روز دوشنبه ۲۲ اسفند ۱۴۰۱ نشست خبری مجید عشقی رئیس سازمان بورس و معاونین با خبرنگاران برگزار شد. این دهمین نشست خبری هیات مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار است. اما در این نشست خبری چه می گذرد؟
هر چند عشقی از معدود مدیران دولت محسوب می شود که همواره سعی کرده در نشست های خبری حاضر شود و تا جایی که امکان داشته است نیز پاسخگوی مطبوعات و رسانه ها بوده است اما مساله بورس و سرمایه گذاری در ایران همواره با حواشی جدی رو به رو بوده است. در ابتدای این نشست خبری نیز مجید عشقی اظهار داشت که سال آینده سال اجرای حاکمیت شرکتی است. ما در رعایت حاکمیت شرکتی نقص های جدی داریم. لذا سال آینده برنامه جدی برای آموزش مدیران ناشران خواهیم داشت که امیدوارم نتایج خوبی برای رعایت حقوق سهام‌داران اقلیت داشته باشد.
او هم چنین خبر داد که ؛ در بخش پرداخت سود، سجام امسال همه سودهای نقدی را پرداخت کرد. تجربه خوبی بود که به سهامداران کمک کرد زود به سودهای خود برسند. رئیس سازمان بورس گفت: در سال جاری بیش از 30 میلیون نفر واریزی سود سنواتی داشتیم. سجام امسال همه سودهای نقدی را پرداخت کرد. افرادی بودند که حدود ۱۰۰ میلیارد تومان سودهای رسوبی طلبکار بود. امسال سال پرکاری در میز صنعت هم بود.
مجید عشقی در ادامه نیز افزود که امسال تمام سودهای نقدی از طریق سجام پرداخت شد. این تجربه خوبی بود که سهامداران در کمترین زمان به سود خود رسیدند. بیش از ۳۰ میلیون نفر واریزی سود رسوبی در سال جاری داشتیم.
اقلام بیشتری به بورس کالا وارد خواهد شد
رئیس سازمان بورس ادامه داد که: سازمان بورس و اوراق بهادار نسبت به بازگشایی نمادهای معاملاتی که از سال‌ها قبل بسته مانده است، بی‌تفاوت نخواهد ماند و به‌دنبال رفع گره‌ها و مشکلات آنها هستیم. خوشبختانه طی سال گذشته بسیاری از این نمادها بازگشایی شدند. اقداماتی همچون گواهی شمش طلا که یکی از حلقه‌های مفقوده طلا محسوب می‌شد و با این ابزار سرمایه‌های خرد جذب بازار خواهد شد. امیدواریم در آینده ابزارهای متنوع‌تری در بحث‌ بازار مشتقه راه‌اندازی بشود.
رئیس سازمان اوراق بهادار در بخش دیگری از توضیحات ابتدایی خود نیز گفت: در سال ۱۴۰۱ چندین و چند مرحله فراز و فرود داشتیم. تحولات اقتصاد جهانی، ریزش‌های جهانی و نوسانات داخلی را تجربه کردیم. امسال برنامه‌هایی را که از سال ۱۴۰۰ اعلام کرده بودیم، با قوت دنبال شد. در همین سال رفع انحصار و تسهیل صدور مجوز تاسیس کارگزاری و نهادهای مالی بازار سرمایه و سایر شرکت‌های خدمات دهنده بازار سرمایه را داشتیم.
موافقت با پیشنهادات اصلی سازمان بورس در لایحه بودجه
مجید عشقی هم چنین خبر داد که: پیش از اینکه بحث بودجه مطرح بشود، کمیته‌ای با کانون‌ها، نهادها، اتاق بازرگانی، صاحب‌نظران و فعالان بازار سرمایه تشکیل شد و با بررسی‌هایی که انجام شد، پیشنهادهایی که دغدغه اصلی بازار به حساب می‌آید به مجلس، ارائه کردیم.
وی ادامه می‌دهد: امسال جو خاصی در کمیسیون تلفیق حاکم بود و طی مذاکراتی که انجام شد برخی از موارد در بودجه لحاظ شد و برخی از موارد دیگر همچون جهش تولید در لایحه بودجه دیده نشد. خوشبختانه با مسائل اصلی در لایحه بودجه موافقت شده و درخصوص مواردی که موافقت نشد، پیگیر طرح آن‌ها و تعیین سازوکاری در قوانین هستیم. طبیعی بوده که همه موارد و طرح‌های پیشنهادی موافقت نمی‌شود اما در خصوص مواردی همچون نرخ خوراک تصمیم قاطعی اخذ و در بندهای پیشنهادی به لایحه بودجه ارائه شد که خوشبختانه نتایج خوبی به همراه داشته است.
بیش از ۷ هزار میلیارد تومان به جیب سهامدارن بازگشت
مجید عشقی در پاسخ به پرسشی مبنی بر تعیین تکلیف شفافیت صندوق توسعه بازار نیز گفت که صندوق تثبیت بازار سرمایه شیوه‌نامه معاملات دارد. روی این شیوه‌نامه نظارت هم می‌شود. اینکه کجا وارد شود و چه زمانی و به چه نحوی وارد شود، طبق شیوه‌نامه تعیین می‌شود؛ اما صندوق تثبیت بازار سرمایه نمی‌تواند جزئیات ورود و خرید سهم‌ها را اعلام کند؛ چرا که معامله‌گران می‌توانند به راحتی ورود کنند و معاملات را بی‌اثر کنند یا اقدامات دیگری صورت بگیرد. صورت‌های مالی این صندوق در گذشته منتشر شده و در آینده هم منتشر خواهد شد.
‌افزایش دامنه نوسان بستگی به شرایط و توان بازار دارد
مجید عشقی در پاسخ به سوالی در خصوص افزایش دامنه نوسان نیز می‌گوید: هنوز زمان مشخصی برای افزایش دامنه نوسان مشخص نشده است؛ باید این مسئله کارشناسی و بررسی بشود.
وی می‌افزاید: دستکاری زیرساخت‌های بازار سرمایه بحث حساسی بوده و تا زمانی که الزامی در این خصوص به وجود نیاید، متغییرهای آن را تغییری نخواهیم داد؛ درمورد افزایش دامنه نوسان‌ سیاستی بوده که سازمان بورس از پیش آن را مدنظر قرار داده است اما این درخصوص نیز باید شرایط و توان بازار درنظر گرفته بشود. به‌طور حتم وضعیت بازار را پیش از افزایش مجدد بررسی خواهیم کرد اما درحال حاضر زمان مشخصی برای این امر مدنظر نیست اما به‌طور کلی دامنه نوسان تا ۱۰ درصد افزایش پیدا خواهد کرد.
عرضه خودرو در بورس کالا منتفی نشده است
مجید عشقی در پاسخ به پرسشی درباره سرنوشت عرضه خودروهای پرتقاضا در سال آینده نیز گفت که مساله اصلی بحث خودرو این بود که طی دو سال گذشته قیمت کارخانه خودرو اصلاح نشده بود. همه می‌دانیم که جای خودرو به خودی خود در بورس نیست. اما شرایطی که پیش آمد و نحوه قرعه‌کشی در کشور، نتیجه‌ای جز از بین رفتن صنعت خودرو سازی و متضرر شدن مصرف‌کنندگان نداشت که دودش در نهایت به چشم مصرف‌کننده می‌رفت. علت عدم افرایش کیفیت خودرو، این بود که اساسا در سال‌های گذشته بخشی به نام تحول و توسعه نداشتند. به خاطر این شرایط پیشنهاد کردیم، خودرو را بورس کالا عرضه کنند؛ چرا که می‌خواستیم خودروسازان از وضعیت زیان‌ده بودن خارج شوند. اگر قیمت خودرو اصلاح شود، ما مخالفتی با روش‌های جدید نداریم. مسئله این است که خودروساز نباید با قیمت‌های دو سال پیش خودرو بفروشد؛ چرا که محکوم به شکست خواهند بود.
سود سهام عدالت شنبه یا یکشنبه هفته آینده واریز می‌شود
مجید عشقی در پاسخ به سوالی درمورد بازگشایی نمادهای استانی سهام عدالت، می‌گوید: از مجموع شرکت های سبد سهام عدالت، برخی شرکت‌ها هنوز سود را واریز نکرده‌اند، با برسی از شرکت‌ها همچون فولاد، مارون و... صحبتی در خصوص واریز هرچه سریع‌تر داشته‌ایم‌. فکر می‌کنم تا فردا واریز‌های آن‌ها انجام بشود، البته محاسبات لازم نیز زمانی‌ را صرف خواهد کرد و فکر می‌کنم تا شنبه یا یکشنبه هفته آینده سود سهام عدالت واریز بشود. بحث برگزاری مجامع شرکت‌های استانی سهام عدالت باید در شورای عالی بورس جمع‌بندی بشود، اختلاف‌نظر‌هایی در این خصوص وجود دارد. این مجامع باید با حداکثر حضور سهامداران انجام بشود. این مسئله بحثی چالشی بوده چراکه سهامداران خرد بسیاری درگیر آن هستند.
بورس به طور حتم عقب‌ماندگی خود را جبران خواهد کرد
رئیس سازمان بورس در پاسخ به صدای پول در خصوص روند بازار می‌گوید: شاخص بازار سرمایه روندی طبیعی را طی می‌کند و همیشه به همین ترتیب بوده که با شیب‌ملایمی پیش می‌رود و یا به‌طور‌مقطعی با افتی رو به رو می‌شود و بعد از مدتی عقب‌ماندگی‌های خود را جبران می‌کند. درخصوص بازارهای موازی همچون طلا و مسکن نیز چنین قاعده‌ای وجود دارد.
عشقی درباره دو طرفه کردن بازار نیز گفت که: امیدواریم درباره دو طرفه کردن بازار در اوایل سال آینده به جمع‌بندی برسیم. دو طرفه کردن بازار یکی از نیازهای ضروری است، اینکه بتوانیم نوسانات مقطعی را جدا کنیم تا از طریق ابزارهای مشتقه پوشش داده شود و سرمایه‌گذاران بلندمدت نگران نوسانات کوتاه‌مدت نباشند.
امسال روند قیمت‌گذاری سیمان را اصلاح کردیم
مجید عشقی در ادامه نیز افزود که: سیاست سازمان بورس همواره این بوده که از طریق اداره میز صنعت موارد مبتلا به را شناسایی کند. قیمت‌گذاری دستوری تنها یکی از ابعادی است که ناشران با آن مواجه هستند. پیگیر این موضوع از طرف مراجع مختلف هستیم. در طول چند سال گذشته شاهد بودیم که در فولاد و پتروشیمی و حتی در موضوع خودرو این سیاست‌ آسیب‌هایی زد، قصد داریم به این سیاست را حداقل برسانیم.
ورودی نقدینگی به شرکت‌های کارگزاری مثبت بوده است
عشقی درخصوص پول‌های پارک شده در بازار سرمایه، می‌گوید: سرمایه‌گذاران متناسب با روند بازارها، دارایی‌ و سرمایه‌ خود را حرکت خواهند داد اما به‌طور کلی صندوق‌های سرمایه‌گذاری درآمد ثابت و سهامی نسبت به سال گذشته رشد خوبی داشته است و نمی‌توان مقدار و مبلغ مشخصی درمورد پول‌های پارک شده، داشت. میزان پول‌های پارک شده مفهوم دقیقی نیست اما به‌طور کلی با همه فراز و نشیب‌ها، ورودی نقدینگی به شرکت‌های کارگزاری مثبت بوده است.
گواهی سپرده نفت خام
مجید عشقی در پاسخ به این سوال که “چرا طرح فروش نفت در دولت قبل منتفی شد و در این دولت مجددا اجرا شد” می‌گوید: گواهی سپرده نفت خام که روز گذشته راه‌اندازی شد، با طرح فروش نفت در دولت قبل تفاوت ماهوی دارد. گواهی سپرده نفت یک دارایی است که واردکنندگان و فعالان اقتصادی میتوانند ما به ازای آن، از انبارهای شرکت ملی نفت، نفت و میعانات گازی دریافت کنند. اما طرح دولت قبل که صرفا در حد یک طرح رسانه‌ای باقی ماند، صرفا گواهی کاغذی بود و ایراداتی به آن وارد شده بود.
اگر قیمت‌ پایه خودرو منطقی باشد، نیازی به فروش در بورس نیست
رئیس سازمان بورس در‌خصوص پرسش دیگری درخصوص عرضه خوردو در بورس می‌گوید: در بحث خودرو به‌دنبال افزایش قیمت پایه در حد معقولی هستیم تا به این واسطه تولیدکننده بتواند افزایش کیفیت و رشد تولید داشته باشد. اگر قیمت‌ پایه منطقی باشد، نیازی به فروش در بورس نیست اما اگر خودروسازها به رویه سابقه ادامه می‌دادند دیگر خوردوسازی باقی نمی‌ماند. قول‌هایی در خصوص اصلاح قیمت کارخانه داده شده است تا تولیدکنندگان بتوانند بدون زیان بفروشند.
افزایش سهم بازار سرمایه از شرکت‌های اقتصاد دیجیتال
مجید عشقی درباره عرضه موفق اولین استارت آپ ایرانی می‌گوید: به بسیاری از این‌ها نمی‌توان می‌گوید استارآپ. شرکت‌های مبتنی بر اقتصاد دیجیتال هستند. معتقدیم که سهم بازار سرمایه از این شرکت‌ها باید بسیار افزایش پیدا کند و این به معنای حمایت ما از آن‌ها نیست؛ بلکه باید نقش این شرکت‌ها در بازار افزایش یابد و پررنگ شود.
وی ادامه می‌دهد: شرکت‌های دیگر مبتنی بر اقتصاد دیجیتال در حال تکمیل مدارک هستند. خوشبختانه در یک سال گذشته، با بعضی شرکت‌ها گفت وگو کردیم؛ به‌عنوان مثال «دیجی کالا» در حال انجام کارهای پذیرش است.
پالایشگاه ستاره خلیج فارس و شازند در آینده عرضه خواهند شد
عشقی درخصوص عمق بخشی به بازار سهام، می‌گوید: عمده شرکت‌هایی که در آستانه ورود به بازار قرار داشتند را پذیرش کردیم و تعداد کمی پذیرش نشده باقی مانده است. وی می‌افزاید: پالایشگاه ستاره خلیج فارس از نظر ابعادی، شرکت بزرگی محسوب می‌شود که هنوز به بازار سرمایه ورود نکرده، پالایشگاه شازند نیز هنوز وارد بورس نشده است و در آینده این دو شرکت عرضه خواهند شد. دانش‌بنیان‌ها نیز ابعاد بزرگی ندارند اما تعداد زیادی در انتظار برای ورود به بازار سرمایه است. با توجه به شرایط بازار، روند پذیرش طی دو سال اخیر کُند شد که البته باتوجه به وضعیت بازار، امری منطقی بود. برای تسهیل پذیرش شرکت‌های دانش‌بنیان با دولت و مسئولان ذی‌ربط در حال مذاکره هستیم تا با همکاری مشترک شفافیت‌ لازم به وجود بیاید و عرضه آنها در بورس تسهیل بشود.
بورس کالا اجباری برای تعیین قیمت پایه ندارد
عشقی در خصوص پایین بودن قیمت پایه محصولات بورس کالا و متناسب نبودن نرخ‌ها با حواله دلار ۳۶ هزار تومانی نیز توضیح داد که:قیمت پایه کالاها را عرضه‌کننده مشخص می‌کند و بورس کالا هیچ اجباری در قیمت پایه ندارد. البته گاهی ستاد تنظیم بازار تصمیماتی درخصوص قیمت‌های پایه اخذ می‌کند اما مهم این است که سقف رقابتی وجود ندارد و متناسب با عرضه و تقاضا، قیمت نهایی مشخص می‌شود.در بورس کالا قیمت پایه بر اساس نرخ دلار نیمایی یعنی همان نرخ ۲۸ هزار و ۵۰۰ تومان است اما در این بستر رقابت آزاد شکل می‌گیرد؛ به‌عبارت با برداشته شدن محدودیت و سقف معامله امکان شکل‌گیری رقابت برای خریداران فراهم شده است.
تاسیس بورس بین‌الملل باید از جانب مناطق آزاد پیگیری شود
مجید عشقی درمورد راه‌اندازی بورس بین‌الملل نیز گفت که :«اداره شرکت‌های بورس در دست هیات مدیره آن‌هاست و با دبیرخانه مناطق آزاد اختلاف نظری نداریم. به محض اینکه شروط شش‌گانه برای صدور مجوز تاسیس بورس مذکور فراهم بشود، بورس بین‌الملل تاسیس خواهد شد. این موضوع در‌ شورای عالی بورس و کمیسیون تخصصی مطرح است و اگر لیست سهامداران و شروط لازمه مشخص بشود، مانعی در این موضوع وجود نخواهد داشت. سازمان بورس در بحث‌های اجرایی تاسیس بورس بین‌الملل دخالتی ندارد، البته کمک‌های لازم را خواهد داشت اما تحقق این موضوع باید از جانب سازمان مناطق آزاد پیگیری بشود.»