ایران و روسیه به عنوان دو قدرت منطقه‌ای و جهانی با ظرفیت‌های عظیم می‌توانند به عنوان مکمل یکدیگر عمل کنند و این توافق راهبردی فرصت‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاری‌های مشترک فراهم خواهد کرد.
به گزارش مهر این روزها امضای توافقنامه جامع راهبردی میان جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه به عنوان یکی از مهم‌ترین دستاوردهای سیاست خارجی ایران مورد توجه کارشناسان و تحلیل‌گران قرار گرفته است. این توافقنامه که به هدف تقویت همکاری‌های دو جانبه در حوزه‌های مختلف تنظیم شده است فرصتی استثنایی برای تحقق اهداف بلندمدت دو کشور فراهم می‌کند.
توسعه همکاری‌های اقتصادی
‌یکی از مهم‌ترین ابعاد این توافقنامه، گسترش همکاری‌های اقتصادی میان دو کشور است. ایران و روسیه به عنوان دو قدرت منطقه‌ای و جهانی با ظرفیت‌های عظیم در حوزه‌های انرژی، حمل‌ونقل، کشاورزی و فناوری می‌توانند به عنوان مکمل یکدیگر عمل کنند. بر اساس مفاد این توافقنامه، فرصت‌های جدیدی برای سرمایه‌گذاری‌های مشترک و انتقال فناوری میان دو کشور فراهم خواهد شد.
به طور مثال، همکاری در حوزه انرژی و تبادل گاز و نفت می‌تواند نه تنها به بهبود وضعیت اقتصادی هر دو کشور کمک کند، بلکه نقشی کلیدی در کاهش وابستگی به بازارهای غربی ایفا کند. همچنین ایجاد کریدورهای ترانزیتی جدید میان ایران و روسیه، تسهیل تجارت و تقویت موقعیت ژئوپلیتیکی دو کشور را در پی خواهد داشت.
تقویت همکاری‌های نظامی و امنیتی
‌توافقنامه جامع راهبردی، همچنین زمینه‌ساز همکاری‌های نزدیک‌تر در حوزه نظامی و امنیتی است. این همکاری‌ها شامل برگزاری رزمایش‌های مشترک، تبادل اطلاعات امنیتی و فناوری‌های دفاعی می‌شود که می‌تواند به تقویت توان بازدارندگی و امنیت ملی ایران و روسیه کمک کند و علاوه بر پرکردن خلأهای تجهیزاتی دو طرف به تقویت توان نظامی دو کشور منجر شود.
این همکاری‌ها به ویژه در شرایطی که منطقه با تهدیدات امنیتی متعدد از جمله تروریسم و مداخلات خارجی مواجه است، اهمیت دوچندان پیدا می‌کند. نزدیکی بیشتر ایران و روسیه در حوزه امنیتی می‌تواند به ایجاد ثبات بیشتر در منطقه و مقابله با تهدیدات مشترک کمک کند.
پیامدهای ژئوپلیتیکی
‌توافقنامه جامع راهبردی ایران و روسیه، پیامدهای ژئوپلیتیکی گسترده‌ای نیز به همراه دارد. این توافقنامه نشان‌دهنده اراده دو کشور برای تقویت نظام چندقطبی جهانی و کاهش هژمونی غرب است. ایران و روسیه با همکاری نزدیک‌تر می‌توانند به ایجاد یک نظم جدید جهانی کمک کنند که در آن کشورها بر اساس احترام متقابل و منافع مشترک تعامل داشته باشند.
نگاه به آینده
توافقنامه جامع راهبردی میان ایران و روسیه، فرصتی بی‌نظیر برای تقویت روابط دو کشور و تحقق اهداف مشترک فراهم کرده است. این توافقنامه نه تنها به نفع مردم ایران و روسیه، بلکه به نفع منطقه و جامعه جهانی نیز خواهد بود. همان‌گونه که رهبر معظم انقلاب اسلامی بارها تأکید کرده‌اند، تقویت روابط با کشورهای دوست و هم‌پیمان، گامی مؤثر در مسیر تحقق استقلال و پیشرفت کشور است.
بدون شک، اجرای دقیق و کامل این توافقنامه می‌تواند به عنوان الگویی موفق از همکاری‌های راهبردی میان کشورها مطرح شود و جایگاه جمهوری اسلامی ایران را به عنوان یکی از بازیگران کلیدی در عرصه بین‌المللی بیش از پیش تقویت کند.
توافقنامه جامع راهبردی ایران و روسیه از نگاه رسانه‌های جهان
همزمان با این توافق مهم و اثرگذار، رسانه‌های جهان نیز به آن توجهی ویژه نشان دادند که در ادامه چند نمونه از تحلیل‌ها و گزارش‌های این رسانه‌ها ارائه شده‌است؛
۱. فایننشال تایمز
«فایننشال تایمز» که یکی از قدیمی‌ترین، مهم‌ترین و پرنفوذترین روزنامه‌های اقتصادی سیاسی در جهان است و مرکز آن در شهر لندن قرار دارد، گزارش داد که ایران و روسیه با امضای یک معاهده جامع مشارکت راهبردی، همکاری‌های نظامی و اطلاعاتی خود را تقویت کرده‌اند. این معاهده شامل برنامه‌ریزی برای انجام تمرینات نظامی مشترک است که نگرانی‌هایی را در پایتخت‌های غربی، به‌ویژه ایالات متحده، برانگیخته است.
در گزارش فایننشال تایمز همچنین به فروش فناوری هسته‌ای غیرنظامی و گاز روسیه به ایران اشاره دارد. این رسانه تأکید می‌کند که این همکاری‌ها نشان‌دهنده تغییر در روابط خارجی روسیه پس از تهاجم به اوکراین و تمرکز بیشتر بر خاورمیانه و مقابله با غرب است.
۲. کادنا سر
«کادنا سر» به عنوان یک رسانه اسپانیایی‌زبان، گزارش داد که این توافق سه روز قبل از بازگشت دونالد ترامپ به ریاست‌جمهوری ایالات متحده صورت گرفت. این توافقنامه همکاری در زمینه‌های دفاعی، امنیتی، تجاری و انرژی را تقویت می‌کند، اگرچه شامل کمک متقابل در صورت تجاوز نیست. این پیمان همچنین انجام تمرینات نظامی مشترک را تسهیل می‌کند.
اگرچه ایران همواره ادعاهای غربی مبنی بر کمک نظامی به روسیه برای جنگ با اوکراین را رد کرده‌است اما این رسانه ادعا می‌کند که توافق مذکور پس از تأمین موشک‌ها و پهپادهای ایران به روسیه در درگیری با اوکراین و در میان تحریم‌های غربی صورت می‌گیرد.
۳. هافینگتون پست
«هافینگتون پست» گزارش داد که رؤسای جمهور روسیه و ایران یک توافقنامه جامع مشارکت راهبردی را امضا کرده‌اند که شامل همکاری در زمینه دفاعی است. این مراسم پس از مذاکرات طولانی برگزار شد. این توافقنامه به دنبال تقویت همکاری در زمینه‌های مختلف بین دو کشور است.
این رسانه آمریکایی اشاره می‌کند که روابط بین مسکو و تهران از زمان سقوط اتحاد جماهیر شوروی تقویت شده است از جمله همکاری در پروژه‌هایی مانند نیروگاه هسته‌ای ایران که در سال ۲۰۱۳ ساخته شد و پیوستن ایران به بلوک بریکس در سال ۲۰۲۴. با وجود اتهام‌های غرب و کی‌یف درباره تأمین پهپادهای ایرانی به روسیه برای جنگ در اوکراین، هر دو کشور این اتهام‌ها را رد می‌کنند.
۴. رویترز
خبرگزاری «رویترز» انگلیس این توافق را بخشی از تلاش‌های ایران و روسیه برای مقابله با فشارهای غرب دانست و اشاره کرد که معاهده مذکور همکاری‌های اقتصادی، نظامی و انرژی را شامل می‌شود. هدف اصلی آن کاهش وابستگی به دلار آمریکا و ایجاد سیستم‌های مالی مستقل است. این توافق نشان‌دهنده تقویت اتحاد بین دو کشور است که هر دو تحت تحریم‌های شدید غرب قرار دارند.