گروه جامعه - وضعیت هوای تهران دوباره قرمز شد. درآخرین ماه پاییز تهرانی‌ها تنفس در11 روز ناسالم را تجربه کرده‌اند و با توجه به پیش‌بینی هواشناسی که خبری از باد و باران نیست شاید در دو روز باقی مانده این عدد افزایش هم داشته باشد.
حامد یزدی مهر، مدیرکل مدیریت بحران استان تهران هشدار داده که همه شهروندان به و یژه ساکنین نیمه جنوبی و مناطق مرکزی و غربی استان از تردد در فضای باز خودداری کنند. به گفته او طبق اعلام هواشناسی از امروز تا جمعه ۳۰ آذر ماه پایداری جو و تشدید کاهش کیفیت هوا در حد ناسالم پیش بینی شده اما درصورت عدم مهار منابع آلاینده در بعضی ساعت‌ها کیفیت هوا در حد بسیار ناسالم خواهد بود.
مسئولان ستاد بحران به بیماران قلبی و تنفسی و مبتلایان به آسم و افراد دارای بیماری زمینه‌ای، کودکان و سالمندان توصیه کرده‌اند که در فضاهای باز فعالیت نکنند و توجه داشته باشند که نوشیدن مایعات به ویژه آب در این مواقع نه تنها باعث شست‌وشوی دستگاه گوارش می‌شود بلکه عطش و خشکی دهان ناشی ازآلودگی هوا را نیز از بین می‌برد. اما تا چه زمانی تهرانی‌ها برای تنفس در روزهای سرد سال دست به دعا برای وزیدن باد شوند؟ ناصرامانی عضو شورای شهر تهران به خبرآنلاین می گوید که تا اجرای قانون هوای پاک براساس برنامه زمان بندی شده و بودجه مشخص نباشد باید دست به سوی آسمان دراز کنیم.
متن گفت‌وگو در ادامه آمده است.
مردم شهر تهران در این ایام سال منتظر باد هستند تا آلودگی‌ها را از آسمان تهران ببرد ودر حقیقت‌ امیدشان به باد و باران بیش از مسئولان است. چرا باید هر سال ما با بحران آلودگی هوا رو به رو باشیم؟
درارتباط با این موضوع از سال ۹۶ قانونی داریم که به تصویب مجلس رسیده و ابلاغ شده تحت عنوان قانون هوای پاک و دراین قانون ۲۱ سازمان، وزارتخانه و نهاد در ارتباط با کمک به کاهش آلودگی هوا ۱۷۵ وظیفه برایشان تعریف شده یا وظیفه مستقل یا وظیفه مشترک میان چند وزارتخانه، قانون هوای پاک متأسفانه به دلیل تعدد مراجعی که درآن پیش‌بینی شده دستخوش ترک فعل شده از طرف مسئولان شده تا جایی که من اطلاع دارم حتی قوه قضاییه برای ترک فعل برخی از مسئولان در دوره‌هایی، تشکیل پرونده داده و حتی یک سری محکومیت‌ها هم صادر کرده اما این راه حل نیست ،باید برای رفع آلودگی هوا در تهران و بعضی از شهرهایی که گرفتارآلودگی هوا هستند ستاد ملی با عزم ملی تشکیل شود که رئیس جمهوربه همراه وزرا ورؤسای سازمان‌هایی که در این قانون مسئولیت به آن‌ها واگذار شده با برنامه زمانبندی و اعتبار مشخص فعالیت کنند. براساس آن چه قوه قضاییه اعلام کرده درحال حاضر از هر کدام از این سازمان‌ها سؤال شده که چرا به وظیفه‌تان عمل نکردید؛گفته شده در بودجه ما چنین فصلی ردیفی پیش‌بینی نشده درحالی که این کار نیاز به اعتبار دارد و اگر اعتبار آن تأمین شود حتماً به تکالیف‌مان عمل خواهیم کرد.
سازمان محیط زیست مسئول پیگیری اجرای این قانون است عملکرد این سازمان را چطور ارزیابی می‌کنید؟
سازمان محیط زیست که مسئول پیگیری و هماهنگی اجرای این قانون بوده اما عملاً نتوانسته نقش اساسی خود را ایفا کند و گزارش درستی به دولت، مجلس و مراجع بالادستی بدهد که واقعاً عوامل عدم اجرای قانون هوای پاک چه بوده که ما از سال ۹۶ تاکنون با اینکه قانون داشتیم و وظیفه همه دستگاه‌ها مشخص بوده اما چرا بیشتر دستگاه‌ها به وظایف‌شان عمل نکرده‌اند نمی‌خواهند بگویم همه دستگاه‌ها ولی بیشتر دستگاه‌ها تکالیف‌شان را انجام نداده‌اند.
در تهران منشأ این آلودگی‌ها چیست؟
در تهران برابر گزارشاتی که داریم حداقل ۶۰ درصد آلودگی ناشی از وسایل نقلیه متحرک یعنی ماشین و موتور سیکلت است که ۵۰ درصد آن‌ها هم فرسوده هستند، ما اسقاط ماشین‌های فرسوده را رها کردیم ولی راه ورود ماشین‌های بی‌کیفیت تولید داخل را نبستیم درعمل ماشین‌های فرسوده خارج نشده اند و ماشین جدید هم وارد خیابان‌های تهران شده، هم ترافیک بیشتر شده هم آلودگی هوا بیشترشده است.
این کار وظیفه کدام نهاد بوده است؟
وزارت صنعت معدن و تجارت که کار تولید خودرو را برعهده دارد و شرکت‌های خودروساز داخلی زیر نظرشان هستند و وظیفه اقساط خودرو را برعهده دارد، این یک نمونه از ترک فعل‌هاست. یا در بحث توسعه حمل و نقل عمومی به عنوان یکی از راهکارهای کاهش آلودگی هوا در تهران اقداماتی دراین دوره مدیریت شهری انجام گرفته اما فاصله زیادی داریم با نقطه‌ای مردم تشویق شوند به جای استفاده از خودروی شخصی به راحتی و بدون زحمت بتوانند از وسیله نقلیه عمومی مثل مترو اتوبوس استفاده کنند. تمام اتوبوسی که در سه سال گذشته وارد شهر تهران شده ۱۰۰۰ دستگاه است در حالی که سقف برنامه توسعه شهر تهران حدود ۹۰۰۰ دستگاه و حداقل نیازمان حدود ۶۰۰۰ دستگاه است براساس آمارهایی که مدیرعامل شرکت اتوبوسرانی داده درحال حاضر۳۲۰۰ دستگاه اتوبوس داریم که فقط ۲۲۰۰ دستگاه آن فعال است یعنی یک سوم حداقل مورد نیازما درشهر تهران، هیچ واگن مترویی هم نه در این دوره و نه در دوره قبل وارد مترو نشده البته در این دوره تلاش شده که ۶۳۰ دستگاه واگن مترویی که در سال ۹۶ با چین قراردادش بسته شده بوده فعال و پیش پرداخت آن‌ها داده شود؛ ‌امیداریم اولین رام قطار آن از اوایل سال آینده وارد سیستم متروی شهر تهران شود و به تدریج در طول یکی دو سال آینده بتوانیم ۶۳۰واگن را وارد کنیم.
می‌خواهم بگویم کار، کار سنگینی است که نیاز به یک برنامه زمان‌بندی و منابع تعریف شده دارد. درغیر این صورت همان طور که شما گفتید باید دست به آسمان بگیریم و دعا کنیم که بارندگی یا بادی بوزد تا مردم تهران بتوانند راحت نفس بگیرند خلاصه‌اش این است که ما در تهران هم برای تردد و هم برای تنفس مشکل داریم.
مصوبه‌ای هم داشتیم در خصوص این که درروزهای آلوده سال حمل و نقل رایگان شود چرا اجرایی نمی‌شود؟
بر اساس مصوبه‌ای که شورای اسلامی شهر تهران به تصویب رسانده شهرداری تهران موظف شده که در ایام آلودگی هوا بلیت مترو با ۵۰ درصد تخفیف فروخته شود و شهرداری تهران باید زیرساخت‌های لازم را برای انجام این کار فراهم کند مانند همان کاری که در ابتدای سال تحصیلی انجام داد و هفته اول سال تحصیلی بلیت مترو برای دانشجوها و دانش‌آموزان تخفیف داشت. به نظرم در زمان آلودگی هوا که بحث مهم‌تری است و با سلامتی وجان مردم در ارتباط است هم باید این کار که تشویق مردم به استفاده از حمل و نقل عمومی به جای وسیله نقلیه شخصی است هم اجرایی شود.