گروه اقتصاد - یک اقتصاددان معتقد است: به نظر بنده سال آینده، دلار حول و حوش ۷۷ تا ۷۸ هزار تومان خواهد بود. این سناریوی خوشبینانه است که اگر ترامپ فروش نفت ایران را محدود نکند یا محدودیت‌هایی در درآمد اقتصادی ایران ایجاد نکند کاهش ارزش ریال مبتنی بر تورم بدون در نظر گرفتن جنگ و اتفاقات دیگر را شاهد خواهیم بود.
بالاخره نتایج انتخابات ریاست جمهوری آمریکا مشخص شد و دونالد ترامپ توانست به کاخ سفید برسد و بار دیگر به سمت ریاست جمهوری ایالات متحده دست یابد.
شاید بسیاری از ایرانیان با توجه به تجربه تلخی که از دوران ریاست جمهوری ترامپ داشتند، هرگز دوست نداشتند او رئیس جمهوری آمریکا شود، چه آنکه در دوران او بدترین و سخت‌ترین تحریم‌ها علیه ایران وضع شد و اوضاع اقتصادی مختل و معیشت ایرانیان بیش از گذشته در تنگنا قرار گرفت.
اما برخی معتقدند ترامپ ۲۰۲۴ تفاوت‌های بسیاری با ترامپ دوره پیشین ریاست جمهوری دارد و گویا این بار قصد ندارد به تنش‌آفرینی در صحنه بین‌الملل از جمله با ایران برود. اما اوضاع اقتصاد ایران در دولت جدید آمریکا و دوران دونالد ترامپ چگونه خواهد بود؟
تاثیر پیروزی ترامپ بر اقتصاد ایران
در همین رابطه پیمان مولوی، تحلیلگر اقتصادی در گفتگو با اقتصاد ۲۴، با اشاره به پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و تاثیر این پیروزی در بازارهای ایران گفت: دو سناریو وجود دارد. سناریوی اول این است که اگر ترامپ اقدامی برای کاهش درآمد نفتی ایران انجام ندهد و ما بتوانیم به همین میزان که نفت می‌فروشیم، بفروشیم و اگر بانک مرکزی از سیاست کنترل نقدینگی ۲۵ درصدی عدول نکند و به سمت سطوح بالاتر نرود و همچنین تورم در سطح ۳۰، ۳۵ درصد کنترل شود، میانگین دلار ۶۵ هزار تومان خواهد بود که با کرانه نزدیک ۷۲ تومان بالا و ۵۷ تومان پایین است.
وی با بیان اینکه به نظر بنده سال آینده دلار حول و حوش ۷۷ تا ۷۸ هزار تومان خواهد بود، تصریح کرد: این سناریوی خوشبینانه است که اگر ترامپ فروش نفت ایران را محدود نکند یا محدودیت‌هایی در درآمد اقتصادی ایران ایجاد نکند کاهش ارزش ریال مبتنی بر تورم بدون در نظر گرفتن جنگ و اتفاقات دیگر را شاهد خواهیم بود.
این اقتصاددان اضافه کرد: سناریو دوم این است که اگر ترامپ مجدداً با هر روشی فروش نفت ایران را محدود کند و از یک میلیون و دویست، سیصد هزار بشکه مجدداً به ۵۰۰ هزار بشکه و یک سوم برساند، اقتصاد ایران با چالش جدی روبرو می‌شود. در این صورت کسری بودجه خواهیم داشت و ذاتاً بانک مرکزی فقط با کنترل نقدینگی می‌تواند مدیریت کند. رشد اقتصادی محدودتر خواهد بود و تورم وارد کانال بالای ۳۵ تا ۴۵ درصد در گام اول می‌شود که سرعت کاهش ارزش ریال را بیشتر خواهد کرد. افرادی که بر روی صندلی قدرت نشسته‌اند باید از اشتباهی که در سال‌های ۹۶ و ۹۷ انجام دادند، درس بگیرند. در آن زمان به خاطر عدم تداوم سیاست انقباضی شاهد این بودیم که دلار از ۴۲۰۰ تومان آقای جهانگیری به ۱۸ هزار تومان جهش پیدا کرد.
مولوی یادآور شد: با تیم اقتصادی دولت فقط می‌توانم ابراز امیدواری کنم و بگویم نمی‌دانم بتوانند چنین اقداماتی را انجام بدهند یا خیر. در این مدتی که دولت چهاردهم مستقر شده است هنوز چیزی را که باید ببینم و براساس آن نظر بدهم، ندیدم. وقتی آقای همتی سکان بانک مرکزی را بر عهده داشت، سیاستش متفاوت بود با آن چیزی که الان در بانک مرکزی وجود دارد. زمان مشخص خواهد کرد که برنامه‌ای دارد یا خیر.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی در بخش دیگری از گفتگو با اقتصاد ۲۴ در پاسخ به این سوال که با توجه به احتمال درگیری ایران و اسرائیل، وضعیت بازار ارز را چطور ارزیابی می‌کنید؟ گفت: قیمت دلار در شرایطی افزایشی پیدا می‌کند که به زیر ساخت‌های اقتصادی ایران صدمه وارد شود و درآمد‌های نفتی ما و درآمد‌های کشور را تحت تاثیر قرار دهد. از مسیر کسری بودجه این کاهش درآمد‌ها و افزایش نقدینگی تورم خودش را نشان می‌دهد و ناخودآگاه می‌تواند روی قیمت دلار و سایر بازار‌ها هم تاثیر بگذارد.
وی همچنین درباره اینکه آیا دولت با ارزپاشی در بازار می‌تواند قیمت ارز را کنترل و یا حتی به کاهش قیمت آن کمک کند؟ پاسخ داد: ما در فضا زندگی نمی‌کنیم. در کوتاه مدت رئیس دلار بانک مرکزی است، ولی در میان مدت و بلند مدت رئیس دلار تورم است. اگر می‌خواهیم کاهش سرعت ارزش ریال را کم کنیم باید تورم کنترل شود و برای کنترل تورم نیازمند اتخاذ سیاست نرخ بهره حقیقی مثبت در اقتصاد هستیم، نه منفی.
مولوی اضافه کرد: اگر سیاست بانک مرکزی تغییر نکند و تورم در محدوده نقطه به نقطه تا ۳۰ درصد در جریان باشد، نرخ بهره حقیقی تا آخر سال می‌تواند نزدیک به صفر شود و اگر صفر شود کنترل تورم اتفاق می‌افتد در غیر این صورت عدول از سیاست نقدینگی ۲۵ درصد و رفتن به سمت نقدینگی بالادستی چه به صورت اجباری چه به صورت تغییر رویه سیاست گذار ما را به سمت اعداد تورمی بالاتر و همچنین منفی‌تر شدن نرخ بهره حقیقی و متاسفانه کاهش بیشتر ارزش ریال سوق می‌دهد.
این کارشناس مسائل اقتصادی در پایان خاطرنشان کرد: دولت باید کنترل تورم را جدی بگیرد. اگر می‌خواهد هر گونه ضربه گیری نسبت به اتفاقات چه در مورد جنگ چه در مورد تحریم‌های بیشتر انجام بدهد باید کنترل تورم را بسیار جدی بگیرد و مهم‌ترین ابزار برای این کنترل بانک مرکزی و دولت است.
بازار ارز محتاط شد
بازار ارز دیروز را با نوسانات محتاطانه‌ای آغاز خواهد کرد و باید دید این روند به عنوان سیگنالی برای تغییرات پایدار در بازار طلا و ارز عمل خواهد کرد؟
به گزارش اقتصادنیوز، بازار ارز در حالی معاملات اولین روز هفته را آغاز کرد که هفته گذشته را با نوسانات ملایم و حرکت در محدوده‌های قیمتی خاص سپری کرد و قیمت دلار در سایه انتخابات آمریکا نوسان مثبت را به ثبت رساند و پیشتاز بازدهی بازارهای مالی بود.
برخلاف پیش‌بینی‌ها، پیروزی دونالد ترامپ به افت نرخ دلار منجر شد و این اسکناس را به محدوده قبلی بازگرداند. برخی فعالان بازار معتقدند افزایش قیمت دلار پیش از روشن شدن نتایج انتخابات، به دلیل سیاست‌های حمایتی و فرصتی برای نوسان‌گیری از سوی برخی بازیگران ارزی بازار بوده است. به عقیده این گروه کاهش قیمت دلار در دو روز پایانی هفته گذشته نیز در پی تزریق بازارساز اتفاق افتاد.
با این حال، بازار رسمی هم مسیری متفاوت از بازار غیررسمی را تجربه کرد. قیمت دلار در مرکز مبادله ایران بدون تغییر نسبت به روز گذشته 50 هزار و 738 تومان اعلام شد و نرخ حواله دلار (دلار نیما) 49 هزار و 356 تومان تعیین شد. در همین حال، قیمت یورو با اندکی افزایش به 54 هزار و 445 تومان رسید. در بازار رسمی، قیمت درهم امارات نیز با 13 هزار و 815 تومان اعلام شد و حواله درهم 13 هزار و 439 تومان معامله شد.
قیمت درهم امارات در بازار ارز غیررسمی هم معاملات خود را با گپ منفی 30 تومانی آغاز کرد و در محدوده 18 هزار و 950 تومان تا 18 هزار و 980 تومان نوسان داشت.
بازار رمزارزها نیز دوباره شاهد نوسانات جدیدی بود. قیمت بیت‌کوین که روز گذشته به رکورد تاریخی دست یافته و با ورود به کانال 77 هزار دلار، 77 هزار و 49 دلار قیمت خورده بود؛ امروز با افت ارزش به 76 هزار و 389 دلار رسید. تتر نیز که در 24 ساعت گذشته تا مرز 70 هزار تومان بالا رفته بود، در حال حاضر در 69 هزار و 780 تومان قرار گرفته است.
براساس پیگیری خبرنگار اقتصادنیوز، معامله‌گران فنی بر این باورند که اولین سطح حمایتی قیمت درهم امارات در محدوده 18 هزار و 900 تومان قرار دارد. این سطح به‌عنوان یک کف کلیدی در نظر گرفته می‌شود که اگر قیمت درهم به این سطح برسد و تثبیت دهد، احتمال بازگشت به سمت بالا وجود دارد. در صورت شکست این محدوده و تثبیت قیمت زیر آن، احتمال افت بیشتر قیمت تا سطح حمایتی بعدی در 18 هزار و 850 تومان تقویت می‌شود.
اولین سطح مقاومتی قابل توجه درهم نیز در محدوده 18 هزار و 980 تومان قرار دارد. اگر قیمت از این سطح عبور کند، این احتمال وجود دارد که فشار خرید افزایش یافته و درهم به سمت سطح مقاومتی بعدی در 19 هزار و 50 تومان حرکت کند. در صورت تثبیت قیمت در بالای این سطح، روند صعودی درهم می‌تواند ادامه‌دار باشد و باعث افزایش قیمت به کانال‌های بالاتر شود؛ روندی که بدون شک بر نوسانات قیمت دلار نیز اثرگذار خواهد بود.
به‌طور کلی، بازار ارز در حال حاضر به‌طور محتاطانه به روندهای جهانی و داخلی نگاه می‌کند. مهم‌ترین نکته، تأثیر نتایج انتخابات آمریکا و سیاست‌های احتمالی فدرال رزرو است که ممکن است بر نرخ بهره تأثیر بگذارد و به دنبال آن تغییرات چشمگیری در بازار جهانی طلا و ارز ایجاد کند. همچنین، در بازار داخلی، نوسانات نرخ دلار به‌عنوان سیگنالی برای سایر ارزها و طلا عمل کرده است و هرگونه تغییری در نرخ دلار می‌تواند اثرات زنجیره‌ای بر بازارهای دیگر داشته باشد.
به نظر می‌رسد با شروع هفته جدید، توجه معامله‌گران به تغییرات نرخ ارز و سیاست‌های احتمالی اقتصادی دوخته شده است و هرگونه تغییری در این حوزه، مسیر بازارهای مالی را تعیین خواهد کرد.