بورس در حالی آخرین روز کاری هفته گذشته را به پایان برد که رشدی ۳ هزار و ۱۶۷ واحدی داشت و به یک میلیون و ۴۱۷ هزار و ۳۷۱ واحد رسید. اما این در حالی است که آنچه بیش از همه به چشم می‌خورد درجا زدن‌های مکرر سهام است؛ به طوری که پس از رشد اندک سهام، به یک باره به همان میزان و چه بسا بیشتر ریزش را در همان سهام شاهدیم.

کارشناسان بازار سهام معتقدند اکنون معتقد هستند که نوسان چند روز اخیر بورس، یک حرکت طبیعی برای بازار‌های مالی تلقی شده و نشان می‌دهد که سرمایه‌گذاران در حال تصمیم‌گیری برای تغییر چینش پورتفوی خود هستند. مطابق با این تحلیل، در حال‌حاضر امکان اصلاح قیمت‌ها بیشتر از احتمال ریزش آن‌ها است.همین امر سبب‌شده تا بسیاری از فعالان بازار همچنان با دیدی مثبت روند کلی بازار را به‌نظاره بنشینند، با این‌حال چنین احتمالی نیز وجود دارد که در صورت افزایش‌نیافتن پایدار ارزش معاملات خرد و باقی‌ماندن آن در محدوده فعلی، اصلاح بسیار به شکلی فرسایشی تداوم یابد.

از سویی به سبب بالابودن انتظارات تورمی در میان فعالان بازار سهام همچنان این احتمال وجود دارد که بورسی‌ها در هفته‌های پیش‌رو با نیم‌نگاهی به سایر بازارهای دارایی به‌خصوص سکه تقاضای خود را در بازار سهام افزایش دهند، با این حال همه‌چیز از سوی این عده به آینده موکول می‌شود که خود به سبب تجربه تلخ رکود در سال‌های گذشته امری کاملا طبیعی است. حال چشم سهامداران به این دوخته شده‌است که شاخص‌کل پس از اصلاح قیمتی، روند صعودی را ادامه می‌دهد یا تغییر جهت خواهد داد.

هرچند مجید عشقی، رئیس سازمان بورس اوراق بهادار از وضعیت باثبات بازار در آذرماه ۱۴۰۱ خبر داد، اما آنطور که فعالان بورسی می‌گویند، وضعیت بازار سرمایه نسبت به ماه گذشته تغییری نداشته و آنچه به طور موقتی بازار را سر پا نگه داشته، ورود صندوق تثبیت بازار سرمایه به حمایت از بازار است.اما سوال اصلی این است که بورس در هفته دوم آذرماه ۱۴۰۱ به چه سمت و سویی می‌رود؟

مهدی روزبهانی، کارشناس ارشد بازار سرمایه به اقتصاد ۲۴ اظهار کرد: دولت بورس را به امان خدا رها کرده است؛ بنابراین دولت مقصر اصلی وضعیت بحرانی بورس است. آیا شما در هیچ کدام از مصاحبه‌های ابراهیم رئیسی اسمی از بورس می‌شنوید؟وی در مورد مشکل دوم بازار سرمایه گفت: ما هنوز فریاد می‌زنیم «معاملات الگوریتمی را متوقف کنید»، اما می‌بینیم که حتی آقای رئیس سازمان بورس هم آن را روی برخی سهام مانند «شپنا» تایید کرد، اما دست روی دست گذاشته اند و آن را متوقف نمی‌کنند. به عبارت دیگر با سیاست های دولت، بورس بدون پرده پوشی وارد ابربحران شده است.روزبهانی در مورد پشت پرده معاملات الگوریتمی تصریح کرد: در واقع ربات یک سهم را با قیمت پایین می‌خرد، کارمزد را محاسبه می‌کند و به محض اینکه کارمزد را پوشش داد و سهم وارد سود شد آن را با یک یا ۲ درصد سود می‌فروشد.

نماد‌های خودرویی، بورس را به زیر کشیدند

این کارشناس ارشد بازار سرمایه مشکل سوم بازار سرمایه را فروش دست و دلبازانه حقوقی‌ها دانست و به اقتصاد ۲۴ گفت: حقوقی‌ها هم متاسفانه در فروش دست و دلبازی می‌کنند؛ یعنی به محض اینکه سهمی صف خرید می‌شود، در هر قیمتی که می‌خواهد باشد شروع به عرضه می‌کنند و نمی‌گذارند تب و تاب مثبت بودن بازار به سهامداران بچسبد.روزبهانی با اشاره به اینکه نرخ سود بانکی را نیز متاسفانه کم نکردند، در مورد مشکل چهارم بورس ادامه داد: همچنان ارزش معاملات بورس پایین و زیر ۳ هزار میلیارد تومان است. بورس هنوز از نبود نقدینگی و پشتوانه پولی رنج می‌برد.

وی ادامه داد: صندوق تثبیت بازار سرمایه نیز یک هفته بازار را حمایت کرد، ولی متاسفانه این حمایت قطع شد. به همین دلیل دوباره چندین روز است که خروج پول حقیقی را داریم به خصوص که نماد‌های خودرویی شروع به اصلاح کرده اند و وقتی گروه‌های خودرویی شروع به اصلاح می‌کنند طبعا کل بازار را با خود پایین می‌کشند.

این کارشناس ارشد بازار سرمایه مشکل پنجم بورس را انتشار اوراق گام دانست و گفت: در حال حاضر یکی از بلایای بازار و مشکل جدید اوراق گام است که اوراق تامین مالی دولت است. نرخ سود این اوراق تا ۳۰ درصد هم رسیده و صاحبان نقدینگی ترجیح می‌دهند در این اوراق سرمایه گذاری کنند تا اینکه بخواهند ریسک بازار را بپذیرند و نقدینگی را وارد بورس کنند.روزبهانی ادامه داد: متاسفانه این نوع سود‌ها باعث می‌شود نقدینگی به بازار‌های دیگر سوق پیدا کند. تا زمانی که دولت با تدابیر هوشمندانه نقدینگی را به بازار بورس هدایت نکند شاهد افزایش قیمت دلار، خودرو، طلا و سکه و... خواهیم بود.

پیش بینی بورس هفته آینده

این کارشناس ارشد بازار سرمایه در مورد پیش بینی بورس در هفته آینده گفت: به نظر می‌رسد هفته ساید یعنی متعادلی را در پیش خواهیم داشت.وی توضیح داد: اکثر سهام بین ۲- تا ۲+ نوسان می‌کنند. در دوران آقای روحانی پول مردم بود که بورس را رونق داد. در حال حاضر گرچه صندوق تثبیت بازار سرمایه درصدد حمایت از بازار است، اما مانند مسکّنی است که درد را برای مدتی دوا می‌کند و تا زمانی که پول از بازار‌های موازی به سمت بازار سرمایه جذب نشود و ارزش معاملات به بالای ۸ هزار میلیارد تومان نرسد رونق به بورس برنمی گردد. لازم است تاکید شود نه مثل دوران آقای روحانی لازم است بورس را در بوق و کرنا کنیم و نه مثل آقای ابراهیم رئیسی درست است که دیگر اسمی از بورس برده نمی‌شود.

این شرایط در حالی است که فعلا وضعیت نماد‌های کوچک‌تر بهتر است، اما بزرگان بازار سهام کمی محتاطانه توسط فعالان بورس معامله می‌شوند. از آنجایی‌که گزارش‌های ماهانه منتهی به آبان ماه منتشر شده، برخی از نماد‌هایی که عملکرد خوبی را در ماه گذشته به‌ثمر رساندند، از استقبال خوبی بهره‌بردند.حال باید منتظر گزارش عملکرد دیگر سهم‌ها ماند و مشاهده کرد که آیا برآیند عملکرد شرکت‌های بورسی و فرابورسی در آبان طبق انتظار تحلیلگران بوده است یا خیر، همچنین از آنجایی هم که گزارش عملکرد ماهانه برخی از نماد‌های بزرگ بازار هنوز در سایت کدال بارگذاری نشده‌است، فعالان زیادی منتظر عملکرد این سهم‌ها بوده و دست به معامله نمی‌زنند.

بازار سهام گرفتار وضعیت رکودی شده است

عباسعلی حقانی‌نسب کارشناس بازار سهام در گفتگو با فرارو با اشاره به این که در حال حاضر به دلیل اینکه دولت و بانک مرکزی جلوی خلق نقدینگی را نگرفتند، سرعت گردش پول در اقتصاد کشور بسیار بالا است، اظهار داشت: به همین دلیل بانک مرکزی می‌خواهد سرعت گردش پول را در اقتصاد کشور پایین آورد، بر همین اساس، شاهد هستیم که فضای اقتصادی کشور را رکود تورمی فرا گرفته، طبیعتاً بازار سرمایه نیز از این موضوع مستثنی نیست و در چنین شرایطی و در حالت رکود ما نمی‌توانیم انتظار رشد را داشته باشیم.دولت با ایجاد رکود در بخش تولیدی کشور باعث شده که تمامی بازارها نیز به رکود فرو بروند.

وی افزود: از سوی دیگر با انتشار اوراق گواهی اعتبار مولد یا همان گام که از سوی واحدهای تولیدی منتشر و همچنین انتشار اوراق قرضه توسط دولت در بازار بدهی، شاهد هستیم نرخ بهره در بازار بدهی به حدود ۳۰ درصد رسیده، طبیعتاً این نرخ بدون ریسک باعث می‌شود صندوق‌های سرمایه‌گذاری و یا حتی صندوق بانک‌ها منابعی که باید در بورس سرمایه‌گذاری کنند، را به خرید اوراق اختصاص می‌دهند، زیرا این بازده بدون ریسک ۳۰ درصدی باعث می شود که نقدینگی از یئرس خارج شود.

حقانی‌نسب گفت: با توجه به وضعیت بازارهای موازی از جمله سکه، طلا، ارز، خودرو و حتی مسکن شاهد هستیم روزانه حجم قابل توجهی از نقدینگی بازار سهام به بازارهای رقیب می رود، طبیعتاً در چنین وضعیتی نمی‌توان انتظار داشت بورس در مسیر صعودی قرار بگیرد، زیرا تنها عاملی که باعث می‌شود سهم‌ها در مسیر افزایش قیمت قرار بگیرند، جریان نقدینگی در بازار سهام است که در حال حاضر معاملات در پایین‌ترین حجم خود دنبال می‌شود.

این کارشناس بازار سهام با اشاره به اینکه در کوتاه مدت نباید انتظار رشد بورس را داشت، اضافه کرد: متاسفانه مسئولان دولتی نیز در این زمینه هیچگونه حمایتی از بازار سهام انجام نمی دهند و به وعده و وعید‌هایی که داده‌اند نیز هیچ اعتنا و توجهی ندارند، بنابراین تا موقعی که متولیان بازار سهام و مسئولان دولتی به بورس این نگاه را دارند، ما نمی توانیم ابتدا یک بازار پویا و رو به جلو را داشته باشیم که حتی بتونند در زمینه تامین مالی واحدهای تولیدی فعالی ایفا کند و همچنین سرمایه‌های خرد مردم را جذب کند.

وی با اشاره به اینکه تنها عاملی که می تواند در کوتاه مدت بورس را در یک مسیر رو به رشد قرار دارد، اجرای قانون مالیات بر عایدی سرمایه است، ادامه داد: طی چند ماه اخیر مدام مسئولان دولت و مجلس اعلام کردند این قانون به تصویب خواهد رسید، اما تاکنون متاسفانه این موضوع محقق نشده، از سویی اگر از فعالیت‌های سوداگرانه و سفته بازانه در بازارهای مسکن، خودرو، طلا ارز، سکه و کالاهای مختلف دیگر مالیات گرفته شود، بدون شک مشاهده خواهیم کرد که افزایش قیمت مسکن به طور مثال با کنترل و کاهش روبرو خواهد شد. حقانی‌نسبت بیان کرد: از سویی منابع سرگردان در جامعه نیز می‌تواند به بورس سرازیر شود که این موضوع هم می‌تواند رونق بازار سهام را رقم بزند و هم از حجم نقدینگی در جامعه خواهد کاست که این موضوع موجب کاهش تورم خواهد شد و به نوعی جلوی رشد آن را خواهد گرفت، به هر حال باید دید که دولت و مجلس چه زمانی در این زمینه اقدام عملی انجام خواهند داد.