در نوشتار پیش‌رو می‌خواهیم به نحوه واکنش سیاستگذاران،کارشناسان و رسانه‌های رسمی که عموما در قامت منتقدِ صرفِ برگزارکنندگان جشن هالووین یا دیگر مناسبت‌های مشابه در ایران ظاهر می‌شوند،بپردازیم؛ اینکه چطور باید مواجه شویم و چطور واکنش نشان می‌دهیم که نتیجه می‌شود آنچه که هرسال این نوع مناسبت‌های بیگانه (خارجی)، بیشتر و پرزرق و برق‌تر در کشورمان توسط عده‌ای از شهروندان ادا یا اجرا می‌شوند.
هرچند بررسی دقیق نحوه، میزان گستره یا اندازه درگیری انسان‌ها با برگزاری جشن هالووین در ایران و مقایسه آن با سال‌های قبل که چقدر بیشتر شده یا نه، نیاز به کار علمی و تولید محتوای هدفمند دارد اما همان مشاهده‌های تجربی به‌ویژه بر بستر فضای مجازی نیز اثبات می‌کند هر سال شاهد برگزاری پرقوت این نوع مناسبت خارجی، توسط طیف بیشتری از شهروندان و حتی برگزاری متفاوت آن بوده‌ایم و هستیم؛ به نظر می‌رسد هرسال درصد بیشتری از نسل جوان‌تر نسبت به برگزاری این نوع مناسبت‌ها درگیر می‌شوند.
به گزارش ایرنا، واکنش‌های نهادهای رسمی و کارشناسان به این اقدام – برگزاری جشن هالووین یا دیگر مناسبت‌های غیرایرانی در کشورمان-، هر سال یکسان است و شاید بتوان گفت که کم‌نتیجه یا بی‌نتیجه؛ البته اگر نگوییم که یکی از دلایل درگیری افزون‌تر این نوع مناسبت‌ها با جوانان هم شاید همین نوع واکنش‌هاست.
طیفی از افراد، همیشه شمشیر را به روی این مناسبت‌های خارجی از رو بسته‌اند و ضمن محکوم کردن آنها، استفاده از صفت‌های نامناسب برای آنها، هم برگزاری این نوع جشن را پدیده‌ای مذموم و ناشایست معرفی، و هم کسانی که این نوع جشن را در داخل برگزار کرده‌اند مورد لطف و عنایت خود قرار داده‌اند و - به احتمال – آزرده‌اند.
عده‌ای دیگری که خواسته‌اند متفاوت‌تر و محترمانه‌تر واکنش نشان دهند، باز هم برگزاری این نوع جشن‌ها را منکوب کرده‌اند و خواهان توجه به آیین‌های ملی خودمان که کم هم نیستند، شده‌اند؛ هرچند که این طیف نیز در نکوهش این نوع مناسبت‌های خارجی «بی‌ریشه» یا «بی‌معنا» بودن آنها را برجسته کرده‌اند و سخن‌ها رانده‌اند. برخی هم از زاویه دیگری به موضوع نگریسته‌اند و به نوعی، خواسته یا ناخواسته توجه مردم به این نوع سنت‌های خارجی را یا ستوده‌اند یا دستکم مورد نکوهش قرار نداده‌اند؛ زیرا مدعی هستند که ایرانیان مثل همیشه در طول تاریخ، این نوع مناسبت‌های خارجی را هم در داخل فرهنگ خود هضم کرده‌اند و آن را به شیوه‌ای ایرانی پاس داشته‌اند.
اما در این میان، بعضی مسئولان متولی دارای مسئولیت هم آشکارا، در منظر عمومی-رسانه‌ای و مستقیم به این موضوع واکنش نشان داده‌اند و هرچند تاکید کرده‌اند که به جای این جشن‌ها به آیین‌های باستانی و ملی خود بازگردیم، اما در عین حال، واکنشی تند به برگزارکنندگان هالووین و مشابه نشانه رفته‌اند.
وقتی مجموع رویکردها و نوع مواجهه تصمیم‌سازان یا کنشگران را در این موضوع بررسی می‌کنیم، بیشتر آنها ابتدا مساله را محکوم کرده‌اند، سپس، آن جشن را زیرسئوال برده‌اند یا فاقد معنا و ریشه توصیف کرده‌اند؛ برخی نیز در اقدامی دستوری و نصیحت‌گونه، خواهان بی‌توجهی به آن شده‌اند.
اما آنچه در صحنه عمل رخ داده و در صورت تکرار همین وضعیت رخ خواهد داد این است که با تداوم این نوع رویکردها از یک سو، و ضعف گفتمان و اجرا در پاسداشت مناسبت‌های ملی و غنی ایرانی از سوی دیگر، همچنان سال به سال شاهد خواهیم بود که شهروندان به‌ویژه نسل جوان‌تر و به‌ اصطلاح «زد» و «آلفا» بیش از آنکه بخواهند به سمت ادای سنت‌های ملی و باستانی خود که به بهانه‌های مختلف شکل گرفته‌اند و دارای فلسفه و اصالت بوده‌اند بروند، بیش از گذشته درگیر برگزاری جشن‌های خارجی که در سپهر رسانه‌ای جهانی تبلیغ می‌شود خواهند رفت.
پس حال راهکار چیست؟ ابتدا همانطور که همگان بارها گفته‌اند و حکم داده‌اند، اِعمال توجه ویژه برای احیا و ادای سنت‌های ملی و باستانی ایرانی؛ چه آیین‌های مذهبی و چه غیرمذهبی. در کنار ایجاد اتاق‌های فکر با حضور کارشناسان این‌کاره برای نحوه پاسداشت، فرهنگ‌سازی و ترویج آنها که اگر جایی نیاز به تغییرات در برگزاری مناسبت‌ها متناسب با حال امروز جامعه دارد، به‌خوبی عمل شود. و در نهایت، اینکه چطور برگزاری این مناسبت‌ها را در تقویم‌های خود بگنجانیم و چگونه آنها را اجرا کنیم که روز به روز شاهد گرایش بیشتر شهروندان به ویژه همین نسل جوان به سمت آنها باشیم.
امکان‌سنجی استفاده از ظرفیت‌های متفاوت هریک از بسترهای رسانه‌ای برای معرفی بیشتر این سنت‌ها و همچنین ترغیب مردم برای ادای آنها؛ اما غیر از این موضوعات مهم که خود حکایتی مفصل و علمی است، باید همزمان و حتی پیشتر، کار مهم دیگری هم انجام داد که کمتر به رسمیت شناخته یا توصیه می‌شود ویآن، پرهیز از موضع‌گیری کنونی رسانه‌ای و آشکار علیه اینچنین رویدادهای خارجی است.
احترام به سنت‌های جوامع
بیشتر کسانی که در وضعیت کنونی جامعه ایرانی، سنت‌های خارجی مثل هالووین، ولنتاین یا غیره را منکوب می‌کنند و با زبانی نامناسب و بد درباره آنها سخن می‌رانند، اطلاع ندارند که ابتدا به فرهنگ جوامع یا کشورهای دیگر بی‌حرمتی می‌کنند که این خود، مناسب و پذیرفته نیست و اگر نگوییم سبب اقدام متقابل خواهد شد، در نوع مواجهه داخل جامعه هم - باتوجه به شرایط موجود- مشکلاتی ایجاد می‌کند. چرایی و بود و نبود سنت‌های دیگر جوامع، چه دارای اصالت و فلسفه و چه فاقد توجیه، به خودشان مربوط است و ما حتی اگر نمی‌خواهیم و نباید امر به ترویج آنها کنیم، باید به همه جوامع و سنت‌هایشان احترام بگذاریم؛ توقعی که از دیگران برای پاسداشت سنت‌هایمان داریم و طبیعی است وقتی در مجامع یا نهادها(رسانه)‌های رسمی خود علیه سنت‌های برخی دیگر کشورها یا جوامع بدگویی کنیم، پاسخ متقابل خواهیم گرفت.
راه‌حل جایگزین: سکوت رسانه‌ای و تقویت آیین‌های بومی
سخن پایانی اینکه ابتدا مهم است سنت‌های دیگران را دستکم در عرصه آشکار و جلو چشم دیگر جوامع محکوم نکنیم، مورد نکوهش قرار ندهیم یا در نهایت درباره آنها سکوت کنیم، اقدامی که دیگر جوامع به طور معمول انجام می دهند؛ زیرا صرفنظر از بازتاب‌های بیرونی آن، در جامعه‌ای که طی سال‌ها، همواره این نقد – درست یا غلط - علیه مدیرانش وجود داشته که متولیان امر، نسبت به برگزاری طیفی از آیین‌های ملی و باستانی عامدانه یا غیرعامدانه بی‌توجه بوده‌اند، محکوم کردن رویدادهایی که توسط طیفی از خود جامعه باب می‌شود، پاسخ مثبت که نمی‌گیرد، بیشتر به گرایش به آن سمت نیز منجر می‌شود.
ضمن آنکه هرچقدر درباره برگزاری چنین سنت‌های غیرایرانی بیشتر سکوت کنیم، اما در مقابل، سنت‌های با اصالت و زیبای ایرانی را در مسیر درست آن، با تولید محتوای کیفی، بهره‌گیری از ظرفیت انسان‌رسانه‌ها، سایر ابزارهای رسانه‌ای و ظرفیت‌های موجود معرفی، یا انسانها را در ادای آنها دخیل کنیم، بیشتر جواب می‌گیریم؛ باور کنیم که زیبایی و اصالت سنت های ایرانی، اگر خوب و همراه با فلسفه شکل‌گیری آنها ادا شوند، آنقدر بیشتر مردم را درگیر می کند که خودبه خود، آنها را از سنت های خارجی دور خواهد کرد.
در این مسیر برای تاثیرگذاری بیشتر، بهره‌گیری از حضور چهره‌های دارای شهرت در جامعه که مقبولیت نزد قاطبه مردم دارند، استفاده از گردانندگان شبکه‌های مجازی پرمخاطب طیف توده جامعه، تولید هدفمند و کیفی رسانه‌ای از این سنت‌ها و نیز پوشش خبری مناسب از ادای آنها توسط شهروندان می‌تواند کمک کند؛ هرچند که گنجاندن آنها در سالنامه‌های ملی و محلی با برنامه‌ریزی، بهره‌گیری از پوشش سنتی و الزامات بومی هر منطقه، می‌تواند بسیار راهگشا باشد.