خیمه انتخابات در اردوگاه‌های مختلف سیاسی برپا شده است، برخی خیمه‌ها شلوغ تر است و برخی خیمه‌ها خلوت‌تر. در این میان، اردوگاه اعتدال گرایان و اصلاح‌طلبان گرچه نزدیک به هم برپا شده است اما هنوز تصمیمی برای یکی کردن‌شان گرفته نشده است و همه چیز بسته به تصمیم شورای نگهبان در بررسی صلاحیت کاندیداهاست.
با این وجود نه اصلاح‌طلبانِ حامی ورود به انتخابات دست روی دست گذاشته‌اند نه اعتدال گرایان از نتیجه این انتخابات قطع امید کرده‌اند، بلکه هر دو طیف در تلاش هستند تا با فرستادن سیگنال‌هایی به حاکمیت عزم خود برای نقش آفرینی سیاسی در انتخابات را اعلام کنند و البته در ضمن آن هشدار دهند حضورشان در انتخابات بیش از همه بستگی به نوع رویکرد شورای نگهبان در این انتخابات دارد. چه آنکه ردصلاحیت ها طی چند انتخابات اخیر دلسردی در بین نیروهای غیراصولگرا را بالا برده است.
تلاش برای احیای نهاد جمهوریت
رد صلاحیت‌ گسترده اصلاح‌طلبان در دو انتخابات ۹۸ و ۱۴۰۰ آنان را نسبت به حضور در انتخابات ۱۴۰۲ سرد کرده و چند صدایی نسبت به حضور یا عدم حضور یا حضور مشروط در انتخابات از اردوگاه چپ بلند شده است، با این حال برخی چهره‌ها و احزاب شاخص این جریان، همچنان مسیر تغییر و اصلاح در کشور را حضور پای صندوق‌های رای می‌دانند و بر آمدن در انتخابات تاکید می‌کنند. تاکیدی که ردپای آن در بیانیه اخیر حزب کارگزاران نیز مشهود بود. در اردوگاه اعتدالی نیز حضور در انتخابات بر عدم حضور یا تحریم ارجحیت دارد و تلاش ها معطوف به حضور در انتخابات است.
به گزارش خبرآنلاین، بر همین اساس نیز حزب کارگزاران و حزب اعتدال و توسعه طی روزهای اخیر کنگره‌های خود را برگزار کردند تا استارت علنی حضور در انتخابات را زده باشند. اظهارات مطرح شده در این کنگره از یک سو و بیانیه های پایانی هر دو حزب از سوی دیگر نکاتی مهم معطوف به انتخابات مجلس و شرایط کلی حاکم بر کشور داشت.
از جمله نکات مهم مطرح شده در این دو کنگره تاکید بر ضرورت مشارکت و حضور فعالانه در میدان انتخابات بود حتی با وجود محدودیت هایی که برخی نهادهای نظارتی و اجرایی به این جریان تحمیل کرده است.
آنچنان که در بیانیه حزب کارگزاران آمده است: «هنوز هم معتقدیم باید با احیای نهاد انتخابات، نهاد جمهوریت را نجات داد» در بیانیه این حزب البته نظارت استصوابی مانعی در مسیر احیای نهاد انتخابات معرفی شده است.
اعتدال گرایان نیز که طبق توصیه چندین باره حسن روحانی، حضور در انتخابات و تلاش برای تغییر در مسیر حکمرانی را ضروری می‌دانند، با صدور بیانیه‌ای بر برگزاری انتخاباتی مبتنی بر شاخصه‌های مورد تایید رهبری تاکید دارند و می‌گویند: برگزاری انتخابات آزاد و جلب مشارکت حداکثری جامعه و برگزاری انتخابات سالم و رقابتی همواره مورد تاکید مقام معظم رهبری بوده است و انتظار می‌رود شورای محترم نگهبان در این زمینه تجدید نظر کرده و با گردن نهادن به خواست و اراده مردم و رهبری، زمینه را برای حضور افراد شایسته در مجلس شورای اسلامی، فارغ از دیدگاه‌های سیاسی آنان فراهم سازد.»
مقابله با قهر خاموش در انتخابات
ردپای رد صلاحیت ها در سردشدن انتخابات ۹۸ و ۱۴۰۰ آنقدر محسوس بود که حال این روزها بزرگان و دلسوزان نظام یک راهکار برای عبور از آن دو انتخابات سرد و داغ شدن فضای انتخابات و مهمتر از همه عبور از مشارکت حداقلی در انتخابات را تغییر رویکردها در تایید صلاحیت ها می دانند.
آنچنان که حسن روحانی، رئیس جمهور دولت‌های یازدهم و دوازدهم که در دیدار با استانداران دولت خود تلویحا گلایه‌هایی را از این بعد متوجه شورای نگهبان و صداوسیما کرد و گفت: «مقام معظم رهبری بر برگزاری انتخاباتی سالم، رقابتی و با مشارکت بالا تاکید کرده‌اند؛ اما چند ماه مانده به برگزاری انتخابات آیا دستگاه‌های نظارتی و اجرایی و تبلیغاتی از این فرمایش تبعیت کردند؟ چنین علامتی هنوز دیده نشده است. صداوسیما تاکنون برنامه خاصی برای ترغیب مشارکت مردم نداشته است؛ لابد می‌خواهند دو هفته مانده به برگزاری انتخابات دو نفر را برای مناظره دعوت کنند تا در جامعه آمادگی ایجاد شود؟
حزب کارگزاران هم نسبت به سردبودن فضای انتخابات گلایه دارد و ردصلاحیت ها را جمله دلیل قهر خاموش با انتخابات می داند. در این بیانیه تاکید شده است: «نهاد انتخابات در ایران ضامن تغییر و در عین حال دال بر ثبات در کشور بوده است. این راهبرد تضعیف شده در انتخابات ۱۳۹۸ و ۱۴۰۰ با رد صلاحیت‌ها گسترده شروع شد و با قهر خاموش شهروندان از جمله اصلاح‌طلبان بسط یافت. ما کارگزاران سازندگی ایران که همواره‌ مدافع نهاد انتخابات به عنوان تنها صورت مشروع و مصلحانه تحولات و اصلاحات بوده‌ایم، هشدار می‌دهیم، دو قطبی «حذف-بی‌رونقی» درنهایت به ضرر دموکراسی و توسعه در ایران خواهد بود. برای ما انتخابات همواره شکل و صورت دموکراسی بوده و آنچه مهم است، هدف و محتوای دموکراسی است که با انتخاب هوشمندانه وکیلان، وزیران، کارشناسان و فن‌سالاران ایران به سوی توسعه، ترقی و تجدد پیش رود و عقب‌ماندگی تاریخی خود در رشد و را جبران کند.
آرای خاکستری به کمک چه کسانی می‌آیند؟
شاید اگر این توصیه‌های دلسوزانه به نهادهای نظارتی و اجرایی انتخابات از سوی متولیان آن شنیده و اجرایی شود، کم کم رأی خاکستری‌ها ترغیب به حضور در صحنه عملی انتخابات شوند. چه آنکه «آراء خاکستری» بدون شک برگ برنده ای است که می تواند بازی را به نفع یک جریان و به ضرر یک جریان دیگر کند.
ردصلاحیت های گسترده در سال ۹۸ و ۱۴۰۰، عملکرد نامطلوب مسئولان در حوزه اقتصادی، سخت گیری ها در حوزه اجتماعی و فرهنگی و ...سبب شده است که «آرای خاکستری» هم دیگر علاقه ای به حضور و مشارکت نداشته باشند، آنقدر که حتی سیدمحمد خاتمی اعتراف گونه بگوید؛«من اگر تَکرار هم کنم مردم دیگر رای نمی‌دهند.» با این وجود هستند تشکل‌ها و احزاب اصلاح‌طلبی که براین اعتقادند می توان در صورت فراهم بودن شرایط، باردیگر آراء خاموش را به صحنه آورد و ورق بازی در انتخابات را به نفع این دو طیف برگرداند.