راهکاری به جز روسیه ندارد. کلید حل این موضوع، شروع گفتگو با اروپاست.