حجت الاسلام و المسلمین سیدحسن خمینی تأکید کرد: من در همان بیانیه ای که ابتدا حوادث اخیر نوشتم عقیده ام را گفتم و هنوز بر آن هستم. مسأله این است که راه حل وضع کنونی کشور گفت و گو است؛ دوز خشونت در جامعه باید پایین بیاید. نمی شود طرفین بگویند ما به شرطی پای کار هستیم که یقه همدیگر را پاره کنیم! یک کشور و یک ملت هستید و افراد هم فکرهای مختلف دارند، راهش گفت و گوی ملی است. اما مراد من این نیست که با همدیگر حرف بزنیم، البته بزرگانشان باید با همدیگر حرف بزنند، اما گفت و گو در سطح ملی به معنای انتخابات است.
به گزارش انتخاب؛ وی با تأکید بر اینکه توجه داشته باشیم پایگاه اجتماعی امام در وهله اول «محرومین» بودند، گفت: ما آرام آرام پایگاه اجتماعی حکومت را از دوش طبقه محرومین روی دوش طبقه متدیّنین برده ایم و تخاطب ما بیشتر با طبقه متدیّنین شده است. درست است که متدیّنین هسته سخت دفاع از جمهوری اسلامی هستند، ولی در ابتدا مخاطب ما همیشه طبقه محروم بوده و تلاش‌ها برای همان ها بوده است.
حجت الاسلام و‌المسلمین سیدحسن خمینی روز چهارشنبه در دیدار اعضای شورای مرکزی حزب اعتماد ملی که در حرم مطهر امام خمینی برگزار شد، ضمن تبریک ایام ماه رجب، به سالروز پیروزی انقلاب اسلامی اشاره کرد و گفت: امام در بعد سیاسی شخصیت خویش سه کار انجام دادند که یکی از آنها «انقلاب»، یعنی سرنگونی یک حکومت، ساختار و نظام بود که صرفا سیاسی نبود و یک نظام اجتماعی محسوب می شد. از این رو، انقلاب مصداق این تعبیر امیرالمؤمنین(ع) بود که مرحوم آقای طالقانی نیز در خطبه های نماز جمعه می خواندند و آن اینکه «لَتُبَلْبَلُنَّ بَلْبَلَةً وَ لَتُغَرْبَلُنَّ غَرْبَلَةً». یعنی در انقلاب اسلامی 57 یک نسلی رفتند و نسل دیگری آمدند.
وی یادآور شد: در رویات تاریخی آماده که روزی خلیفه اول به ابوسفیان تشر می‌زند. پدرش به ابوبکر می گوید، «چرا این طور با او حرف می‌زنی؟ او خیلی آدم محترمی است». ابوبکر پاسخ می دهد، «اسلام یک عده را عزیز و عده ای دیگر را ذلیل کرد». انقلاب هم همینطور بود؛ جایگاه‌ها را تغییر داد شاید از نظر آماری متدیّنین پایه گذاران انقلاب هستند ولی طبقه ای که امام با آنها انقلاب کرده و مخاطب سخنش بوده اند، «محرومین» و البته در مرتبه دوم، «متدیّنین» هستند. به خاطر همین امام بعدا همیشه به نفع محرومین در دین اجتهاد کردند.
سیدحسن خمینی یادآور شد: پذیرفتن بسیاری از تغییرات در موضوعات فقهی مثل طرح زمین شهری و بعد بحث‌های «بند ج» و سپس مصادره ها و... اجتهاد در دین به نفع محرومین بود و اختلاف امام با مراجع زمان خود در همین موضوعات است که اوج آن هم این جمله است که «یک موی کوخ نشینان بر همه کاخ نشینان ترجیح دارد». این نکته بسیار مهمی است که ما توجه کنیم پایگاه اجتماعی و مخاطب امام در وهله اول «محرومین» بودند؛ و انقلاب دین خود را به آن طبقه ادا کرده است.
کسانی که انقلاب کردند و جزو محرومین بودند، در دهه 60 به طبقه متوسط آمدند؛ ما یک طبقه متوسط فربه پیدا کردیم
وی افزود: کسانی که انقلاب کردند و جزو محرومین بودند، در دهه 60 با استخدام‌ها، تقسیم زمین‌ها و یا کارهای روستایی، به طبقه متوسط آمدند و ما یک طبقه متوسط فربه پیدا کردیم. البته بعدا به سبب مشکلاتی، دوباره طبقات ضعیف ما زیاد می‌شوند و مطابق آمار ضریب جینی در دهه شصت نسبت به قبل از انقلاب اسلامی به شدت پایین آمده و فاصله طبقاتی کم شد. در ابتدای انقلاب کارهایی مثل تأسیس جهاد سازندگی، کمیته امداد، بنیاد مسکن و حساب صد امام انجام شده که طعم انقلاب به ذائقه طبقه ضعیف که پایه گذاران انقلاب بوده اند، بسیار خوب چشاند، اما بعدها این وضعیت تا حدی تغییر کرد.
یادگار امام تأکید کرد: ابتدای انقلاب در هفت یا هشت دهک پایین جامعه، تقریبا طرفداران جمهوری اسلامی صد درصد هستند و اگر احیانا افراد ضد انقلاب دارید، در دهک یک و دو قرار دارند. در دهک های پایین اصلا ضد انقلاب وجود ندارد و همه صددرصد طرفدار انقلاب هستند. همین ها جنگ را اداره کردند و اتفاقا نکته مهم این است که امام اینها را که از محرومین بودند اگر احیانا متدین محسوب نمی شدند، با درایت و تدبیر دین دار هم کرده است. یعنی وقتی اینها را مخاطب قرار داده، اینها را به دین هم آورده است. و این بهترین معنای «کونوا دعاه الناس بغیر السنتکم» است. یعنی «مردم را از راهی غیر از سخن گفتن به دین دعوت کنید».
وی یادآور شد: ما آرام آرام پایگاه اجتماعی حکومت را از دوش طبقه محرومین روی دوش طبقه متدیّنین برده‌ایم و تخاطب ما بیشتر با طبقه متدیّنین شده است. درست است که متدیّنین هسته سخت دفاع از جمهوری اسلامی هستند، ولی در ابتدا مخاطب ما همیشه طبقه محروم بوده و تلاش‌ها برای همان‌ها بوده است.
عاملی که باعث انقلاب می شود، «استضعاف» است؛ یعنی فقری که ناشی از ظلم باشد
سید حسن خمینی با تأکید بر اینکه فقر باعث انقلاب نمی‌شود، اظهار کرد: عاملی که باعث انقلاب می شود، «استضعاف» است؛ که امام از آن استفاده می کند. استضعاف یعنی فقری که ناشی از ظلم باشد. اگر من بپذیرم فقیرم ولی مقصرش خودم هستم، دیگر با کسی دعوا نمی کنم؛ اگر احساس کنم فقیر هستم ولی علتش تو هستی یعنی تو نگذاشته ای که من غنی شوم، آنگاه به جنگ با تو بر می خیزم. در هند إلی ماشاءالله آدم کنار خیابان به دنیا می آیند و کنار خیابان هم می‌میرند، ولی ساختار ذهنی آنها به این است که تقدیرشان بوده و ظلمی در کنار نیست.
سید حسن خمینی با بیان اینکه علت پیدایش جنبش ها و حرکت‌ها، «فقر» نیست، ادامه داد: حتی دین ستیزی، استبداد و استکبار هم علت این پدیده‌ها نیست. همه این‌ها درصورتی است که به ریشه «ظلم» برگردد؛ یعنی استضعافی که من احساس کنم نتیجه آن ظلم به من است. ظلم است که شورش می آورد. سال ها در این مملکت سلطنت‌های مطلقه حاکم بوده و شورش هم نمی‌شده، به خاطر اینکه جامعه فکر نمی کرده که حق دارد؛ وقتی احساس کند حق دارد و حق او را نمی‌دهند، شورش می‌کند. مثلا مهاجرین در هیچ کشوری شورش و انقلاب نمی کنند، چون فکر می کنند در اینجا حقی ندارند. این حق می تواند فقر باشد و می تواند حق مشارکت باشد.
وی اظهار کرد: دومین بُعد شخصیت سیاسی امام «تشکیل حکومت و پایه گذاری قانون اساسی» است و بعد دیگر، «تولید ایدئولوژی» بود. ایشان به عنوان یک فیلسوف تشکیل حکومت دادند، اما مجری آن هم بودند. کمتر رهبر سیاسی در دنیا این توفیق را پیدا می کند که خودش هم ایده حکومت را بدهد و هم اجرایش کند. یعنی مثلا مارکس ایده داده، ولی کسی دیگر پیدا شده و آن را اجرا کرده است؛ ولو اینکه می گویند خود لنین دارای ایده ای بود.
یادگار امام سپس در خصوص علت اینکه حال ما الآن خوش نیست، گفت: بخشی از این امر متوجه حاکمان است؛ شاید هم سهم بزرگتری متعلق به آنان است. من آن بخش را کاری ندارم، چون آنها نه امروز اینجا هستند، نه از ما مشورت خواسته اند و نه حرف های ما خیلی روی آنها تأثیر دارد! ولی در یک بخشی مقصر وضع موجود احزاب هستند که می خواهم راجع به این بخش سخن بگویم.
وی در این زمینه خطاب به اعضای شورای مرکزی حزب اعتماد ملی گفت: مردم ملاک اطاعت هستند، اما ملاک حقیقت نیستند. یعنی اینکه هرچه اکثریت گفت باید اجرا شود، ولی اینگونه نیست که هرچه اکثریت گفت درست است. هرچه اکثریت گفت باید اطاعت شود چون اگر این گونه نباشد، خطا و اشکالاتش بیشتر است.
جریان حزبی و سیاسی پیش قراولان جامعه هستند
وی تأکید کرد: جریان حزبی و سیاسی پیش قراولان جامعه هستند؛ نه اینکه هرچه همه می گویند دنبالش راه بیفتند؛ اینکه حزب یا جریان سیاسی نشد! جمله بسیار معروفی است و به نظر من سیاستمداران باید این را با آب طلا بنویسند و در سردر خانه شان بزنند که «من خیلی دوست دارم شما من را دوست داشته باشد و برای من خیلی مهم است که شما من را دوست داشته باشید، اما نه به اندازه عقیده ام؛ اگر قرار باشد عقیده‌ام را کنار بگذارم که شما من را دوست داشته باشید، عقیده‌ام برای من مهمتر است.»
یادگار امام افزود: رمز و راز کار سیاسی این است که ما واقعا بخواهیم همه را جذب کنیم، ولی نه اینکه ما جذب آنها شویم؛ باید آنها را جذب عقیده خودمان کنیم. اگر قرار بر یک کار سیاسی است، اشکال ندارد از دو نفر یا پنج نفر شروع کنید. آقای محمدرضا حکیمی برای من گفت که مرحوم دکتر شریعتی وقتی در مشهد شروع کرد، سه نفر بودیم و بعضی روزها که می رفتیم خانه یک نفر کار و درس بگذاریم، طرف از ترس در را بسته و رفته بود؛ دکتر شریعتی ما را سر کوچه نگه می داشت تا کسانی که می آیند فکر نکنند او نیست، بروند و دیگر ارتباط با آنها قطع شود. همین دکتر شریعتی با چنین وضعی کارش به حسینیه ارشاد و جایی کشید که بر سر دست ها او را می بردند.
راه حل وضع کنونی کشور گفت‌وگو است؛ دوز خشونت در جامعه باید پایین بیاید
وی یادآور شد: من در همان بیانیه ای که ابتدا حوادث اخیر نوشتم عقیده ام را گفتم و هنوز بر آن هستم. مسأله این است که راه حل وضع کنونی کشور گفت و گو است؛ دوز خشونت در جامعه باید پایین بیاید. نمی شود طرفین بگویند ما به شرطی پای کار هستیم که یقه همدیگر را پاره کنیم! یک کشور و یک ملت هستید و افراد هم فکرهای مختلف دارند، راهش گفت و گوی ملی است. اما مراد من این نیست که با همدیگر حرف بزنیم، البته بزرگانشان باید با همدیگر حرف بزنند، اما گفت‌وگو در سطح ملی به معنای انتخابات است.
باید به این سمت رفت که هرکسی عقایدش را بگوید و در مقابل مردم بگذارد؛ اگر انتخابات کمرنگ شود، وضع همین است که امروز هست
یادگار امام تصریح کرد: باید به این سمت رفت که هرکسی عقایدش را بگوید و در مقابل مردم بگذارد؛ اگر انتخابات کمرنگ شود، وضع همین است که امروز هست.