سرمقاله

درپاسخ به خانم دکتر جمیله علم الهدی ‪/‬ کیکاوس پورایوبی

مشاهده کل سرمقاله ها

صفحات روزنامه

اخبار آنلاین

  • ارائه بسته‌های ویژه همراه اول به مناسبت دهه ولایت
  • بسته ویژه اینترنت و مکالمه و تخفیف ویژه فروش مودم ایرانسل برای «قربان تا غدیر»
  • معرفی بسته‌های رومینگ همراه اول ویژه عرفه تا اربعین ۱۴۰۴
  • مشاهده کل اخبار آنلاین

    کد خبر: 46761  |  صفحه ۷ | ایران زمین  |  تاریخ: 01 خرداد 1404
    مذاکرات آمریکا و ایران به بن بست می رسد؟
    مسیر پیچیده توافق
    گروه سیاست خارجی: «سید عباس عراقچی» وزیر امور خارجه ایران در جمع خبرنگاران تصریح کرد: «پاسخ درخواست‌های غیرمنطقی را قبلا دادیم و این صحبت های غیرمعمول کمکی به گفتگوها نمی‌کند. موضع ما کاملا روشن است غنی سازی چه با توافق چه بی توافق ادامه می‌یابد.»
    او افزود: «اگر طرف ها مایلند نسبت به برنامه صلح امیز ایران شفافیت وجود داشته باشد ما اماده هستیم اما در مقابل تحریم‌ها را که ظالمانه به دلیل ادعاها درباره برنامه هسته ای ما اعمال کردند بردارند.»
    عراقچی تصریح کرد: «اگر بیشتر از این تقاضاهایی داشته باشند و بخواهند ایران را از مواردی که حق ماست، محروم کنند جایی برای پذیرش ندارد. در حال بررسی هستیم که دور بعدی مذاکرات را شرکت کنیم یا نه. با زیاده خواهی‌ها در پشت میز مذاکره مقابله میکنیم اما هیچگاه هم دیپلماسی را ترک نکرده‌ایم.»
    او در آخر گفت: «هنوز درحال بررسی هستیم که در آن تاریخ و در آن محل می تواند مذاکرات سودمندی شکل بگیرد یا خیر.»
    به نظر می رسد روندها نشان از آن دارد که مذاکرات ایران و آمریکا به گره بزرگ خطوط قرمز برخورده است. گره ای که البته نشان از توقعات بی جای طرف های آمریکایی دارد و این می تواند به روند رسیدن به توافق آسیب بزند.
    دور پنجم مذاکرات ایران و آمریکا هنوز تاریخ مشخص یا محل برگزاری مشخصی ندارد، اما در آستانه دور پنجم مذاکرات، ابهامات مذاکره، روندی صعودی دارد. رهبر انقلاب در جدیدترین سخنان خود از مواضع چندگانه آمریکایی ها انتقاد کرده و گفته اند: «اینکه می‌گویند اجازه نمی‌دهد ایران غنی‌سازی کند، غلط زیاد است.»
     نگاهی به سخنان اخیر ویتکاف، واکنش های عراقچی و جمع بندی سخنان متناقض طرف آمریکایی درباره حجم و میزان غنی سازی، این پرسش بیش از هر زمان دیگری پررنگ شده که گره مسئله غنی سازی چگونه حل می شود و چه راه حل هایی در این زمینه وجود دارد. فرارو در گفت‌و‌گو با محسن جلیلوند، تحلیلگر ارشد مسائل بین الملل و استاد روابط بین الملل به بررسی این موضوعات پرداخته است:
    محسن جلیلوند به فرارو گفت: «آمریکایی ها ابتدا ایران را به سر میز مذاکره کشاندند اما مدتی بعد شروع به اعمال فشار علیه ایران کرده اند. ویتکاف در مرحله اول مذاکرات اشاره کرده بود که ایالات متحده حاضر است روی غنی سازی 3.67 درصدی صحبت کرده و توافق کند، اما بعد از این که ایران وارد مرحله گفتگو شد و نشان داد در مذاکرات حسن نیت دارد، ماجرا تغییر کرد. به نظر می رسد نیروهای تندرو داخل ایالات متحده معتقدند صحبت درباره غنی سازی 3.67 درصدی درواقع نسخه دیگری از برجام است. درواقع آنها می گویند اگر قرار بوده که روی همین غنی سازی بمانیم اصلا چرا از برجام خارج شده ایم. اما ایران نیز خواست هایی دارد که نمی توان از این خواست ها گذشت. ایران روی حداقل ها در حال بحث است اما این حق را برای خود قائل می داند که توانایی نرم افزاری خود را حتی با وجود فریز کردن توانایی سخت افزاری حفظ کند. آمریکایی ها صحبت از رساندن غنی سازی ایران به صفر درصد می کنند که منطقی به نظر نمی رسد. ضمن این که مقامات ایران باید از چند زاویه حساس به ادامه یا لغو مذاکرات نگاه کنند که همین موضوع، پیچیدگی ها را دوچندان می کند.»
    وی افزود: «فرض کنید آقای عراقچی تصمیم بگیرد اعلام کند از مذاکرات خارج می شویم. این سخن تا حد زیادی روی بازارهای مالی اثر خواهد داشت حتی اگر این اثر موقت باشد، به هر حال مهم است. برعکس نیز همین است درواقع اگر آقای عراقچی اعلام کند که مذاکرات به سمت مثبت و نتیجه بخش پیش می رود، باز هم نتایج قابل توجهی خواهد داشت. اگر قرار است مذاکرات را ادامه دهیم باید به این نکته توجه کنیم که مذاکرات باید بر اساس هدف پیش برود. رهبری در سخنان اخیر خود اشاره کرده اند که "گمان نمی‌کنیم به نتیجه برسد. نمی‌دانیم چه خواهد شد". این سخن بسیار مهم است و اتفافا من هم در مورد به نتیجه رسیدن مذاکرات خوشبینی ندارم و معتقدم به نتیجه ای که در روزهای اول در ذهن برخی کارشناسان بود نمی رسد. اگر قرار است به نتیجه ای برسد ، حالت stand by است. یعنی فعلا هیچ اتفاقی رخ نمی دهد تا به آخر تیرماه برسیم و ببینیم آن زمان که مصادف با مهلت آغاز ساز و کار مکانیسم ماشه توسط اروپا است، چه اتفاقی رخ می دهد.»
    خبری از دیدگاه‌های میانه رو در چشم اندازهای مذاکرات نیست
    این کارشناس ارشد و تحلیلگر سیاست خارجی در ادامه گفت: «مذاکرات باید هرچه سریعتر نتیجه خود را مشخص کند. چرا که مهلت زیادی تا فعال سازی اسنپ بک باقی نمانده است. در تاریخ 26 مهرماه، اسنپ بک منقضی می شود و در نتیجه با توجه به زمانی که برای اجرای کارهای اداری آن لازم است، بنابراین، تا آخر تیرماه باید نتایج مشخص شود. درواقع ما تقریبا دو ماه زمان لازم داریم و بی تعارف بگویم هر راه حلی هم که تا کنون ارائه شده، راه حل ویژه و مثبتی نبوده یا امکان اجرایی نداشته است. برای مثال راه حل فریز در برابر فریز که برخی به عنوان توقف غنی سازی ایران در برابر توقف تحریم ها مطرح می کنند، اصلا چشم انداز منطقی ندارد و دیدگاه میانه رو را ارائه نمی دهد. گزینه دیگری که نمی توانیم در مذاکرات نادیده بگیریم اسرائیل است. علیرغم صحبت هایی که درباره کنار گذاشته شدن اسرائیل از مذاکرات گفته می شود اما همچنان اسرائیل نفوذ خود را در آمریکا ادامه می دهد و می تواند عنصری تعیین کننده در رویکرد آمریکا باشد.»
    وی افزود: «من نسبت به ماهیت مذاکرات کاملا خوشبینم اما نسبت به نتیجه مذاکرات، خوشبین نیستم. پرونده هسته ای ایران به راحتی قابل حل نیست و شامل پیچیدگی های متعددی می شود. شاید تنها راه حل دیپلماتیک در شرایط فعلی این باشد که دشمنانه گفتگو انجام نشود و طرفین یکدیگر را نه در قالب دو دشمن بلکه در قالب دو طرف که قرار است با مذاکرات به نتیجه منطقی برسند نگاه کنیم.»
    در حال بررسی هستیم که در دور بعدی مذاکرات شرکت کنیم یا نه
    یک مقام ارشد ایرانی به رسانه آمریکایی گفت که مذاکره‌کنندگان ایرانی پس از آنکه نماینده ویژه ترامپ گفت که غنی‌سازی صفر «خط قرمز» در مذاکرات خواهد بود، در حال بررسی مجدد این موضوع هستند که آیا در نشست آتی با واشنگتن، شرکت کنند یا خیر.
    به گزارش ایسنا، مقامات ایران اگرچه خواهان حصول توافقی جدید با ایالات متحده بر سر برنامه هسته‌ای خود هستند اما در روزهای اخیر هشدار داده‌اند که مذاکرات غیرمستقیم با واشنگتن ممکن است به دلیل پافشاری دولت «دونالد ترامپ» رئیس جمهور آمریکا بر توقف غنی‌سازی در ایران در معرض خطر قرار گیرد.
    «مسعود پزشکیان» رئیس جمهوری ایران در افتتاحیه مجمع گفت‌وگوی تهران خواستار برادری شد اما تاکید کرد که کشورش به قلدری پاسخ نخواهد داد. او به شرکت‌کنندگان خاطرنشان کرد: ما به هیچ وجه از حق استفاده از فناوری هسته‌ای صلح‌آمیز دست نخواهیم کشید. مهم نیست آنها چه بگویند، چه کنند، چگونه ما را تهدید کنند یا تحریم اعمال کنند، فرقی نمی‌کند.
    اظهارات پزشکیان با حضور سایر مقامات ایرانی در جلسات توجیهی و مصاحبه‌ها در حاشیه این گردهمایی که توسط موسسه مطالعات سیاسی و بین‌المللی، یک اندیشکده ایرانی مرتبط با وزارت امور خارجه این کشور برگزار شد، مورد تاکید قرار گرفت و تکرار شد.
    به نوشته واشنگتن پست، مقامات ایرانی اعلام کرده‌اند که این کشور مایل است غنی‌سازی اورانیوم را به میزان قابل توجهی به سطوح پایین‌تر از کاهش دهد اما در عین حال، تهران خواستار ادامه غنی‌سازی برای اهداف صلح‌آمیز شده است. طبق توافق هسته‌ای ۲۰۱۵ بین ایران و قدرت‌های جهانی که «دونالد ترامپ» رئیس‌جمهور آمریکا در سال ۲۰۱۸ به‌طور یکجانبه از آن خارج شد، ایران مجاز به غنی‌سازی اورانیوم با سطح پایین برای تولید انرژی و اهداف پزشکی بود.
    ایران به‌ویژه بر حق خود برای غنی‌سازی اورانیوم بر اساس پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای ۱۹۶۸ که از امضاکنندگان آن است، تاکید می‌کند. پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) غنی‌سازی در سطوح پایین را برای مصارف پزشکی، انرژی و سایر اهداف غیرتسلیحاتی ممنوع نمی‌کند.
    طبق گزارش واشنگتن‌پست، یک مقام ارشد ایران گفت که مذاکره‌کنندگان ایرانی پس از آنکه «استیو ویتکاف» نماینده ویژه ترامپ در غرب آسیا روز یک‌شنبه به شبکه ای‌بی‌سی گفت که غنی‌سازی صفر «خط قرمز» در مذاکرات خواهد بود، در حال بررسی مجدد این موضوع هستند که آیا در نشست آتی با واشنگتن، شرکت کنند یا خیر.