گروه سیاسی- قانون شفافیت قوای سه گانه از جمله دستاوردهای مجلس یازدهم بود که پس از کش و قوس های فراوان میان شورای نگهبان و مجلس در نهاد واسط یعنی مجمع تشخیص مصلحت نظام تعیین تکلیف شد، قانونی که براساس اولین ماده آن در کنار کارکنان سایر قوا، نمایندگان مجلس هم موظفند حداکثر ظرف چهارماه از لازم الاجرا شدن این قانون، داده ­ها و اطلاعات از جمله میزان دریافتی ماهانه و سالانه، اموال، دارایی ها، درآمدها و هزینه ها، تخصیص و توزیع بودجه و تجهیزات، واگذاری زمین، تسهیلات، مشخصات املاک و... خود را اعلام کنند.
«قانون شفافیت قوای سه‌گانه» تصریح دارد مدیران سازمان‌ها و ارگان‌های دولتی اعم از رؤسای قوا، وزاری دولت، نمایندگان مجلس، رؤسای سازمان‌ها و مراکز دولتی، کانون وکلای دادگستری، دانشگاه آزاد اسلامی، هلال احمر، سازمان صدا و سیما، شهرداری‌ها و ... میزان دریافتی ماهانه و سالانه (حقوق) خود را باید در وبسایت و پایگاه اطلاع‌رسانی آن نهاد مربوطه بارگذاری کنند و در معرض نمایش مراجعین قرار دهند.
به گزارش خبرآنلاین با توجه به اینکه قانون مذکور در ٢۶ خرداد ماه امسال در روزنامه رسمی منتشر و از ١٢ تیر ماه لازم‌الاجرا شده است، با احتساب مهلت ۴ ماهه، دستگاه‌های اجرایی فقط تا ۱۰ آبان فرصت داشته اند که اطلاعات مربوط به خود را منتشر کنند.
حال با پایان مهلت قانونی شفافیت قوای سه گانه برای اعلام اطلاعات خواسته شده در این مواد از قانون، «خبرگزاری خبرآنلاین» از ۱۷ نماینده درباره التزام آنها به قانون شفافیت قوای سه گانه پرس و جو کرده است.
ابایی از شفافیت نداریم اما بی خبریم
پاسخ نمایندگان درباره پایبندی به این قانون متفاوت است، مشخصا آنکه نمایندگان این شفافیت را تنها محدود به شفاف کردن و اعلام اموال و دارایی های خود کرده اند که در ابتدای دوره نمایندگی نسبت به آن اقدام کرده اند یا برخی شفافیت را محدود به شفاف کردن رأی خود می دانند و تاکید دارند این اقدام را انجام داده و می دهند.
اگرچه همگی به صراحت می گویند ابایی از شفافیت اموال ندارند اما به این نکته هم اعتراف می کنند که از جزئیات قانون شفافیت قوای سه گانه و چند و چون آن اطلاع کاملی ندارند و حتی برخی از مصاحبه کننده می خواهند که در مورد این قانون به آنها توضیح دهد.
در واقع نمایندگانی که مورد سوال قرار گرفتند اکثریت در بخش مربوط به شفاف سازی اموال در ابتدای دوره اقدام کرده بودند اما درباره دیگر شفاف سازی های ذکر شده دراین قانون از جمله اعلام حقوق ماهیانه و ...چندان در جریان چند و چون قانون جدید نبوده اند.
در حقیقت نمایندگان مجلس که بر حسب وظیفه قانونگذاری که دارند، انتظار می رود بیش از دیگران پایبند به قوانینی که خودشان مصوب کردند، باشند اما از آن بی خبر هستند، حتی بی خبر از آنکه طبق ماده ۵ ابلاغیه قانون شفافیت قوای سه گانه در صورت اعلام نشدن موارد خواسته شده طی بازه زمانی در نظر گرفته شده مرتکبان و مستنکفان به مجازات تعزیری محکوم می شوند.
در این میان بودند برخی نمایندگان که اصرار داشتند نامی از آنها برده نشود به این علت که از قانون بی خبر هستند و ممکن است انتشار نامشان در حوزه انتخابیه با حاشیه همراه شود.
خبرگزاری خبرآنلاین ضمن انتشار جزئیات گپ و گفت با این نمایندگان این آمادگی را دارد که هم در راستای شفاف شدن جزئیات این قانون اقدام کند هم در صورت تمایل نمایندگان به شفاف سازی میزان دریافتی خود و شفاف سازی دیگر اطلاعات درج شده در این قانون، نسبت به انتشار آن اقدام کند.
گودرزی: تا پایان دوره نمایندگی برای شفافیت مهلت داریم
عباس گودرزی، سخنگوی هیئت رئیسه مجلس در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین درباره اینکه طبق قانون شفافیت قوای سه گانه نمایندگان مجلس باید تا ۱۰ آبان ماه میزان دریافتی و حقوق خود، اموال خود و ...را شفاف می کردند، آیا این کار را انجام دادند یا خیر، گفت: شفافیت از قبل بوده و باز هم ساری و جاری است و نمایندگان این کار را انجام می دهند.
وی در واکنش به اینکه الان نمایندگان مجلس دوازدهم این اقدام را انجام دادند یا خیر، افزود: حتما این کار انجام خواهد گرفت. ما در پایان دوره قبل و همینطور در مجلس دهم انجام دادیم، در نتیجه برابر قانون در مجلس دوازدهم هم این قانون اجرا خواهد شد.
گودرزی ادامه داد: در زمان مشخصی سامانه ها را مستقر می کنند و البته برابر قانون همه نمایندگان موظف هستند که ثبت کنند منتها تا پایان دوره فرصت است که این اصلاحات انجام شود و اگر کسی این قانون را رعایت نکند حتی به لحاظ رسیدگی به صلاحیت او هم توسط شورای نگهبان لحاظ خواهد شد.
جوکار: در ابتدای دوره اموالم را در سامانه قوه قضائیه ثبت کردم
همچنین محمد صالح جوکار، رئیس کمیسیون شوراها و امور داخلی کشور در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین در واکنش به اینکه طبق قانون شفافیت قوای ۳ گانه نمایندگان باید تا تاریخ ۱۰ آبان ماه ۱۴۰۳ میزان دریافتی و حقوق خود، اموال خود و ...را شفاف می کردند، آیا شما این اقدام را انجام دادید یا خیر، گفت: اموال و دارایی های نمایندگان مجلس در سامانه قوه قضائیه ثبت می شود که من این کار را انجام دادم. در ابتدای دوره هر مجلس به نمایندگان اعلام می شود و آنها هم اموال خود، همسر و فرزندان تحت تکلف را در سامانه ثبت می کنند.
وی افزود: ثبت اموال نمایندگان قانون است که براساس همگی موظف هستند همه اموال و دارایی های خود را در ابتدای دوره هر مجلس در سامانه قوه قضائیه ثبت کنند.
روانبخش: اموالم را قبلا ثبت کردم
قاسم روانبخش، عضو شاخص جبهه پایداری نیز در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین درباره اینکه آیا از روند ثبت حقوق ماهیانه و اموال نمایندگان طبق قانون شفافیت قوای سه گانه اطلاع دارید یا خیر، گفت: این قانون قبلا ثبت شده و اموال را ثبت کردیم.
کوچکی نژاد: در مورد مسئولین لازم است از ابزار از کجا آورده ای استفاده شود
جبار کوچکی نژاد، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین در پاسخ به اینکه طبق قانون شفافیت قوای سه گانه نمایندگان مهلت داشتند تا ۱۰ ابان ماه سال جاری میزان دریافتی و اموال خود را شفاف کنند، آیا شما اقدام کرده اید، گفت: قوه قضائیه سامانه ای را طراحی کرده و ما اموال خود را در آن ثبت کردیم و انشاالله این شفافیت برای همه باشد.
وی در واکنش به اینکه به نظر می رسد ثبت اموال طبق قانون شفافیت جدای از ثبت اموال نمایندگان در ابتدای هر دوره است، تصریح کرد: این قانونی است که اتفاقا در قانون اساسی هم آمده، به این ترتیب که مسئولین باید اموال خودشان را ثبت کنند و بعد از مسئولیت و حین مسئولیت آن ابزار « از کجا آوردی؟» در مورد آنها استفاده شود چون این بحث جدی است.
تقی پور: اگر قانون شفافیت ابلاغ شده، انجام می دهیم
رضا تقی پور انوری، عضو کابینه دولت دهم که حالا نماینده مردم تهران در مجلس شورای اسلامی است، در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین گفت: الان حضور ذهن ندارم اما اگر قانونی ابلاغ شده معمولا در راستای آن اقدام می کنیم. بنابراین قانون شفافیت هم اگر ابلاغ شده قطعاً انجام دادیم.
عبدالوحید فیاضی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین درباره اینکه براساس آنچه قانون شفافیت قوای سه گانه اعلام کرده آیا میزان دریافتی و اموال خود را شفاف کردید یا خیر، گفت: خیر،اقدام نکردیم. البته قبلاً در بازه انتخابات خودم اموالم را اعلام کردم اما درباره این سامانه اطلاع نداشتیم.
نقدعلی: ثبت اموال و قانون شفافیت ارتباطی باهم ندارند
محمدتقی نقدعلی، چهره شاخص فراکسیون انقلاب اسلامی در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین گفت: ثبت اموال با شفافیت متفاوت است و اصلا ربطی بهم ندارند. ثبت اموال از قبل بوده و ما هم ثبت کردیم اما شفافیت قانون دیگری است.
وی در واکنش به اینکه در جزئیات قانون شفافیت قوای سه گانه به شفافیت میزان دریافتی و اموال نمایندگان هم اشاره شده، اظهار کرد: خیر، قوه قضائیه همه ساله سامانه خود را اینجا مستقر می کند و ثبت می کند اما شفافیت مربوط به ریز و درشت آن چیزی است که در قوای سه گانه اتفاق می افتد که الان مجلس در مورد آرای خودش این کار را انجام داده و درباره مواردی نیازمند آئین نامه است که مصوب شود اما در مجموع این قانون فاخری است که هنوز به شکل کامل اجرا نشده تا جایی که می توان گفت شاید ۱۰ درصد آن هم اجرا نشده اما اگر این قانون اجرا شود همه نظام در اتاق شیشه ای قرار می گیرد.
عبداللهی: اگر فردی پسر یا دخترش ثروت داشته باشد، چه ربطی به آن نماینده دارد؟
بیت الله عبداللهی، نماینده مردم اهر و هریس در مجلس شورای اسلامی در گفتگو با خبرگزاری خبرآنلاین گفت: من اموالم را شفاف کردم و این قانون شامل اعضای خانواده نمی شود بلکه مربوط به اموال افراد است. به عنوان مثال اگر فردی پسر یا دخترش ثروت داشته باشد، چه ربطی به آن نماینده دارد؟
وی افزود: بنابراین اموال مربوط به نمایندگان باید شفاف شوند اما به نظر من کارایی ندارد و یک مورد صوری و بی فایده است، این را جدی می گویم.
عبداللهی در واکنش به اینکه منظور شما از بی فایده بودن شفافیت چیست، تصریح کرد: خیلی آمار دیدیم. در کشور ما آمار رسمی بیشتر از آمار غیررسمی است. آن افرادی که حقه باز هستند هزارتا کلک در می آورند. فقط افرادی که سالم هستند، اعلام می کنند که اعلام کنند یا نکنند چه فرقی به حال کشور دارد؟
این نماینده مجلس شورای اسلامی اظهار کرد: اینکه عده ای پول های هنگفت در انتخابات هزینه می کنند را از کجا می آوردند؟ فرد ۴ سال نماینده می شود و پول های آنچنانی دارد، این پول ها را از کجا می آورد؟ خیلی از موارد شفاف هستند اما کسی نیست رسیدگی کند. برداشت من این است که خیلی از موارد در کشور شفاف هستند اموال هم شفاف هستند اما کسی هست که گوش کسی را بگیرد؟ برداشت من این است که در این مسئله ضعف داریم.