نشست اضطراری سران سازمان همکاری اسلامی، بعد از ظهر دیروز (شنبه ۲۰ آبان) در حالی در ریاض برگزار شد که با توجه به شدت جنایت‌های رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین و افزایش حساسیت افکار عمومی جهانی به ویژه ملت‌های اسلامی نسبت به تحولات اخیر اراضی اشغالی، انتظارها از خروجی این اجلاس افزایش یافته؛ چنان که می‌توان گفت این نشست آزمون بزرگی برای این سازمان بین‌المللی است.»
نشست دیروز سران سازمان همکاری اسلامی که به میزبانی عربستان، رییس دوره‌ای این سازمان و در ریاض برگزار شد مهمترین و بالاترین سطح نشستی است که درباره موضوع فلسطین و تحولات جاری اراضی اشغالی بین کشورهای اسلامی برگزار شد. همچنین ریاست هیات ایران در این نشست یک روزه بر عهده سید ابراهیم رئیسی،  رییس‌جمهوری اسلامی ایران است.
در حالی که  بیش از یک ماه از جنایت های مستمر رژیم صهیونیستی علیه مردم فلسطین می‌گذرد در عرصه بین‌المللی، تاکنون غیر از قطعنامه سیاسی و  غیرالزام آور مجمع عمومی سازمان ملل  در تاریخ پنجم آبان ماه (۲۷ اکتبر ۲۰۲۳) ، تحرک بین‌المللی موثر و فراگیری برای پایان دادن به این جنگ رخ نداده و شورای امنیت سازمان ملل متحد نیز در جریان این تحولات بار دیگر ناکارآمدی خود را نشان داد. با توجه به این تحولات، انتظارات افکار عمومی جهان و ملت‌های اسلامی از نشست اضطراری سران سازمان همکاری‌های اسلامی در عربستان به شدت افزایش یافته است.
به اعتقاد برخی از کارشناسان جهان اسلام به رسمیت شناخته شدن حق دفاع مشروع برای مردم  فلسطین  در برابر اشغالگران و قطع روابط سیاسی و اقتصادی کشورهای اسلامی با رژیم صهیونسیتی اقدامی موثر و بازدارنده در توقف جنایات صهیونیست‌ها علیه مردم فلسطین است.
به گزارش ایسنا،  در حال حاضر،  گرچه تحولات اخیر در اراضی اشغالی موضوع پروژه عادی‌سازی روابط برخی از کشورهای اسلامی با اسرائیل را به اغما برده ولی متاسفانه برخی از کشورهای عربی و اسلامی همچنان روابط اقتصادی گسترده‌ای از جمله در موضوع انرژی با اسرائیل دارند و علی‌رغم فشارهای افکار عمومی مردم کشورشان فقط به انجام چند اقدام نمادین سیاسی و اقتصادی در کاهش روابط با  این رژیم بسنده کرده و این روابط در حوزه‌های مختلف همچنان ادامه دارد. در همین چارچوب قطع این نوع ارتباطات از جمله اقدامات موثری است که  کشورهای اسلامی مورد اشاره می‌توانند در راستای حمایت از مردم فلسطین در برابر اشغالگری انجام دهند.
برخی از کارشناسان جهان اسلام این پیشنهاد را مطرح کرده‌اند که  سازمان همکاری اسلامی می‌تواند در نشست خود تصمیم بر تشکیل سریع نیروی نظامی پاسدار صلح از کشورهای اسلامی و استقرار آنها در غزه و اطراف بگیرد.
در همین رابطه سیدرضا صدر الحسینی کارشناس مسائل غرب آسیا در مورد جزئیات این پیشنهاد می‌گوید: این اقدامی عاجل و کارساز برای جلوگیری از استمرار جنایات رژیم صهیونیستی و حمایت‌های غرب از این رژیم است. هر یک از کشورهای اسلامی باید تعدادی نیروی نظامی را برای پاسداری از صلح و جلوگیری از عملیات نظامی همراه با نیروهای پاسدار صلح سازمان ملل تعیین کنند و در غزه و پیرامون این منطقه حضور یابند و عملا حمله به مردم غزه حمله به مردم مسلمان تعبیر شود. بدین شکل رژیم صهیونیستی دیگر جرأت پیدا نخواهد کرد که با نیروهای نظامی کشورهای مسلمان که مامور پاسداری از صلح هستند، مواجهه نظامی داشته باشد. این نیروها از طریق مصر و دیگر کشورها نیروهای خود را گسیل کنند و با باز کردن گذرگاه رفح وارد غزه شوند.
همچنین برخی از کارشناسان مسائل بین‌الملل معتقدند که کشورهای اسلامی می‌توانند ارتش رژیم صهیونیستی را به علت جنایت‌هایی که انجام داده به عنوان یک سازمان تروریستی معرفی کنند.
رضا نصری،  کارشناس مسائل بین‌الملل معتقد است پیشنهادی که دولت ایران از جمله در چارچوب سازوکارهای کنفرانس همکاری اسلامی می‌تواند پیگیری کند، این است که کشورهای جنوب جهانی باید از مجمع عمومی سازمان ملل بخواهند که «کمیته ویژه سازمان ملل متحد علیه آپارتاید» - که با پایان آپارتاید در آفریقای جنوبی منحل شد - را مجدداً برقرار کند تا به پایان بخشیدن به آپارتاید در اسرائیل کمک کند.
همچنین تشکیل تیمی از کشورهای اسلامی برای مستندسازی جنایت‌های رژیم صهیونیستی علیه مردم غزه و ارائه اسناد مربوط به آن به سازمان‌های بین المللی از جمله دیوان بین‌المللی دادگستری و معرفی مقامات این رژیم به عنوان جنایتکاران جنگی از جمله دیگر اقدامات موثری است که سازمان همکاری اسلامی می‌تواند در حمایت از مردم فلسطین انجام دهد.
گفتنی است، نشست سران کشورهای اسلامی بعد از ظهر دیروز در حالی در ریاض برگزار شد که وزارت خارجه عربستان در بیانیه‌ای جدید اعلام کرد: در واکنش به شرایط استثنایی غزه و پس از رایزنی عربستان سعودی با اتحادیه عرب و سازمان همکاری اسلامی، تصمیم به برگزاری نشست فوق‌العاده مشترک عربی - اسلامی در ریاض طی امروز شنبه به جای نشست برنامه ریزی شده جداگانه دو سازمان گرفته شد.
در همین رابطه محمد بن سلمان، ولیعهد عربستان سعودی در آغاز این نشست اظهار کرد: ما بر محکومیت جنگ وحشیانه‌ای که ملت فلسطین در غزه با آن مواجه هستند، تاکید می‌کنیم و تلاش‌هایی برای محافظت از غیرنظامیان در غزه و توقف جنگ انجام داده‌ایم. ما کوچاندن اجباری ساکنان غزه را رد می‌کنیم و خواهان رفع محاصره این منطقه هستیم.
ولیعهد سعودی جنگ جاری در غزه را شکست شورای امنیت سازمان ملل متحد خواند و گفت: اعطای حقوق قانونی به فلسطینی‌ها تنها راه دستیابی به صلح در منطقه است. محمد بن سلمان گفت: پایان دادن به وضعیت ناگوار غزه نیازمند تلاش جمعی و اقدام موثر ما است. ما خواستار توقف فوری جنگ و ایجاد گذرگاه‌های انسانی به غزه هستیم.
احمد ابوالغیط، دبیرکل اتحادیه عرب هم در این نشست تأیید کرد که یک ماه تمام گذشته و ما از شورای امنیت درخواست آتش بس کرده‌ایم.
وی خاطرنشان کرد: آوارگی اجباری اهالی غزه یک جنایت بین‌المللی جدید است که ناقض قوانین بین‌المللی است و از سوی اعراب و جهان مردود است.
وی با بیان اینکه در صورت جدایی غزه از کرانه باختری صحبتی درباره آینده غزه وجود ندارد، گفت: آتش‌بس در اولویت است و اسرائیل باید آتش‌بس را بپذیرد.
محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطین نیز در‌این‌باره گفت: نیروهای رژیم اشغالگر جنگ نسل‌کشی بی‌سابقه‌ای را علیه مردم ما آغاز کرده‌اند و از تمام خطوط قرمز عبور کردند.
وی گفت: رژیم اشغالگر بیش از ۴۰ هزار نفر از مردم ما را که بیشتر آن‌ها زن و کودک هستند در غزه کشته و زخمی کرده است.
عباس همچنین تاکید کرد: مقامات رژیم اشغالگر و حامیان آنها مسئولیت کشتار تک تک کودک و زن در این جنگ ناعادلانه را بر عهده دارند. از آمریکا می خواهیم به اشغال اراضی فلسطینی پایان دهد.  ایالات متحده با حمایت کامل خود از اشغالگری، مسئول عدم دستیابی به راه‌حل سیاسی برای بحران است.
هان تاوان شکست در حل مسئله فلسطین را خواهد داد
عبدالله دوم، پادشاه اردن نیز در این نشست گفت: مردم غزه در معرض یک جنگ زشت هستند که باید فورا متوقف شود. بی‌عدالتی که فلسطینیان در معرض آن هستند از ۷ اکتبر آغاز نشد، بلکه از ۷ دهه پیش آغاز شد.
وی گفت: نیروهای اشغالگر پزشکان، تیم‌های امدادی، کودکان، زنان و حتی افراد مسن را در غزه می‌کشند. راه حل دو دولتی تنها راه پایان دادن به رنج ملت فلسطین و حل بحران چند دهه‌ای آنها است.
پادشاه اردن تاکید کرد: نمی‌توانیم در قبال شرایط فاجعه‌بار و خفقان‌آور نوار غزه سکوت کنیم. گذرگاه های انسانی در غزه باید امن و برای ارسال دائمی کمک‌ها باز بماند.
وی ادامه داد: ممانعت اسرائیل از ورود آب و غذا و دارو به غزه جنایت جنگی است. جهان تاوان شکست در حل مسئله فلسطین را خواهد پرداخت.
عبدالفتاح السیسی، رئیس جمهوری مصر نیز در این نشست اظهار کرد: مردم غزه در معرض کشتار، محاصره و اقدامات غیرانسانی هستند که نیازمند موضع جدی جامعه جهانی است. امروز ما بار دیگر بر محکومیت کشتار غیرنظامیان تاکید می‌کنیم و اعلام می‌کنیم که سیاست مجازات دسته جمعی مردم غزه غیرقابل قبول است.
رئیس جمهوری مصر افزود: ما خواستار آتش بس فوری و بدون قید و شرط هستیم و باید از آوارگی فلسطینیان به خارج از سرزمینشان جلوگیری شود.
رجب طیب اردوغان، رئیس‌ جمهوری ترکیه نیز گفت: کلمات نمی‌توانند آنچه را که در غزه اتفاق می‌افتد و هدف قرار دادن وحشیانه بیمارستان‌ها، عبادتگاه‌ها و مدارس را توصیف کنند. اردوغان تاکید کرد: هرکس در برابر بی عدالتی سکوت کند شریک برابر در آن است. آمریکا و غرب مدعی حقوق بشر هستند، اما متأسفانه در مواجهه با اقدامات اسرائیل این موضوع را فراموش کرده‌اند. کمک‌های بشردوستانه باید بدون توقف ادامه یابد و سوخت باید به بیمارستان‌ها برسد. غزه که از کمک‌های بشردوستانه محروم است، شبیه جهنم است و ما باید تلاش کنیم تا اسرائیل را در قبال جنایاتش پاسخگو کنیم. جنایات اسرائیل باید در شورای حقوق بشر و دادگاه کیفری بین المللی بررسی شود.
فیلیپ لازارینی، کمیسر کل آژانس کار و امداد سازمان ملل (آنروا) در جریان این نشست اعلام کرد: ۱۰۱ کارگر آنروا در غزه جان باختند و اکنون شرایط مجتمع پزشکی الشفاء (به عنوان بزرگ ترین بیمارستان غزه) خطرناک است و در حال حاضر تنها یک سوم مراکز بهداشتی در غزه فعال هستند.
کمیسر کل آنروا افزود: زندگی در غزه شوکه کننده است، پناهگاه‌های آژانس پر است و ساکنان احساس می کنند توسط اعراب، مسلمانان و جهان رها شده‌اند.
وی تاکید کرد: باید در غزه آتش‌بس برقرار شود و کمک‌ها باید بدون قید و شرط ارسال شوند. باید بودجه کافی در اختیار آنروا قرار گیرد تا نقش خود را در غزه ایفا کند.
شیخ تمیم بن حمد آل ثانی، امیر قطر نیز در سخنان خود گفت: جامعه بین‌الملل نتوانست اقدامی انجام دهد که کشتارها را متوقف کند و به این جنگ تجاوزکارانه پایان دهد. آنچه در غزه اتفاق می افتد در همه سطوح یک خطر است. ما می‌پرسیم تا کی جامعه بین‌الملل به رفتار با اسرائیل به گونه‌ای ادامه خواهد داد که گویا اسرائیل فراتر از قوانین بین‌المللی است؟
وی افزود: چه کسی تصور می کرد در قرن بیست و یکم بیمارستان‌ها آشکارا بمباران شوند؟ نظام بین‌الملل قبل از اینکه ما را شکست دهد با اجازه بمباران بیمارستان‌ها، محله‌ها و کمپ‌ها، خودش را شکست می‌دهد. موضع ما در حمایت از پایداری ملت برادر فلسطین و آرمان عادلانه آنها استوار است.
او افزود: امیدواریم در آینده نزدیک به یک آتش بس بشردوستانه برسیم. ما به حمایت از همه تلاش‌های دیپلماتیک برای کاهش تشدید، توقف خونریزی و محافظت از غیرنظامیان ادامه می‌دهیم  هدف قرار دادن مراکز بهداشتی و درمانی و توجیه آن با ادعاهای اثبات نشده را به شدت محکوم می‌کنیم.
اسرائیل مجازات دسته‌جمعی در غزه اعمال می‌کند
ولیعهد کویت گفت: جنایات اسرائیل در غزه پیامدهای منفی بر امنیت و ثبات منطقه و کل جهان دارد. اسرائیل مجازات دسته جمعی را اعمال می کند که به هیچ وجه قابل توجیه نیست. این فاجعه نتیجه ناکامی جامعه جهانی در یافتن راه‌حل دائمی برای مسئله فلسطین است. ما آوارگی اجباری مردم فلسطین را رد می کنیم و از درخواست برای آتش بس بشردوستانه در نوار غزه استقبال می کنیم.
وی افزود: اولین گام برای برقراری صلح در منطقه، حل مسئله فلسطین به صورت جامع و نهایی است. مسئله فلسطین سرلوحه سیاست خارجی کویت است. ما خواستار تشکیل کشور فلسطینی در مرزهای ۴ ژوئن ۱۹۶۷ به پایتختی بیت المقدس شرقی هستیم.
بشار اسد، رئیس جمهوری سوریه نیز گفت: نرمش بیشتر اعراب مساوی است با خشونت و قتل عام بیشتر صهیونیست‌ها علیه ما. تنها نتیجه صلح شکست خورده این است که موجودیت اسرائیل تهاجمی‌تر شده و وضعیت فلسطین اسفبارتر شده است. جنایت جاری را نمی‌توان از نحوه برخورد ما به عنوان کشورهای عربی و اسلامی با رویدادهای تکراری به شیوه‌ای پراکنده در ارتباط با موضوع فلسطین جدا کرد.
او گفت: با واقعیت جدیدی که مقاومت دلیر فلسطین در منطقه ما تحمیل کرده است، ما ابزارهای سیاسی را در اختیار داریم که ما را قادر می‌سازد معادلات را تغییر دهیم. امروز هیچ حامی، مرجع یا قانونی در مورد «فرایند صلح» وجود ندارد. یا یک مرجع یا قانون هنگام صحبت از «فرایند صلح».