سرمقاله
صفحات روزنامه
اخبار آنلاین
دستیابی به توسعه پایدار همانند بازی گلف به ابزارهای متناسب و تکنیکی دقیق نیاز دارد؛ ابزاری که به صورت هوشمندانه و هماهنگ بهکار گرفته شوند. استفاده از ابزار نامتناسب در بهترین شرایط، قدری پیشرفت ظاهری ایجاد خواهد کرد؛ ولی در نهایت نه قادر است برخاستنی مؤثر ایجاد کند و نه مسافتی مطلوب را طی کند.
چندی پیش در میدان گلف از مربی خود پرسیدم: «آیا امکان دارد با این چوب گلف بیش از ۱۰۰ یارد ضربه زد؟» پاسخی کوتاه و روشن شنیدم: «انتخاب مناسب چوب، اساسِ رسیدن به هدف است. با چنین ابزاری حتی میتوانی بهراحتی بیش از این مسافت بزنی، به شرط آنکه ابزار را درست انتخاب کنی.»
عمیقتر که نگریستم متوجه شدم این قانون فقط به زمین گلف محدود نیست. گلف را میتوان استعارهای گویا و دقیق از اقتصاد دانست؛ دنیایی که موفقیت در آن به شناخت عمق مسئله، انتخاب صحیح ابزارها و تکنیکی حرفهای بستگی دارد. اصرار و پافشاری بر انتخاب ابزار نامناسب، تنها انرژی و منابع را هدر میدهد و ما را به دور شدن از اهداف اصلی سوق خواهد داد.
وضعیت امروز اقتصاد ایران مشابه گلفبازی است که کلاب (چوب گلف) را به درستی انتخاب نکرده و اصرار دارد با یک ابزار نامناسب، توپ را به مسافتی مطلوب برساند. ما برای دستیابی به سطح مناسب رشد اقتصادی، رفاه عمومی و حضور مؤثر در عرصه رقابت جهانی به ابزارهای مشخص و ویژهای نیاز داریم. ابزارهایی همچون:
بهبود رتبه اعتباری بینالمللی (رتبه کنونی: ۷ از ۷)
افزایش شاخص آزادی اقتصادی (رتبه فعلی: ۱۵۹ از ۱۶۵)
ارتقای شفافیت اطلاعات اقتصادی
ارتقای رقابتپذیری
اولویت قرار دادن منافع مردم ایران در تخصیص منابع
ایجاد شفافیت کامل در بودجه
این ابزارها مانند چوبهای متنوع گلفاند، هرکدام مخصوص هدف خاصی طراحی شدهاند و نمیتوان جایگزین آنها را به زور و اصرار انتخاب کرد. سخنان بلندپروازانه در مورد دعوت به سرمایهگذاری خارجی یا بهبود اقتصادی بدون فراهم ساختن زیرساختها و کاهش عملی ریسکها، تنها نشاندهنده عدم درک مناسب از مفاهیم اقتصاد جهانی، رقابت و مفهوم مهم «ریسک» است.
ایران، کشوری سرشار از منابع و استعدادهاست: بیش از ۷٪ ذخایر طبیعی جهان را در اختیار دارد، بازاری نزدیک به ۹۰ میلیون نفر و جمعیتی جوان دارد که اگر درست و به موقع مدیریت شود میتواند موتور محرکه اقتصاد باشد. ولی متأسفانه، عدم بهرهمندی مناسب از ابزارهای ضروری و استراتژیک، این منابع ذیقیمت را به داراییهای راکدی تبدیل کرده که نه تنها به پیشرفت کشور کمکی نمیکند بلکه باعث عقبماندگی بیشتر در رقابتهای منطقهای و جهانی میشود.
توسعه صرفاً با آرزو یا پافشاریِ بیمنطق به دست نمیآید. راه حل توسعهی اقتصادی، پذیرش واقعیتها و شناخت عمیقتر ساختارهای بازار بینالملل و بکارگیری عملیاتی ابزار متناسب است. روزی که اولویت سیاستگذاران ایران اصلاح زیرساختهای اقتصادی، کاهش عملی ریسک کشور، افزایش شفافیت، و ارتقای آزادی اقتصادی باشد، آن روز میتوان از هموار شدن مسیر برای رشد و توسعه سخن گفت. تا آن زمان، هر حرف و شعاری تنها ضربههایی است که نه مسافتی مطلوب طی میکند و نه به هدف مشخصی اصابت خواهد کرد.
انتخاب هوشمندانه ابزارِ مناسب، رمز برداشتن اولین گام در مسیر پیشرفت حقیقی اقتصادی است.