رئیس جمهور در گفت‌وگو با شبکه تلویزیون مرکزی چین «CCTV»، با بیان اینکه تحقق ایده حکمرانی جهانی رئیس جمهور چین، نیاز به تعامل میان دولت‌ها بدون هیچ تبعیضی میان کشورهای کوچک یا بزرگ و ثروتمند یا فقیر دارد، گفت: این ایده نگاه بسیار ارزشمند و زیبایی بود که از زبان رهبر چین مطرح شد و انتظار ما این است که این موارد در عمل پیاده‌سازی شود.
به گزارش ایسنا، مسعود پزشکیان در جریان سفر به جمهوری خلق چین به منظور شرکت در بیست و پنجمین نشست سران سازمان همکاری شانگهای، در گفت‌وگویی با شبکه تلویزیون مرکزی این کشور «CCTV»، به تشریح ابعاد مختلف روابط ایران و چین، تحولات منطقه‌ای و بین‌المللی و مهم‌ترین مسائل جاری فیمابین و جهانی پرداخت.
خلاصه کوتاهی از این گفت‌وگو روز یازدهم شهریور منتشر شده بود، اما با توجه به اینکه این گفت‌وگو به تازگی به صورت کامل از این شبکه پخش شده است، متن کامل آن در زیر از نظر می‌گذرد:
مجری: آقای رئیس جمهور پزشکیان سلام. از شما متشکریم که دعوت ما را برای گفت‌وگوی ویژه پذیرفتید. این نخستین بازدید شما از چین پس از انتخاب به‌عنوان رئیس جمهور ایران در جولای سال گذشته است. در این سفر به چین، امیدوارید چه دستاوردهایی داشته باشید؟
پزشکیان: بسم الله الرحمن الرحیم. ضمن عرض سلام خدمت شما و مردم عزیز چین. تصور و برداشت ما نسبت به چین، کشوری است که امروز با وحدت، انسجام و رهبری قاطع، هماهنگ و با برنامه‌هایی کاملاً علمی، کارشناسانه و هدفمند در مسیر توسعه حرکت می‌کند. همچنین چین روند سیاسی خوب و ارزشمندی برای عبور از یک‌جانبه‌گرایی و تلاش در جهت چندجانبه‌گرایی در پیش گرفته که شایسته تمجید است.
حدود ۱۰ سال پیش هم به چین سفر کرده بودید. این بار که دوباره سفر کردید، چه تغییراتی دیدید که برایتان جالب بود؟ و امروز صبح هم با قطار سریع‌السیر از تیانجین به پکن آمدید، تجربه این سفر چگونه بود؟
آن سفر ما یک بازدید علمی بود؛ برای شرکت در یک کنفرانس قلب به چین آمدیم و در همین پکن حضور داشتیم. در آن سفر، فرصت داشتیم آزادانه بگردیم و از نزدیک مشاهده کنیم، اما امروز در قالب یک سفر دیپلماتیک آمده‌ایم؛ از ماشینی به ماشین دیگر، از اتاقی به اتاقی دیگر و از جلسه‌ای به جلسه‌ای دیگر منتقل می‌شویم. بنابراین قضاوت درباره اینکه وضعیت چگونه پیش رفته، قدری دشوار است. با این حال، آنچه از ظاهر امر مشاهده می‌شود، فاصله بسیار زیادی با گذشته پیدا کرده است. زمانی که ما به چین آمدیم، خود پکن هوای بسیار آلوده‌تری داشت، اما امروز بسیار تمیزتر است. آن روزها شهر شلوغ‌تر به نظر می‌رسید، اما امروز آرام‌تر شده است. آثار توسعه در گوشه‌گوشه این شهر و در مسیری که طی کردیم، به‌خوبی قابل مشاهده است.
در سال ۲۰۱۶، رئیس جمهور «شی جین پینگ» از ایران بازدید رسمی دولتی داشت و دو کشور رسماً روابط جامع راهبردی خود را برقرار کردند. رئیس جمهور شی اشاره کرده بود که با توجه به تحولات سریع جهانی که در حد تغییرات یک قرن است، اهمیت راهبردی روابط چین و ایران بیش از پیش برجسته می‌شود. هم‌زمان، چند روز پیش، رهبر معظم ایران، آیت‌الله خامنه‌ای، در شبکه‌های اجتماعی به زبان فارسی و چینی نوشت که ایران و چین دارای نیروی تحول‌آفرینی هستند که می‌تواند ساختار نظم منطقه و حتی جهان را بازسازی کند. به نظر شما، توسعه روابط دو کشور چین و ایران چه اهمیتی برای تحولات و روابط بین‌المللی دارد؟
سابقه روابط ما در این منطقه به چندین هزار سال پیش بازمی‌گردد. چین و ایران، تمدن‌هایی بسیار کهن و دیرینه‌اند. شعاری که رهبر چین، رئیس جمهور محترم این کشور، درباره امنیت جهانی، توسعه جهانی و رشد و تعالی مطرح کرده‌اند، نگاهی بسیار ویژه و ارزشمند است. این موضوعات، یعنی تمدن، امنیت و توسعه جهانی، پیش‌تر نیز به‌عنوان شعار وجود داشته است، اما لازم است بتوانیم آن‌ها را در عمل پیاده‌سازی کنیم.
چارچوب روابط ما به هزاران سال پیش بازمی‌گردد. امروز این روابط در قالب یک برنامه راهبردی و بلندمدت نوشته شده و انتظار این است که آنچه مورد توافق قرار گرفته، در عمل اجرا شود. باید بتوانیم تبادلات واقعی داشته باشیم، سرمایه‌گذاری‌های مشترک انجام دهیم و مسیرهای رشد و توسعه را با یکدیگر طی کنیم. لازمه این کار، عمل‌کردن به توافقات است.
اکنون فرصتی فراهم شده است؛ به‌ویژه با گزارشی که رئیس جمهور محترم و رهبر عزیز چین درباره حکمرانی جهانی ارائه کردند. برای تحقق این حکمرانی، نیاز به تعامل میان دولت‌ها، احترام به تمامیت کشورها و ارزش‌های موجود در آن‌هاست؛ علاوه بر این، نباید میان کشورها تفاوت گذاشته شود، خواه ثروتمند باشند یا فقیر، بزرگ باشند یا کوچک.
این‌ها نگاه‌های بسیار ارزشمند و زیبایی بود که از زبان رهبر چین در این اجلاس مطرح شد. انتظار ما این است که این موارد در عمل پیاده‌سازی شود. یعنی بتوانیم با یکدیگر ارتباط مؤثر برقرار کنیم، تجربیات خود را منتقل نماییم، به یکدیگر یاری برسانیم و دنیایی بسازیم که در آن صلح، امنیت، آرامش، عدالت و انصاف حاکم باشد.
آقای رئیس جمهور، می‌خواهم با شما درباره مسئله هسته‌ای ایران صحبت کنم. اخیراً، انگلیس، فرانسه و آلمان به شورای امنیت سازمان ملل اطلاع دادند که می‌خواهند مکانیسم بازگشت سریع تحریم‌ها را فعال کنند. این بدان معناست که شورای امنیت در ۳۰ روز آینده تصمیم‌گیری خواهد کرد. نظر شما در این‌باره چیست و چگونه می‌توان به آن پاسخ داد؟
این همان رفتار دوگانه است. ما چارچوب توافق را پذیرفتیم و شکل برجام، که در قالب پنج به علاوه یک بود، مورد قبول جمهوری اسلامی ایران قرار گرفت. ما پایبند به همه تعهدات بودیم، اما رئیس جمهور آمریکا توافقی را که بسته شده بود، پاره کرد؛ توافقی که شکل‌گیری آن یک سال یا حتی بیشتر زمان برده بود.
جمهوری اسلامی ایران به توافقات عمل می‌کرد، اما پس از خروج آمریکا، اروپایی‌ها نیز به تعهدات خود عمل نکردند. امروز همان کشورهایی که خودشان به تعهدات پایبند نبودند، گرد هم آمده‌اند و ایران را متهم می‌کنند که به توافق عمل نکرده است. چگونه ممکن است کسانی که خودشان تعهدات را زیر پا گذاشتند، ایران را متهم کنند؟
ما تا پایان تلاش کردیم علی‌رغم فشارهایی که وجود داشت، در این روند باقی بمانیم، با این حال، اروپایی‌ها حتی به حداقل بندهایی که باید پایبند می‌بودند نیز عمل نکردند. نتیجه این روند همین شد که امروز مشاهده می‌کنیم.
دیروز وزرای خارجه سه کشور ایران، روسیه و چین نامه‌ای به سازمان ملل ارائه کردند و در آن به‌روشنی غیرقانونی و غیرمنطقی بودن شکایت اروپایی‌ها را توضیح دادند. این نامه به امضاء رسید و تحویل داده شد.
می‌دانیم که از آوریل امسال، ایران و آمریکا به‌صورت متوالی پنج دور مذاکرات داشته‌اند. همچنین دور ششم مذاکرات که قرار بود در ۱۵ ژوئن برگزار شود، به‌دلیل حمله ناگهانی اسرائیل لغو شد و در پایان جولای، آمریکا بزرگ‌ترین تحریم‌های خود علیه ایران از سال ۲۰۱۸ را اعمال کرد. پس از این همه تغییر و تحولات اخیر، در حال حاضر شما چشم‌انداز از سرگیری مذاکرات میان ایران و آمریکا را چگونه ارزیابی می‌کنید؟ همچنین، به نظر شما اعمال این نوع فشار حداکثری توسط آمریکا بر ایران چه تأثیری بر کسری بودجه موجود خواهد داشت؟
ببینید، سازمان ملل سال گذشته را سال صلح جهانی اعلام کرد. رئیس جمهور چین نیز پیش‌تر شعاری را مطرح کرده بودند که ابتدا بر صلح جهانی، سپس امنیت جهانی و پس از آن تمدن جهانی تأکید داشت. در شرایطی که شعار صلح جهانی سر داده می‌شود، ما هم پای میز مذاکره و گفت‌وگو نشسته‌ایم و بارها اعلام کرده‌ایم که به‌دنبال جنگ، ناآرامی و سلاح هسته‌ای نیستیم.
این سخن تنها حرف من نیست، بلکه یک دستور اعتقادی است. رهبر معظم انقلاب تصریح کرده‌اند که نظام جمهوری اسلامی هیچ‌گاه به سمت ساخت سلاح هسته‌ای نخواهد رفت. این سیاست، سیاستی اعتقادی است و سیاستمداران دیگر در ایران نمی‌توانند آن را تغییر دهند، چرا که نگاه رهبر انقلاب چنین است. با وجود همه این‌ها، هر روز بهانه می‌آورند که ایران قصد دارد به سمت سلاح هسته‌ای برود و این ادعا را با تبلیغات و امکانات رسانه‌ای و قدرتی که در اختیار دارند، همچنان تکرار و اشاعه می‌دهند.
ما برای گفت‌وگو آماده‌ایم و آن هم در چارچوب قوانین بین‌المللی، و حقوقی که هر کشور می‌تواند بر اساس همان قوانین از آن برخوردار باشد، اما متأسفانه بر میز مذاکره، رژیمی تاثیر دارد که ادعا می‌کند مورد تهدید است؛ همان رژیمی که خود عامل ترور است، هر نقطه‌ای را که بخواهد بمباران می‌کند، انسان‌ها را بدون هیچ توجهی به قوانین بین‌المللی می‌کشد و در عین حال مدعی است که در معرض تهدید قرار دارد.
در مقابل، جمهوری اسلامی ایران از آغاز انقلاب تا امروز در بالاترین سطح و تعداد قربانی ترور بوده است. در سال‌های ابتدایی انقلاب بیش از ۱۸ هزار ترور خیابانی در ایران صورت گرفت. شخصیت‌های بزرگ، سیاستمداران، نمایندگان مجلس، ائمه جمعه و رهبران ما هدف این ترورها بودند. حالا همان کسانی که دستشان به چنین ترورهایی آلوده است، می‌خواهند ایران را متهم کنند که به‌دنبال ناامنی و آشوب است.
واقعیت این است که قربانی اصلی این ترورها و کشتارهای غیرانسانی و غیرقانونی، ایران بوده است و عامل اصلی این فجایع رژیم صهیونیستی و هم‌پیمانان آن هستند. متأسفانه در دنیای امروز منطق زور بر بسیاری از معادلات حاکم شده و این‌ها تلاش می‌کنند نگاه خود را به کسانی که نمی‌خواهند زیر بار زور بروند، تحمیل کنند؛ اما ایران به هیچ‌وجه زیر بار زور نخواهد رفت.
اقداماتی که رژیم صهیونیستی انجام داد با این تصور بود که می‌تواند ایران را مورد حمله قرار دهد، آن هم در حالی که تنها نبود و همه قدرت‌ها، از جمله آمریکا و اروپا پشت سرش ایستاده بودند و از آن حمایت می‌کردند. آنان تصور نمی‌کردند ایران بتواند حتی یک موشک به خاک اسرائیل شلیک کند، اما ایران پاسخ داد.
البته در این مسیر، ما فرماندهان، دانشمندان و شماری از کارشناسان خود را در بمباران‌ها از دست دادیم. با وجود این تجاوزات غیرانسانی، سازمان ملل و نهادهای حقوق بشری همچنان در برابر جنایات اسرائیل سکوت کرده‌اند. تنها دادگاه لاهه بود که نتانیاهو و یکی از همراهانش را محکوم کرد و خواستار دستگیری آنان شد، اما آمریکا همان دادگاهی را که این حکم را صادر کرده بود، تحریم کرد. این یعنی در دنیای امروز اگر قضاوتی برخلاف نظر قدرت‌های تمامیت‌خواه و کسانی که می‌خواهند یک‌جانبه‌گرایی را با زور بر جهان حاکم کنند، انجام گیرد، حتی قاضیانی که چنین حکمی را صادر کرده‌اند باید تحریم شوند. در واقع، هیچ‌کس حق ندارد غیر از آنچه آنان می‌خواهند سخنی بگوید یا حکمی صادر کند.
ما در ایران به‌دنبال صلح و آرامش هستیم و باور و اعتقاد ما بر همین اهداف است. باور ما بر صلح، آرامش، وحدت، انسجام، عدالت و انصاف است؛ همان موضوعاتی که رهبر چین به‌عنوان یک چارچوب مطرح کرده‌اند. این‌ها برای ما صرفاً شعار سیاسی نیست، بلکه جزو باورهای دینی و اعتقادی ماست.
عدالت یکی از اصول اعتقادی ماست که به آن پایبندیم. هر انسانی که به عدالت باور داشته باشد، باید آن را در جامعه، در خانواده، در محله و در حاکمیت پیاده کند، اما متأسفانه در همان زمانی که ما پشت میز مذاکره نشسته بودیم، حملاتی صورت گرفت و آن هم با پشتیبانی آمریکا. این نشان می‌دهد که برخی می‌خواهند نظر خود را با زور تحمیل کنند، نه با منطق. اما ایران و کسانی که به‌دنبال حق و عدالت هستند، هرگز زیر بار زور نخواهند رفت.
ژانس بین‌المللی انرژی اتمی (IAEA) اخیراً اعلام کرده است که بازرسان این نهاد به ایران رسیده‌اند. آیا بر اساس اطلاعات شما این خبر صحت دارد؟ همچنین، آیا دولت ایران برنامه‌ای برای از سرگیری همکاری با آژانس در آینده نزدیک دارد؟
اینکه می‌گویند آمدند، خودشان اذعان دارند و نمی‌توانند انکار کنند. هرچند بارها دیده‌ایم که وقتی می‌آیند و می‌روند، سخنانی مطرح می‌کنند که با واقعیت سازگار نیست. ما در رابطه با ان‌پی‌تی و بازرسی‌های سازمان انرژی اتمی هیچ مشکلی نداشته و نداریم. مشکل از زمانی آغاز شد که این‌ها تحت فشار کشورهای اروپایی و لابی‌هایی که دارند، اطلاعات نادرست و گزارش‌های ناصحیح درباره ایران منتشر کردند. در نتیجه، قطعنامه‌هایی صادر شد یا گزارش‌هایی ارائه گردید که واقعی نبود و در عرصه بین‌المللی تصویری غیرواقعی از ایران ارائه دادند؛ به‌گونه‌ای که وانمود شد در بخش‌هایی وضعیت نامشخص است.
این در حالی است که بیشترین سطح نظارت در جهان بر فعالیت‌های هسته‌ای ایران اعمال شده و این حجم از بازرسی‌ها بی‌سابقه بوده است. ما همه مراکزی را که لازم بود در اختیار آن‌ها قرار دادیم و آن‌ها بارها بازرسی کردند. بنابراین، هیچ دلیلی وجود ندارد مراکزی که طبق نظر سازمان انرژی اتمی اداره می‌شوند و تحت نظارت قرار دارند، مورد بمباران قرار گیرند. این اقدام از نظر قوانین بین‌المللی کاملاً خلاف است. حتی همان سازمانی که ما در آن عضو هستیم، این تجاوزها به مراکز هسته‌ای ایران را محکوم نکرد.