حسنعلی معینی پژوهشگر، نویسنده، عضو بنیاد ملی نخبگان و عضو واحد اهل قلم خانه کتاب و ادبیات ایران
در مقاله‌ای تحت عنوان ارائه مدل افزایش امنیت و قابلیت ردیابی در زنجیره های تامین سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع از طریق فناوری بلاکچین، که در سومین همایش ملی اقتصاد دفاع دانشگاه عالی دفاع ملی به چاپ رسیده است بیان می‌دارد در صنایع هوافضای وزارت دفاع انعطاف پذیری زنجیره تامین، چابکی زنجیره تامین، امنیت زنجیره تامین و قابلیت ردیابی در زنجیره تامین از طریق بکارگیری عوامل فناوری بلاکچین شامل قراردادهای هوشمند، مدیریت ریسک، کاهش هزینه‌ها، امنیت اطلاعات، پاسخگویی سریع به بحران‌ها، بهبود کارایی عملیاتی، تسهیل ارتباطات، پایداری محیطی، مقابله با تحریم‎ها، تحلیل داده‌های بزرگ افزایش خواهد یافت. فناوری بلاکچین به عنوان یک ابزار نوآورانه می‌تواند به افزایش انعطاف‌پذیری، چابکی، امنیت و قابلیت ردیابی زنجیره تأمین سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع ایران کمک کند. قراردادهای هوشمند یکی از ویژگی‌های اصلی بلاکچین هستند که می‌توانند فرآیندها را خودکار کرده و زمان پاسخگویی به تغییرات را کاهش دهند. این قراردادها به سازمان‌ها این امکان را می‌دهند که به سرعت به شرایط متغیر بازار یا نیازهای خاص مشتریان واکنش نشان دهند، که در نتیجه انعطاف‌پذیری زنجیره تأمین را افزایش می‌دهد. همچنین، با استفاده از مدیریت ریسک مبتنی بر بلاکچین، سازمان‌ها می‌توانند به شناسایی و ارزیابی ریسک‌های موجود در زنجیره تأمین بپردازند و اقدامات پیشگیرانه‌ای برای کاهش این ریسک‌ها اتخاذ کنند. این امر باعث می‌شود که زنجیره تأمین در برابر بحران‌ها و چالش‌های غیرمنتظره مقاوم‌تر شود. علاوه بر این، کاهش هزینه‌ها یکی دیگر از مزایای کلیدی بلاکچین است. با حذف واسطه‌ها و کاهش نیاز به پردازش‌های اضافی، هزینه‌های مرتبط با تراکنش‌ها به طور قابل توجهی کاهش می‌یابد. این کاهش هزینه‌ها می‌تواند منجر به افزایش چابکی زنجیره تأمین شود، زیرا سازمان‌ها قادر خواهند بود منابع خود را بهینه‌تر مدیریت کنند. همچنین، امنیت اطلاعات در بلاکچین به دلیل ویژگی تغییرناپذیری داده‌ها و استفاده از رمزنگاری بسیار بالا است. این ویژگی باعث می‌شود که هرگونه تغییر غیرمجاز در اطلاعات شناسایی شود و امنیت زنجیره تأمین افزایش یابد. در نهایت، پاسخگویی سریع به بحران‌ها و بهبود کارایی عملیاتی نیز از دیگر مزایای بلاکچین هستند. با وجود قابلیت ردیابی سرتاسری و ذخیره‌سازی امن داده‌ها، سازمان‌ها می‌توانند از صحت محصولات خود اطمینان حاصل کنند و خطر جعل را کاهش دهند. همچنین، تحلیل داده‌های بزرگ در بلاکچین می‌تواند به تصمیم‌گیری بهتر کمک کند و پایداری محیطی را نیز تقویت کند. با توجه به اینکه بلاکچین امکان جمع‌آوری و تحلیل داده‌های دقیق را فراهم می‌کند، سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع قادر خواهد بود تا عملکرد زنجیره تأمین خود را بهبود بخشد و در برابر تحریم‌ها و چالش‌های دیگر مقاوم‌تر باشد. استفاده از فناوری بلاکچین در زنجیره تأمین سازمان صنایع هوافضای وزارت دفاع ایران نه تنها موجب افزایش امنیت و قابلیت ردیابی می‌شود بلکه انعطاف‌پذیری و چابکی زنجیره تأمین را نیز تقویت می‌کند. با بهره‌گیری از قراردادهای هوشمند، مدیریت ریسک مؤثر، کاهش هزینه‌ها و امنیت اطلاعات، این فناوری قادر است فرآیندهای زنجیره تأمین را بهینه‌سازی کند. بنابراین، پیاده‌سازی بلاکچین در این حوزه می‌تواند راهکارهای نوینی برای مقابله با چالش‌های موجود ارائه دهد و به ارتقاء کارایی عملیاتی کمک کند.