گردشگری شهری فراتر از یک صنعت اقتصادی، عاملی کلیدی در توسعه پایدار و ارتقای زیست‌پذیری شهرها محسوب می‌شود. این صنعت پویا نه‌تنها با ایجاد اشتغال، جذب سرمایه‌گذاری، و رونق کسب‌وکارهای محلی به رشد اقتصادی کمک می‌کند، بلکه با حفظ بناهای تاریخی، تقویت هویت شهری، و گسترش تعاملات فرهنگی، میراث ارزشمند شهرها را نیز حفظ می‌کند. افزون بر این، گردشگری شهری از طریق توسعه زیرساخت‌های حمل‌ونقل، بهبود فضاهای عمومی، و ارتقای کیفیت زندگی، سهم بسزایی در رفاه اجتماعی شهروندان دارد. این سه بعد به هم پیوسته، گردشگری شهری را به عنصری کلیدی برای تحقق توسعه پایدار تبدیل کرده‌اند.
تهران، در روزهای سوم و چهارم تیرماه ۱۴۰۴، میزبان نخستین اجلاس جهانی گردشگری شهری خواهد بود. این رویداد بین‌المللی با همکاری سازمان جهانی گردشگری ملل متحد، وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی ایران، و منطقه فرهنگی و گردشگری عباس‌آباد برگزار می‌شود. اجلاس با شعار «گردشگری شهری مورد نیاز ما: تاب‌آور، هوشمند و پایدار»، رهبران صنعت، سیاست‌گذاران، متخصصان گردشگری، و سایر ذی‌نفعان را گرد هم می‌آورد تا چشم‌اندازهای آینده و راهکارهای توسعه پایدار گردشگری شهری را بررسی کنند. این اجلاس در حالی برگزار می‌شود که تهران، با وجود پتانسیل‌های بالای گردشگری، با چالش‌های سه‌گانه‌ای در مسیر توسعه پایدار این صنعت مواجه است. در بعد تاب‌آوری، پایتخت ایران با مخاطرات طبیعی همچون زلزله، فرسودگی بافت‌های تاریخی، و آلودگی هوای مزمن روبه‌روست. مدیریت این چالش‌ها نیازمند زیرساخت‌های مقاوم، برنامه‌ریزی هوشمند، و تقویت سیستم‌های مدیریت بحران است تا امنیت شهروندان و گردشگران تأمین شود.
در حوزه هوشمندسازی، تهران هنوز با نبود سیستم یکپارچه مدیریت گردشگری دست‌وپنجه نرم می‌کند. با وجود تحولات فناوری، بسیاری از پلتفرم‌های رزرواسیون، سامانه‌های حمل‌ونقل هوشمند، و سیستم‌های تحلیل داده‌های گردشگری به‌صورت پراکنده عمل می‌کنند. یکپارچه‌سازی این سیستم‌ها می‌تواند ازدحام را کاهش دهد، خدمات شهری را کارآمدتر کند، و تجربه گردشگران را بهبود بخشد. پایداری، بزرگ‌ترین چالش پیش روی توسعه گردشگری تهران است. فشار فزاینده بر منابع آبی، توسعه بی‌ضابطه شهری، و کاهش فضاهای سبز از جمله مشکلاتی هستند که مسیر دستیابی به گردشگری پایدار را دشوار کرده‌اند. تحقق این هدف نیازمند سیاست‌های محیط‌زیستی مسئولانه، معماری سبز، و توزیع متوازن منابع گردشگری در سراسر شهر است. حفظ میراث فرهنگی و طبیعی نیز باید به‌عنوان یک سرمایه غیرقابل جایگزین در اولویت برنامه‌ریزی‌ها قرار گیرد. این چالش‌های به هم پیوسته، نشان‌دهنده ضرورت نگاهی جامع و راهبردی به آینده گردشگری شهری هستند. تنها با ترکیب اصول تاب‌آوری، هوشمندسازی، و توسعه پایدار می‌توان تهران را به مقصدی جذاب، ایمن، و پایدار برای گردشگران تبدیل کرد و همزمان کیفیت زندگی شهروندان را بهبود بخشید.
این اجلاس جهانی فرصتی برای پایش و ارزیابی وضعیت تاب‌آوری، هوشمندی، و پایداری گردشگری شهری است، اما موفقیت آن به میزان تعهد سیاست‌گذاران به اجرای برنامه‌های عملی، شبکه‌سازی مؤثر میان ذی‌نفعان، و تدوین سیاست‌های پایدار شهری بستگی دارد. اگر تهران بتواند از این فرصت به‌درستی استفاده کند، می‌تواند نه‌تنها از شهرهای پیشرو جهان بیاموزد، بلکه راهکارهای بومی خود را برای چالش‌های منحصر به فردش ارائه دهد .تحقق این چشم‌ انداز، فراتر از یک رویداد، نیازمند عزمی جمعی برای ساختن شهری پایدار و هوشمند است.