کد خبر: 45479 | صفحه ۱۱ | ایران و جهان | تاریخ: 07 اردیبهشت 1404
دور سوم مذاکرات ایران و آمریکا چگونه سپری شد؟
امیدواری محتاطانه
گروه سیاست خارجی- سومین دور مذاکرات غیرمستقیم میان جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا به گفته سخنگوی وزارت خارجه از ساعت ۱۰ صبح روز شنبه آغاز شده بود.
همانند ۲ دور قبلی مذاکرات، ریاست هیأت ایرانی بر عهده «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران و ریاست هیات آمریکایی بر عهده «استیو ویتکاف» مذاکرهکننده ارشد آمریکایی بود.
وزیر امور خارجه ایران روز جمعه و در رأس یک هیأت ارشد دیپلماتیک، فنی و کارشناسی وارد مسقط شد.
ویتکاف نیز بامداد روز شنبه و بعد از مذاکره با مقامات روسیه از جمله «ولادیمیر پوتین» رئیسجمهور روسیه در ارتباط با تحولات اوکراین، وارد عمان شد.
در تیم ایرانی دیپلماتهای ارشدی چون «مجید تخت روانچی»، «کاظم غریبآبادی» و همچنین کارشناسان ارشد رفع تحریم حضور داشتند.
در این دور از مذاکرات، اولین دور گفتوگوهای کارشناسی ایران و آمریکا نیز برگزار شد.
«اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت امور خارجه همزمان با برگزاری این درو از مذاکرات در گفتوگو با خبرنگاران در این ارتباط اعلام کرد: هیات فنی- کارشناسی ایران به ریاست معاونان سیاسی و حقوقی-بینالمللی وزارت امور خارجه نیز با ترکیب کارشناسان مجرب حوزه تحریم، از جمله متخصصین اقتصادی-بانکی، و کارشناسان مرتبط با حوزه هستهای و تعامل با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، در محل مذاکرات حضور داشته و به وظایف خود مشغولند.
وی افزود: جمهوری اسلامی ایران در مواضع اصولی خود راجع به ضرورت خاتمه تحریمهای ظالمانه و آمادگی برای اعتمادسازی در مورد ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران ثابتقدم است.
طبق آنچه که رسانهها اعلام کردهاند، گفته میشود در تیم کارشناسی آمریکا که با سرپرستی «مایکل آنتون» به مسقط آمدهاند، کارشناسانی از وزارت خارجه و وزارت خزانهداری آمریکا حضور داشتند.
۲ دور قبلی مذاکرات ایران و آمریکا به صورت غیرمستقیم و با میانجیگری «بدرالبوسعیدی» وزیر خارجه عمان به ترتیب در مسقط و رم برگزار شده است.
وزیر خارجه ایران روز گذشته ۲ بار با همتای عمانی خود دیدار و رایزنی کرد.
او صبح روز شنبه نیز پیش از آغاز رسمی مذاکرات با همتای عمانی خود به صورت خصوصی دیدار و رایزنی کرد.
دیپلماتهای ایرانی شرکتکننده در این مذاکرات بارها اعلام کردهاند که «ما مصمم به صیانت از حقوق قانونی و مشروع ملت ایران برای استفاده از انرژی هستهای جهت مقاصد صلحآمیز و در عین حال آماده برداشتن گامهای معقول جهت اطمینانبخشی نسبت به ماهیت کاملا صلحآمیز برنامه هستهای خود هستیم.»
آنها همچنین تاکید کردهاند که «خاتمه دادن به تحریمهای غیرقانونی و غیرانسانی علیه مردم ایران، بهصورت عینی و سریع، برای ما یک اولویت است و در مذاکرات این موضوع را به صورت جدی دنبال میکنیم.»
در همین ارتباط سخنگوی وزارت امور خارجه تاکید کرد: جمهوری اسلامی ایران در مواضع اصولی خود راجع به ضرورت خاتمه تحریمهای ظالمانه و آمادگی برای اعتمادسازی در مورد ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای ایران ثابتقدم است.
بقائی خاطر نشان کرد: به تجربه ثابت شده است که نیل به تفاهم مستلزم احترام به حقوق مشروع ایران وفق معاهده منع اشاعه و اطمینانبخشی در مورد خاتمه موثر تحریمها است.
دور بعدی مذاکرات ایران و آمریکا شنبه آینده برگزار میشود
وزیر خارجه عمان اعلام کرد دور بعدی مذاکرات ایران و آمریکا در چارچوب نشستی بلندپایه، هفته آینده ادامه مییابد.
به گزارش ایسنا، «بدر البوسعیدی» وزیر امور خارجه عمان روز شنبه و در پایان سومین دور از مذاکرات غیرمستقیم جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا در مسقط، اعلام کرد که دور بعدی این مذاکرات، روز شنبه سوم می (۱۳ اردیبهشت) ادامه مییابد.
البوسعیدی در صفحه شخصی خود در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: مذاکرات امروز آمریکا-ایران نشاندهنده خواست مشترکی برای رسیدن به توافقی مبتنی بر احترام دوجانبه و تعهدات پایدار بود.
او با بیان اینکه در این مذاکرات «به اصول اساسی، اهداف و نگرانیهای فنی پرداخته شد»، نوشت: مذاکرات هفته بعد در چارچوب نشستی بلندپایه که برای سوم می (۱۳ اردیبهشت) برنامهریزی شده است، ادامه میباید.
مذاکرات مسقط و نبرد ارادهها؛ مقدمه توافق، جدیت و احترام است
دور سوم مذاکرات غیر مستقیم ایران و آمریکا، آغاز گفتوگوهای جدی و فنی طرفین تلقی میشود؛ مذاکراتی که بنا بر ماهیت پیچیده و دشوار آن، نیاز به بررسیهای دقیق کارشناسی و فنی دارد.
به گزارش خبرنگار اعزامی ایسنا به مسقط، در مذاکرات کارشناسی که از حدود ظهر شنبه به وقت مسقط آغاز شده، پیچیدگیهای خود را بیش از پیش نمایان خواهد کرد و آنچه تعیین کننده است، ارادهای است که طرفین برای گذشتن از این دشواریها و پیچیدگیها و رسیدن به یک توافقی که منافع هر ۲ کشور را تامین کند، باید از خود نشان دهند.
بنا بر مشاهدات خبرنگار ما از محل مذاکرات، جو کلی حاکم بر مذاکرات با حضور تیمهای اقتصادی، مالی و تحریمی هر ۲ کشور، حاکی از تلاش برای ورود به جزئیات و حل مسائل پیچیدهای بود که در سالهای اخیر در ارتباط با موضوع هستهای به وجود آمده است. با این وجود قریب به اتفاق تحلیلگران معتقدند که عبور از این پیچیدگیها، صرف نظر از توان کارشناسی قوی به اراده طرفین و جدیت آنان برای نتیجه گرفتن از این مذاکرات بستگی دارد.
تیم کارشناسان، فنی، مالی، اقتصادی و تحریمی ایران در مذاکرات امروز را ۲ تن از معاونان وزارت امور خارجه؛ معاون سیاسی و حقوقی بینالمللی رهبری کردند و حضور این ۲ ، خود نشان دهنده عزم ایران برای نتیجه گرفتن از گفتوگوهایی است که امروز دور سوم خود را تجربه کرد.
بنا بر اظهارات پیشین وزیر و سخنگوی وزارت امور خارجه، مطالبات ایران در این مذاکرات بسیار روشن و در چارچوب حقوق حقه ایران، حتی بر اساس مقررات و معاهدات بینالمللی است؛ این حقوق مصرح در دورهای پیشین مذاکرات هستهای و حتی در مذاکرات منتهی بر برجام هم به روشنی اعلام شده است؛ حفظ دستاوردهای هسته ای ایران و رفع تحریم های ظالمانه؛ در این هر ۲ حوزه مطالبات ایران کاملا در چارچوب مقررات و معاهدات بین المللی است.
دیروز و در مذاکرات مسقط، دیپلماتهای ایرانی مجددا تصریح کردند که این 2 مطالبه مشروع، اساس هر نوع توافقی است که ممکن است با طرف مقابل به دست آید. البته در کنار این ۲ و از آنجا که در دوره توافق برجام، ایران با وجود عمل به تعهدات، شاهد بدعهدی و خروج آمریکا از برجام بود، نوعی تضمین که به پایداری هر نوع توافقی، کمک کند، نیز یکی از دغدغههای تیم مذاکره کننده ایرانی است.
بررسی موضوعات فنی و پیچیده فنی همچنان در مذاکرات ادامه دارد و به نظر می رسد در صورتی که طرف مقابل ورودی سازنده به مذاکرات داشته باشد، می توان انتظار داشت که به تدریج چارچوبهای یک توافق، حاصل شود.
عراقچی: فضای مذاکره مسقط، کاملا جدی و کاری بود
وزیر خارجه ایران پس از پایان مذاکرات غیرمستقیم تهران-واشنگتن، توضیحاتی را درباره روند مذاکرات ارائه کرد.
به گزارش ایسنا، «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه جمهوری اسلامی ایران روز شنبه و در پایان دور سوم گفتوگوهای غیرمستقیم میان ایران و آمریکا در مسقط، توضیحاتی را درباره روند مذاکرات ارائه کرد.
عراقچی در ابتدای این گفتوگو، جان باختن شماری از هموطنان ایرانی در حادثه بندر شهید رجایی را تسلیت گفت و برای مجروحان آرزوی سلامتی کرد.
وزیر خارجه ایران تصریح کرد: دور سوم مذاکرات در مسقط برگزار شد. ما از عمان و وزیر خارجه این کشور بسیار متشکریم. یک محیط آرام حکمفرما بود. مذاکرات خیلی جدی تر از گذشته بود و به تدریج وارد بحثهای جزئیتر، فنیتر و تکنیکیتر شد.
او در ادامه گفت: چندین بار نظرات را بهصورت مکتوب ردوبدل کردیم. در مجموع فضای مذاکره، کاملا جدی و کاری بود.
وزیر خارجه ایران با بیان اینکه «هم در موضوعات کلان و جزئیات اختلافات وجود دارد»، گفت: تا جلسه بعدی قرار است در پایتختها بررسی صورت گیرد که چطور میتوانیم اختلافات را کم کنیم.
عراقچی گفت: اینکه هر دو طرف با جدیت وارد مذاکرات شدند، کاملا مشهود بود و این، فضایی را ایجاد میکند که امیدوار باشیم که میشود پیشرفت کرد. امیدواری ما بهشدت محتاطانه است و مسائلی هست که باید در مورد آن تفاهمات کلی بهدست آید و بعد درباره جزئیات مذاکره شود.
او درباره دور بعدی مذاکرات هم گفت: احتمالا مجددا شنبه خواهد بود و جزئیات و مکان آن را دولت میزبان که عمان است، تنظیم میکند و به اطلاع طرفین میرساند.
وزیر خارجه ایران درباره سطح مذاکرات هم گفت: در همین سطح فعلی با حضور بنده و آقای ویتکاف خواهد بود با همراهی کارشناسان.
عراقچی درباره ترکیب هیات کارشناسی نیز گفت: ما با توجه به موضوعاتی که در جلسه مطرح میشود، کارشناسان لازم را به همراه میبریم. الان که از بحث کلیات به تدریج وارد بحثهای جزئی تر و تخصصیتر هم به تدریج اضافه میشوند. ما در این جلسه کارشناسان اقتصادی را برای اولین بار به همراه داشتیم و حضور آنها بسیار مفید بود. از جلسه آینده، حدس میزنم کارشناس سازمان انرژی اتمی هم اضافه شود. ما به موقعیتی رسیدیم که بحثهای فنیتر هستهای هم داشته باشیم. هر چه جلوتر برویم، با توجه به موضوعاتی که در دستورکار است، کارشناس مربوطه هم اضافه خواهد شد.
او درباره موضوع گفتوگوها و اینکه »آیا ممکن است دستورکار گفتوگوها تغییر کند؟»، گفت: به هیچ وجه. موضوع ما فقط هستهای است و هیچ موضوع دیگری را مورد مذاکره قرار نمیدهیم. وقتی از هستهای صحبت میکنیم، یعنی اعتمادسازی در برنامه هستهای ایران در مقابل رفع تحریمها. ما فقط در این موضوع مذاکره میکنیم و هیچ موضوع دیگری را نمیپذیریم که درباره آن مذاکره کنیم. در سه دور گذشته هم این موضوع کاملا از سوی هر دو طرف رعایت شده است.
دیپلمات عالیرتبه ایران درباره اراده طرف مقابل نیز گفت: وقتی میگوئیم فضای مذاکره جدی بود، یعنی دو طرف اراده خود را برای پیشرفت نشان دادند اما در برخی موارد اراده به تنهایی کافی نیست و ممکن است اختلاف به اندازهای جدی باشد که نشود به سرانجام رسید؛ یعنی اراده به تنهایی ضامن موفقیت نیست. موفقیت زمانی حاصل میشود که نظرات و خواستههای هر دو طرف تامین شده باشد و هر کدام به سطحی از رضایت در مذاکرات رسیده باشند.
عراقچی تصریح کرد: این موضوعی است که به طول میانجامد، سخت است، برخی از اختلافات ما بسیار جدی است، برخی از اختلافات دیگر جدیت کمتری دارد، برخیها پیچیدگیهای خاص خود را دارد، ظرایف بسیار زیادی دارد. البته ما امیدوار هستیم به سرعت بتوانیم به جلو برویم، تجربات بار گذشته به ما کمک میکند که حرکت ما سهلتر و سریعتر باشد. من فکر میکنم حرکت ما تا اینجا خوب بوده است. ما در دور سوم در نقطهای هستیم که شاید اگر مذاکرات دیگری بود، به این سرعت نمیتوانتسمی به آن برسیم اما مذاکرات قبلی به ما کمک میکند مسیر را سریع تر طی کنیم.
وزیر خارجه ایران در پایان گفت: من از روند شکلگیری و سرعت مذاکرات راضی هستم. فکر میکنم روند خوبی دارد. مذاکرات فضای خوبی دارد، جدیت و اراده وجود دارد اما آیا میشود به توافق رسید؟ من امیدوارم اما خیلی محتاطانه.
هدف مشخص ایران از مذاکرات با آمریکا
ایران بارها اعلام کرده اهداف مشخص و معینی از مذاکرات با آمریکا دارد.
به گزارش ایسنا، دور سوم گفتوگوهای غیرمستقیم ایران و آمریکا در حالی روز شنبه در مسقط در حال انجام است که ایران اعلام کرده اهداف آن برای ورود به این روند روشن و درباره آن نیز جدی است.
ایران میگوید مبنای ورود به روند مذاکرات همان منطق برجام است؛ یعنی اعتمادسازی در مورد ماهیت صلحآمیز برنامه هستهای خود در قبال رفع تحریمهای ظالمانه.
«اسماعیل بقائی» سخنگوی وزارت خارجه ایران اعلام کرده که تهران مصمم به صیانت از حقوق قانونی و مشروع ملت ایران برای استفاده از انرژی هستهای جهت مقاصد صلحآمیز و در عین حال آماده برداشتن گامهای معقول جهت اطمینانبخشی نسبت به ماهیت کاملا صلحآمیز برنامه هستهای خود است.
بقائی پیش از برگزاری دور سوم گفتوگوها نوشت: خاتمه دادن به تحریمهای غیرقانونی و غیرانسانی علیه مردم ایران، بهصورت عینی و سریع، برای ما یک اولویت است.
نکته مهم در این گفتوگوها، جدیبودن طرف ایرانی است و اینکه میگوید هدف آن نیز کاملا مشخص است.
با این حال، هر روز مواضع متناقضی از طرف آمریکایی به گوش میرسد.
«دونالد ترامپ» رئیسجمهور آمریکا میگوید تنها خواستهاش از ایران این است که سلاح هستهای نداشته باشد.
«سید عباس عراقچی» وزیر خارجه ایران در این باره گفته است: بارها گفتهام چنانچه خواست آمریکا فقط این است که ایران سلاح هستهای نداشته باشد، این خواسته قابل دسترسی است و ما میتوانیم به این خواسته برسیم اما اگر خواستههای دیگری یا خواستههای غیرعملی یا غیرمنطقی داشته باشند، طبیعی است که به مشکل میخوریم.