کد خبر: 54013 | صفحه ۱۱ | ایران و جهان | تاریخ: 20 مهر 1404
از اعتراضات در کشمیر آزاد چه میدانیم؟
جدل هند و پاکستان بر سر منطقه مورد مناقشه
اعتراضات در کشمیر آزاد پس از روزها درگیری میان معترضان و مقامهای امنیتی در شرایطی روز شنبه ۴ اکتبر به پایان رسید که دست کم ۱۰ نفر از تظاهرکنندگان کشته و صدها نفر زخمی شدند. هند اینگونه ناآرامیها را فرصتی برای زیر سوال بردن ادعای پاکستان بر سراسر جامو و کشمیر میبیند اما اسلامآباد معتقد است که توافق حاصل شده برای پایان اعتراضات نشان میدهد پاکستان به خودمختاری کشمیر آزاد احترام میگذارد.
مقامهای پاکستانی روز ۴ سپتامبر با معترضان در کشمیر آزاد به توافقی دست یافتند که بر اساس آن، دولت محلی به ریاست چوهدری انوارالحق خواستههای اصلی معترضان شامل تداوم پرداخت یارانه برخی از کالاهای اساسی و ایجاد تغییرات در ساختار حکومت خودمختار در ایالت کشمیر پاکستان را میپذیرفت و در مقابل تظاهرکنندگان به اعتراضات خیابانی پایان میدادند.
به گزارش خبرآنلاین طارق فضل چوهدری، وزیر امور پارلمانی پاکستان در پستی در شبکه اجتماعی ایکس، نوشت که دولتی محلی ایالت کشمیر تمامی خواستههای معترضان را پذیرفته و به همین دلیل اعتراضات به صورت کامل به پایان رسیده است.
توافق میان دولت محلی کشمیر و «کمیته اقدام عوامی» در شرایطی صورت گرفت که شهباز شریف، نخستوزیر پاکستان روز پنجشنبه ۲ اکتبر، هیئت عالیرتبهای را از اسلامآباد به مظفرآباد، مرکز ایالت کشمیر آزاد ارسال کرد تا خواستههای معترضان را شنیده و تدابیری را برای پایان اعتراضات اتخاذ کنند. رهبران معترضان از شهباز شریف به دلیل اتخاذ این تصمیم تشکر کردهاند.
شوکت نواز میر، رهبر کمیته اقدام عوامی که نمایندگی معترضان را بر عهده داشت، در گفتوگویی تلویزیونی در این باره گفت: «من از نخستوزیر شهباز شریف و کل مردم پاکستان که با فهم درستشان کمک کردند که مشکلات حل و اعتراضات پایان یابد، تشکر میکنم.»
پیشتر نیز در سالهای ۲۰۲۳ و ۲۰۲۴، اعتراضات مشابهی شکل گرفته بود که با توافق میان دولت محلی و معترضان پایان یافت اما معترضان بعدها ادعا کردند که دولت محلی به وعدههایش در توافق دوجانبه عمل نکرد. آنها ابراز امیدواری کردند که این بار دولت مستقر در مظفرآباد به تعهداتش عمل کند.
ریشه اعتراضات در کشمیر آزاد
کشمیر، منطقهای زیبا اما پرمناقشه در رشتهکوه هیمالیا است که از سال ۱۹۴۷ و پس از استقلال هند و پاکستان، همواره محل درگیری و جنگ بین این دو کشور بوده است. هر دو کشور بخشهایی از آن را در کنترل دارند و چین نیز قسمتهای کوچکی از شمال آن را اداره میکند. هند مدعی مالکیت تمام این منطقه است، در حالی که پاکستان نیز به جز بخشهای تحت کنترل چین، ادعای مالکیت بر باقی کشمیر را دارد. بخشی از کشمیر که تحت کنترل پاکستان است، جمعیتی بیش از چهار میلیون نفر دارد و به صورت یک منطقه نیمهخودمختار با نخستوزیر و مجلس محلی خود اداره میشود.
ریشه ناآرامیهای اخیر به ماه مه ۲۰۲۳ بازمیگردد، زمانی که مردم برای اعتراض به گرانی شدید قبضهای برق و همچنین کمبود و قاچاق آرد یارانهای به خیابانها آمدند. این اعتراضات پراکنده تا اوت همان سال به یک حرکت سازمانیافته تبدیل شد و در سپتامبر، فعالان مدنی در شهر مظفرآباد گرد هم آمدند و تشکلی به نام «کمیته اقدام مشترک عوامی» (JAAC) را تأسیس کردند. نقطه اوج این اعتراضات در ماه مه ۲۰۲۴ بود، زمانی که راهپیمایی بزرگی به سمت مظفرآباد به درگیریهای خشونتبار کشیده شد و دستکم پنج نفر، از جمله یک افسر پلیس، جان باختند. این اعتراضات تنها زمانی متوقف شد که شهباز شریف، نخستوزیر وقت پاکستان، با خواستههای اصلی معترضان موافقت کرد و دولت با اختصاص بودجهای چند میلیارد روپیهای، یارانههایی برای کاهش قیمت آرد و برق در نظر گرفت. اما این آرامش موقتی بود. در اوت امسال (۲۰۲۵)، همان کمیته اعلام کرد که دور جدیدی از اعتصابات را آغاز میکند و این بار خواستههای خود را از مسائل صرفاً اقتصادی فراتر برده است.