حشمت الله فلاحت پیشه، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه مجلس در گفتگویی با خبرآنلاین به سوالاتی درخصوص احتمال بررسی مجدد FATF درمجمع تشخیص، پشت پرده مخالفت ها با تصویب این لوایح و احتمال مذاکره مسعود پزشکیان با رهبر انقلاب در این خصوص پرداخته است.
به گزارش خبرآنلاین؛ صادق آملی لاریجانی، رئیس مجمع تشخیص مصلحت نظام، اخیرا در دیدار با جمعی از دانشجویان و نمایندگان تشکل‌های دانشگاه‌های کشور، درخصوص پیوستن ایران به FATF و بررسی آن در مجمع گفته بود؛«موضوع پیوستن به FATF بحث فنی است و اگر به مجمع بیاید، بررسی می‌کنیم.» برخی این اظهارات را سیگنال مثبت مجمع تشخیص برای تعیین تکلیف این پرونده بلاتکلیف مانده می دانند، اما آیا مخالفان FATF در داخل و خارج از مجمع اجازه تصویب این لوایح را می دهند؟
حشمت الله فلاحت پیشه، رئیس اسبق کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در گفتگویی با خبرگزاری خبرآنلاین، تاکید کرد؛ «در زمان دولت آقای روحانی که موضوع این دو کنوانسیون در مجمع مطرح بود برخی از دوستانی که در آینده دولت بعدی را در اختیار گرفتند، جزو مخالفین اصلی FATF بودند. ولی وقتی که دولت را به دست گرفتن شاهد این بودیم که در همان دولت مرحوم رئیسی رایزنی هایی برای تصویب کنوانسیون ها صورت گرفت، زیرا دولت در اختیار منتقدان دولت گذشته قرار گرفته و آنها با واقعیت روبرو شده بودند.»
او از بررسی فنی این لوایح استقبال می کند و می گوید؛«معتقدم باید همیشه از فنی شدن مباحث استقبال کرد، امیدوارم همه مباحث سیاست خارجی کشور فنی شود. »
در ادامه مشروح گفتگوی حشمت الله فلاحت پیشه، رئیس پیشین کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجه مجلس را با خبرگزاری خبرآنلاین می خوانید؛
آقای فلاحت‌ پیشه! اظهارات اخیر رئیس مجمع تشخیص درخصوص بررسی مجدد پرونده FATF را چگونه می‌بینید؟ پیش بینی می کنید این وعده رئیس جمهور عملیاتی شود؟
من نمی دانم منظور آقای لاریجانی از بحث فنی چیست، ولی درحال حاضر مجمع تشخیص باید درباره این پرونده تصمیم گیری کند. بیش از پنج سال است که از موعد این تصمیم گذشته و اقدامی صورت نگرفته است. طبیعتا فعالیت های بیشتری در این دولت برای تصویب این لوایح شکل خواهد گرفت.
اگر عمر دولت رئیسی کفاف می داد، حتما FATF تصویب می شد
جای تاسف است که عده ای هنوز با این موضوع برخوردی جناحی می کنند. البته اگر عمر دولت مرحوم رئیسی کفاف می داد، حتما FATF تصویب شده بود، این امکان وجود داشت. در حال حاضر نیز شاهد این هستیم که برخی محافل رسانه ای و سیاسی دوباره شروع به کارشکنی کرده‌اند، معتقدم که تنها مانع FATF در ایران برخوردهای جناحی و کاسبی تحریم بوده است.
دو نظر در کشور وجود دارد که هر کدام از این نظر ها نمایندگانی در مجمع دارد. یک نظر این است که ماهیت FATF را یک ماهیت جدا از سایر اختلافات خارجی ایران می داند، که معتقد به نپیوستن به اف ای تی اف یا به عبارتی عدم تصویب دو کنوانسیون پالرمو و سی اف تی است.
کشوری که در لیست سیاه FATF باشد باید با دلال ها کار کند
بر اساس این تفکر، دشمنان ایران مثل آمریکا و اسرائیل خرسند هستند که ایران جزو FATF نیست، زیرا وقتی که ایران در لیست سیاه FATF قرار دارد، هم دولت ایران و هم هر شهروند ایرانی عملا دچار نوعی خود تحریمی است و هیچ بانکی در دنیا حاضر نیست طبق روال معمول و مرسوم بانک ها در دنیا، با شهروندان، دولت و شرکت های ایرانی کار کند و نتیجه این اتفاق چیزی جز این نیست که رئیس قوه مقننه هم اعلام کرد که حدود ۳۰ درصد ارزش پول ملی کشوراز بین می‌رود.
دلیل این اتفاق هم این است که وقتی که یک کشوری در لیست سیاه قرار دارد، عملا در دنیا با دلال ها کار می‌کند و با واسطه گری دلال ها این آسیب به منافع کشور وارد می‌شود.
برخی می گویند FATF شبیه برجام است و تا زمانی که ایران تحریم است نباید عضو FATF شد
اما گروه دوم کسانی هستند که معتقدند موضوع FATF بخشی از دشمنی ها علیه ایران است. در زمانی هم که بنده مسئولیت داشتم مباحثی که در مجمع مطرح شد، ناظر بر همین عنوان بود. این جریان مدعی بود که FATF چیزی شبیه برجام هست و اگر گام مثبتی توسط آمریکا و غربی ها برداشته شد، ایران هم به همان تناسب کنوانسیون ها را در داخل بررسی کند و تا زمانی که ایران تحریم است نباید جزوی از FATF شد.
دلیل این افراد این بود که اگر ایران FATF را در شرایط تحریم بپذیرد عملا همه تراکنش های بانکی شفاف می‌شود و دیگر امکان دور زدن تحریم ها وجود ندارد.
در همان مجلس چه کاری برای شفاف شدن این موضوع انجام داد؟
اقدامی که ما در مجلس برای این اختلافات در خصوص پالرمو یا همان کنوانسیون مقابله با تامین مالی جرایم سازمان یافته و تصویب سی اف تی یا همان کنوانسیون مربوط به مقابله با تامین مالی و جرایم تروریستی، انجام دادیم این بود که حق شرط هایی گذاشتیم که طبق این شرط ها ایران حتی در شرایط تحریم هم می‌توانست بدون قرار گرفتن در لیست سیاه، بخش عمده‌ای از موانع مناسبات بانکی خود را رفع کند و دچار مانع نشود. ولی با این وجود همچنان شاهد این هستیم که این کنوانسیون ها تصویب نشده است.
مخالفان اصلی FATF در زمان روحانی همان کسانی بودند که دولت بعدی را به دست گرفتند
بحث سرمایه گذاری خارجی و ارتباطات بین المللی تا چه میزان برای دولت آقای پزشکیان ضرورت دارد که به خاطر آنها مجددا پرونده FATF را راه اندازی کند؟
در زمان دولت آقای روحانی که موضوع این دو کنوانسیون در مجمع مطرح بود برخی از دوستانی که در آینده دولت بعدی را در اختیار گرفتند، جزو مخالفین اصلی FATF بودند. ولی وقتی که دولت را به دست گرفتن شاهد این بودیم که در همان دولت مرحوم رئیسی رایزنی هایی برای تصویب کنوانسیون ها صورت گرفت، زیرا دولت در اختیار منتقدان دولت گذشته قرار گرفته و آنها با واقعیت روبرو شده بودند.
آنها متوجه شدند که کشور چقدر در محل اقتصاد دلالی مورد آسیب واقع می‌شود، لذا درخواست فعال شدن پالرمو و سی اف تی ابتدا در دولت مرحوم رئیسی مطرح شد و این خواسته در زمان آقای پزشکیان خیلی جدی تر شد. درحال حاضر آقای پزشکیان متوجه این است که بدون سرمایه گذاری خارجی و گردش بی ضرر سرمایه ایرانی نمی‌تواند ناترازی های مختلف را حل کند. درحال حاضر ایران در میان تمام کشورهای منطقه کمترین جذب سرمایه گذاری خارجی را دارد.
‏FATF، فیفای بانک ها است
از نظر شما چه کسانی پشت پرده تصویب نشدن این پرونده هستند و تا چه میزان در مجمع تشخیص نفوذ دارند؟
‏ FATF، فیفای بانک ها است، وقتی شما عضو فیفا نباشید حتی مسابقات باشگاهی داخلی را هم نمی‌توانید برگزار کنید چه برسد مسابقات بین المللی و جهانی. در همین راستا اگر کشوری در لیست سیاه FATF قرار بگیرد دیگر یک کشور معمولی در مناسبات بانکی دنیا نیست و این اتفاق فقط به سود دلالان داخلی و خارجی است که از این وضعیت استفاده می‌کنند.
حتی کشورهایی که بیشترین پولشویی را دارند هم خودشان را در معرض این لیست سیاه قرار نمی‌دهند. به عنوان مثال بیش از ۴۵ درصد پولشویی های دنیا در دو کشور چین و آمریکا صورت می‌گیرد ولی این دو کشور بازیگران اصلی FATF هستند.
حق الشرط های جدیدی را به کنوانسیون اضافه کردیم زیرا...
بنده اولین کاری که در کمیسیون انجام دادم این بود که همه بانک های خصوصی و دولتی را به کمیسیون دعوت کردم و تمامی مدیرعامل های بانک ها از ضرر های وارد شده به کشور گفتند، در نتیجه کمیسیون هم رای داد.
بعد از آن ماجرا و در شب قبل از مصوبه کمیسیون در مورد کنوانسیون، بنده تمام مسئولان مرتبط را به کمیسیون دعوت کردم و جلسه‌ای از هفت تا یازده شب شکل گرفت. آقایان ظریف، علوی وزیر اطلاعات، کدخدایی از شورای نگهبان، دو جریان اصلی مخالف و موافقت در مجمع تشخیص، خانم دکتر جنیدی معاون حقوقی رئیس جمهور و سه جریان اصلی حاکم در مجلس شورای اسلامی، یعنی آقایان نوریان، کاظم جلالی و آقای ذوالنور دعوت شدند و ما برای رفع دغدغه در توافقی، حق شرط های جدیدی را به حق شرط های دولت اضافه کردیم.
در همان شب یکی از دوستان در آن جلسه نقد درستی کرد و گفت اگر ایران حق شرط گذاشت و این شرط پذیرفته نشد چه؟ این شد که ما برای رفع این دغدغه هم یک حق شرط جدید اضافه کردیم. طبق حق شرط جدید اگر در FATF حق شرط های ایران پذیرفته نشد، دولت آقای روحانی حق عضویت ندارد. این بدان معنا بود که ما هیچ بهانه‌ای نداشتیم. به عنوان مثال در یکی از این حق شرط ها مطرح شده بود تا زمانی که تحریمی علیه ایران وجود دارد، هیچ تراکنشی اعلام نمی‌شود.
یا تراکنش های که مربوط به مسئله امنیتی است نیز مشخص نمی‌شود و حتی درخصوص لیست گروه های تروریستی نیز اعلام کردیم که لیست شورای عالی امنیت ملی مورد قبول است نه لیست سازمان ملل.
یکی از مسئولانی که از من شکایت کرد، متهم به سودهای میلیون دلاری و فروش نفت تحریمی است
در جلسه روز بعد مجلس همین آقایان در مجلس حاضر شدند و سوالات و ابهامات نمایندگان در این خصوص پاسخ داده شد و با شروع مجلس این موارد به رای گذاشته شد و رای آورد. این بدان معنا بود که یکی از دقیقترین کارها بر روی کنوانسیون های FATF صورت گرفت. به نظر بنده دلیلی نداشت که مجمع تشخیص بعد از اینکه در جلسه ایراداتی مطرح شد و ما آنها را رفع کردیم مخالفتی داشته باشد. بنده معتقدم کسانی مخالف خروج ایران از لیست سیاه FATF هستند که معتقدند خروج از این لیست، منافع کاسبان تحریم را برهم می‌زند.
به عنوان مثال یکی از کسانی که در آن زمان به خاطر اینکه بنده موضوع تنش زدایی با آمریکا را مطرح کرده بودم از بنده شکایت کرد، از مسئولانی بود که همواره اتهام فروش نفت تحریمی و سودهای میلیون دلاری خانواده او مطرح است.
اظهارات اخیر آقای آملی لاریجانی درخصوص بررسی مجدد پرونده FATF در مجمع تشخیص، می‌تواند یک سیگنال مثبت در رابطه با این پرونده باشد؟
من معتقدم باید همیشه از فنی شدن مباحث استقبال کرد، امیدوارم همه مباحث سیاست خارجی کشور فنی شود. وقتی مباحث فنی شود از حوزه چالش سیاسی و جناحی خارج می‌شود و اگر از همان ابتدا مجمع تشخیص موضوع FATF را فنی ارزیابی می‌کرد، الان کشور در لیست سیاه قرار نداشت و متوجه این همه ضرر و زیان نمی‌شد.
انداختن توپ به زمین رهبری به معنای خدمت به ایشان نیست
آقای پزشکیان سر موضوع حجاب و فیلترینگ با افراد تندرو چالش هایی داشته است، که درحال برطرف کردن این چالش ها از طریق رایزنی و مذاکره با رده های بالاتر است، به نظر شما چقدر احتمال دارد که در رابطه با بحث FATF هم از این طریق اقدام کند؟
امضای رهبر انقلاب پای کنواسیون های FATF وجود دارد. در همان زمان هم ایشان اختیار این کار را به دولت و مجلس سپردند و مخالفتی از جانب رهبری در این امر وجود ندارد، متاسفانه منع و مخالفت در این موضوع به سطوح پایین تر بر می‌گردد.
در موضوع FATF آقای پزشکیان با طرح وفاق ملی پیش آمد، اما تنها نتیجه وفاق ملی تا به الان باز توزیع مناصب سیاسی دولت جدید در میان کسانی بود که به این دولت رای نداده بودند. یعنی تنها چیزی که مردم از وفاق دیدند همین بوده است.
عده ای آقای پزشکیان را وادار کردند که بخش عمده‌ای از مناصبی که می‌توانست به افراد فعال و پر انرژی ستاد ایشان برسد را به جناح رقیب تقدیم کند. آقای پزشکیان یک سه گانه در انتخابات مطرح کرد که عبارت است از تنش زدایی در سیاست خارجی، اصلاحات اقتصادی در داخل و آزادی های مدنی که به موضوع لایحه عفاف و حجاب و فیلترینگ مربوط می‌شود. اما هیچ پیشرفتی در این موارد صورت نگرفته است، تنها چیزی که تا به الان از وفاق دیدیم، اقلیت شدن ستاد پیروز ایشان در انتخابات کشور است که این اتفاق در تاریخ انقلاب بی سابقه است.
به عقیده بنده اینکه توپ همه اختلافات به زمین رهبری انداخته می‌شود به معنای خدمت به ایشان نیست. چاره آقای پزشکیان درحال حاضر، در مجمع تشخیص است که اعضای دولت هم حضور دارند. ضمن اینکه رئیس قوه مقننه در رقابت های انتخاباتی رسما اعلام کرد که کشور از ناحیه FATF و تحریم ها ۳۰ درصد زیان کرده است و جلوی این ضرر و زیان ها باید هرچه سریعتر گرفته شود.