آیین پایانی بیستمین جشن تصویر سال با حضور جمعی از چهره‌های فرهنگ و هنر و مخاطبان بعد از ظهر جمعه ـ یازدهم اسفندماه ۱۴۰۲ ـ در سالن استاد شهناز خانه هنرمندان ایران برگزار شد.
به گزارش ایسنا به نقل از روابط عمومی خانه هنرمندان، این مراسم با پخش کلیپ‌هایی از ادوار گذشته آغاز شد.
محمد مهدی عسگرپور (مدیرعامل خانه هنرمندان ایران) در این مراسم گفت: در ابتدا باید از آقای صمدیان به خاطر تمام فعالیت‌هایی که در این سال‌ها داشته است، سپاسگزار باشیم. در واقع جشن تصویر سال تنها بخش یا عصاره‌ای از فعالیت‌های او بوده است. ایشان در حوزه‌های مختلف همیشه فعال بوده و نشانی از خود باقی گذاشته است که ان‌شاءالله ادامه داشته باشد. وقتی کلیپ تصویری مرور سال‌های گذشته این جشن را می‌دیدم؛ حس می‌کردم همه چیز متفاوت شده و این اتفاقات هزار سال پیش رخ داده است. در حالی که همه آنها برای همین چند سال پیش بوده است.
او افزود: یعنی تا همین چند سال پیش ما شکل دیگری داشتیم و اکنون اساسا با چیز دیگری مواجهیم. گرمایی در بسیاری از فعالیت‌های آن سال‌ها وجود داشت که مقایسه‌اش با امروز، کمی ما را به افسردگی نزدیک می‌کند. برای اینکه امیدوار باشیم باید بگویم که حس می‌کنم که انگار ما در گودی نمودار هستیم. همین نشان می‌دهد که نیاز به پوست‌اندازی در بسیاری از مسائل داریم تا حداقل دوباره به همان ظرفیت بسیار بالایی که در حوزه‌های مختلف داشتیم، برگردیم.
مدیرعامل خانه هنرمندان ایران در ادامه بیان کرد: در واقع اکنون در بسیاری از حوزه‌ها در حال تلاش هستیم تا برگردیم به روزهای خوبی که قبلا داشتیم. الان خیلی بحث رشد مطرح نیست؛ بلکه بحث پیدا کردن دوره‌های خوبی است که قبلا تجربه کردیم تا بتوانیم دوباره به آنجا برسیم و بعد به این فکر کنیم که رو به جلو حرکت کنیم. درباره رسیدن به بیستمین دوره نیز باید بگویم که گاهی ممکن است باری را در ذهن آدم ایجاد کند.
عسگرپور در ادامه صحبت‌هایش گفت: به خاطر دارم در دوره ۱۴ یا ۱۵ جشنواره کودک، دبیری آن را برعهده داشتم. در آنجا می‌گفتند با تطبیق این جشنواره با سن آدم‌ها می‌گفتند این جشنواره به نوجوانی رسیده است. حالا که جشن تصویر به بیست‌سالگی رسیده است، انگار جشنواره به جوانی رسیده است. اما واقعیت این است که در برگزاری جشنواره و سختی‌هایی که اساسا برگزاری رویدادهایی این چنینی قبلا داشت، اکنون غیرقابل انجام شده است. به همین دلیل شاید نتوان با عدد سنی آدمیزاد آنها را سنجید. به صورتی که اگر اکنون جشنواره‌ای به سومین دوره برسد، می‌توانید بگویید که فیلمساز به بلوغ رسیده است.
او ادامه داد: البته گاهی اوقات هم برعکس است. ممکن است جشنواره‌هایی داشته باشیم که با وجود اینکه بیش از ۴۰ دوره آن برگزار شده است، هنوز کودک است. مانند جشنواره فجر و بسیاری از جشنواره‌هایی که سال گذشته برگزار شده‌اند. بنابراین بر مبنای تعدادی از پارامترهایی که بخشی از آنها را ما می‌توانیم بفهمیم و بخشی دیگر را نمی‌توانیم، بنابراین سن رویدادهای این چنین را نمی‌توان با سن آدمیزاد مقایسه کرد.
این تهیه‌کننده سینما در ادامه بیان کرد: فکر می‌کنم تجربه‌ای که در ۲۰ دوره جشن تصویر سال کسب شده است، می‌تواند دو سه نسل را شامل شود. اساسا با این کار گنجینه‌ بزرگی را به وجود آوردید. به همین دلیل نقش مشخص و موثر آقای صمدیان را می‌توان فهمید؛ ایشان به تنهایی ایستاده و در تمام این سال‌ها، کارهای بسیاری انجام داده است. ما سرمایه‌های فراوانی داشتیم که اکنون بسیاری را از دست دادیم اما هنوز سرمایه‌هایی هستند که باید قدر آنها را دانست و امیدوار باشیم و کمکشان بکنیم تا کار خود را درست انجام دهند.
سیف الله صمدیان (دبیر جشن تصویر سال) با بیان اینکه محمدمهدی عسگرپور یکی از نجیب‌ترین فرهنگیان مسئول کشور بوده که دیده‌ است، درباره ادامه دار بودن جشن تصویر سال و رسیدن آن به دوره بیستم، گفت: بدون تعارف اصل تصویر سال نه خانه هنرمندان و نه امثال صمدیان است، درواقع این اعتمادی بود که هنرمندان به این اتفاق داشتند. حفظ این اعتماد، اول به خود هنرمندان و دوم به این مجموعه و بعد داشتن سرپناهی مربوط می‌شد که واقعا در تمام این سی سال که تصویر را راه انداختیم، در کنار ما بود. در حالی که سرپناه یا جای امن فرهنگی در این کشور خیلی کم است.
او افزود: درواقع از زمانی که آقای بهروز غریب‌پور خانه هنرمندان را بنیان گذاشت، پایه‌گذاری جایی شد که با وجود اینکه گاهی اوقات بودجه‌های آنها قطع می‌شد، در هیچ دولتی نتوانستند به بنیان، استقلال و امنیت جایگاه آن لطمه بزنند. اکنون هنوز خانه هنرمندان روی پای خود بوده اما می‌دانیم که با چه مشکلات اقتصادی درگیر است.
صمدیان در ادامه صحبت‌هایش گفت: با دیدن تصاویر مرور دوره‌های گذشته، خاطرات تلخ و شیرینی برایم زنده شد. باید بگویم در مرور جشن تصویر، نمی‌توان چهره درخشانی را پیدا کرد که در ادوار مختلف این جشنواره شرکت نکرده باشد یا جز داورهای ما نبوده باشد. حتی زمانی که جشنواره‌های دیگر تحریم شده‌اند، هنرمندان در اینجا حضور پیدا کرده‌اند. خیلی عجیب است که ما در بیست سالگی جشن تصویر سال، اسپانسر هم نداشتیم؛ در واقع سال‌های گذشته جامعه دوست داشت که در کار فرهنگی سهیم باشد اما امسال چنین میلی هم دیگر وجود ندارد. چون محدودیت‌ها و تنگ‌نظری‌ها به جایی رسیده که حتی می‌توانم باور کنم، تلویزیون و بچه‌های تلویزیون اصلا خبر ندارند که چنین رویدادی در حال برگزاری است تا بیایند و در گالری‌ها قدم بزنند و ۲۰ سال گذشته خودمان را ببینند. خیلی عجیب است.
او در ادامه با انتقاد از صداوسیما عنوان کرد: ما صداوسیمایی داریم که دلمان خوش است برای همه ماست. واقعا حیف است. البته دلسردکننده نمی‌تواند باشد؛ چون ظاهرا دل‌های ما سنگی است که این اتفاقات به آن اثر نمی‌کند.
در ادامه مراسم سامان احتشامی به اجرای قطعات موسیقایی با پیانو پرداخت.
صمدیان در ادامه این برنامه گفت: از اولین دوره که جمع شدیم و گفتیم حال که جایی برای مرور آثار نیست، می‌توانیم تحت عنوان تصویر سال این کار را انجام دهیم،‌ این جشن شکل گرفت و امروز خوشبختانه تجمیع فعالیت انجمن‌های مختلف به ویژه گرافیک، کاریکاتور، عکس و سینما در تصویر سال رخ می‌دهد. به صورتی که هر سال بزرگانی در این شاخه‌ها حداقل یک کار به ما داده‌اند.
او افزود: امسال با این پرسش که چرا به عقب بر نمی‌گردیم؛ مرور ۲۰ سال گذشته را در نظر گرفتیم. جشن امسال یک مرور ۲۰ ساله است. البته در بخش موبایلی نیز آثار تازه دریافت کردیم که برای آن حدود ۵ هزار اثر رسید اما در نهایت کمی بیشتر از ۳۰۰ اثر پذیرفته شد.
دبیر بیستمین جشن تصویر سال در بخش دیگری از صحبت‌هایش با تشکر از لیلا ابراهیمی، عکاس خانه هنرمندان، درباره او گفت: درباره لیلا ابراهیمی و نقش او در خانه هنرمندان هرچه بگویم، کم گفته‌ام. ناظر تمام اتفاقات سال‌های گذشته بوده است و هنرمندان بسیاری از دریچه لنز او ثبت شده است که اکنون دیگر نیستند. او سمبل تصویر در خانه هنرمندان است که در تمام این سال‌ها به ما کمک کرده است. مریم ملک نیز ۲۸ سال است که با مجموعه تصویر کار که نه، همدلی کاملی انجام داده است. او با تک‌تک هنرمندان شاخه‌های مختلف در ارتباط بوده و اکنون مدل همکاری‌اش با ما کمی متفاوت شده است.
در ادامه تصویری از یاران و همکاران تصویر سال که در سال‌های گذشته با این مجموعه همکاری کرده‌اند،‌ اکنون در قید حیات نیستند، برای حاضران به نمایش گذاشته شد و صمدیان درباره آنها توضیحاتی را بیان کرد.
پخش آواز زنده‌یاد عبدالله صمدیان با تنظیم بهنام کلاه‌بخش بخش دیگر این برنامه بود. در ادامه نیز بهنام کلاه‌بخش و سامان احتشامیان به اجرای قطعاتی با تنبور و دایره پرداختند.
صمدیان در بخش بعدی این مراسم درباره بزرگداشت بزرگداشت چهار چهره شاخص سینما، عکس، گرافیک و کاریکاتور که در این دوره برنامه‌ریزی شده است، گفت: ما در ادامه بخش ستایش تصویری که با اکبر عالمی و محمود کلاری شروع شد و با عباس کیارستمی، علیرضا زرین‌دست، کامبیز درم‌بخش، فخرالدین فخرالدینی و قباد شیوا ادامه پیدا کرد. امسال در ۲۰ سالگی تعداد رفتگان ۲۰ نفر شده است اما امسال دیدیم برای پاسداشت چهار شاخه عکاسی، گرافیک، کاریکاتور و سینما که در این سال‌ها درگیر آنها بودیم، به شاخص‌ترین چهره‌هایی که در این ۲۰ سال هم با ما و هم با جامعه و هم با هنر خود درگیر بودند فکر کردیم و در نهایت به اسامی این ۴ عزیز رسیدیم؛ رخشان بنی‌اعتماد، ابراهیم حقیقی، مریم زندی و جواد علیزاده.
او درباره حاضر نشدن رخشان بنی‌اعتماد در این مراسم توضیح داد: یکی از بی‌جواب‌ترین و باجواب‌ترین سوال‌هاست. اما خانم بنی اعتماد با تمام عشقی که به فرهنگ و هنر و این جمع داشت، به هر دلیلی نمی‌خواست به صورت فیزیکی حضور داشته باشد؛ البته آقای جهانگیر کوثری همسر ایشان به نمایندگی از او در مراسم حضور دارد.
در ادامه همچنین کلیپی از آثار و خود ابراهیم حقیقی برای حاضران پخش شد.
ابراهیم حقیقی پس از دریافت تندیس بیستمین جشن تصویر سال، گفت: جناب عسگرپور گفت که این ۲۰ سال را نباید با عمر آدم مقایسه کرد اما چاره‌ای نداریم. داشتم فکر می‌کردم که اگر آن را با سن سگ و گربه مقایسه کنیم، الان نباید زنده می‌ماند و اگر به مقایسه آن با سن لاک‌پشت و کلاغ بپردازیم نیز خیلی باید صبر کنیم تا ثمر دهد. بنابراین چاره‌ای نداریم که با سن خودمان مقایسه کنیم. چون این ما هستیم که این مراسم، جشنواره‌ها و بخش مهمی از زندگی را می‌سازیم. این ما هستیم که تفکر می‌کنیم و در میام تمام موجودات بلد هستیم حرف بزنیم.
حقیقی در ادامه بیان کرد: دلیل این اتفاق فقر است؛ خودمان را گول نزنیم؛ پول‌های جای دیگری است. اینجا زنده است؛ چون هنرمندان با یکدیگر زیر سقفی جمع می‌شوند و هم نفس هستند و بدون درخواست پول و نقدینگی با دل و جانشان کار می‌کنند. امیدوارم عمر دراز این رویداد را فقط بتوانم با درخت مقایسه کنم.