گروه بین الملل - سه سال از زمانی که سقوط تاریخی قیمت نفت منجر به آشفتگی در اقتصاد جهانی شد، می‌گذرد؛ سقوط آزاد قیمت نفت موجب شد تا کشورهای غربی به رهبری دونالد ترامپ روسیه و عربستان سعودی را برای کاهش تولید و تقویت قیمت نفت، تحت فشار قرار دهند و همزمان با کاهش تولید نفت توسط اوپک پلاس، بخش شیل آمریکا از سقوط نجات پیدا کرد، اتفاقی که منجر به تمجید ترامپ از ریاض و مسکو شد.
حال با گذشت سه سال از واقعه تاریخی، بازار نفت شاهد فروپاشی همکاری است؛ جنگ اوکراین و روسیه موجب شده‌است تا انرژی روسیه از سبد انرژی اروپا حذف شود و کشورهای G۷ به دنبال اعمال سقف قیمتی هستند که درآمد نفتی روسیه را کاهش می‌دهد و از طرفی افزایش بی‌سابقه قیمت نفت در سالی که گذشت روابط عربستان سعودی و آمریکا را بیش از پیش تیره‌ و تار کرده‌است، تا جایی که در ماه اکتبر، کاخ سفید اوپک پلاس را به «همسویی با روسیه» پس از اقدام این کشور برای کاهش عرضه نفت متهم کرد.
فروپاشی همکاری در سطح جهانی، در هفته‌ای که گذشت نیز قابل مشاهده بود، زمانی که ریاض و متحدان اوپک پلاس با تعهد به کاهش بیشتر از عرضه نفت، بازار نفت را شوکه کردند که تلاشی برای تقویت قیمت نفت است.
فشار بیشتر بر قیمت نفت می‌تواند تلاش کشورهای اروپایی را برای کنترل و کاهش هزینه‌های بخش انرژی بی نتیجه کند و تلاش‌های بانک‌های مرکزی برای کاهش تورم را پیچیده می‌کند و فدرال رزرو آمریکا را در مقابل اوپک پلاس قرار می دهد.
به گزارش خبرآنلایناگر این کارتل بین‌المللی موفق به بالا نگه‌داشتن قیمت نفت برای مدت طولانی شود، ممکن است تلاش‌های کشورهای غربی برای محدود کردن جریان دلارهای نفتی به میدان جنگ اوکراین و روسیه به خطر بیفتد؛ از طرفی قدرت دوباره به ریاض باز می‌گردد و عربستان سعودی تنش با آمریکا را به خاطر منافع اقتصادی خود تحمل می‌کند.
اقتصاد جهانی به رکود کشیده می‌شود؟
کشورهایی در سراسر جهان، در حال حاضر، شاهد تورم‌های بالا هستند و در لب تیغ رکود اقتصادی قرار دارند، وضعیتی که برای خروج از آن به قیمت‌های پایین نفت احتیاج دارند و اگر بانک‌های مرکزی دیگر نتوانند نرخ بهره را به همان روش کاهش دهند، ممکن است اقتصاد جهانی به رکود کشیده شود.
آنچه در کاهش اخیر تولید نفت توسط اوپک پلاس توجه بسیاری را به خود جلب کرد، وقوع ناگهانی آن بود؛ تصمیمات اوپک پلاس در خصوص تولید، معمولا پس از هفته‌های جلسه و بررسی صورت می‌گیرد اما تصمیم اخیر در خصوص کاهش تولید از ناکجاآباد آمد.
بلافاصله پس از اعلام کاهش تولید از سوی اوپک پلاس، قیمت نفت جهش کرد و از ۷۹ دلار در هر بشکه به بالای ۸۵ دلار در هر بشکه رسید؛ گفتنی است که حتی قبل از اعلام کاهش، تحلیلگران وال استریت و پیش‌بینی‌کنندگانی مانند آژانس بین‌المللی انرژی و اوپک انتظار داشتند که عرضه تا تابستان کمتر از تقاضای فزاینده باشد و افزایش قیمت در نیمه دوم سال ۲۰۲۳ رخ دهد.
در این بین برخی کاهش غیر منتظره تولید نفت توسط اوپک پلاس را هدیه بزرگ به پوتین توصیف کردند، زیرا روسیه از نظر اقتصادی و نظامی در خونریزی است و حال ناگهان با کاهش غیرمنتظره تولید به ازای هر بشکه نفت ۱۰ دلار بیشتر دریافت می‌کند.
اگرچه تنش های بین عربستان سعودی و آمریکا، از زمان اعلام کاهش تولید نفت، کاهش یافته‌است اما اگر قیمت نفت به ۱۰۰ دلار در هر بشکه بازگردد یا اقتصاد وارد رکود شود، تنش ها دوباره قابل مشاهده خواهد بود. دولت بایدن کاملاً آگاه است که نرخ‌های بالاتر تورم، یک مسئولیت انتخاباتی است.
خدمت سعودی‌‌ها به پوتین
در همین رابطه چندی قبل نشریه تلگراف گزارش داد، جو بایدن در زمان مبارزات انتخاباتی ریاست جمهوری خود وعده داده بود که عربستان سعودی را به یک کشور منفور در صحنه بین المللی تبدیل خواهد کرد. اما تورم سرسام آور و جنگ پیش آمد. بایدن ژوییه گذشته، حرف خود را پس گرفت و برای دیدار با محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، به جده سفر کرد.
اما اگر بایدن امیدوار بود که محمد بن سلمان به عنوان حاکم واقعی عربستان سعودی، تولید نفت این کشور را در شرایطی که قیمت بالاتر نفت، باعث صعود نرخ تورم شده است، افزایش می‌دهد، کاملا ناامید شد.
در عوض، تولیدکنندگان اوپک که در راس آنها عربستان سعودی قرار دارد، اکتبر گذشته هدف تولید نفت خود را دو میلیون بشکه در روز کاهش دادند تا قیمتها را تقویت کنند. این گروه اکنون بدون توجه به رئیس جمهور عصبانی آمریکا که آنها را به پیامدهای نامعلوم تهدید کرده است، دوباره قرار است تولید نفت خود را کاهش دهند.
در حالی که بایدن ناتوان به نظر می‌رسد، یکی از بزرگترین برندگان تحولات اخیر، احتمالا ولادیمیر پوتین، رئیس جمهور روسیه، خواهد بود.
۹ عضو گروه اوپک پلاس (که شامل ۲۳ کشورعضو است) یکشنبه هفته جاری، کاهش داوطلبانه تولید ۱.۲ میلیون بشکه در روز از ماه مه تا پایان سال ۲۰۲۳ را اعلام کردند که این رقم معادل ۱.۱ درصد از عرضه جهانی است.
این تصمیم باعث شد قیمت نفت بلافاصله افزایش پیدا کند و به روند افزایشی خود ادامه دهد. نفت برنت از ۷۹ دلار و ۷۷ سنت در هر بشکه در روز یکشنبه، به ۸۵ دلار و دو سنت در روز دوشنبه صعود کرد.
گلدمن ساکس پیش‌بینی خود از قیمت نفت برنت برای دسامبر سال ۲۰۲۳ را از ۹۰ دلار، به ۹۵ دلار افزایش داده است. و انتظار دارد قیمت نفت تا دسامبر سال ۲۰۲۴، به ۱۰۰ دلار صعود کند.
به گزارش ایسنا،‌ بیارن شیلدروپ، تحلیلگر ارشد کالا در شرکت خدمات مالی SEB می‌گوید: این قیمت‌ها، “نورمال جدید” خواهند بود و به شکل اجتناب ناپذیری مایه رنج میلیون ها مصرف کننده خواهند شد که در پمپ‌ بنزین و فروشگاه، با قیمت‌های بالاتر روبرو می‌شوند.
ضربه به غرب، سه برابری است. قیمت بالای نفت، تورم را بالا نگه می‌دارد. این اقدام نشان می دهد که عربستان سعودی به غرب پشت کرده و به چین روی آورده است. افزایش قیمت نفت، درآمد مسکو را تقویت کرده و تاثیر تحریم‌های غرب علیه روسیه را ضعیف خواهد کرد.
بنجامین هیلگنستاک، نویسنده گزارشی درباره تحریم‌های روسیه برای اندیشکده “مرکز تحقیقات سیاست اقتصادی”، می‌گوید: هر یک دلار افزایش قیمت نفت، درآمد صادرات روسیه را حدود ۲.۷ میلیارد دلار در سال افزایش می‌دهد. بنابراین، افزایش ۱۰ دلاری قیمت نفت، درآمد صادرات نفت روسیه را در سال میلادی جاری حدود ۲۷ میلیارد دلار افزایش داده و به ۱۴۵ میلیارد دلار می رساند که  حدود ۲۲.۵ درصد بیشتر از رقم مورد پیش بینی این اندیشکده قبل از تصمیم اوپک است.
شیلدراپ اظهار می‌کند: این عربستان سعودی است که می‌گوید: “هی، روسیه، تو دوست ما هستی”. کاری که آنها (سعودی‌ها) انجام می دهند، حمایت از روسیه و اتحاد چین است. پس از کاهش تولید اوپک، بازاری خواهیم داشت که با محدودیت عرضه بیشتری روبروست. روسیه می‌تواند قیمت نفت بالاتری را تعیین کند، درآمد بهتری کسب کند و راحت‌تر بتواند جنگ اوکراین را تامین مالی کند که به‌طور غیرمستقیم با تحریم‌های غرب مقابله خواهد کرد.
 این اقدام برای عربستان سعودی طبیعی است زیرا بیشتر تقاضای آینده برای نفت این کشور از آسیا می‌آید. کشورهای دیگر می‌توانند تا زمانی که قیمت نفت روسیه پایین سقف قیمت تعیین شده از سوی گروه هفت باشد، نفت این کشور را خریداری کرده و از خدمات حمل و بیمه شرکتهای غربی استفاده کنند. اما کشورهایی مانند چین اگر نیازی به استفاده از این خدمات نداشته باشند محدودیتی ندارند.