سرمقاله
صفحات روزنامه
اخبار آنلاین
اوتیسم یا اختلال طیف اوتیسم (ASD) نوعی اختلال رشدی عصبی است که بر مهارت‌های ارتباطی، اجتماعی و رفتاری کودک اثر می‌گذارد. علائم کودکان مبتلا به اوتیسم شامل مشکلات در برقراری ارتباط چشمی، حساسیت‌های حسی، حرکات تکراری و محدودیت در علایق غذایی است. بسیاری از والدین در کنار درمان‌های روانشناسی و کاردرمانی، به دنبال بهترین خوراکی برای کودکان مبتلا به اوتیسم هستند تا با کمک تغذیه صحیح، کیفیت زندگی فرزندشان را بهبود بخشند. در این مطلب با اقتباس از بلاگ آجیل فروشی آجیل چی به معرفی خوراکی های مفید و مضر برای کودکان اوتیسم می پردازیم.
تحقیقات نشان داده‌اند که رژیم غذایی می‌تواند تأثیر زیادی بر کاهش یا تشدید علائم اوتیسم در کودکان داشته باشد. بدن این کودکان معمولاً به برخی مواد غذایی مانند گلوتن یا کازئین حساسیت بیشتری نشان می‌دهد. از سوی دیگر، مواد مغذی مانند امگا 3، پروبیوتیک‌ها و ویتامین‌ها می‌توانند عملکرد مغز و سیستم ایمنی را تقویت کنند. بنابراین انتخاب بهترین خوراکی برای کودکان مبتلا به اوتیسم به‌عنوان بخشی از برنامه درمانی اهمیت فراوانی دارد.
خشکبار به دلیل داشتن ویتامین‌ها، مواد معدنی، پروتئین و چربی‌های مفید می‌تواند جزو بهترین خوراکی برای کودکان مبتلا به اوتیسم باشد. بادام، گردو، فندق و پسته می‌توانند انرژی پایدار و مواد مغذی لازم را برای رشد و تمرکز بهتر فراهم کنند. حتی استفاده از ترکیب خشکبار به‌عنوان میان وعده‌ای سالم، می‌تواند جایگزین خوراکی‌های مضر شود و به کنترل علائم کودکان مبتلا به اوتیسم کمک کند.
بسیاری از کودکان اوتیسمی عادات غذایی خاصی دارند. مثلاً برخی تنها غذاهایی با بافت نرم می‌خورند یا ممکن است فقط غذاهایی با رنگ مشخصی را بپذیرند. این عادات می‌تواند تنوع غذایی را محدود کرده و خطر کمبود ویتامین‌ها و مواد معدنی را افزایش دهد. بنابراین والدین باید با شناخت دقیق این عادات، به تدریج خوراکی‌های سالم را وارد برنامه غذایی فرزندشان کنند.
بهبود عادات غذایی این کودکان نیازمند صبر، برنامه‌ریزی و خلاقیت است. استفاده از راهکارهای رفتاری، دادن حق انتخاب و معرفی تدریجی مواد غذایی جدید، می‌تواند روند تغییر را آسان‌تر کند. هدف اصلی این است که کودک بدون احساس اجبار، به سمت خوردن بهترین خوراکی برای کودکان مبتلا به اوتیسم هدایت شود.
رویکردهای رفتاری مانند پاداش دادن یا تشویق می‌تواند کودک را به امتحان کردن خوراکی‌های جدید ترغیب کند. مثلاً اگر کودک آجیل یا خشکبار سالمی را امتحان کرد، می‌توان او را با تحسین یا بازی مورد علاقه‌اش تشویق کرد.
اگر کودک شما پاستا دوست دارد، می‌توانید نوعی پاستای بدون گلوتن تهیه کنید. یا اگر به خوراکی‌های ترد علاقه دارد، می‌توانید از خشکبار تازه و مغزهای کم‌نمک استفاده کنید. این روش باعث می‌شود کودک تغییر را راحت‌تر بپذیرد.
یکی از روش‌های مؤثر این است که کودک بین چند گزینه سالم، خودش انتخاب کند. وقتی او اختیار داشته باشد، احتمالاً راحت‌تر خوراکی‌های سالم را امتحان خواهد کرد. مثلاً می‌توانید بین بادام، گردو یا کشمش از او بخواهید یک گزینه را انتخاب کند.
کودکان مبتلا به اوتیسم عادات غذایی خاصی دارند اما همواره به یاد داشته باشید که غذاهای آنها باید شامل مواد غذایی زیر باشد:
کودکان مبتلا به اوتیسم نیاز بیشتری به ویتامین‌ها و مواد معدنی دارند. استفاده از میوه‌ها، سبزیجات تازه و خشکبار می‌تواند به تأمین این نیاز کمک کند. مثلاً بادام و پسته سرشار از منیزیم و ویتامین B6 هستند که نقش مهمی در عملکرد سیستم عصبی دارند.
امگا 3 یکی از مؤثرترین ترکیبات در کاهش التهاب مغزی و بهبود تمرکز است. ماهی‌های چرب مانند سالمون و همچنین گردو و تخم کتان منابع عالی امگا 3 محسوب می‌شوند. مصرف این مواد می‌تواند بخشی از بهترین خوراکی برای کودکان مبتلا به اوتیسم باشد.
برخی مطالعات نشان داده‌اند که سلامت روده ارتباط مستقیمی با عملکرد مغز دارد. پروبیوتیک‌ها می‌توانند تعادل باکتری‌های مفید روده را برقرار کرده و علائم گوارشی شایع در کودکان اوتیسم را کاهش دهند. ماست پروبیوتیک، کفیر و حتی آجیل‌های خیسانده‌شده می‌توانند گزینه‌های مناسبی باشند.
کودکان مبتلا به اوتیسم بهتر است از مصرف برخی مواد غذایی پرهیز کنند:
شکر و غذاهای فرآوری شده می‌توانند باعث افزایش بیش‌فعالی و مشکلات رفتاری در کودکان اوتیسم شوند. به جای این میان وعده‌ها بهتر است از گزینه‌های سالم مانند خشکبار بدون شکر و میوه‌های خشک طبیعی استفاده شود.
رنگ‌های مصنوعی، طعم‌دهنده‌ها و نگهدارنده‌های شیمیایی می‌توانند باعث تشدید علائم کودکان مبتلا به اوتیسم شوند. بنابراین والدین باید هنگام خرید، برچسب مواد غذایی را به‌دقت بررسی کنند.
برخی کودکان اوتیسمی نسبت به گلوتن (موجود در گندم و جو) و کازئین (موجود در لبنیات) حساسیت دارند. حذف یا کاهش این مواد می‌تواند در بهبود علائم مؤثر باشد. البته این کار باید با مشورت متخصص تغذیه انجام شود.
انتخاب بهترین خوراکی برای کودکان مبتلا به اوتیسم نه تنها بر سلامت جسمی آنها اثر می‌گذارد، بلکه می‌تواند در کاهش علائم رفتاری و بهبود کیفیت زندگی آنها نیز نقش داشته باشد. غذاهای غنی از مواد مغذی، امگا 3، پروبیوتیک‌ها و خشکبار سالم از مهم‌ترین انتخاب‌ها هستند. در مقابل، باید از غذاهای فرآوری‌شده، شیرین، حاوی گلوتن و کازئین پرهیز شود.
در نهایت، والدین باید به یاد داشته باشند که هر کودک اوتیسمی شرایط منحصر به‌فردی دارد. بنابراین مشورت با متخصص تغذیه و اجرای تدریجی تغییرات غذایی بهترین راه برای یافتن بهترین خوراکی برای کودکان مبتلا به اوتیسم خواهد بود.