گروه جمعیتی و مجموعه نسلی آلفا « Alpha » همانند سایر نسل ها دارای طیف ها و دسته ها و رده‌های مختلف سنی هستند؛ بررسی و تحلیل همین طیف های گوناگون موجب شناخت مبانی و شاخصه های اصلی نسل آلفا می شود. در این بخش از کتاب نسل آلفا، ابتدا به مبانی و بنیادهای تقسیم بندی و یا طبقه و دسته بندی آحاد و افراد نسل آلفا می پردازم و سعی می کنم روشن سازم که چه بنیادی برای تقسیم بندی نسل آلفا منطقی و مناسب است. سپس به دسته بندی پیش نهادی خود اشاره می کنم و آنگاه به شاخصه های اصلی نسل آلفا اشاره خواهم کرد.
مبنای تقسیم بندی گروه جمعیتی نسل آلفا به تصور اینجانب قابلیت وجودی و سن رشد یافتگی آنان است. به عبارت ساده‌تر، نسل آلفا را با توجه به ظرفیت‌های بالقوه و بالفعل می توانیم دسته بندی کنیم. این اساس و پایه چون وجودی و اثری است نمی توان آن را حذف یا تحلیل و یا به چیزِ دیگری کاهش داد. منظورم واقعیت نسل آلفا و گروه های مختلف آن است. مثلاً، نسل آلفای کم سن و سال ظرفیت و پتانسیل خاص خود را دارد و نسل آلفای با سن و سال بیشتر قابلیت و توانایی خاص خود را. بنابراین، تفکیک و رده بندی گروه جمعیتی نسل آلفا، که در شناخت آن کاملاً مؤثر و مفید است، با شناخت قابلیت‌ها و استعدادها و توانایی ها این مرتبط می باشد. البته، مبنای دیگری نیز هستند، مثل تغییرات بیرونی و اجتماعی، وضعیت خانواده ها، نظام سیاسی، نظام آموزش و پرورش و توسعه یافتگی و توسعه نیافتگی و غیره. پژوهش و اندیشیدن به نسبت سن و سال با موقعیت و وضعیت نسلی، همان تلاش برای کشف و شناخت مبنای تقسیم بندی نسل آلفا محسوب می‌شود.
از منظر اینجانب که همانا نگاه تفکراثربخش باشد، نسل آلفا را به پنج دسته و رده سنی و درون نسلی می توان منقسم کرد: ۱- نسل آلفای نوزاد. یعنی فرزندانی که تازه به دنیا آمده اند و بیش از یک سال از تولد آنان نگشته است. تازه مولود هستند. این دسته از نسل آلفا بیش از بقیه دسته ها و رده های سنی، به مراقبت و نگهداری نیازمندند. حفظ سلامتی و بهداشت و رشد مناسب جسمی و روحی آنان اصالت دارد. ۲- دسته دوم از نسل آلفا از سن یک سالگی شروع می‌شود و تا سه سالگی ادامه دارد. اسم این دوران را دوران بچگی می گذارم. چون هنوز آموزش و آگاهی و مهارت خاصی ندارند. « استثناء قاعده را ابطال نمی کند». بنابراین، دسته و طیف دوم نسل آلفا، طیف و طبقه بچگی می باشد. مهمترین خصلت و ویژگی این دورهٔ نسل آلفا وابستگی و الگو برداری از رفتار والدین است. ۳- طیف سوم از نسل آلفا، از سه سالگی شروع می‌شود و تا شش سالگی ادامه می یابد. در این دوره اندکی در پرورش و تربیت قوای ذهنی و عاطفی کودک پیشرفت حاصل می‌شود، در واقع این دوران همان دوران « کودکی » است. مهمترین ویژگی و خاصیت این دسته خروج از محیط خانه و وابستگی مطلق عاطفی به پدر و مادر، و ورود به محیطهای بیرونی و مهدکودک‌ها و بازی در بیرون با سایر کودکان است. کافیست به شهر بازی ها و بخش کودکان پارک ها سر بزنید و بصورت تحقیق میدانی بدرستی این مطلب پی ببرید. ۴- طیف چهارم نسل آلفا، از شش سالگی شروع می‌شود و تا دوازده سالگی استمرار دارد. یعنی دوره ابتدایی و دبستانی و کودکان بزرگ سال. دیگر کم کم این دسته از نسل آلفا با محیط ِ مدرسه و معلم و آموزش از طریق آنلاین و دنیای مجازی آشنا می‌شود و بر آشنایی قبلی و اغلب تصویری و بصری و ناخودآگاه خود، آگاهی می یابد و می تجربد « تجربه پیدا می‌کند ». آغاز خلاقیت و نوآوری های ابتدایی از این دوران ظهور می کند و اندک اندک دوران نوجوانی فرا می‌رسد. ۵- دوران و طیف نوجوانی. یعنی طبقه و طیفی که دارای سن و سال دوازده سالگی و کمی بیشتر تا چهارده سالگی را شامل می‌شود. مراد این بود که بدانیم نسل آلفا دارای طیف های سنی گوناگون است و اقتضای سن و سال ها متفاوت می‌باشد. البته در اینجا به طیف کودکان استثنایی و غیر عادی نپرداختم که در جای خود بحت و بررسی دقیق لازم است. دقت در این نکته ( طیف بندی نسل آلفا) برای تمام والدین، مربیان، معلمان، محتوا سازان دنیای مجازی و طراحان بازی های آنلاین و دیجیتال، حاکمان و مدیران شهری و روستایی و همه کسانی که با نسل آلفا سروکار دارند، یک ضرورت و لازم عقلی است. تمام طیف های گوناگون نسل آلفا همانند رنگ‌های یک تصویر و تابلوی زیبا هستند که در جای خود حقیقت و زیبایی آن تصویر را شکل می دهند و می سازند. یک تابلوی زیبا تنها یک رنگ ندارد و هستی و زیبایی خود را مدیون تلفیق و ترکیب بوم ها و رنگ و روغن هاست، مثل طیف های مختلف نور و روشنایی و ایجاد نورافشانی و مناظر زیبا. خلاصه، فهم تقسیم بندی نسل آلفا، فهم ریتم های گوناگون وجودی و اثری این نسل است تا در چگونگی و تنظیم وزن و نظم زندگی نسل آلفا، متولیان و مربیان امور را یاری کند. و بار مسئولیت تغییر نسلی را یاد آور شود.