سرمقاله

پل‌های نامنظم بر پرونده هسته‌ای ایران / امید محسنی

مشاهده کل سرمقاله ها

صفحات روزنامه

اخبار آنلاین

  • محمد شریعتمداری در آیین افتتاحیه نوزدهمین نمایشگاه بین‌المللی ایران پلاست:
  • معارفه مدیران عامل شرکت‌های پتروشیمی تندگویان، پتروشیمی بوعلی و فجر انرژی برگزار شد
  • معلم خصوصی قابل اعتماد را چطور شناسایی کنیم؟
  • مشاهده کل اخبار آنلاین

    کد خبر: 52139  |  صفحه ۱۱ | ایران و جهان  |  تاریخ: 18 شهریور 1404
    گروسی و بقایی از روند مثبت دیپلماسی گفتند
    روزنه‌های امید در گفت‌وگوهای ایران و آژانس
    گروه سیاست خارجی- بقائی گفت: هنوز به جمع‌بندی نرسیدیم ولی روند گفت‌و‌گو‌ها مثبت بوده و ملاحظات مربوط به امنیت و ایمنی تأسیسات هسته‌ای ایران، ملاحظات شورای امنیت ملی و مصوبه مجلس مدنظر مذاکره کنندگان ما بودند و منتظریم آخرین گفت‌و‌گو‌ها انجام شود و متن نهایی مورد توافق ایران و آژانس که در برگیرنده شیوه تعامل ایران و آژانس در شرایط جدید است، نهایی شود.
    سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سؤالی درباره گزارش جدید مدیرکل آژانس و نگهداری اورانیوم غنی‌شده و ... آخرین وضعیت مذاکرات ایران و آژانس عنوان کرد: گزارش آژانس را بررسی کردیم و مواضع خود را در قالب یک یادداشت به آژانس و کشور‌های عضو شورای حکام منعکس خواهیم کرد.
    وی افزود: انتظار داشتیم گزارش منصفانه‌ای با در نظر گرفتن واقعیات میدانی ارائه شود. واقعیت میدانی چیزی نیست جز حمله غیرقانونی آمریکا و رژیم صهیونیستی به تأسیسات هسته‌ای صلح‌آمیز ایران. این اقدام غیرقانونی آنقدر شنیع بود که آژانس باید آن را محکوم می‌کرد.
    بقائی گفت: دوره زمانی گزارش به قبل از تهاجم به تأسیسات هسته‌ای ایران بر می‌گردد. برداشت ما این است که آژانس به این درک رسیده شیوه و نحوه اجرای تعهدات پادمانی ایران نمی‌تواند قبل از این هجمه باشد.
    بقائی اضافه کرد: هیأت نمایندگی ایران متشکل از مدیرکل صلح و امنیت وزارت امور خارجه به همراه نماینده سازمان انرژی اتمی در دور سوم مذاکرات با آژانس جمعه و شنبه شرکت کردند. هنوز به جمع‌بندی نرسیدیم ولی روند گفت‌و‌گو‌ها مثبت بوده و ملاحظات مربوط به امنیت و ایمنی تأسیسات هسته‌ای ایران، ملاحظات شورای امنیت ملی و مصوبه مجلس مدنظر مذاکره کنندگان ما بودند و منتظریم آخرین گفت‌و‌گو‌ها انجام شود و متن نهایی مورد توافق ایران و آژانس که در برگیرنده شیوه تعامل ایران و آژانس در شرایط جدید است، نهایی شود.
    سخنگوی وزارت امور خارجه بیان کرد: اوایل می‌دو مورد اسناد مورد دسترسی بازرسان آژانس در فردو به وین منتقل شده است. این اقدام خلاف پروتکل‌های مربوطه بوده و آژانس پذیرفته این اقدام نباید انجام می‌شده و در گزارش اقدام ایران برای منع ورود مجدد بازرسان به عنوان اقدام غیرقابل توجیه یاد شده که به نظر ما قابل توجیه است، چون این اسناد محرمانه نباید از تأسیسات هسته‌ای ما خارج می‌شده است.
    گروسی: مذاکرات با ایران در مسیر درستی حرکت می‌کند
    رافائل گروسی مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با اشاره به پیشرفت در گفت‌وگوهای اخیر با ایران تأکید کرد که مذاکرات در مسیر درستی قرار دارد و عنصر زمان برای رسیدن به توافق درباره ازسرگیری بازرسی‌ها نقشی حیاتی ایفا می‌کند.
    به گزارش ایرنا، گروسی روز دوشنبه در حاشیه نشست فصلی شورای حکام به خبرنگاران در وین گفت که هنوز زمان مشخصی برای سفر او به ایران تعیین نشده اما امیدوار است که در چارچوب عادی‌سازی تماس‌ها و روابط بتواند دوباره سفر کند. وی گفت: اعتماد سازی بخشی از همان چیزی است که ما در حال تلاش برای انجام آن هستیم؛ از طریق رایزنی‌ها و مذاکرات و گفت‌وگوهایی که با ایران در سطوح مختلف داشته‌ایم و داریم. باید بگویم که چندین نشست فنی در تهران و همین‌طور اینجا در وین برگزار کرده‌ایم و خودم هم چندین گفت‌وگوی تلفنی با وزیر خارجه ایران داشته‌ام. بنابراین فکر می‌کنم این یک فرایند است. کمی زمان خواهد برد، اما به نظر من در مسیر درستی حرکت می‌کنیم.
    مدیرکل آژانس در پاسخ به پرسشی درباره اهمیت زمان در روند گفت‌وگوها خاطرنشان کرد: «این مسئله ابعاد مختلفی دارد. از یک طرف، وقتی به کار بازرسی‌های خودمان می‌رسیم، همان‌طور که می‌دانید این کار تحت توافقنامه جامع پادمان انجام می‌شود. این توافق الزام‌آور حقوقی است، نه صرفاً یک اقدام اعتمادساز. این سندی حقوقی است که ما با ایران داریم. در آن زمان‌بندی‌ها و مقرراتی وجود دارد، نه فقط برای بازرسی‌ها بلکه به‌ویژه زمانی که کشوری تغییرات مهمی در موجودی مواد هسته‌ای‌اش داشته باشد. کسانی که با این اسناد آشنا هستند می‌دانند که زمان‌بندی‌های عادی در توافقنامه پادمان از مدتی پیش سپری شده است. ما در این زمینه انعطاف نشان داده‌ایم، اما در عین حال باید آنچه ضروری است انجام شود، چون موضوع به مواد هسته‌ای در ایران مربوط است و نمی‌توان هفته‌ها و ماه‌ها همین‌طور ادامه داد.»
    وی ادامه داد: «این همان چیزی است که وقتی می‌گویم زمان اهمیت دارد، منظورم آن است. و البته مسائل دیگری هم هست که لزوماً مستقیماً در حوزه کاری من نیست، مثل مسائل دیپلماتیک و سیاسی و موضوع مکانیسم ماشه. همه این‌ها نشان می‌دهد باید هرچه زودتر به نقطه روشنی برسیم.»
    گروسی در پاسخ به پرسشی دیگر درباره ارتباط بازرسی‌ها با روند مکانیسم ماشه (پس‌گشت) تصریح کرد: «ما باید بازرسی‌ها را از سر بگیریم، چون این وظیفه ماست. نه به این خاطر که مکانیسم ماشه فعال شود یا برخی کشورها تصمیمی بگیرند. این موضوع کاملاً مجزاست. مکانیسم ماشه در حوزه گفت‌وگوهای سه کشور اروپایی با ایران است و کاملاً جدا از کاری است که ما در اینجا انجام می‌دهیم. وقتی می‌گویم باید بازرسی‌ها از سر گرفته شود، منظورم این است که این یک تعهد حقوقی میان آژانس و ایران است. البته ما در خلأ عمل نمی‌کنیم، بلکه در دنیای واقعی هستیم و این موضوع هم بخشی از تصویر کلی است. اینکه بتوانیم بگوییم «ما دوباره کار را شروع کرده‌ایم، در حال بازرسی هستیم و گزارش می‌دهیم»، بدون شک تأثیر مثبتی خواهد داشت.»
    مدیرکل آژانس درباره حملات اخیر به تاسیسات هسته‌ای ایران نیز گفت: «من یک دیپلمات هستم، مردی اهل کلمات و مذاکره و معتقد به حقوق بین‌الملل. من هیچ‌گاه خشونت فیزیکی را تأیید یا توجیه نمی‌کنم. ایران گفته این موضوع بخشی از حملات علیه برنامه هسته‌ای بوده است. ما استفاده از خشونت را محکوم می‌کنیم و این هم بخشی از آن است. اما برخی می‌خواهند من انگشت اتهام را به سمت کشورها بگیرم. من همیشه از این کار پرهیز کرده‌ام، چون اعتقاد دارم وارد شدن به انتقاد سیاسی و متهم کردن مستقیم، کمکی به حل مسئله نمی‌کند. وظیفه من یادآوری قانون است، نه انتساب تقصیر به کشورها.»
    در پاسخ به پرسشی درباره ذخایر اورانیوم غنی‌شده ایران، گروسی گفت که طبق توافقنامه جامع پادمان (CSA) این ذخایر باید به‌طور منظم بازرسی شوند. وی ادعا کرد: «ایران باید بگوید (این ذخایر) کجا هستند. سپس کارشناسان ما آن را بررسی می‌کنند و این فرایندی تعاملی خواهد بود. امیدوارم اگر در روزها یا حتی ساعات آینده به تفاهم برسیم، بتوانیم همه چیز را بر اساس قواعد به جلو ببریم.»
    نگرانی‌های امنیتی ایران را جدی می‌گیریم
    مدیرکل آژانس در واکنش به نگرانی ایران درباره سوءاستفاده احتمالی از اطلاعات محرمانه آژانس از سوی طرف‌های متخاصم گفت: «ایران یکی از کشورهای بیشترین بازرسی‌شده در جهان است و به‌خوبی می‌داند که آژانس هیچ‌گاه اطلاعات خود را در اختیار هیچ طرفی قرار نمی‌دهد. یکپارچگی کار آژانس تحت هیچ شرایطی نباید زیر سؤال برود. ادعای اینکه اطلاعات آژانس می‌تواند برای حمله مورد استفاده قرار گیرد، کاملاً بی‌اساس است. با این حال نگرانی‌های امنیتی ایران را جدی می‌گیریم و آماده گفت‌وگو برای ارائه اطمینان بیشتر هستیم.»
    وی درباره دشواری‌های توافق با ایران نیز توضیح داد: «مشکل در این است که باید بازرسی‌های متعددی انجام شود و به سایت‌هایی برویم که به‌طور جزئی یا کامل تخریب شده‌اند و دسترسی فیزیکی به آن‌ها دشوار است. مسائل مربوط به ایمنی و حتی پرتوزایی هم وجود دارد که ایران می‌گوید باید احتیاط‌هایی رعایت شود. همچنین در ایران فرایند تصمیم‌گیری تغییر کرده و اکنون سطوح بالای سیاسی درگیر هستند، در حالی که قبلاً بیشتر یک موضوع فنی بود. این‌ها همه زمان‌بر است، اما به توافق نزدیک شده‌ایم.»
    گروسی در پاسخ به پرسشی درباره احتمال خروج ایران از پیمان منع اشاعه (ان‌پی‌تی) تأکید کرد: «به باور من پیمان ان‌پی‌تی منافع بسیاری دارد و خوشحالم که موضع رسمی جمهوری اسلامی ایران ادامه عضویت در این پیمان است. البته صداهای سیاسی مخالف در ایران وجود دارد، اما تا این لحظه ایران عضو ان‌پی‌تی باقی مانده و امیدوارم همین‌طور ادامه یابد.»