نام «عادل فردوسی‌پور» ـ مجری برنامه «۹۰» ـ در حالی در یکی از بازپخش‌های سریال «پژمان» از تلویزیون حذف شد که این عملکرد این روزها بازتاب گسترده‌ای در بین مخاطبان و همچنین فضای مجازی داشته است. برخی بینندگان نسبت به این رویکرد انتخابی مسوولان پخش، واکنش نشان داده و برخی کارشناسان هم هشدار داده‌اند که رفتارهایی حذفی از این دست، در نهایت منفعتی عاید تلویزیون و صاحبانش نخواهد کرد.
به گزارش ایسنا، در هفته‌ اخیر ویدئویی مربوط به آخرین بازپخش سریال «پژمان»، در شبکه‌های اجتماعی فراگیر شده که نشان می‌دهد قسمتی که مربوط به برنامه «۹۰» و عادل فردوسی‌پور بوده، از مکالمه پژمان جمشیدی و سام درخشانی (بازیگران سریال) حذف شده است. این در حالی است که بازپخش مکرر سریال‌هایی از جنس «پژمان» هر بار با مخاطب بسیاری همراه است و برخی حتی چندین باره این قسمت‌ها را تماشا می‌کنند. بر این اساس حذف صحنه‌هایی که زمانی خودِ صداوسیما تولید و پخش‌کننده آن بوده است، از چشمان تیزبین این قشر از بیننده‌ها مخفی نمی‌ماند.
این روزها به واسطه‌ی فراگیری فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، تقریبا کمتر اتفاقی است که از چشم عموم مردم دور بماند؛ بنابراین اگر کسی در صحنه‌ی پخش‌شده هم متوجه این حذفیات نشود یا اصلا سریال «پژمان» را تماشا نکرده باشد، به احتمال قوی در شبکه‌های اجتماعی و فضای مجازی، با ویدئوی صحنه حذف‌شده در تلویزیون مواجه خواهد شد.
بر این اساس، پیش از همه این پرسش جدی قابل طرح است؛ صداوسیمایی که مدیران ارشدش حداقل در کلام در پی جذب حداکثری و تعامل با مخاطب و جلب اعتماد هستند، چگونه می تواند با جزئی نگری و اعمال سلیقه‌هایی از این دست، رویکردش را عملیاتی کند؟
ایسنا در گفت و گویی با علیرضا دباغ ـ کارشناس فرهنگ و رسانه ـ و همچنین رضا مقصودی ـ کارگردان و فیلمنامه نویس ـ این پرسش‌ را در میان گذاشته است که در ادامه پاسخ های آنها را می خوانید.
مواجهه با یک چالش خودخواسته
علیرضا دباغ درباره اقدام اخیر تلویزیون مبنی بر حذف نام یک فرد رسانه ای از پخش یک سریال، اظهار می کند: صداوسیما امروز با یک چالش خودخواسته مواجه شده است؛ چالشی که می توانست به وجود نیاید و مخاطبان از برنامه های آرشیوی صداوسیما استفاده بهتری کنند. اما علیرغم صحبت ها و تاکیداتی که رئیس سازمان صداوسیما داشته اند، مبنی بر اینکه همه هنرمندان را گرد هم جمع کنند تا صداوسیما بین مخاطبان بدرخشد، ظاهرا اراده دیگری در صداوسیما وجود دارد که عملیات اصلی را انجام می دهد و آن هم کنار گذاشتن اسامی و چهره های شاخصی است که روزی رسانه ملی به آنها می بالید و باعث اقبال مخاطبان به سمت تلویزیون می شده است.
این محروم کردن به نفع صداوسیما نیست
او با هشدار نسبت به اینکه این چالش پاشنه آشیلی برای سازمان صداوسیما خواهد شد، توضیح داد: این چالش اگر بخواهد استمرار پیدا کند، قطعا طیف گسترده تری از مخاطبان از دست می‌روند و همین موضوع باعث بی‌اعتمادی مخاطبان به رسانه می‌شود. تلویزیون بر روی شانه هنرمندان و نیروهایی می‌چرخد که خود سازمان صداوسیما برای آنها هزینه کرده و مطرح شدند و مطرح شدنشان در عین حال باعث رونق رسانه شده و دلیل ندارد تلویزیون صرفا به دلیل اظهارنظر شخصی یک هنرمند یا به دلیل برخورد خاصی که می خواهد با یک شخصیت رسانه ای کند، خودش را از ظرفیت‌های اصلی مورد اقبال مخاطبان محروم کند و این محروم کردن به نفع صداوسیما نیست.
هشدار بابت خالی شدن صداوسیما از هنرمندان و افراد رسانه ای
این کارشناس فرهنگ و رسانه که خود از مدیران سابق صداوسیما بوده است، با تاکید بر اینکه این محروم کردن به نفع صداوسیما نیست، درباره بازتاب چنین رفتارهای حذفی که دیگر از چشم مخاطب مغفول نمی ماند، گفت: شاید اگر در زمان دیگری این اتقاق می افتاد، مخاطب مطلع نمی شد اما امروزه با گسترش، تنوع و تکثر رسانه‌ها به ویژه فضای مجازی چیزی از دید مخاطب مغفول نمی‌ماند و اگر صحنه‌ای حذف شود بلافاصله مخاطبان، آن صحنه اصلی را به اشتراک می گذارند و به یاد می آورند. هرچند اگر این اتفاق به وسیله فضای مجازی هم انعکاس پیدا نمی کرد، باز هم این رفتار برای رسانه ملی نادرست است و نباید به این راحتی خودش را وارد چالش کند؛ چراکه این چالش هیچ انتهایی نخواهد داشت و هر روز این فاصله بین هنرمندان و رسانه بیشتر می شود و شکافی که خود رسانه به آن دامن می زند، گسترده‌تر می شود و درنهایت صداوسیما را از هنرمندان و افراد رسانه ای خالی می کند.
علیرضا دباغ حرف‌هایش را اینگونه ادامه داد: البته به نظرم این، اتفاقِ ساده ای نیست بلکه برنامه‌ریزی حساب شده از سوی طیفی است که مدیریت محتوا را در ساختار جدید سازمان صداوسیما برعهده گرفته‌اند. آقای جبلی در حضور رسانه‌ها و هنرمندان حرف دیگری می زند اما در عمل چیز دیگری از آنتنش پخش می شود که نشان می دهد، تصمیم گیرنده اصلی افراد دیگری هستند. این افراد و این تصمیمات باعث می شود مخاطبان از دیدن برنامه های خوب و آثارِ هنرمندان اصیل محروم شوند.
صداوسیما به دنبال افراد جدید است اما ...
وی درنهایت تصریح کرد که صداوسیما در شرایط فعلی به دنبال طیف جدیدی از هنرمندان است و یادآور شد: این موضوع از برنامه‌های تحویل سال امسال مشخص بود که صداوسیما به این سمت می رود که از چهره های شناخته شده، اصیل و شاخص خود در حال فاصله گرفتن است و به دنبال معرفی افراد جدیدی است؛ البته معرفی کردن افراد جدید اقدام خوبی است اما مشروط بر اینکه آدم رسانه ای واقعا وجود داشته باشد. نه اینکه صرفا به دلیل اینکه آنتن را در اختیارش می گذاریم آن فرد رسانه ای شود. متاسفانه بسیاری از این افراد که در عرصه اجرا وارد می شوند، اصولا رسانه ای نیستند. فقط چون افکار آنها نسبت به افرادی که در صداوسیما این برنامه‌ریزی‌ها را انجام می دهند، نزدیک تر است شانس حضور مستمر در آنتن صداوسیما را پیدا کرده اند و این در همین کوتاه مدت هم به ضرر سازمان است چه رسد به درازمدت.
مدیران تلویزیون می دانند که تلویزیون دیگر موقعیت گذشته را ندارد
رضا مقصودی ـ کارگردان سریال «دوپینگ» ـ نیز درباره اقدام اخیر صداوسیما اظهار می کند: خود مدیران تلویزیون می دانند که تلویزیون دیگر موقعیت گذشته را در میان مخاطبان ندارد و یکی از دلایل آن همین رفتارها و تنگ نظری ها و کم لطفی هایی است که باعث شده مخاطب ترجیح دهد سمت دیگری برود.
مقصودی در عین حال تاکید کرد: مدیران تلویزیون می توانند این مسائل را عیب یابی و به دنبال راه حل باشند ولی به نظر می رسد فعلا اراده ای برای حل آن ندارند.
بر اساس گزارش ایسنا، سروش صحت سریال «پژمان» را با حضور پژمان جمشیدی (بازیکن سابق تیم‌ ملی فوتبال ایران و باشگاه پرسپولیس) سال ۹۲ در ژانر طنز برای شبکه سه سیما ساخت و بر این اساس اشاره به «۹۰» که در آن زمان پربیننده ترین برنامه فوتبالی کشور بود، در این سریال چندان هم پُربیراه نبوده است. اما پخش تلویزیونی برنامه «۹۰» به تهیه‌کنندگی و مجری‌گری عادل فردوسی‌پور در اسفند ماه ۱۳۹۷ همزمان با تغییر مدیریتی متوقف شد.
حالا در بازپخش اخیر سریال «پژمان» در شبکه تماشا، نام عادل فردوسی پور و برنامه «۹۰» حذف شد که برخی رسانه‌ها با انتشار فیلم اصلی و مقایسه آن با نسخه حذف شده، به این تصمیم صداوسیما واکنش نشان داده‌اند.