کد خبر: 3542 | صفحه ۳ | جامعه | تاریخ: 28 دی 1401
راههای امنی که برای زنان در معرض «خشونت» وجود دارد
زنانی درپی خانه امن
آنچه بعد از شنیدن نام خشونت علیه زنان، در ذهن خود تجسم میکنیم بدون شک خشونت فیزیکی است. خشونت تنها خشونت فیزیکی نیست، نگاههای آزاردهنده جامعه به زنان، ترس از طلاق و بیوه شدن، با لباس عروس رفتن و با کفن برگشتن، برچسب پیر دختر و ترشیده و متهم شدن به سوختن و ساختن در قعر جهنمی به نام زندگی خود مصداقهای بارزی از خشونت علیه زنان در جامعه است که معمولا در پس چهار دیواریهای شرم و ترس از آبرو مدفون و پنهان نگه داشته میشوند.
خشونت علیه زنان، در سراسر جهان شایع است و در همه طبقات، نژادها، سنین و مذاهب دیده میشود، خشونت علیه زنان شامل هر عمل خشونت باز جنسیت محوری است که برای زنان با آسیبهای جسمانی، جنسی یا روانشناختی شامل تهدید، زورگویی و قلدری کردن است، یعنی متعارفترین شکل خشونت علیه زنان، خشونت خانگی یا خشونت جسمانی و هیجانی و آزار جنسی زنان به وسیله شریک عاطفی آنها است.
درحقیقت میتوان گفت، خشونت، آزار و تحقیر زن با محدودیتهایی شروع میشود که آدمی را در بند میکشد و مرد خشونت خود را در زیر نقابی به نام عشق و غیرت توجیه میکند و از آنها زنانی بیاعتماد به نفس، بی قدرت، غمگین، تحقیر شده، ترسو، وابسته، تهدید به ترک شده و شاید کتک خورده میسازد که گاه ماندن در جهنم را به قضاوتهای نابجای جامعه و اطرافیان ترجیح میدهد. این در حالی است که فرزانه مهدی زاده، مدیرکل دفتر معاینات بالینی سازمان پزشکی قانونی درباره خشونت خانگی، گفته بود که آمار خشونت خانگی شامل همسرآزاری و کودک آزاری نیز حدود ۷۵ هزار مورد در سال ۱۴۰۰ بوده است.
با توجه به بالا رفتن آسیب های اجتماعی از جمله آسیب های مربوط به زنان، چقدر این مراکز توانسته اند کمک کننده باشند؟ چقدر یک زن که مورد خشونت واقع شده، کتک خورده، تحقیر شده و... می تواند به سرپناه های اورژانس اجتماعی تکیه کند؟
رئیس انجمن مددکاران اجتماعی کشور پیش از این گفته بود که 10 سال است که اورژانس اجتماعی خودروی جدید ندارد. همچنین نیروی انسانی اورژانس اجتماعی هم امنیت شغلی ندارد. از سوی دیگر بنا بر گفته های موسوی چلک ، با وجود 32 استان در کشور تنها 23 خانه امن در کشور وجود دارد.
نان خشونت دیده، از نظر قانونی مشکلی برای مراجعه به اورژانس اجتماعی ندارند و زمانی که اینگونه سیستم ها بخواهند از کسی حمایت کنند، با اجازه متصرف یا همان فرد خشونت دیده است. در برخی موارد برای حمایت از این زنان، نیاز به احکام قضایی است. ملاحظاتی از منظر حقوقی برای این مهم باید وجود داشته باشد و برای مواردی که اعلام می شود، اورژانس با سیستم قضایی می تواند برای کمک به سرپناه دادن به زنان خشونت دیده، هماهنگ کند و اگر لازم باشد پلیس حضور پیدا کند و مداخلات لازم را انجام دهند.
موسوی چلک تاکید کرد: طبق قانون، اگر قاضی تشخیص دهد زنی در وضعیت خطرناک است و امنیتش تهدید می شود، می تواند تصمیم بگیرد که آن شخص را به یک جای امن انتقال دهند که این محل می تواند خانه یک آشنا و یا یک ساختار باشد و تنها ساختاری هم که در ایران داریم اورژانس اجتماعی است.وی گفت: حال اگر قاضی برای این مهم حکم ندهد، تقصیرش به منابع اجتماعی باز نمی گردد. قاضی این اختیار قانونی را دارد که از پلیس، خود فرد یا اورژانس اجتماعی، نسبت به خشونت علیه زنان مطلع شود و می تواند برای آن حکمی صادر کند که حداقل به طور موقت فرد از آن فضا خارج شود تا بعد از آن، تصمیماتی در این خصوص گرفته شود.
اما اخیرا سرپرست دفتر امور آسیبدیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با تاکید بر ضرورت حمایت اجتماعی و توانمندسازی زنان و دخترانی که در معرض آسیب و خشونت قرار دارند، فعالیت خانههای امن، مراکز سلامت و خانه تلاش را تشریح کرد. به گزارش ایسنا، محمدرضا حیدرهایی سرپرست دفتر امور آسیبدیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور همزمان با گرامیداشت هفته مقام زن با تاکید بر ضرورت حمایت اجتماعی و توانمندسازی زنان و دخترانی که در معرض آسیب و خشونت قرار دارند، گفت: سازمان بهزیستی کشور با راهاندازی خانه امن (۲۰ خانه غیردولتی، ۸ خانه دولتی و ۵ مرکز کار با مرتکب خشونت)، مراکز سلامت (۲۲ مرکز روزانه و ۳۰ مرکز شبانهروزی) و خانه تلاش (۱۴ مرکز روزانه و ۲۷ مرکز شبانهروزی) در این مسیر گام برداشته است.
افزایش تماس مردم با خط ۱۲۳ در پاندمی کرونا
سرپرست دفتر امور آسیبدیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور، عنوان کرد: از شروع پاندمی کرونا تماسهای مردم با خط ۱۲۳ درخصوص خشونتهای خانگی فراوانی پیدا کرد که علل پیشبینی شده در این خصوص عبارت از افزایش آگاهی مردم از خدمات اورژانس اجتماعی ۱۲۳، از بین رفتن مشاغل و حضور بیشتر مردان در خانه و ... بود؛ لذا موضوع تابآوری و آگاهیبخشی مردم مطرح شد تا بتوانیم توان حل مسئله را افزایش دهیم.اگر زنانی هستید که در خانه امنیت جانی و روانی ندارید و جایی برای رفتن ندارید، میتوانید به «خانه امن» مراجعه کنید
به گفته این مقام مسئول، زنانی که در خانه مورد آزار و خشونت خانگی قرار میگیرند و شرایطی برای آنها پیش میآید که خودشان و فرزندانشان در محیط خانه امنیت جانی و روانی ندارند و بعد از بیرون از آمدن از خانه هم جایی برای ماندن ندارند میتوانند وارد خانه امن شوند؛ چراکه معتقدیم پدیده خشونت خانگی هر نوع عمل خشونتآمیز مبتنی بر جنسیت است که منجر به آسیب جسمی، جنسی و روانی به زنان میشود.
مرد مرتکب خشونت مجوز ورود به منزل را ندارد
حیدرهایی ادامه داد: زنی که همسرش اختلال روانی دارد، معتاد است یا به هر دلیل دیگری وی را مورد ضرب و شتم قرار میدهد و زن احساس میکند اگر در خانه بماند جانش در خطر است میتواند مهمان خانه امن شود اما قبل از آن باید مراحلی را طی کند؛ ابتدا باید با ۱۲۳ یا اورژانس اجتماعی تماس بگیرد و موضوع را اطلاع دهد، گروه سیار ۱۲۳ با همراهی نیروی انتظامی و هماهنگی ضابط قضایی به خانه تماسگیرنده مراجعه و مددکار شرایط را بررسی میکنند و اگر خشونت خانگی تایید شود زن به همراه فرزندانش به مراکز مداخله در بحران منتقل میشود، البته ممکن است این زنان نه به صورت خود معرف که توسط نیروی انتظامی به سازمان بهزیستی معرفی شوند.
سرپرست دفتر امور آسیبدیدگان اجتماعی سازمان بهزیستی کشور با بیان اینکه ضمن بازپروری، موضوع نگهداری، پیگیری حقوقی و درمانی برای این بانوان صورت میگیرد، ادامه داد: در ۲ سال اخیر طرح «کار با مرتکب خشونت» به صورت پایلوت در ۵ استان گیلان، کردستان، فارس، بوشهر و اردبیل با هدف حفظ کرامت بانوان اجرایی کردیم به این صورت که به جای خروج زن از منزل،مرد مرتکب خشونت مجوز ورود به منزل را ندارد؛ لذا پس از دریافت حکم قضایی برای احضار فرد مرتکب خشونت در یکی از مراکز بهزیستی، خدمات روانشناسی و مشاوره دریافت میکند.
مراکز ویژه دختران در معرض آسیب؛ از شناسایی تا بازگشت به خانه
وی در ادامه با بیان اینکه مراکز سلامت ویژه دختران در معرض آسیب به صورت روزانه(ندای مهر) و شبانهروزی فعالیت میکنند، تصریح کرد: این مراکز قبل از آسیب دختران بالای ۱۵ سال، وظیفه شناسایی و ارائه خدمات روانشناختی تا زمان بازگشت به خانه را دارند این در حالی است که خانواده نیز از خدمات مشاورهای و مددکاری بهرهمند میشوند تا بتوانند پذیرای فرزند خود شوند. در این مراکز بعد از پذیرش خانواده، وضعیت فرد موردنظر تا یکسال رصد میشود و هر جا مددکار احساس خطر کند خدمات را در مراکز روزانه و در صورت لزوم در مراکز شبانهروزی ارائه میکند.
به گزارش روابط عمومی و امور بینالملل سازمان بهزیستی کشور، حیدرهایی با اشاره به فعالیتهای خانههای تلاش برای خدمترسانی به زنان آسیبدیده اجتماعی ۱۵ تا ۶۵ سال به صورت روزانه (راه نوین) و شبانهروزی (تلاش)، گفت: در این خانهها هدف اصلی بازگرداندن زن به حالت عادی زندگی و توانمندی است که بدون درنظر گرفتن شرایط قبل بتوانیم زن را به شرایط عادی زندگی برگردانیم.