کد خبر: 9410 | صفحه آخر | تاریخ: 01 خرداد 1402
شناخت بهتر سیاهچالهها با کشف ۱۰۰ «بلیزر»
ستارهشناسان با کشف ۱۰۰ فوران از سوی سیاهچالهها به سمت زمین که «بلیزر» نامیده میشوند، در پی آزمایش نظریههای فیزیک در محیطهای پرتنش و شناخت هرچه بیشتر از سیاهچالهها هستند. به گزارش ایسنا و به نقل از اسپیس، ستارهشناسان در حال استفاده از ۱۰۰ سیاهچاله کلانجرم تازه کشف شده به عنوان آزمایشگاهی برای آزمایشهای فیزیک پرتنش هستند.
این ابرسیاهچالهها به دلیل این که فوارههای انفجاری متشکل از ماده و تشعشع را مستقیماً به سمت زمین پرتاب میکنند، بلیزر (blazar) نامیده میشوند.
یک بلیزر یک اختروش بسیار فشرده مرتبط با احتمالاً یک ابرسیاهچاله در مرکز یک کهکشان بیضوی بسیار بزرگ و فعال است. بلیزرها در میان پر انرژیترین پدیدهها در جهان و یک موضوع مهم در اخترشناسی فراکهکشانی هستند. بیلزرها اعضای یک گروه بزرگتر از کهکشانهای فعال هستند که میزبان هسته کهکشانی فعال (AGN) هستند.
اختروَش یا کوازار (Quasar) نیز یک هسته فعال به شدت نورانی و دوردست است که وابسته به یک کهکشان جوان است. آنها در رده یک کلاس از اشیا به نام هسته کهکشانی فعال قرار دارند.
آبه فالکون، رهبر گروه اخترفیزیک پرانرژی در دانشگاه ایالتی پِن میگوید: محیطهای پرتنش سیاهچالهها برای آزمایش فیزیک در مرز علم، عالی هستند. آنها فرصتهایی را برای مطالعه نظریههای نسبیت، درک بهتر نحوه رفتار ذرات در انرژیهای بالا، مطالعه منابع بالقوه پرتوهای کیهانی که به اینجا بر روی زمین میرسند و مطالعه تکامل و تشکیل سیاهچالههای کلانجرم و فوارههای آنها در اختیار ما قرار میدهند.
بلیزرها زمانی شلیک میشوند که مقداری از مواد اطراف یک ابرسیاهچاله به سطح آن مکیده نمیشود، اما در عوض با سرعتی نزدیک به سرعت نور به سمت قطبهای سیاهچاله میرود. از آنجا که فعالیت فواره مستقیماً با نحوه جمعآوری جرم ابرسیاهچالهها مرتبط است، آشکارسازی این پدیده میتواند نشان دهد که چگونه این غولهای کیهانی تا جرمی معادل میلیونها یا حتی میلیاردها برابر خورشید رشد میکنند.
استفان کربی، دانشجوی کارشناسی ارشد نجوم و اخترفیزیک و یکی از نویسندگان این پژوهش میگوید: از آنجایی که فواره یک بلیزر مستقیماً به سمت ما نشانه میرود، میتوانیم تشکیل آنها را از فاصله بسیار دورتری نسبت به سایر سامانههای سیاهچالهای ببینیم، شبیه به اینکه وقتی مستقیماً به یک چراغ قوه نگاه میکنید، در درخشانترین حالت خود ظاهر میشود.
وی افزود: مطالعه بلیزرها هیجانانگیز است، زیرا ویژگیهای آنها به ما اجازه میدهد به سوالهایی درباره ابرسیاهچالهها در سراسر جهان پاسخ دهیم.
این گروه پژوهشی بلیزرهای جدید را در حالی پیدا کردند که با تلسکوپ به تشعشعات کیهانی پرانرژی طبقهبندی نشده نگاه میکردند. این بلیزرهای تازه شناساییشده در مقایسه با نمونههای معمولی از این اجرام کیهانی قدرتمند، کمنور هستند که اغلب میتوانند از نور ترکیبی هر ستاره در کهکشان میزبان آنها فراتر بروند.
بلیزرهای کمنور به گروه اجازه دادند تا یک نظریه بحثبرانگیز پیرامون انتشار بلیزرها به نام «توالی بلیزر» را آزمایش کنند.