فعالیت در فضای باز، بخصوص در فصل تابستان، نیازمند یک‌سری اقدامات احتیاطی برای حفظ ایمنی و محافظت از پوست در برابر نور خورشید است؛ چرا که قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش خورشید (یو وی) به پوست آسیب می‌رساند و خطر ابتلا به سرطان پوست، چین و چروک و لکه‌های پیری را افزایش می‌دهد. به گفته انجمن سرطان آمریکا، سرطان پوست، که عمدتاً در نواحی پوست سر، صورت، لب‌ها، گوش‌ها، گردن، سینه، بازوها، دست‌ها و پاها ایجاد می‌شود، شایع‌ترین نوع سرطان است. اشعه ماوراء بنفش که به عنوان اشعه یو وی (UV) نیز شناخته می‌شود، یکی از علل اصلی ابتلا به سرطان پوست است و از طرق مختلف بر سلامت پوست تأثیر می‌گذارد و باعث بروز طیف وسیعی از بیماری‌ها می‌شود. نور خورشید انواع مختلفی از اشعه‌ها را در خود دارد که می‌توانند عواقب مختلفی برای پوست داشته باشند. آسیب‌های ناشی از این تشعشعات بیشتر به صورت آفتاب‌سوختگی، لک، تاول و خارش روی پوست ظاهر می‌شوند.
اشعه یو وی علاوه بر پوست، چشم‌ها را نیز می‌سوزاند
اشعه ماوراء بنفش (یو وی) می‌تواند چشم‌ها را بسوزاند. آفتاب‌سوختگی چشمی با احساس درد یا تاری در دید همراه است. تابش بیش از حد و مستقیم اشعه یو وی می‌تواند به شبکیه، عدسی و قرنیه آسیب برساند. تابش مستقیم و طولانی نور خورشید به عدسی، منجر به کدر شدن عدسی یا آب مروارید می‌شود.
قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش هم‌چنین می‌تواند خطر ابتلا به ملانوم چشمی را افزایش دهد. ملانوم چشمی نوعی سرطان چشم و سلول‌های تولیدکننده‌ی پیگمنت (رنگ‌دانه پوستی) است. این رنگ‌دانه‌ها باعث ایجاد رنگ پوست، مو و چشم‌ها در انسان می‌شوند. ملانوم چشمی درست همانند ملانوم پوستی در داخل، اطراف چشم یا بخش ملتحمه‌ی چشم ایجاد می‌شود. ملانوم‌های چشمی معمولاً لایه وسط از سه لایه چشمی را درگیر می‌کنند.
آفتاب‌سوختگی قرنیه نیز «برف‌کوری» نامیده می‌شود. برف‌کوری یکی دیگر از عوارض قرار گرفتن بیش‌ از حد در معرض نور فرابنفش است که از برف بازتابیده می‌شود. در این بیماری، آفتاب‌سوختگی قرنیه باعث تشکیل تاول‌های کوچک بر روی سطح قرنیه می‌شود که بسیار دردناک است و منجر به از دست دادن قدرت بینایی به طور موقت نیز می‌گردد.
برای کاهش خطر، از یک عینک آفتابی با قابلیت محافظت چشم‌ها در برابر هر دو نوع اشعه UV؛ یعنی اشعه UVA و UVB استفاده کنید.
مزایای اشعه یو وی
پرتو یو وی در کنار خطرات و عوارضی که دارد، دارای برخی مزایا نیز هست که مهم‌ترین آنها عبارتند از:
تأمین ویتامین D: نور خورشید به تولید ویتامین دی در بدن انسان کمک فراوانی می‌کند. این ویتامین در تقویت استخوان‌ها، ارتقای سیستم ایمنی، پیشگیری از سرطان و جلوگیری از افسردگی نقش دارد.
درمان بیماری و مشکلات پوستی: برای درمان و اصلاح برخی مشکلات پوستی مانند پسوریازیس
چگونه می‌توان اثر محافظتی ضد آفتاب را در برابر اشعه یو وی افزایش داد؟
۳۰ دقیقه قبل از خروج از منزل، کرم ضد آفتاب بزنید.
پس از دو ساعت قرار گرفتن در معرض نور خورشید، ضد آفتاب را روی پوست تمدید کنید.
پوست دست، گردن و سایر نواحی که در معرض نور خورشید هستند را به طور کامل با کرم ضد آفتاب بپوشانید.
ضد آفتابی انتخاب کنید که شماره SPF آن بالای ۳۰ و ضدآب باشد و همچنین از پوست شما در برابر هر دو اشعه UVA و UVB محافظت کند.
لب‌ها نیز ممکن است در اثر تابش شدید نور خورشید دچار سوختگی شوند که این مورد بسیار آزاردهنده و دردناک است و خطر بروز سرطان لب را افزایش می‌دهد. برای کاهش خطر، از یک بالم لب حاوی SPF استفاده کنید.