کد خبر: 5062 | صفحه ۳ | جامعه | تاریخ: 25 بهمن 1401
روایت فعالان میراث فرهنگی از توسعه شاهچراغ
تخریب بافت تاریخی شیراز شروع نشده اما خطر جدی است
بافت تاریخی شیراز در معرض تخریب است. این را همه سالهاست که میدانند. تملک خانههای تاریخی توسط شهرداری شیراز نیز از ۱۰ سال پیش آغاز شده است. اما به گفته کارشناسان و شاهدان عینی هنوز هیچ تخریبی در بافت تاریخی شیراز صورت نگرفته. تملک خانههای تاریخی اما حکایت از خطر وقوع تخریب در آینده نزدیک دارد. به گزارش فراز، در تخریب آثار باستانی و تاریخی همواره دو مقصر وجود دار؛ مردم و دولت. نه حکومت علاقهای به حفظ بافت تاریخی دارد و نه مالکان خانههای تاریخی. در شیراز هم ماجرا کم و بیش همین است. البته هستند مالکانی که از خانههای تاریخی به شدت حفاظت میکنند و همینطور انجمنهایی که مجلس را مجبور به تصویب قانون حفاظت از بافتهای تاریخی میکنند. اما با وجود تخریبهایی که در گذشته صورت گرفته و طرح بین الحرمین همچنان باید نگران و مراقب بافت تاریخی شیراز باشیم.
تخریبها از ۶۰ سال پیش آغاز شد
بافت تاریخی شیراز طی مدت اخیر هنوز تخریب نشده اما به دلیل سهلانگاری مالکان از ۶۰ سال پیش دچار تخریبهایی شده است. مسعود منیعاتی، رییس انجمن دوستداران میراث فرهنگی استان فارس به «فراز» گفت: هنوز هیچ تخریبی صورت نگرفته است. تخریب بافت تاریخی شیراز از ۶۰ سال پیش آغاز شده و همچنان هم ادامه دارد. تا سال 98 قانونی مبنی بر حفاظت بافتهای تاریخی ارزشمند نداشتیم. انجمن دوستداران میراث فرهنگی ۸ سال دوندگی کرد تا در نهایت قانون حفاظت از بافتهای تاریخی در مجلس به تصویب رسید. بند دوم این قانون مربوط به حریم بافت تاریخی است و این پرسش مطرح است که چرا وزارت میراث فرهنگی به آن توجهی نمی کند.
به گفته او از ۱۲ هزار پلاک خانه تاریخی، حدود هزار و ۴۰۰ پلاک آن باقی مانده است.
او افزود: ممکن است پژوهشگاه میراث فرهنگی تصمیماتی گرفته باشد که هنوز خبر آن منتشر نشده است. آقای دکتر معماریان که از تخریب خانههای تاریخی گفته نیز بر اساس اطلاعات دیگران صحبت کرده است.منیعاتی با رد ناامنی بافت تاریخی شیراز گفت: من به همراه خانوادهام در این بافت زندگی میکنم و اگرچه معتادانی در آن رفت و آمد دارند اما ناامنتر از بقیه محلههای شیراز نیست.
هنوز هیچ تخریبی صورت نگرفته
فعالان میراث فرهنگی که از نزدیک بافت تاریخی را بررسی کردهاند میگویند هنوز تخریبی صورت نگرفته است. البته این به آن معنا نیست که در آینده تخریبی رخ نخواهد داد. تملک خانهها به معنای تخریب در آینده نزدیک است.علی هاشمی، فعال میراث فرهنگی به «فراز» گفت: من از نزدیک بافت تاریخی شیراز را بررسی کردم و در حال حاضر هیچ تخریبی در این بافت صورت نگرفته است. یک فرد بومی اطلاعات غلط داده است.او افزود: اخطار ۷۲ ساعته نیز شایعه بوده است.
هویت ملی و دینی باید در کنار یکدیگر باشند
کارشناسان میراث فرهنگی معتقدند اماکن مذهبی در بافت تاریخی زیباتر و ارزشمندتر هستند و نباید هویت ملی و دینی در مقابل یکدیگر قرار بگیرند.علیرضا افشاری، فعال میراث فرهنگی به «فراز» گفت: ماجرایی مانند اتفاقی که برای بافت تاریخی شیراز رخ داده، سالهاست در حال وقوع است. از طرفی سالیان طولانی است که ما معترض شدهایم به تخریب بافت تاریخی در مناطق مختلف کشور. امیدوار بودیم در این سالها فرهنگ پاسداری از مواریث کهنمان، که اتفاقا در بسیاری جاها با دین گره خورده است و یادگارهای دینی به شمار میروند، گسترش یافته باشد اما انگار همچون نبود فرهنگ محیط زیستی در مسوولان در این مورد هم در همچنان بر همان پاشنهی قدیم میچرخد.
او افزود: همه دوستداران تاریخ و فرهنگ ایران و افرادی که به تاریخ و آثار تاریخی و هویت باستانی کشور علاقمندند همواره خواهان این بودند که هویت ایرانی در مواجهه با توسعه ناپایدار ویژگیهای خود را حفظ کند تا اگر ما به دیدن شهرهای مان میرویم هویت هر منطقه و شهری را متوجه شویم. اما روز به روز شهرهایمان - بر خلاف همهی شعارهای غرب ستیزانه - بیشتر شبیه بخشهایی خاص از شهرهای مدرن میشوند و هویت خود را از دست میدهند، در حالی که در بسیاری دیگر از شهرهای جهان، حتی در کشورهای همسایه، سعی میشود ویژگیهای محلی برجسته شوند. دبیر دیدهبان یادگارهای فرهنگی و طبیعی ایران ادامه داد: به نظر میرسید دولتمردان نیز طی سالهای گذشته متوجه شده باشند که با تاکید بر روی هویت دینی، اگر به هویت ملی بیتوجهی کنند، تاثیر عکس میگذارد. آثار آن را نیز در رویدادهای ماههای اخیر مشاهده کردیم. با اینهمه عجیب است که همچنان عدهای پافشاری میکنند بر روی تخریب بافت تاریخی شیراز.