سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران گفت: کارنامه وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۴۰۱، کارنامه ای توام با موفقیت های بسیار چشم‌گیر و برجسته بود. سال ۱۴۰۱ در حوزه دیپلماسی یک سال پرتلاشی را پشت سر گذاشتیم.
به گزارش ایسنا، ناصر کنعانی سخنگوی وزارت امور خارجه در اولین نشست خبری خود در سال ۱۴۰۲ فرا رسیدن لیالی قدر را تسلیت گفت و فرا رسیدن روز قدس را گرامی داشت و با اشاره به توافقات اخیر ایران و عربستان برای از سرگیری روابط و بازگشایی سفارتخانه‌های دو کشور در تهران و ریاض اظهار کرد: بر اساس توافق صورت گرفته بین ایران و عربستان ، هیئت فنی عربستان سعودی در روز شنبه وارد تهران شد و این هیئت در تهران و مشهد، اکنون مشغول بررسی شرایط و زمینه سازی برای بازگشایی سفارت عربستان در تهران و کنسولگری این کشور در مشهد است
وی در این ارتباط افزود: همچنین ان‌شاءالله طی چند روز آینده شاهد عزیمت هیات ایرانی به عربستان برای زمینه سازی جهت بازگشایی سفارت ایران در ریاض و کنسولگری کشورمان در جده خواهیم بود.
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران در بخشی دیگر از صحبت های خود در این نشست گفت: امیدواریم با توجه به شرایط جدید در منطقه، ما شاهد شکل‌گیری روند آتش‌بس پایدار در یمن و آماده شدن زمینه برای شکل‌گیری روند صلح پایدار متناسب با منافع ملت یمن با مشارکت تمام طرف‌های یمنی در این کشور باشیم‌.
کنعانی در پاسخ به سوالی در مورد تعیین سفرا بین ایران و عربستان گفت: در ارتباط با تعیین سفرا بین دو کشور گام‌های ابتدایی انجام شده است و روند در حال انجام است.
وی همچنین گفت: بازگشایی سفارت‌خانه‌های ایران و عربستان و نمایندگی‌های دو کشور در جده و مشهد نیازمند انجام اقدامات اجرایی است که این اقدامات اجرایی در حال انجام است و ان‌شاءالله با انجام این اقدامات اجرایی شاهد تبادل سفر خواهیم بود.
سخنگوی وزارت خارجه جمهوری اسلامی ایران در بخش دیگری از صحبت های خود با بیان اینکه توافق اخیر ایران و عربستان با بازخوردهای مثبتی در سطح منطقه مواجه شده است، گفت: حتما توافق اخیر ایران و عربستان، تاثیر مثبت و ایجابی در تقویت همکاری‌ها برای افزایش صلح و ثبات و تقویت مناسبات اقتصادی و تجاری بین دو کشور و منطقه خواهد داشت.
وی تاکید کرد: فضای جدید مناسبات بین ایران و عربستان، دارای تاثیرات مثبت و ایجابی منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای است.
کنعانی همچنین در پاسخ به سوال دیگری در ارتباط با روابط ایران و عراق نیز گفت: روابط دو کشور در حال حاضر در ریل مناسبی قرار دارد و ما شاهد همکاری‌های سازنده دو کشور در حوزه‌های مختلف هستیم.
وی ادامه داد: در حوزه‌های اقتصادی نیز شاهد روابط بسیار گرم و نزدیک بین تهران و بغداد با تامین منافع دو کشور هستیم و حجم مبادلات دو کشور بسیار قابل توجه است.
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران تصریح کرد: افق پیش روی روابط دو کشور ایران و عراق را افقی خوب و دلگرم‌کننده می‌بینیم.
کنعانی همچنین در مورد سفر اخیر وزیر حمل و نقل عراق به تهران نیز گفت: این سفر در استمرار گفت‌وگوها و مذاکرات دو کشور برای تقویت همکاری‌ها در زمینه حمل و نقل صورت گرفت.
وی با بیان اینکه یکی از محورهای رایزنی‌ها در جریان این سفر توافق دو کشور برای ایجاد خط ریلی «شلمچه به بصره» بود ، گفت: در این ارتباط، علیرغم توافق‌های قبلی، در این سفر توافق خوبی بین دو کشور برای انجام این پروژه صورت گرفت که به نظر ما توافق صورت گرفته عملیاتی و اجرایی است.
کنعانی ادامه داد: دولت عراق تعهدات خود در این زمینه از جمله در مورد تامین بودجه را پذیرفت و طرف ایرانی نیز مسئولیت‌های اجرایی در این حوزه را بر عهده دارد.
سخنگوی وزارت امور خارجه جمهوری اسلامی ایران ادامه داد: به دلیل اینکه مناطقی که در این مسیر خط ریلی قرار دارند، مناطق جنگی و آلوده به مین هستند، توافق شد که عراقی‌ها همکاری‌های لازم را برای مین‌زدایی انجام دهند.
وی گفت: امیدواریم بر اساس جدول زمان‌بندی در نظر گرفته شده که حدود یک سال و نیم است ما شاهد اتصال خط ریلی دو کشور باشیم. ما معتقدیم انجام این توافق، اثرات مثبتی را بر منافع دوجانبه ایران و عراق و دیگر کشورهای منطقه خواهد داشت.
وی در ادامه درباره تحولات قفقاز اظهار کرد: نکته جدیدی در مواضع گذشته ایران در ارتباط با قفقاز نداریم که بخواهم در این جلسه اضافه کنم. درباره حفظ مرزهای بین‌المللی بر مواضع گذشته خود تاکید داریم و تصریح داریم که مسایل بحرانی در منطقه باید در چارچوب رویکردهای سیاسی حل و فصل شود و تنش‌ها و برخوردهای نظامی کمکی به حل مسایل نخواهد کرد.
کنعانی درباره سفر هیات بحرینی به ایران گفت: فضای مثبت ایجاد شده در منطقه به ویژه در ارتباط با فضای جدید و از سرگیری رسمی روابط ایران و عربستان بر کل منطقه تاثیر داشته است و درباره بحرین شاهد شگل گیری یک فضای مثبت توام با خوش‌بینی هستیم اما مایلم به استقبال تحولات آتی نرویم و اجازه دهیم کارها در مسیر سیاسی خود پیش رود. قبلا دو هیات از ایران به بحرین رفته اند؛ یکی جهت بررسی آخرین وضعیت اماکن دیپلماتیک ایران در این کشور بود که شاهد همکاری بسیار خوب و توام با حسن نیت طرف بحرینی بودیم و هیات دوم هم هیات پارلمانی ایران برای شرکت در نشست بین المجالس بود و در این اجلاس هم فرصت‌های گفت‌وگوهای پارلمانی فراهم شد که آن هم مثبت بود و ان‌شاءالله باید منتظر ابتکارات آتی در تحولات دو کشور باشیم.
سخنگوی وزارت خارجه در ادامه در ارتباط با روابط ایران و امارات گفت: روابط بین ایران و امارات رو به جلو است، به ویژه بعد از بازگشت سفیر امارات به تهران. با ابتکاراتی که انجام شد شاهد ارتقای سطح همکاری دو کشور بودیم و هیات‌های مختلف در سطوح متفاوت تبادل شد و در مجموع شاهد روند رو به جلو و تقویت همکاری‌ها در روابط دو جانبه هستیم و در ارتباط با سفرهای مقامات عالی دو کشور هماهنگی‌ها در حال انجام است که در زمان خود اطلاع رسانی می‌شود.
کنعانی درباره برجام تصریح کرد: از ابتدای دولت سیزدهم تاکید شده است که در حوزه همسایگی و آسیا اولویت‌های جدید را در سیاست خارجی تعریف خواهیم کرد و در این چارچوب تلاش‌های دستگاه دیپلماسی افزایش یافت و در نتیجه تلاش‌هایی که شد و فرصت‌هایی که در منطقه بود شاهد شکل‌گیری فضای توام با همکاری و ایجاد صفحه جدید بودیم. اما تمرکز دولت بر همسایگان و بر منطقه آسیا و شرق به معنای نادیده گرفتن ظرفیت‌های موجود در دیگر مناطق جغرافیایی یا پرونده‌های مهم باقی مانده از قبل از جمله موضوع هسته‌ای نیست. ما همواره اعلام کردیم به دنبال احترام متقابل متناسب با مصالح مشترک هستیم. به ویژه حوزه اروپا هیچ وقت از این قاعده مستثنی نبوده است اما روابط میان کشورها دو طرفه است و نیازمند اراده مشترک برای ارتقا آن است.
وی ادامه داد: اروپا زمان قابل توجهی را در تحکیم روابط با ایران از دست داد و در این ارتباط تصمیم در اختیار اروپاست می‌تواند خطاهای گذشته را اصلاح کند. البته شاهد برخی اقدام‌ها و ابتکارهای سیاسی جدید از سوی برخی کشورهای اروپایی به طور دو جانبه یا ابتکارهای چندجانبه بودیم و گفت‌وگوهای خوبی هم انجام شد. ایران نفس این اقدامات را مثبت می داند و از آن استقبال می کند و متناسب با هر گام آنها، ما هم گام مثبت بر می‌داریم.
سخنگوی دستگاه دیپلماسی تصریح کرد که دنیا فقط اروپا و آمریکا و چند کشور اروپایی نیست در عین حال که روابط ما با تعداد قابل توجهی از کشورهای اروپایی خوب است.
وی در پاسخ به این که با وجود نشست چهارجانبه میان روسیه، سوریه، ایران و ترکیه شاهد حملاتی از اسراییل به سوریه و افزایش نیروهای آمریکایی در سوریه هستیم گفت: تحرکات و اقدامات نظامی در سوریه، اقدامات نظامی رژیم صهیونیستی نقض قوانین و مقررات بین المللی و تمامیت ارضی سوریه و مستوجب واکنش جدی از سوی مجامع بین المللی است.
کنعانی در پاسخ به سوالی دیگر درباره ابعاد تجاری و اقتصادی توافق ایران و عربستان گفت: طرفین توافق کردند به دو موافقت نامه همکاری های تجاری، اقتصادی، فرهنگی و ورزشی که در ۱۳۷۷ امضا شده بود برگردند و آن را اجرا کنند. در نشست وزیران خارجه در پکن هم تاکید شد بر اساس همان موافقت نامه طرفین آمادگی دارند زمینه تبادل هیات های اقتصادی و تجاری دو کشور در دو بخش خصوصی و دولتی را فراهم کنند و امیدواریم بتوانیم با فعال شدن گام به گام روابط دو کشور زمینه تشکیل کمیسیون مشترک اقتصادی دو کشور را هم فراهم کنیم. پیش از این هشت دور این کمیسیون برگزار شده است، از این رو این ظرفیت فراهم است که ابعاد همکاری دو کشور رونق جدید پیدا کند و در سرمایه گذاری هم طرفین تاکید کردند بر فعالیت ها و سرمایه گذاری‌های جدید. در بحث اقتصادی و تجاری تاکید طرف‌ها در مذاکرات بر تسهیل خدمات روادیدی برای شهروندان هم زیارتی و هم تجاری و بازرگانی است.
سخنگوی وزارت امور خارجه در پاسخ به سوالی دیگر مبنی بر اینکه توافق ایران و عربستان بر رفع بحران لبنان هم می‌تواند تاثیر بگذارد؟ گفت: موضوع لبنان از پرونده های مهم منطقه است و نگاه ایران هم در این رابطه روشن است. طرف های سیاسی لبنان لازم است بدون مداخله خارجی به ویژه در رابطه با تعیین رییس جمهور به تصمیم برسند اینکه کشورها به شکل گیری فضای مثبتی برای تحقق رفع بحران کمک کنند، خوب است و ما و عربستان ظرفیت خوبی برای کمک به تحکیم ثبات و ارامش داریم و اگر طرف های لبنانی درخواست کمک کنند ما اماده کمک و مساعدت هستیم. طبیعی است ثبات و آرامش در هر نقطه‌ای تاثیرات آنی و تدریجی بر دیگر پرونده ها دارد و مساله لبنان هم از این مساله مستثنی نیست.