کد خبر: 9578 | صفحه ۳ | جامعه | تاریخ: 04 خرداد 1402
لزوم استفاده از ظرفیتهای بینالمللی برای تامین حقابه
ایران به آب هیرمند نیاز دارد
یک کارشناس آب گفت: منابع آبی و حقابه هیرمند را که حق مردم ایران است باید از طریق مجامع بینالمللی و اصلاح سیاستهای خارجی پیگیری و دریافت کنیم.
مسعود امیرزاده ادامه داد: متاسفانه در دیپلماسی آب نیز علی رغم قدرتی که ایران دارد اما افغانستان جلوتر بوده است. در یک بازه زمانی قراردادی نوشته شد که بر اساس آن ۸۲۰ میلیون مترمکعب حق آبه باید به ایران وارد شود و دولت ایران در شرایط نرمال میتواند به این آب قناعت کند که تنها بخشی از آب شرب و یا معیشتهای بسیار کمی را پاسخگو باشد و نمیتواند پیکره هامون را برای همیشه سیراب کند. این نشان میدهد که در همان زمان که معاهده تصویب شد نیز نگاه زیستمحیطی در میان نبوده است. متاسفانه در معاهده مذکور آبی حق ایران و هامون است مطالبه نشده و این فرایند طبیعی که باید مازاد رودخانه وارد هامون و در آنجا ذخیره شود، به رسمیت شناخته نشده است.
رها کردن هامون و هیرمند
امیرزاده با اشاره به اینکه آسیبهای زیست محیطی با تاخیر خود را نشان میدهند، گفت: هامون و هیرمند نیز رها شدند. متاسفانه از همان روزهای اول حق هامون و هیرمند نادیده گرفته شد و به این صورت هامون به فراموشی سپرده و به مرور به یک زخم عفونی تبدیل شده و مردم حاشیه هامون و هیرمند را دچار مشکلات بسیار زیادی کرده است.این کارشناس آب با تاکید بر اینکه آب نیز همچون زمین است و به لحاظ اهمیت ملی هیچ تفاوتی با یکدیگر ندارند، گفت: وقتی به حقوق آب یک ملت تجاوز میشود همچون تجاوز به سرزمین آن ملت محسوب میشود و در این مسئله باید واکنشها مناسب و بازدارندگی به حد کافی باشد.
وی افزود: در حال حاضر حدود ۸ میلیون مهاجر افغانستانی در داخل کشور داریم دولت باید آب مجازی (آبی که هر انسان برای آشامیدن، پوشاک، نظافت و مواد غذایی مصرف میشود) که این عزیزان همسایه و مهمان مصرف میکند را اندازهگیری کند که مطمئن هستم میزان آن دهها برابر آن حقابه ناچیزی است که از هیرمند دریافت خواهیم کرد. دولت افغانستان حتی اگر بخواهد حقابه هموطنان خود را که در ایران زندگی میکنند، تامین کند باید کل آب هیرمند را به ایران بدهد و همچنان نیز بدهکار باشد. چندین برابر آبی که الان در حال مطالبه آن هستیم را به مردم این دولت پرداخت کردهایم.
عوارض منفی خشک شدن هیرمند برای هر دو کشور است
این کارشناس آب ادامه داد: باید نگاه کرد که الگوهای جهانی برای حفاظت از منابع آبی فرامرزی خود چه کردهاند و سعی کنیم دولت افغانستان را از طریق دیپلماسی، استدلالهای علمی و ... مجاب کنیم که این رودخانه متعلق به هر دو کشور است و عوارض منفی، ریزگرد و فرونشست در هر دو کشور تاثیر خواهد گذاشت که بعید میدانم این مسائل بر حاکمان جدید افغانستان بتواند تاثیری داشته باشد.وی با تاکید بر اینکه باید چارچوبهای مشترکی برای مدیریت رودخانهها طراحی کنیم، افزود: با این طراحی مناسب هم هامون و هیرمند زنده میمانند و هم دولت افغانستان حد و حدود را میداند و هم دولت ایران متضرر نمیشود. این مشکل باید به عنوان یکی از مشکلات اساسی کشور بهطور عمیق حل شود. این کارشناس آب افزود: ما از مسئله هیرمند باید عبرت بگیریم و به فکر حقابه رودهای ارس، دجله و فرات باشیم حتی حقابه اروند رود نیز توسط دولت ترکیه مورد تعرض قرار گرفته است و ما دچار مشکل هستیم. باید از قضیه هیرمند درس بگیریم و برای رفع مشکلات دیگر تلاش کنیم.