متن لایحه بودجه سال 1403 امروز منتشر شد. بررسی جزئیات این لایحه نشان می‌دهد سنتی که در سال 1400 برای اخذ مالیات از خانه‌های لوکس پایه‌گذاری شد، همچنان در لایحه بودجه سال آینده نیز بخشی را به خود اختصاص داده است.
بر این اساس زمین، ویلا، باغ و منازلی که ارزش آنها بالای ۲۵ میلیارد تومان باشد، مشمول مالیات می‌شوند؛ مالیات روی مبلغی که مازاد بر این ۲۵ میلیارد تومان است به میزان دو در هزار محاسبه خواهد شد. اما این مالیات‌ستانی از خانه‌هایی که دولت نام لوکس بر آنها نهاده است چه تاثیری بر مسکن و بازار ساخت و ساز خواهد داشت؟
بازی جدید دولت در بازار مسکن
منصور غیبی، تحلیلگر حوزه مسکن در این مورد به تجارت‌نیوز گفت: «دولت بررسی نکرده است که واکنش بازار و مردم به این طرح چیست و از سوی دیگر برای مردم نیز این نوع رفتار تازگی دارد.» او ادامه داد: «با دریافت این مالیات و به کار بردن کلمه خانه‌های لوکس به نظر می‌رسد دولت سعی دارد مرهمی را به جامعه و اقشار کم‌برخوردار تزریق کند تا از این راه نشان دهد در حال مقابله و برخورد با این جریانات و زیاده‌خواهی‌هاست.»
غیبی همچنین تاکید کرد: «دولت قصد دارد با روان‌درمانی به جامعه بقبولاند حامی افرادی است که به مسکن نیاز دارند و سیاست‌های مربوط به بازار مسکن را به‌گونه‌ای پیش می‌برد که به نفع مردم تمام شود.»
نتیجه مالیات‌ستانی از خانه‌های لوکس
غیبی درباره نتیجه مالیات‌ستانی از خانه‌های لوکس توضیح داد: «اگر هدف دولت التیام جامعه باشد، باید دانست که تاثیر ماندگاری نخواهد گذاشت. اما در مجموع، باید گفت این دست برنامه‌ها و اخذ مالیات از خانه‌هایی که نام لوکس بر آنها گذاشته شده است در نهایت تاثیر محسوسی بر بازار و روند معاملات نمی‌گذارد.»
وی افزود: «برنامه‌هایی که می‌تواند بازار مسکن را از رکود خارج کند و جریان سرمایه را هدایت کند، عقیم مانده و رفتار و سیاست‌های دولت نیز در این زمینه ناقص است. اگر دولت قرار است از خانه و خودروهای لوکس که متعلق به افرادی خاص در جامعه است مالیات بگیرد ابتدا باید از خود شروع کند چون در ایران جامعه دولتی لوکس وجود دارد. اکنون برخی نهادهای دولتی واحدهایی را در اختیار دارند که بسیار بیشتر از ۲۵ میلیارد تومان قیمت دارد.»
او ادامه داد: «دولت به جای اینکه با یک برنامه‌ریزی کارشناسی و مطالعه‌شده بحث مالیات‌ستانی را انجام دهد حرکتی ناگهانی را در این راستا پیش گرفته است. حتی عدد حاصل از این مالیات نیز درنهایت میزان قابل توجهی نخواهد داشت، به‌گونه‌ای که نه دولت به آن نیاز دارد و نه به غنای بازار مسکن کمکی می‌کند و تنها یک روان‌درمانی با مانور دولت در بازار مسکن خواهد بود.»
مالیات خانه‌های لوکس در سال 1402
دولت در بودجه سال 1402 تکیه 50 درصدی خود را بر درآمدهای مالیاتی قرار داده بود؛ اما آن‌گونه که آمارها نشان می‌دهد حداقل مالیات بر خانه‌های لوکس در این بازه سرنوشت خوبی نداشته است.بر این اساس طی فروردین‌ماه سال 1402 مالیاتی که از واحدهای مسکونی لوکس دریافت شده حدود دو میلیارد تومان بوده است. این میزان تا پایان اردیبهشت‌ماه به سه میلیارد تومان و تا پایان خردادماه به پنج میلیارد تومان رسیده است.
در سال 1401 نیز حدود 45 هزار خانه لوکس شناسایی و مالیات تعیین شده بیش از دو همت برآورد شده بود، اما تنها 6 میلیارد تومان از آن محقق شد؛ یعنی معادل 0.3 مالیات برآورد شده در بودجه!بنا بر آنچه از نتایج مالیات‌ستانی از خانه‌های لوکس در سال‌های گذشته وجود دارد نشان می‌دهد این اقدامات دولت نیز مانند دیگر اقدامات آن در حوزه مسکن، نتایج مطلوب و تاثیرگذاری را به همراه نخواهد داشت!